نظام مسائل فرهنگی و اجتماعی

مرتضی مفیدنژاد ـ دبیر ویژه نامه
۷ شهریور ۱۴۰۳ - ۲۲:۵۲

شرایط کشور از روزهای ابتدایی دهه‌۹۰ به علل و عوامل مختلف که طرح آن از حوصله بحث خارج است به سمتی رفت که به مرور مسئله اول کشور به مقوله معیشت و اقتصاد اختصاص یافت و بستر فعالیت‌ها در کشور به گونه‌ای طراحی شد که همه تلاش‌ها برای رفع ناهنجاری‌های حوزه معیشت مبذول شد. در همین راستا، نامگذاری‌های سال‌های دهه‌۹۰ تا به امروز نیز توسط رهبر انقلاب رنگ و بوی اقتصادی داشت. 

آگاه: اما نکته اینجاست که کشور در حالی حرکت خود را با دولت جدید به پیش می‌برد که دارای اولویت‌های مهمی در حوزه فرهنگ و جامعه است. در بیانات اخیر رهبر انقلاب هم که متمرکز می‌شویم درمی‌یابیم که در نگاه ایشان و در ۱۳توصیه‌ای که به دولت داشتند بخش قابل‌توجهی از آنها رنگ و بوی فرهنگی و اجتماعی دارد؛ مسائلی مثل جمعیت، فضای مجازی، نیروی انسانی و هوش مصنوعی و... مسائل فرهنگی و اجتماعی و اولویت‌های اصلی دولت‌ها در این حوزه‌ها معمولا به‌خاطر سنگینی فضای سیاست و اقتصاد به خوبی به چشم نمی‌آید و چه بسا در لابه‌لای بروکراسی اداری ناپدید هم می‌شود.اینجاست که به مرور زمان نقاط بغرنج آن نمایان می‌شود و به یکباره به نقطه‌ای می‌رسد که دیگر اقدامی موثر نیست. از این دست می‌توان به مسئله جمعیت و بحران پیری جمعیت اشاره کرد که همه کارشناسان بر آن اجماع دارند یا موضوعی همچون تحول بنیاد در آموزش که نزدیک به دو دهه از طرح آن و طراحی سندش در شورای عالی انقلاب فرهنگی گذشته است. فضای مجازی قانومند، فضای دانش و علوم مورد استفاده در دانشگاه‌ها، مساله سرمایه اجتماعی در کشور و... همگی جزو اولویت‌هایی است که باید توسط دولت مدنظر قرار گیرد.البته شاید بهتر باشد که بازوهای فکری رییس‌جمهور با فراخوان جدی به نخبگان و متفکران و پژوهشگران به یک نظام مسائل کشور در حوزه‌های فرهنگی و اجتماعی دست پیدا کنند و بر اساس آن به اولویت‌بندی‌ها بپردازند. شاید در احصا و استخراج این اولویت‌ها اختلاف نظر هم باشد اما به‌هرحال به نقاط مشترکی در نهایت می‌توان دست یافت که به‌واسطه آن بتوان بستر رسیدگی و رفع آن دغدغه‌ها را طبق اولویت‌بندی با سرعت به سرانجام رساند.