آگاه: خوشبختانه رونق حضور انیمیشن در جشنواره امسال از سال گذشته بیشتر است و در فجر۴۳ چهار انیمیشن با یکدیگر رقابت می‌کنند. داستان این انیمیشن برگرفته از داستان‌های کهن ایرانی است که در گذشته پدربزرگ و مادربزرگ‌ها برای فرزندان خود تعریف می‌کردند، در واقع در «افسانه سپهر» نبرد نیکی و بدی را که همیشه در گذشته مطرح بوده به تصویر کشیده شده است.
حضور چهار انیمیشن در فجر ۴۳
تا دو-سه سال گذشته، انیمیشن در صنعت سینمای ایران چندان جایی نداشت و اگر اثری هم تک و توک ساخته می‌شد خیلی مورد استقبال قرار نمی‌گرفت و نتیجه اینکه کودکان و نوجوانان برای سینما رفتن گزینه‌ای جز دیدن فیلم‌هایی که والدینشان انتخاب می‌کردند، نداشتند. اما این رکود فقط مربوط‌به مخاطبان انیمیشن نبود، فعالان انیمیشن در کشورمان هم در این شرایط، معمولا یکی از این دو راه را انتخاب می‌کردند؛ مهاجرت، کار از ایران برای شرکت‌های خارجی و درآمد دلاری که هم برای تولیدکننده به‌صرفه است، هم برای سازنده ساکن در ایران پرسود.
با ساخته‌شدن چند انیمیشن موفق در چندسال اخیر مثل «پسر دلفینی» و «ببعی قهرمان» و رونق این بازار، سرمایه‌گذاران متوجه پتانسیل و پرسود بودن این صنعت شدند و کم‌کم به این عرصه ورود کردند و به این ترتیب، قدم‌هایی برای جان گرفتن صنعت انیمیشن در کشورمان برداشته شد؛ به‌طوری‌که در چند مورد فروش آثار انیمیشن از فروش آثار سینمایی پیشی گرفت و این روند صعودی همچنان هم ادامه دارد.
در چهل‌وسومین جشنواره فیلم فجر هم طبق نظر هیات انتخاب این جشنواره چهار انیمیشن برگزیده شد و حضور دارند. «افسانه سپهر» ساخته عماد رحمانی و مهرداد محرابی، «پسر دلفینی۲» ساخته محمدامین همدانی، «زال و رودابه» ساخته محمدعلی سجادی و «ژولیت و شاه» ساخته اشکان رهگذر آثار انیمیشن حاضر در جشنواره فیلم فجر امسال هستند که قرار است با یکدیگر رقابت کنند.
با نگاهی به عوامل آثار حاضر در جشنواره به‌خصوص صداپیشه‌ها متوجه می‌شویم که پای افراد حرفه‌ای و شناخته‌شده کم‌کم به صنعت انیمیشن درحال بازشدن و این به معنای آن است که صنعت انیمیشن دیگر یک بخش حاشیه‌ای در کنار فیلم‌های سینمایی نیست و به بیان دیگر، درحال جدی گرفته‌شدن است.
انیمیشنی با محوریت یوز ایرانی و لهجه شمالی
بهداد باقری، سرپرست بخش آرت سه‌بُعدی، رندر و نورپردازی انیمیشن «افسانه سپهر» در گفت‌وگو با «آگاه» درخصوص فرآیند ساخت این انیمیشن توضیح داد: پروسه تولید انیمیشن «افسانه سپهر» را از حدود یک‌ونیم سال پیش، به‌موازات انیمیشن «شمشیر و اندوه» که سال گذشته در جشنواره فیلم فجر نمایش داده شد، شروع کردیم. داستان «افسانه سپهر» هم درباره پسربچه‌ای به نام «سپهر» است که با نجات یک یوز ایرانی تصمیم می‌گیرد آن را در خانه نگهداری کند و با موافقت پدر و مادرش، یوز را به‌عنوان فرزند دیگری که نماد شجاعت و جسارت است در خانه نگاه می‌دارد و پس از آن «بابو» (نام شخصیت یوز) یار و همدم او می‌شود.
