آگاه: رهبر انقلاب در تاریخ یکم اسفند در دیدار با شیخ تمیم بن‌حمد بن‌خلیفه آل‌ثانی، امیر قطر و هیات همراه، تاکید کردند: «ما کشور قطر را یک کشور دوست و برادر می‌دانیم اگرچه همچنان مسائل مبهم و حل‌نشده‌ای همچون بازگرداندن مطالبات ایران که از کره جنوبی به قطر منتقل شد، باقی است و هم اینکه می‌دانیم مانع اصلی عملی‌شدن توافقی که در این زمینه انجام شده بود، آمریکاست. ما اگر جای قطر بودیم، به فشارهای آمریکا اعتنا نمی‌کردیم و مطالبات طرف مقابل را بازمی‌گرداندیم و همچنان انتظار چنین اقدامی را از جانب قطر داریم.»
همواره دسترسی به پول‌های بلوکه‌شده می‌تواند نقش مهمی در افزایش ذخایر ارزی کشور داشته و این منابع ارزی را افزایش دهد؛ بنابراین آزادسازی منابع ارزی یکی از مهم‌ترین اقداماتی است که باید در صدر پیگیری‌های سیاسی و اقتصادی دولت قرار بگیرد، چراکه این اقدامات همراه با افزایش تبادلات ارزی ایران با کشورهای مختلف شرق و غرب دنیا می‌تواند ثبات را به اقتصاد ایران بازگرداند. اما بازگرداندن پول‌های بلوکه‌شده از قطر نه‌تنها در دولت شهید رئیسی که در دولت مسعود پزشکیان هم دنبال شد. «درخصوص ۶میلیارد دلار دارایی ایران در قطر به تفاهمات خوبی رسیدیم» این بخشی از اظهارات مسعود پزشکیان پس از بازگشت از سفر یک‌روزه به قطر در تاریخ ۱۲مهر ۱۴۰۳ است.
رییس دولت چهاردهم که میزان پول‌های بلوکه‌شده در قطر را ۶میلیارد دلار عنوان کرده بود، همچنین گفت در حاشیه سفر خود به قطر رؤسای کل بانک مرکزی دو کشور جلسه گذاشتند و با امیر قطر هم در این زمینه گفت‌وگو شد و نهایتا در این زمینه هم به تفاهم‌های خوبی رسیدیم.
اظهارات فرزین درباره پول‌های بلوکه‌شده
اما یک سال قبل یعنی ۲۴خرداد ۱۴۰۲ محمدرضا فرزین، رییس کل بانک مرکزی به قطر سفر کرد تا علاوه‌بر تقویت مناسبات با این کشور، روند آزادسازی پول‌های بلوکه‌شده ایران سرعت بیشتری بگیرد. در روزهای میانی مرداد۱۴۰۲ نیز محمدرضا فرزین در حساب توئیتر خود از از آزادسازی همه منابع ارزی ایران در کره جنوبی خبر داده و گفته بود که این منابع به‌صورت پرداخت بانکی برای خرید کالاهای غیرتحریمی استفاده می‌شود.
آنطور که رییس کل بانک مرکزی نوشته بود: «منابع بلوکه‌شده طی سال‌های پایانی دهه۹۰ به‌صورت وون (واحد پول ملی کره‌جنوبی) به بانک‌های کره‌جنوبی واریز شده بود و به آن هم هیچ سودی تعلق نمی‌گرفت. حتی طی این سال‌ها نیز به‌دلیل کاهش برابری وون به دلار، نزدیک به یک‌میلیارد دلار آن با کاهش ارزش برابری مواجه شد.» فرزین اظهار کرده بود که «با پیگیری‌های فنی و دیپلماسی موفق، تمام منابع ارزی توقیف‌شده ایران در کره‌جنوبی آزاد و هزینه‌های تبدیل ارز آن از وون به یورو نیز ازسوی کشور ثالت پذیرفته شد.»
رییس کل بانک مرکزی این را هم گفته بود که این منابع یورویی به حساب‌های ۶بانک ایرانی در قطر واریز و به‌صورت پرداخت بانکی برای خرید کالاهای غیرتحریمی استفاده و مابقی این منابع هم در صورت سپرده، مشمول دریافت سود بانکی خواهد شد.
بااین‌حال در مهر۱۴۰۲ و تا چند روز بعد از گذشت حمله ۷اکتبر / ۱۵مهر حماس به اسراییل، برخی رسانه‌ها نوشتند که سه روزنامه آمریکایی خبر دادند آمریکا از قطر خواسته است دسترسی ایران به ۶میلیارد دلار پول خود در بانک‌های قطری را متوقف کند. در ادامه این مطالب آمده بود که سه روزنامه وال‌استریت ژورنال، نیویورک‌تایمز و واشنگتن‌پست نوشته بودند آمریکا و قطر توافق کرده‌اند دسترسی ایران به ۶میلیارد دلار پول این کشور در بانک‌های قطری را به‌طور موقت قطع کنند.
