آگاه: چند روز پیش سیدکاظم عزیزی، معاون صنایع و انرژی ستاد مدیریت حمل‌ونقل و سوخت، اعلام کرد مصرف سرانه بنزین در کشور دو برابر شده است. او یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های حال‌حاضر کشور را مصرف بی‌رویه انرژی دانست و هشدار داد این مسئله از یک‌سو منجر به ازدست‌رفتن منابع محدود زیرزمینی کشور شده و از سوی دیگر، خروج ارز از کشور را در پی دارد.
خودروهای پرمصرف
معاون صنایع و انرژی ستاد مدیریت حمل‌ونقل و سوخت با تاکید بر اینکه این چالش در بنزین، مشهودتر از سایر حامل‌های انرژی است، عنوان کرد: طی سه سال اخیر، بیش از ۴۰درصد به میزان مصرف این سوخت افزوده شده و هم‌اکنون ۸۵درصد از سبد سوخت بخش حمل‌ونقل سبک کشور را به خود اختصاص داده است. عزیزی اشاره‌ای به نقش خودروهای پرمصرف داخلی نکرد، هر چند همین ایام شرکت پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی متوسط مصرف سوخت خودروها در ایران را سه‌برابر مصرف استاندارد جهانی اعلام کرد. آماری که نشان می‌دهد خودروهایی که باید در هر ۱۰۰کیلومتر چهار لیتر مصرف بنزین کنند از ۱۰ تا ۱۲لیتر مصرف بنزین دارند.
مالک شریعتی، سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس به «آگاه» می‌گوید: براساس برنامه‌های پنجم و ششم توسعه قرار بود شدت مصرف انرژی در کشور ۵۰درصد کاهش یابد، اما این اهداف نه‌تنها محقق نشد، بلکه شدت مصرف انرژی نیز افزایش یافت. خودروسازان داخلی نه‌تنها مصرف تولیدات خود را کم نکردند، بلکه بررسی‌ها نشان می‌دهد خودروهای جدید از تولیدات سال‌های قبل پرمصرف‌تر هستند. وی ادامه می‌دهد: اگر ۳۰درصد مصرف بنزین در خودروها کاهش یابد، نه‌تنها مشکلات این بخش حل می‌شود، بلکه صادرکننده بنزین خواهیم بود.
ناترازی بنزین با مصرف خودروها
به گفته این نماینده مجلس، اگر تولیدات خودروهای پرمصرف در کشور جای خود را به تولید خودرو با استانداردهای روز جهان در میزان مصرف بنزین بدهد، مصرف بنزین کشور حداقل به نصف کاهش خواهد یافت و تنها با اصلاح یک عامل خودرو در بین ده‌ها عامل، نه‌تنها ناترازی بنزین رفع می‌شود، بلکه دوباره صادرکننده بنزین خواهیم شد. موضوعی که جلیل سالاری، مدیرعامل شرکت پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران نیز سال گذشته آشکارا به آن اشاره کرد و گفته بود: مصرف سوخت در کشور حتی در خودروهای صفر هم کاهش نیافته و روند مصرف افزایشی است.موضوعی که مدیر هماهنگی شرکت پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی آن را «بحران خودرویی» عنوان کرد و گفت: خودروها نقش بسیار پررنگی در ناترازی بنزین دارند و می‌توان از اثر بحران خودرویی در ایجاد ناترازی بنزین به‌عنوان اصلی‌ترین عامل، نام برد. سعید مداح مروج وقتی صحبت از نقش خودروهای فرسوده در تاترازی بنزین می‌کرد با تاسف به نقش خودروهای صفر هم اشاره کرد و گفت: تاثیر خودروها بر پرمصرفی در بخش بنزین، فقط به خودروهای فرسوده بازنمی‌گردد. خودروهای نو شماره و تازه‌تولید نیز در کشور ما، میزان مصرف بالایی نسبت‌به استانداردهای جهانی دارند. وی ادامه داد: متوسط مصرف خودروها در داخل نزدیک سه برابر مصرف استاندارد جهانی است؛ درحالی‌که خودروهای ما باید در هر ۱۰۰کیلومتر چهار لیتر مصرف بنزین داشته باشند، درحال‌حاضر خودروهای ما ۱۰ تا ۱۲ لیتر مصرف بنزین دارند. به اعتقاد او، اگر تولیدات خودروهای پرمصرف در کشور جای خود را به تولید خودرو با استانداردهای روز جهان در میزان مصرف بنزین بدهد، مصرف بنزین کشور حداقل به نصف کاهش خواهد یافت و تنها با اصلاح یک عامل خودرو در بین ده‌ها عامل، نه‌تنها ناترازی بنزین رفع می‌شود، بلکه دوباره صادرکننده بنزین خواهیم شد. این بررسی‌ها و اظهارات مسئولان در این زمینه نشان می‌دهد با اصلاح صنعت خودروسازی نه‌تنها صادرکننده بنزین خواهیم بود بلکه صرفه‌جویی در این بودجه هنگفت یکی از راهکارهای مهار تورم است.