عضو انجمن انیمیشن ایران یکی از نقاط قوت این کار دارا بودن حال و هوای ایرانی مطرح کرد و گفت: استفاده از صداپیشه‌های حرفه‌ای مثل کاظم سیاحی (صداپیشه بابو) و اکبر منانی (صداپیشه پیرمرد دانا) و محمد لقمانیان از نقاط قوت این کار است؛ ضمن اینکه در بخش دوبله از لهجه‌های مختلف ایرانی مثل لهجه شمالی هم استفاده شده و این موضوع احتمالا برای مخاطب جذاب خواهد بود. این انیمیشن فانتزی و موزیکال برای رده سنی کودک و نوجوان ساخته و سبک فانتزی بودن آن درمورد همه‌چیز مثل طراحی صحنه، نورپردازی، کاراکترها و... رعایت شده چون گاهی اوقات یک انیمیشن فانتزی ساخته می‌شود اما مثلا نورپردازی آن به سبک واقعی است که کار درستی نیست. از این‌سو «افسانه سپهر» یک دستاورد تازه در صنعت انیمیشن به حساب می‌آید، چون خلق جلوه‌های ویژه فانتزی یک فرآیند بسیار سخت است. همچنین در ساخت آن از جدیدترین تکنولوژی‌های صنعت انیمیشن روز دنیا استفاده شده که موضوع بسیار مهمی است چون در صنعت انیمیشن هرروز یک اتفاق تازه رخ می‌دهد، درحالی‌که در صنعت سینما اینطور نیست و نهایتا هرچند مدت یکبار، دوربین‌های جدید به بازار بیایند یا فیلمی جلوه‌های ویژه داشته باشد. در صنعت انیمیشن ما هرروز شاهد یک پیشرفت تکنولوژیک هستیم و فعالان این عرصه باید مدام درحال یادگیری و به‌روز بودن باشند.
استفاده از نرم‌افزاری که در فیلم موسی(ع) هم به کار گرفته شد
نویسنده کتاب «هزارتوی انیمیشن» درمورد تکنیک استفاده‌شده در این انیمیشن بیان کرد: در ساخت این انیمیشن از نرم‌افزارهای مدرن و به‌روزی استفاده کردیم که پارسال به ما بابت استفاده از آنها در انیمیشن «شمشیر و اندوه» نقدهایی صورت گرفت اما امسال می‌بینیم که در کار «موسی کلیم‌الله» هم از این نرم‌افزار استفاده شده و مورد استقبال هم قرار گرفته است؛ یعنی موردی که پارسال ما از آن به‌عنوان نوآوری استفاده کردیم، امسال در بسیاری از کارها از آن استفاده شده است.
باقری افزود: سال گذشته دو اثر انیمیشن در جشنواره فیلم فجر حضور داشتند که در بخش سودای سیمرغ شرکت داده نشدند و فقط از لحاظ فنی مورد تقدیر و داوری قرار گرفتند. امسال اما چهار انیمیشن در جشنواره فیلم فجر حضور دارد و قرار است در بخش داوری مسابقه سیمرغ هم شرکت داده شوند ولی فرقی که امسال کرده این است که داوران بخش سینمایی آثار انیمیشن هم داوری می‌کنند درحالی‌که سال گذشته داوران بخش سیمرغ متفاوت با داوران سودای سیمرغ و از متخصصان حرفه‌ای این حوزه بودند که خب اتفاق خوبی بود که امسال نداریم.
حضور یک انیمیشن ایرانی در فهرست اسکار
وی درباره اینکه آیا صنعت انیمیشن ایران در حد حضور در سطح بین‌الملل است یا خیر؟ بیان کرد: بحث حضور در بازارهای جهانی موضوع مفصلی است که خیلی جای کار دارد، یعنی اینطور نیست که بگوییم صنعت انیمیشن ایران آماده حضور در بازارهای جهانی و رقابت با کمپانی‌های بزرگی مثل پیکسار و دیزنی است؛ البته این به معنای آن نیست که امکان ندارد چنین چیزی محقق شود اما نیازمند یکسری پیش‌نیازهاست که صنعت انیمیشن کشور ما ندارد. باوجوداین تلاش همکاران بنده در صنعت انیمیشن کشور هرروز در راستای بالابردن سطح کیفی کارهاست، حتی در همین انیمیشن افسانه سپهر هم ما سعی کردیم نسبت‌به انیمیشن «شمشیر و اندوه» که پارسال در جشنواره نمایش داده شد، کیفیت کار را بالاتر ببریم و نکاتی را که سال گذشته به‌عنوان نقد ازسوی متخصصان و رسانه به ما مطرح شد لحاظ کنیم تا کار قابلیت حضور در بازارهای جهانی را داشته باشد. چنانکه همین الان هم شاهد این هستیم که در لیست نامزدهای اسکار نام یک انیمیشن ایرانی (سرو ایرانی) وجود دارد و این یعنی صنعت انیمیشن ایران درحال رشد و پیشرفت است.
