آگاه: این گنبدها در خاورمیانه باستان در ساختمان‌ها و مقبره‌ها به کار می‌رفتند. گنبدهای بسیار زیادی نیز از دوره ساسانی در جنوب‌غرب ایران برجای مانده است. ساخت گنبد در ایران بعد از اسلام نیز دیده شده است. یکی از گنبدهای مشهور قرون میانه اسلامی، گنبد لیشتر است که از جاهای دیدنی گچساران به شمار می‌رود.
کارشناسان میراث فرهنگی گنبد لیشتر گچساران را مربوط به سده هفتم و هشتم هجری قمری می‌دانند. این گنبد زیبا از دیدنی‌های استان کهگیلویه‌وبویراحمد است و در فاصله ۳۰کیلومتری غرب شهرستان گچساران و در راه ارتباطی قدیم گچساران، جاده دوگنبدان به بهبهان، در دشت لیشتر قرار دارد. سابقه گنبد لیشتر به احتمال بسیار به دوران حاکمیت تیموریان می‌رسد. این بنا که از آثار زیبای این دوره است، از دل تمدن و معماری عصر خود سربرآورده و نشان از معماری پیشرفته و هنرمندانه معماران این عصر دارد.این اثر معماری ماندگار در ۱۶آذر ۱۳۷۶ با شماره ثبت۱۹۳۵ به‌عنوان یکی از آثار تاریخی ایران، ثبت ملی شد. گنبد لیشتر نام خود را از دهستانی که در آن واقع شده، گرفته است. دهستان لیشتر از توابع بخش مرکزی گچساران است.
گنبد لیشتر از بناهای قرن هشتم است که معماری آن به شکل گنبدی‌مخروطی به شیوه پلکانی روی یک تپه مصنوعی ساخته شده است. برای ساخت بنای گنبد، محوطه‌ای با ابعاد ۳۵ در ۳۰متر با ارتفاعی بالاتر از دشت مجاور را تسطیح و روی آن شالوده بنا را شکل داده‌اند. بنای گنبد، مربعی شکل است که به‌وسیله فیل‌پوش‌ها به هشت‌ضلعی و سپس به گنبد مخروطی پلکانی تبدیل شده است.
فضای داخل آن با طرح‌های بسیار زیبای هندسی ساخته شده و با تزییناتی نظیر مقرنس به‌شکل لانه زنبور مزین شده است. چینش هنرمندانه سنگ‌ها و مهندسی بی‌نظیر این گنبد، آن را به گنبدی ماندگار در اعصار و دوران‌ها تا به امروز تبدیل کرده است. قسمت بالای گنبد همانند کلاه‌خود جنگی سربازان است و بادهای گرم و تند با برخورد به این گنبد رام و آرام مسیر تفرج خود را پیش می‌گیرند. این معماری و تزیینات خاص و زیبا، گنبد لیشتر را به یکی از اماکن پربازدید مبدل کرده است.
مردم دهستان لیشتر بر این عقیده‌اند که بنای گنبد در ابتدا یک امام‌زاده بوده که گاوبه نیز در کتاب ارجان و کهگیلویه به آن اشاره کرده و از آن با نام امام‌زاده حبیب‌الله نام برده است. به‌طور دقیق مشخص نیست که کارکرد این گنبد هنرمندانه و زیبا چه بوده است. سند کامل و دقیقی در مورد کارکرد اصلی این بنا در دست نیست که به‌طور واضح اثبات کند که گنبد لیشتر برای چه منظوری ساخته شده است.
طبق دیگر آثار بازمانده از دوره تیموری و موقعیت قرارگرفتن گنبد می‌توان احتمالاتی در این مورد در نظر گرفت؛ بنابراین ممکن است بنا به‌منظور راهنمای راه‌های اصلی برای سهولت تشخیص مسافران ساخته شده باشد. احتمال دیگر این است که این گنبد روی قبر یکی از بزرگان یا نام‌آوران عصر تیموری بنا شده باشد، چون دقت در آثار معماری قرون هفتم و هشتم نشان می‌دهد که چنین بناهایی روی قبر سلاطین و بزرگان این دوره دیده شده است. برخی نیز مثل اهالی دهستان لیشتر بر این عقیده‌اند که گنبد لیشتر در ابتدا یک امام‌زاده بوده و سپس به این بنا تبدیل شده است.