۱ اردیبهشت ۱۴۰۳ - ۱۹:۱۷

لیلی معرفی: چند روز پیش تبلیغی در یک پیج آرایشگاهی در اینستاگرام دیدم که نوشته بود: «تزریق انواع ژل و بوتاکس با قیمت مناسب!» و جالب اینکه مردم در کامنت‌ها استقبال کرده بودند. کسانی‌که به‌خاطر پرداخت پول کمتر ریسک انواع بیماری‌های پوستی غیرقابل جبران را به جان می‌خرند و از قیمت پایین این آرایشگاه لذت می‌برند! تا چندسال پیش آرایشگاه‌های زنانه وظایف مشخصی داشتند: آرایش و پیرایش! اما کم‌کم روندی درحال طی شدن است که آرایشگاه‌ها هم به کلینیک‌های زیبایی و تزریق ژل تبدیل شده و انگار تغییر کاربری داده‌اند.

آگاه: بسیاری از افراد در این آرایشگاه‌ها به‌صورت غیرقانونی خدمات تزریق ژل و بوتاکس انجام می‌دهند که در بیشتر موارد تبعات جبران‌ناپذیری برای سلامت و زیبایی مراجعه‌کنندگان به همراه دارد. این کار ممکن است با هزینه کمتری نسبت‌به کلینیک‌های تخصصی انجام شود اما خطرات آن اجتناب‌ناپذیر است. سراغ یکی از این آرایشگاه‌ها در مرکز شهر رفتم تا آنچه را گفته می‌شود از نزدیک بررسی کنم.

چیزی که در بدو ورود توجهم را به خود جلب می‌کند این است که حتی اتاق جداگانه‌ای برای این کار درنظر گرفته نشده و با پارتیشن اتاق‌ها از هم جدا شده‌اند. در جایی که خدمات آرایش و میکاپ انجام می‌شود در اتاق بغلی خدمات ژل و بوتاکس ارائه می‌شود. نکته جالب اینکه مشتری‌ها نیز اعتماد می‌کنند و در صحبت با چندنفرشان متوجه شدم که به‌دلیل اینکه هزینه کمتر نسبت به جاهای دیگر می‌گیرند برای‌شان مناسب‌تر هستند و البته بیشتر آنها نیز برای نخستین‌بار مراجعه کرده‌اند. در پاسخ به اینکه چطور به این خدمات و کیفیت آن اعتماد می‌کنند، به کارهای دیگر یا دوست و آشناهایی اشاره می‌کنند که از خدمات دریافتی خود رضایت داشته‌اند. 

گفت‌وگوی مردمی

ملیحه ۲۱سال دارد و دانشجوی کارشناسی است. او می‌گوید در دانشگاه آزاد تنها کسی است که هیچ تزریقی روی صورتش انجام نداده است و این موضوع حس خیلی بدی به او می‌دهد. او دراین‌باره می‌گوید: انگار که از بقیه عقب افتاده‌ام و حس می‌کنم به چشم یک موجود عجیب به من نگاه می‌کنند. آمده‌ام اینجا تا با تزریق فیلر لب و گونه بتوانم از شر این نگاه‌ها خلاص شوم. وقتی از او پرسیدم چرا آرایشگاه را برای این کار انتخاب کردی؟ پاسخش این بود که «بچه‌های خوابگاه پیشنهاد دادند که قیمتش خوب است.»

نسرین از یکی از شهرهای شمالی آمده است. این خانم ۳۵ساله حرف‌هایی برای گفتن دارد: «می‌خواهم از مد عقب نمانم. در شهرمان مد شده که تزریق فیلر چانه انجام می‌دهند و تقریبا همه‌گیر شده.» وقتی از او پرسیدم چرا این همه راه را تا تهران آمدی و یک آرایشگاه را برای این کار انتخاب کردی؟ گفت: قیمت این آرایشگاه با قیمت شهر ما چندان تفاوتی نمی‌کند. از تبلیغات این آرایشگاه در اینستاگرام متوجه شدم کارشان خیلی خوب است به‌خاطر همین آمده‌ام.

اثرات مخرب تزریق ژل‌های نامرغوب ازسوی افراد غیرمتخصص

افرادی که تزریق ژل و فیلر انجام می‌دهند ممکن است دچار دو عارضه کوتاه‌مدت و بلندمدت شوند. عارضه کوتاه‌مدت بلافاصله بعد از تزریق ژل نمایان می‌شود اما عارضه بلندمدت بعد از گذشت سال‌ها اتفاق می‌افتد. انسداد عروق، ایجاد عفونت «بلافاصله بعد از تزریق»، التهاب و درد و تورم شدید و... از جمله عوارض کوتاه‌مدت به شمار می‌روند و در برخی موارد ممکن است، این نوع تزریق‌ها سال‌ها بعد منجر به سرطان‌های پوست و بیماری‌های مختلف شود.

