آگاه: شاید شما هم به این بیماری ابتلا داشته باشید ولی درحال‌حاضر از ابتلا به آن آگاه نباشید؛ وجود مقدار کمی چربی در این اندام طبیعی است. اما تجمع بیش‌ازحد آن می‌تواند به یک مشکل اساسی تبدیل شود. اگر بیش از ۵ تا ۱۰درصد از وزن کبد شما چربی است، احتمالا به این بیماری مبتلا هستید.
از این رو یک فوق‌تخصص بیماری‌های کبد و گوارش نخستین و اساسی‌ترین اقدام درمانی برای کبد چرب را ورزش و کاهش وزن ذکر کرد و گفت: بیماری کبد چرب در کشور حتی از متوسط جهانی بالاتر است و طبق آمار موجود حدود ۴۰درصد جمعیت بالای ۱۸سال کبد چرب دارند. بهزاد حاتمی این فوق‌تخصص بیماری‌های کبد و گوارش گفت: کبد چرب الکلی در پی مصرف طولانی الکل ایجاد می‌شود و کبد چرب غیرالکلی عمدتا در زمینه سندرم متابولیک مثل چاقی، دیابت و چربی خون بالا فرد را مبتلا می‌کند. وی با اشاره به اینکه کبد چرب یعنی رسوب چربی در کبد به میزانی که بیش از پنج تا ۱۰درصد وزن کل آن را تشکیل می‌دهد، اظهار داشت: پیشرفت رسوب چربی در کبد ممکن است باعث ایجاد التهاب در سلول‌های کبدی و به‌دنبال آن به‌مرور باعث ایجاد فیبروز پیشرفته کبدی و سیروز شود. این فوق‌تخصص بیماری‌های کبد و گوارش، ادامه داد: کبد چرب در اکثر موارد علامتی ندارد و بیمارانی که غالبا به‌طور اتفاقی سونوگرافی شکم به دلایل دیگر انجام می‌دهند متوجه چرب بودن کبد خود می‌شوند یا طی بررسی علت افزایش آنزیم‌های کبدی، کبد چرب تشخیص داده می‌شود. وی با بیان اینکه کبد چرب درصورتی‌که علامت‌دار شود با نشانه‌هایی چون احساس کسالت و خستگی، تهوع و درد یا ناراحتی مبهم در سمت راست بالای شکم خود را نشان می‌دهد، تاکید کرد: درصورتی‌که کبد چرب باعث التهاب و آسیب پیشرونده کبد شود می‌تواند منجر به بیماری پیشرفته کبدی یا سیروز شود. وی ادامه داد: کبد چرب شایع‌ترین علت بیماری مزمن کبدی در کشورهای غربی به حساب می‌آید و شیوع آن بین ۱۰ تا بیش از ۴۰درصد (به‌طور متوسط ۲۵درصد) است.
حاتمی در ادامه به شیوع بالای کبد چرب در ایران اشاره کرد و توضیح داد: این بیماری در کشور حتی از متوسط جهانی بالاتر است، طبق برخی آمار موجود، شیوع کبد چرب در ایران حدود ۴۰-۳۰درصد در جمعیت بالای ۱۸سال است. وی شایع‌ترین سن بروز کبد چرب را دهه چهارم و پنجم زندگی عنوان کرد و گفت: بیماری کبد چرب در مردان شایع‌تر است ولی درعین‌حال برخی مطالعات نیز شیوع بالاتر کبد چرب در زنان را گزارش کرده‌اند. این فوق‌تخصص بیماری‌های کبد و گوارش بالغین، ادامه داد: باتوجه‌به سیر روزافزون شیوع اضافه وزن و چاقی در کودکان، به نظر می‌رسد که سن شیوع کبد چرب پایین‌تر شده و افزایش شیوع کبد چرب در کودکان زنگ خطری است که باید توجه جدی به آن معطوف داشت.
وی افزود: پیروی از سبک غلط زندگی، کم‌تحرکی و استفاده روزافزون از تنقلات و غذاهای آماده پرکالری (فست‌فود) از عوامل مهم افزایش شیوع کبد چرب در کودکان و بزرگسالان است. استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با بیان اینکه اضافه‌وزن و چاقی، دیابت، چربی خون بالا و سندرم متابولیک از عوامل خطر عمده ابتلا به کبد چرب هستند، توضیح داد: برخی بیماری‌ها نیز از جمله کم کاری تیروئید، سندرم تخمدان پلی‌کیستیک، آپنه انسدادی در موقع خواب ممکن است با کبد چرب همراه باشند. همچنین برخی داروها نیز ممکن است باعث ایجاد کبد چرب شوند. عوامل ژنتیکی و تفاوت‌های قومی نژادی نیز در ایجاد کبد چرب نقش دارند. وی همچنین درباره ضرورت درمان بیماری کبد چرب گفت: کبد چرب در صورت عدم درمان علاوه بر این که ممکن است باعث آسیب پیشرونده کبدی، سیروز کبدی، نارسایی کبدی و بالاخره سرطان کبد شود، به‌عنوان عامل خطر عمده برای بیماری‌های قلبی عروقی نیز به شمار می‌رود. نخستین و اساسی‌ترین اقدام درمانی برای کبد چرب، ورزش و کاهش وزن است. حاتمی با اشاره به اینکه بیمارانی که اضافه وزن یا چاقی دارند باید با اصلاح شیوه زندگی خود، ورزش و رژیم غذایی به کاهش وزن مبادرت کنند، اضافه کرد: در این افراد کاهش وزن سریع به‌هیچ‌وجه توصیه نمی‌شود؛ به‌طوری‌که حتی ممکن است باعث تشدید آسیب کبدی نیز شود. وی ادامه داد: میزان توصیه شده مجاز برای کاهش وزن ۰.۵ تا یک کیلوگرم در هفته است و درعین‌حال بهتر است این افراد روزانه حداقل ۴۵-۳۰دقیقه ورزش متوسط (حداقل پنج روز در هفته) داشته باشند. به گفته وی، در درصدی از افراد که اضافه‌وزن و چاقی نیز دارند (حدود ۲۰-۱۰درصد) ممکن است کبد چرب ایجاد شود که در این گروه نیز ورزش منظم به بهبود کبد چرب کمک می‌کند. حاتمی با تاکید بر کنترل مناسب قند خون در بیماران دیابتی و کنترل فشار خون و چربی خون به مبتلایان کبد چرب توصیه کرد: در برخی موارد نیز با تجویز پزشک استفاده از درمان دارویی ضرورت دارد. وی ادامه داد: توصیه می‌شود افراد مبتلا به کبد چرب از مصرف غذاهای پرکالری و پرچرب و به‌ویژه پرکربوهیدرات مانند فست‌فود، شیرینی‌جات و نوشابه‌های گازدار و به‌خصوص الکل اجتناب کنند. مصرف میوه‌ها و سبزیجات تازه در این بیماران توصیه می‌شود، البته باید توجه داشته باشند مصرف بیش‌ازحد میوه‌هایی که محتوای فروکتوز بالایی دارند نیز باید خودداری کنند. حاتمی با بیان اینکه مصرف قهوه نیز در بیماران مبتلا به کبد چرب مفید است، گفت: البته مصرف بیش‌ازحد قهوه به‌هیچ‌وجه توصیه نمی‌شود.
۱۱ تیر ۱۴۰۳ - ۱۱:۵۹
بیماری کبد چرب یکی از بیماری‌های خاموش و بسیار شایع است که افراد زیادی به آن مبتلا می‌شوند.