۳برابر استاندارد جهانی خودروهای داخلی مصرف سوخت دارند
۱۰۰میلیون لیتر بنزین در هر روز توسط خودروهای داخلی مصرف می‌شود
۶۵ درصد از بنزین کشور را خودروهای پرمصرف می‌سوزانند
۳۵ درصد سوخت تولیدی کشور به مصرف می‌رسد
قراری که کسی حاضر نشد
تولیدکنندگان خودروهــای پر مصرف باید هر سال ۵درصد از مصرف تولیدات خود کم کنند تا سال ۱۴۰۵، به میانگین مصرف جهانی برسد. اما در حالی که به میانه سال ۱۴۰۳ را رسیدیم که نه‌تنها این موضوع محقق نشده، بلکه هر سال موتورهایی تولید کردند که از سال قبل پرمصرف‌تر بوده است.
مصرف بالای خودروهای ایرانی
مهدی هاشم‌زاده ـ آگاه حوزه اقتصاد و انرژی
اگر صنعت خودروسازی مطابق با استانداردهای روز دنیا گام برمی‌داشت، میانگین مصرف بنزین در کشور به روزانه ۶۰ میلیون لیتر می‌رسید. اگر می‌توانستیم مصرف سوخت را به استانداردهای جهانی نزدیک کنیم، نه‌تنها مصرف سوخت نداشتیم، بلکه حدود ۱۵۰ میلیون لیتر بنزین مازاد داشتیم که می‌توانستیم با صادرات آن به درآمدهای ارزی دست یابیم. حدود ۱۰ تا ۲۰ میلیون لیتر واردات روزانه بنزین به کشور و معادل ۴ میلیارد دلار است و هرساله با افزایش خودروهای فرسوده، این مقدار افزایش می‌یابد، به‌گونه‌ای که در مجموع سالانه ۱۸ میلیارد دلار عدم‌النفع و ضرر اقتصادی برای کشور به‌دنبال دارد.
برای نمونه، خودروی دنا ۴۰درصد مصرف سوخت بیشتری نسبت به خودروی خارجی هیوندا النترا دارد.
در موضوع مربوط به اصلاح صنعت خودرو، چندین قانون بالادستی مانند هوای پاک، تولید ۳۰درصدی خودروهای دوگانه‌سوز و افزایش کیفیت سوخت خودرو با رعایت برچسب A مطرح شد که متأسفانه این قوانین به‌دلیل وجود تحریم‌ها اجرایی نشد.
باید برای حل این موضوع به‌سوی دوگانه‌سوزکردن کل صنعت حمل و نقل کشور گام برداریم. همچنین، با توجه به وجود نداشتن ناترازی گاز در فصل تابستان می‌توانیم با زیرساخت‌های موجود، سی‌ان‌جی را به‌عنوان جایگزینی برای بنزین به کار ببریم، اما متأسفانه خودروسازان در این موضوع کم‌کاری کرده‌اند.
استفاده از بنزین با عدد اکتان بالا به افزایش قدرت احتراق و قدرت موتور منجر می‌شود و در کاهش مصرف سوخت مؤثر است، اما ماده افزودنی استفاده‌شده در این سوخت سبب می‌شود که حجم کمتری از بنزین عادی مصرف شود و تنها ماشین‌های خاصی از این سوخت استفاده کنند. باید با ایجاد قوانینی تازه، اسقاط خودروهای فرسوده را به‌صورت جدی‌تر دنبال کنیم. همچنین ما باید خودروهای فعال در صنعت حمل و نقل را شناسنامه‌دار کنیم و استفاده از گاز سی‌ان‌جی را برای این خودروها الزامی کنیم، زیرا ناترازی بنزین بسیار بیشتر از ناترازی گاز سی‌ان‌جی است.