چه کسی مجوز می‌دهد و چرا نظارت نمی‌کند؟

کسانی که بدون تخصص پزشکی پوست و مو و زیبایی این ژل‌ها را تزریق می‌کنند دوره‌های آموزشی کامل را طی نکردند؛ بنابراین ممکن است این افراد ژل را در نقطه‌ای از صورت یا بدن تزریق کنند که عارضه جدی برای بیمار داشته باشد. آرایشگرهایی که این کارها را انجام می‌دهند کجا و چگونه آموزش تزریق ژل را گذرانده‌اند؟ آیا متوجه می‌شوند که ژل را در رگ یا فضایی دیگر از صورت تزریق کرده‌اند؟ آیا این فرد آناتومی و فیزیولوژی صورت را می‌داند؟ و هزاران سوال بی‌جواب دیگر.

این قصه سر دراز دارد

بعضی از کلینیک‌های غیرمجاز و آرایشگاه‌ها ژل‌ها را به‌صورت کیلویی خریداری می‌کنند. از یک بسته ژل برای چندنفر استفاده میکنند و هیچ سطل جداکننده‌ای برای سرنگ‌ها ندارند. این عوامل همه و همه باعث مشکلات پوستی زیاد و گاهی جبران‌ناپذیری می‌شود که لازم به بررسی دستگاه‌های ارتباطی از جمله وزارت بهداشت است. انجام این اقدامات در سنین پایین هم خواهان دارد که این موضوع خوشایند نیست و به‌طور قطع ابعاد مختلف اجتماعی و روانی را در پی دارد؛ بنابراین مهم است که این گرایش در سنین و جنسیت‌های مختلف مورد بررسی قرار گیرد، همچنین دامنه این عمل‌های زیبایی بسیار گسترده شده و از اقدامات روی صورت گرفته تا پیکرتراشی و تغییر مدل چشم‌ها و هزاران اقدام عجیب دیگر در این دامنه می‌گنجد.

آقایان پیشتاز عرصه زیبایی

طبق آمار منتشرشده، تقریبا از هر پنج ‌نفر که برای انجام کارهای زیبایی به این مراکز مراجعه می‌کنند، دو نفر آقا هستند. بعضی از کلینیک‌های زیبایی نیز ویژه آقایان هستند و تنها خدمات زیبایی مردها را انجام می‌دهند. در خیابان و مترو و اتوبوس و تاکسی هم می‌توان مردان جوان زیر ۴۰سال زیادی را دید که آثار انجام خدمات زیبایی در چهره آنها نمایان است؛ از جراحی بینی گرفته تا لیزر خط ریش و زاویه‌سازی فک و برجسته‌سازی گونه‌ها.

تجربه تلخ زیبایی

صورتش مچاله شده بود و پوست صورتش تماما قرمز و ملتهب بود. می‌گفت سه سال است که پایم را از خانه بیرون نگذاشته‌ام. می‌ترسم به آینه نگاه کنم. محبوبه ۲۸ساله می‌گفت این اتفاق بعد از تزریق ژل به چند ناحیه در صورتش روی داده است. «برای کار دیگر رفتم آرایشگاه اما با تعریف و چرب‌زبانی کارمندان آنجا و قیمت پایین تزریق ژل این بلا را سر خودم آوردم. اوایل در این حد نبود اما هرچه گذشت عفونت پوست من به‌دلیل تزریق اشتباه ژل زیاد شد و حالا به جایی رسیده که پلک سمت راستم کاملا از بین رفته و نصف صورتم بی‌حس شده است. دنیا را تیره می‌بینم. سه سال خودم را زندانی کرده بودم تا الان که درمان را شروع کردم. هنوز هم مطمئن نیستم بتوان کاری برای صورتم کرد. هیچ‌کس مطمئن نیست. پشیمانم. چرا در آرایشگاه این کار را کردم؟!»