بااین‌حال پس از این پیگیری‌های رییس دولت چهاردهم و رییس کل بانک مرکزی دیگر خبر جدیدی درخصوص نحوه هزینه‌کرد دلارهای ایران در قطر به میان نیامد و مشخص نشد که این پول تماما در اختیار بانک مرکزی ایران قرار گرفت یا خیر؟
توجه به حقوق ایران شرط بقای روابط سازنده با همسایگان است
اما ازآنجاکه تعمیق روابط بین کشورهای منطقه و اجرای توافقات فی‌مابین خارج از چارچوب منافع منطقه‌ای آمریکاست، لذا تلاش می‌کند تا جای ممکن کشورهای منطقه به یکدیگر نزدیک نشوند و یک نزاع همیشگی بین آنها برقرار باشد.
عضو کمیته دیپلماسی اقتصادی و روابط اقتصاد بین‌الملل کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با خبرنگار روزنامه «آگاه» با تاکید بر بازگرداندن مطالبات ایران که از کره جنوبی به قطر منتقل شده، گفت: یکی از مسائل مهم در روابط همسایگی کشورها، تعامل و همکاری دوجانبه است. نماینده مردم تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه ایران برای تامین امنیت منطقه هزینه‌هایی را پرداخت کرده است، اظهار کرد: کشورهای منطقه بر این نکته اذعان دارند که ایران عامل ثبات منطقه بوده و با تروریسم سازمان‌یافته در مبارزه است. روح‌الله ایزدخواه تاکید کرد: همچنین پیشرفت‌های علمی و فناوری‌های نوین و انتقال این تکنولوژی‌ها ازسوی ایران به همسایگان، قابل‌انکار نیست؛ بنابراین همگی این موارد موجب می‌شود تا حفظ روابط فعال دوجانبه بین ایران و کشورهای همسایه برقرار شود. این نماینده مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه حقوق طبیعی ما ایجاب می‌کند تا مطالباتمان را از کشورهای همسایه وصول کنیم، بیان کرد: درواقع کشورهای همسایه باید در مقابل فشارهای آمریکا و امثالهم بایستند و در وصول این مطالبات تسریع کنند.
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی با اشاره به حرکت ایران در مسیر خنثی‌سازی تحریم‌ها و ازکارانداختن دستگاه تحریم آمریکا متذکر شد؛ حتما این قبیل اقدامات به نفع کشورهای همسایه هم تمام می‌شود، چراکه این قبیل رویکردها حائز این پیام است که آنها هم نسبت‌به استقلال اقتصادی و پیشرفت فناوری در کشورهای خودشان نیز اقدام کنند.
وی با بیان اینکه سال‌هاست به‌واسطه استقامت ایران در بحث هسته‌ای، حوزه‌های زیربنایی، صنایع و دانش‌بنیان، موج مثبتی در کشورهای همسایه برخاسته است، ادامه داد: بنده گاهی در سفرهایی که به کشورهای همسایه دارم کاملا مشاهده می‌کنم که یک بازتاب و انعکاسی از پیشرفت‌های ایران در این کشورها رخ داده است.
لذا این قبیل اقدامات اثرات و ثمرات استقامت ایران در فضای مبارزه با نظام سلطه است که البته کشورهای همسایه هم از این استقامت ایران نیز بهره‌مند می‌شوند. این نماینده مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: بنابراین شرط بقای این قبیل روابط و تعامل مثبت دوجانبه این است که همسایگان ما متقابلا حقوق ایران را مراعات کرده و رابطه فعال دوجانبه را حفظ کنند؛ اظهاراتی که مقام رهبری در دیدار با امیر قطر داشتند هم از همین منظر بوده و ایشان هم امیر قطر را به استقامت در مقابل آمریکایی‌ها دعوت کرده‌اند.این نماینده مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه امیدواریم این مسیر بهتر از گذشته دنبال شود، ضمن اشاره به ماموریت‌های دستگاه دیپلماسی در این بخش، تاکید کرد: دستگاه دیپلماسی کشور باید در گام نخست دیپلماسی همسایگی را در اولویت خود قرار دهد. وی با بیان اینکه متاسفانه گاهی مشاهده می‌شود که دستگاه دیپلماسی نسبت‌به همسایگان غفلت می‌کند، بیان کرد: پیرو این غفلت، ظرفیت‌هایی که در کشورهای همسایه وجود دارد، گاهی نادیده گرفته می‌شود.
همچنین دستگاه دیپلماسی گاهی در ارتباط با جامعه نخبگانی و فعالان اقتصادی دو طرف غفلت می‌کند؛ بنابراین نیازمند توجه به این مسائل از داخل کشور هم هستیم که ضرورت دارد دستگاه دیپلماسی نگاه فعالانه‌تری به همسایگان داشته باشد. این نماینده مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: بنابراین بازگشت مطالبات ایران که از کره جنوبی به قطر منتقل شده باید در دستورکار کشور قطر قرار گیرد؛ لذا شرط بقای روابط سازنده ایران با کشورهای همسایه این است که به حقوق ایران نیز آنطور که شایسته است، پرداخته شود.
نظر شما