آگاه: دکتر کوروش اعتماد، مدیرکل دفتر مدیریت بیماریهای غیرواگیر وزارت بهداشت، سرطان را یکی از چالشهای جدی سلامت در ایران و جهان دانست که با روند روبهافزایش خود نگرانیهای زیادی را، بهخصوص برای نظام سلامت، ایجاد کرده است و گفت: افزایش امید زندگی، تغییر سبک زندگی و آلودگیهای محیطی از جمله دلایل شیوع این بیماری هستند.
به گفته وی، براساس آخرین آمار ثبتشده در کشور تعداد موارد جدید سرطانها ۱۴۱هزار و ۶۴۱مورد بوده که ۴۹درصد از آنها در زنان و ۵۱درصد در مردان رخ داده است. سه سرطان شایع در جمعیت زنان کشور سرطان پستان، تیروئید و روده بزرگ و در جمعیت مردان کشور پروستات، پوست (غیرملانوما) و معده هستند.
اعتماد با بیان اینکه طبق آخرین گزارشهای رسمی دفتر مدیریت بیماریهای غیرواگیر معاونت بهداشت، حدود ۱۷۳مورد ابتلای جدید به این بیماری در هر ۱۰۰هزار نفر طی سال در کشور شناسایی میشود، افزود: آمار جهان و ایران نشان میدهد که در سالهای اخیر، میزان بروز سرطانها درحال افزایش است و در صورت عدم اتخاذ سیاستهای پیشگیرانه و سبک زندگی سالم، تا ۱۵سال آینده این ارقام دوبرابر خواهند شد. وی گفت: دلایل متعددی در افزایش نرخ سرطان در جهان و ایران نقش دارند. یکی از مهمترین عوامل، افزایش سن جمعیت است. اغلب کشورها در دنیا از جمله ایران به سمت یک جامعه سالمند در حرکتاند و با افزایش سن، خطر ابتلا به سرطان افزایش مییابد. عامل بسیار مهم دیگر سبک زندگی ناسالم است؛ مصرف دخانیات و تغذیه نامناسب از جمله استفاده از غذاهای فرآوریشده و فستفودها، کاهش فعالیت بدنی و افزایش استرس از عوامل مهم افزایش خطر ابتلا به سرطانها هستند.
به گفته مدیرکل دفتر مدیریت بیماریهای غیرواگیر وزارت بهداشت، عوامل ژنتیکی و وراثتی نیز در برخی از انواع سرطان، مانند سرطان پستان و کولورکتال، نقش مهمی دارند. باتوجهبه روند روبهافزایش سرطان در ایران، تمرکز بر غربالگری و تشخیص زودهنگام از مهمترین استراتژیهای پیشگیری و کنترل این بیماری است. وی گفت: تحقیقات نشان دادهاند که بیش از ۴۰درصد موارد سرطان قابل پیشگیری هستند. ما در وزارت بهداشت، برنامههای ملی غربالگری و تشخیص زودهنگام برای دو سرطان شایع پستان و روده بزرگ در کشور را اجرایی کردهایم و هموطنان عزیز میتوانند با مراجعه به مراکز خدمات جامع سلامت، پایگاه و خانههای بهداشت سراسر کشور از این خدمات بهرهمند شوند. همچنین توسعه برنامههای تشخیص زودهنگام سرطان برای سرطانهای دیگر را در دست بررسی و اقدام داریم.
بنابر اعلام وزارت بهداشت، اعتماد افزود: از دیگر اقدامات مهم این وزارتخانه، پویش ملی مبارزه با سرطان است که هر ساله در بهمن برگزار میشود. این پویش با هدف اصلی افزایش آگاهی عمومی، تشویق مردم به انجام غربالگری و معاینات دورهای و نیز اتخاذ سبک زندگی سالم اجرا میشود. او ادامه داد: در هفته اول بهمن امسال ما بر نقش خانواده آگاه و مسئول، بهعنوان نخستین گام در پیشگیری از سرطان، اتخاذ سبک زندگی سالم و خودمراقبتی در برابر سرطان، همچنین نقش آموزشوپرورش، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و وزارت علوم در آگاهسازی نوجوانان و جوانان بهمنظور پیشگیری از سرطان، سهولت دسترسی به خدمات بهداشتی غربالگری و تشخیص زودهنگام و نیز خدمات درمانی برای بیماران مبتلا به سرطان و نیز مشارکت مردم، داوطلبان و سفیران سلامت و مسئولیتپذیری آنان تاکید میکنیم.
مدیرکل دفتر مدیریت بیماریهای غیرواگیر وزارت بهداشت افزود: مقابله با سرطان تنها وظیفه نظام بهداشت و درمان کشور نیست، بلکه در این مسیر، همکاری همهجانبه مردم، پزشکان، مسئولان و رسانهها بسیار مهم و اساسی است. تنها از طریق یک عزم ملی و برنامهریزی منسجم میتوان از افزایش بیشتر این بیماری در کشور جلوگیری کرد.
وضعیت ایران
در ایران، از ۸۵هزار مورد سرطان جدید در سال، ۵/۵۵درصد را مردها و ۵/۴۴درصد را زنان تشکیل میدهند. شایعترین سرطان در میان مردان، سرطان معده و سپس مثانه و روده بزرگ است. در میان زنها شایعترین سرطانها، سینه، پوست و سپس معده است. شایعترین سرطانی که باعث مرگ در هر دو جنس میشود سرطان معده است.
نظر شما