این انیماتور در ادامه توضیح داد: علاوه‌بر ارتقای کیفیت انیمیشن در این سال‌ها، ما شاهد افزایش کمی آثار هم هستیم که نشان‌دهنده این است که انیمیشن درحال پیداکردن بازار خود است. چنانکه درحال‌حاضر چهار انیمیشن سینمایی در سینماهایی که نمایش معمولی فیلم دارند و در جشنواره نیستند درحال نمایش است و چهار انیمیشن هم در جشنواره فیلم فجر حضور دارند. یکی از دلایل رونق صنعت هم این است که وقتی یک انیمیشن برای کودک و نوجوان ساخته می‌شود، کودکان و نوجوانان به همراه خانواده یا دوستانشان به سینما برای دیدن آن می‌آیند و بازار این صنعت رونق پیدا می‌کند و سرمایه‌گذاران با مشاهده رونق بازار و طرفداران این ژانر، تمایل پیدا می‌کنند تا در این صنعت مشارکت کنند که اتفاق بسیار مهمی است. واقعیتش این است که صنعت انیمیشن در کشور ما آنقدر بکر و دست‌نخورده است که حالا حالاها جا برای کارکردن دارد و اگر برنامه‌ریزی درستی برای آن صورت بگیرد می‌تواند یک صنعت پرسود و فایده هم برای سازنده و هم برای بیننده باشد. وی در پایان گفت: انیمیشن «افسانه سپهر» پتانسیل زیادی برای ارائه در بازار بین‌المللی دارد، به‌خصوص که تلفیقی از کاراکترهای انسانی، افسانه‌ای و حیوانی است و از این رو یک حرکت نوآورانه به حساب می‌آید که بسیار موردپسند بازارهای بین‌المللی است. علاوه‌براینکه سعی کردیم کار، حس و حال ایرانی و وطنی هم داشته باشد تا در صورت نمایش در کشورهای دیگر یک نماینده کاملا ایرانی از طرف کشورمان باشد.
برنامه روز دوم
در دومین روز از چهل‌وسومین جشنواره فیلم فجر، فیلم «ترک عمیق» به کارگردانی آرمان زرین‌کوب، انیمیشن «افسانه سپهر» به کارگردانی «عماد رحمانی»، فیلم «صنم» به کارگردانی شهره رحیم‌زاده و فیلم «آنتیک» به کارگردانی هادی نائیجی در سالن اصلی برج میلاد به نمایش درآمد.
داستان فیلم «ترک عمیق» درباره مردی به نام محمود است که از بیمارستان اعصاب و روان مرخص می‌شود. آرمان زرین‌کوب که تا پیش از این در مقام تهیه‌کننده شناخته شده بود و از او سریال «ستایش» را به یاد دارید، اولین تجربه کارگردانی‌اش را به چهل‌وسومین جشنواره فیلم فجر آورده است؛ البته این فیلم، با عنوان «میرجاوه» پروانه ساخت گرفته بود که در چهلمین جشنواره فیلم فجر نیز ازسوی هیات انتخاب به‌دلیل ناقص بودن فیلم رد شد. فیلم سینمایی «ترک عمیق» اولین تجربه سینمایی آرمان زرین‌کوب در مقام کارگردان و تهیه‌کنندگی محسن چگینی است که در آن، بازیگرانی چون رضا بابک، بابک انصاری، حمید رشید و گلچهره سجادیه ایفای نقش دارند.
اما فیلم سینمایی «صنم» به کارگردانی شهره رحیم‌زاده و تهیه‌کنندگی مرتضی شایسته که جایگزین فیلم «زمانی در ابدیت» به تهیه‌کنندگی نیکی کریمی شد، در سانس سوم دومین روز از نمایش فیلم‌های جشنواره در برج میلاد برای اهالی رسانه نمایش داده شد. این فیلم به‌عنوان یکی از آثار خارج از مسابقه جشنواره معرفی شده و داستان فیلم براساس یک اتفاق واقعی و روایتی از زندگی زنی از عشایر فیروزآباد است که در حادثه آتش‌سوزی جنگل اعضای خانواده خود را از دست می‌دهد.
قصه «آنتیک» که یک کمدی دهه شصتی است در دل تاریخ معاصر ایران می‌گذرد. این فیلم درباره دو دله‌دزد است که گذرشان به یک امامزاده می‌افتد و تصمیم می‌گیرند با تاسیس امامزاده‌ای قلابی پول‌وپله‌ای به جیب بزنند. در خلاصه داستان «آنتیک» آمده است: «انقلاب شده و کاسبی اِبی و وَلی، آنتیک‌بازهای قبل انقلاب کساد است اما در باز ضریح پر از پول یک امامزاده، مسیر زندگی‌شان را تغییر می‌دهد.»
این فیلم قصه خود را با زوج پژمان جمشیدی و بیژن بنفشه‌خواه روایت می‌کند که پیش از این در کمدی سیاه «صبحانه با زرافه‌ها» به کارگردانی سروش صحت در کنار یکدیگر حضور داشتند.
اما امروز (یکشنبه ۱۴بهمن) در سومین روز از چهل‌وسومین جشنواره فیلم فجر فیلم‌های «رها» به کارگردانی حسام فرهمند، «بچه مردم» به کارگردانی محمود کریمی، «اسفند» به کارگردانی دانش اقباشاوی و «آبستن» به کارگردانی مصطفی و محمد تنابنده به نمایش درمی‌آیند.
نظر شما