باکس کارشناس

الگوبرداری از عروسک‌های غربی عامل اصلی است 

محبوبه صادق، روانشناس اجتماعی می‌گوید: موضوع تزریق‌های بیش‌ازحد و مشابه باید ریشه‌یابی شود. اگر برگردیم و به سیر تاریخی این موضوع نگاه کنیم به اوایل قرن۲۱ برمی‌گردد. داستان از جایی شروع شد که عروسک‌هایی با نام تجاریBRATZ برای رقابت با عروسک‌های باربی وارد بازار شدند. وجه تمایز آنها نسبت‌به سایر عروسک‌های هم‌دوره خود این بود که دارای ابروهای پهن، چشمان کشیده، بینی‌های بسیار کوچک و به‌اصطلاح لب‌های قلوه‌ای‌شکل بودند. کودکان در یک دوره، علاقه زیادی به این عروسک‌ها نشان دادند و انگار که از آنجا به بعد به گونه‌ای تعریف زیبایی تغییر کرد. تاثیری که این عروسک‌ها در فرهنگ ما می‌گذارند جای بحث نیست. چیزی که مشخص است این است که ما برای مقابله با تهاجم غرب در این زمینه می‌توانستیم قوی‌تر عمل کنیم تا جلوی این موضوع را بگیریم. نهایت تلاش ما تولید عروسک‌های دارا و سارا بود که همان اول با شکست مواجه شد. الگوبرداری‌های نادرست و نداشتن عناصر زیبایی‌شناختی، گران بودن و وزن زیاد این عروسک‌ها از عوامل شکست خوردن این پروژه و در نتیجه کشش بیشتر کودکان به عروسک‌های تولید جهان غرب بود. یکی از دلایل معروف بودن و کپی‌برداری جالب جامعه ما از این عروسک‌ها به‌دلیل بور و بلوندنبودن آنهاست. یعنی تصویری مثل تصویر عروسک‌های باربی را که برای زیبایی حتما باید چشم‌های آبی و موهای روشن داشته باشی القا نمی‌کردند. بلکه می‌گفتند با موهای مشکی و تیره خود و چشم‌های قهوه‌ای هم می‌شود زیبا بود؛ چیزی که انگار نسل Gen-z در ایران به شنیدن آن نیاز زیادی داشت و این نسل وقتی با این عروسک‌ها آشنا شد فرصت را غنیمت شمرد و شروع شبیه‌سازی خود با آنها کرد. 

باکس کارشناس

امان از درد خودزشت‌پنداری

اختلالات روانی نیز افراد را به‌سوی انجام اقدامات زیبایی افراطی سوق می‌دهد اما لازم است بدانیم این مسیر نه‌تنها درمان‌کننده نیست، بلکه ممکن است به اختلالات روانی دامن بزند.

علیرضا شریفی یزدی، عضو هیات‌علمی پژوهشکده خانواده وابسته به پژوهشگاه مطالعات تعلیم و تربیت، عضو انجمن جامعه‌شناسی ایران و عضو انجمن روانشناسی اجتماعی ایران با اشاره به گرایش افراد برای ایجاد تغییر در چهره ظاهری و انجام اعمال زیبایی می‌گوید: این موضوع در دو سطح خرد و کلان و از منظرهای روانشناسی و جامعه‌شناسی قابل بررسی است. برخی افراد که گرایش بیشتری به تزریق ژل، بوتاکس و انجام اعمال جراحی زیبایی دارند، شخصیت نمایشی دارند؛ چنین افرادی تمام زندگی را نمایش می‌دانند و سعی در نشان دادن آن به دیگر افراد دارند؛ گروه دیگری که تمایل به انجام این اقدامات دارند افرادی هستند که اعتمادبه‌نفس پایینی داشته، برای افزایش اعتمادبه‌نفس خود به ظاهر اهمیت می‌دهند و حتی گاهی به‌صورت اغراق‌شده نسبت به انجام چنین رفتارهایی اقدام می‌کنند. وی با بیان اینکه افرادی که افسردگی یا اضطراب دارند نیز به این منظور که به صورت موقت احساس خوبی را تجربه کنند، به انجام اعمال زیبایی روی می‌آورند، گفت: افرادی که درگیر اختلال خودزشت‌پنداری هستند از گروه دیگری به شمار می‌روند که به تزریق ژل، بوتاکس و عمل‌های زیبایی گرایش دارند.

زیبا شدن غیربهداشتی چقدر خرج دارد؟ 

بازه قیمت    نوع فیلر

از ۲.۷۸۰ تا ۷.۲     فیلر بینی، گونه، چانه، دست 

از ۶.۲۸۰ تا ۸.۶۵۰    ژل بدن 

از ۱.۴ تا ۸.۱    ژل چشم

از ۱.۲ تا ۸.۱    فیلر لب و خط خنده

* قیمت‌ها به میلیون تومان است