آگاه: نگاهی به آلودگی
۸۷ درصد مرگ‌های منتسب به مواجهه طولانی‌مدت در ایران با ذرات معلق افزایش یافته است
۳۷ درصد کاهش در مرگ‌های زودرس ناشی از آلودگی ذرات معلق وجود داشته است
۲۱ رتبه ایران به‌لحاظ کیفیت هوا در مقایسه با سایر کشورها در جهان است
۱۹ رتبه شهر تهران از بین ۹۲ پایتخت کشورهای دنیا از نظر غلظت ذرات معلق (آلودگی هوا) است
۲۶ هزار نفر سالانه به‌دلیل مرگ‌ومیر منتسب به آلودگی هوا جان خود را در کشور از دست می‌دهند
۳۳ شهر کشور در طول سال درگیر آلودگی هوا هستند؛ تهران، خوزستان و اصفهان آلوده‌ترین شهرها هستند
کشور درگیر آلودگی هوا
سریال آلودگی‌هایی که دیگر فقط برای تهران نیست شهر به شهر نفس کشیدن را سخت کرده است، آسمان در اصفهان، مشهد، اراک، خوزستان و تعدادی دیگر از شهرها تیره شده، دست مسئول و مدیر هم مقابل ذرات کمتر از ۲.۵ میکرون به نشانه تسلیم بالاست.
زنجیره ناکارآمدی
جلوگیری از آلودگی هوا به یک زنجیره نیاز دارد، سوخت باکیفیت، خودروی استاندارد، مصرف بهینه انرژی و توان بالای حمل‌ونقل عمومی، هرکدام از این موارد هم سازمان و متولی خودش را دارد، قانون هوای پاک هم هست اما اجرا نمی‌شود، وضعیت آلودگی شهرهای ایران میان عوامل مشخص و معلومی معلق است، همه می‌دانند دلیل این آلودگی چیست اما برای حل مسئله انگار از دست کسی کاری برنمی‌آید!
آلوده‌ترین استان‌های ایران
استان تهران: باتوجه‌به جمعیت بالا، ترافیک سنگین و فعالیت‌های صنعتی، تهران به‌عنوان یکی از آلوده‌ترین استان‌ها در ایران محسوب می‌شود.
استان خوزستان: فعالیت‌های نفت و صنعتی در این استان، همراه با آلاینده‌های کشاورزی و شرایط هوایی خشک، آلودگی هوا را افزایش می‌دهد.
استان اصفهان: ترافیک شدید و صنایع در اصفهان، همراه با شرایط هوایی خشک، به آلودگی هوا در این استان منجر شده است.
استان کرمانشاه: صنایع و معادن در این استان همراه با ترافیک و شرایط آب و هوایی خشک، آلودگی هوا را افزایش می‌دهند.
استان گلستان: کشاورزی، فعالیت‌های صنعتی و زیست‌بوم خاص در استان گلستان باعث آلودگی هوا در این منطقه شده است.
یادداشت
کاهش آلودگی هوا با رعایت قانون
یوسف رشیدی – آگاه مسائل محیط زیست: آلودگی هوا از یک عامل اصلی در تهران نشات می‌گیرد که تردد زیاد خودروهای شخصی است. در صورت پرداختن به این موضوع نیازی به چندین بار قانون نوشتن برای کاهش آلودگی هوا وجود ندارد. در سال‌های قبل به‌جای توسعه حمل‌ونقل عمومی، بیشتر به توسعه حمل‌ونقل شخصی توجه شده و این مسئله باعث افزایش ترافیک و مصرف سوخت شده است. یک الگوبرداری ساده از شهرهای بزرگ دنیا که در کاهش آلودگی هوا موفق بوده‌اند، نشان می‌دهد تردد باید بیشتر با وسایل حمل‌ونقل عمومی باشد این در حالی است که در تهران بیشتر از خودروی شخصی استفاده می‌شود. لازم است تردد را به‌جای حمل‌ونقل شخصی به حمل‌ونقل عمومی سوق دهیم. به‌عنوان نمونه مترو را توسعه دهیم. در این صورت به‌طور قطع در کاهش آلودگی هوا موفق می‌شویم و الا نوشتن قانون و اجرا نشدن آن گرهی از آلودگی هوا باز نمی‌کند. اگر الان شروع به توسعه حمل‌ونقل عمومی کنیم، شاید پنج تا ۱۰سال دیگر به نتیجه برسد ولی باید این کار را آغاز کرد.
اگر بتوانیم در یک بازه زمانی کوتاه‌مدت یعنی حداکثر پنج سال تعداد خطوط و واگن‌ها مترو را گسترش دهیم، به‌طور قطع موفق‌تر می‌شویم، چراکه مردم در این شرایط کمتر از خودروهای شخصی استفاده می‌کنند. همچنین قیمت سوخت و هزینه تردد در شهر می‌تواند واقعی شود. امروز طرح‌هایی مانند اتوبوس برقی و خودروهای برقی مطرح می‌شود. معتقدم این موارد این‌قدر در میان آلودگی هوای تهران ناچیز است که می‌توانیم بگوییم هیچ نقشی در کاهش آلاینده‌های هوا ندارد. ما به خودرو و اتوبوس برقی نیاز نداریم ما به حمل‌ونقل گسترده و پوشش‌دهنده کل شهر نیاز داریم تا مردم کمتر تمایل به استفاده از خودروی شخصی داشته باشند.
درحال‌حاضر فراتر از آلودگی هوا مشکل، تامین بنزین در مقاطعی برای خودروهای شخصی است آنقدر تردد شخصی زیاد شده است که حتی گاهی اوقات بنزین تولیدی کشور جوابگوی نیازها نیست یا در نقطه سربه‌سر قرار می‌گیرد. با توسعه حمل‌ونقل عمومی نه‌تنها بنزین کم نمی‌آوریم، بلکه امکان صادرات مازاد را خواهیم داشت. بعضی افراد با نظرهای غیرکارشناسی کیفیت سوخت را عامل آلودگی هوا می‌دانند اما درحال‌حاضر کیفیت سوخت مشکل چندانی ندارد. اگر سوخت از آمریکا و اروپا هم وارد کشور شود، اینگونه نیست که مشکل آلودگی هوای تهران حل شود، چون این سوخت هم آلودگی دارد. تنها راه کاهش آلودگی هوا توسعه حمل‌ونقل عمومی و استفاده کمتر از خودروی شخصی است و هر قدر از این مسیر خارج شویم به آلودگی هوا افزوده‌ایم.