در دنیای مدرن امروز که سرعت زندگی و فناوری، گاه ارتباط انسان با معنویت را کم‌رنگ می‌کند، رسانه‌های دینی نقشی حیاتی در احیا و تقویت پیوند میان انسان و خالق ایفا می‌کنند. در گفت‌وگویی با نویسنده کتاب «مناجات نامه»، نگاهی عمیق به این مسئولیت خطیر انداخته‌ایم که در ادامه به‌تفصیل به آن می‌پردازیم.

آگاه: عباس حسین‌نژاد، نویسنده، شاعر و کارشناس رسانه گفت: امروزه انسان‌ها بیش از هر زمان دیگری درگیر روزمرگی و مشغله‌های دنیوی هستند. فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی با تمام مزایای خود، ذهن انسان را به قدری اشغال کرده‌اند که فرصت اندیشیدن به مسائل معنوی را از او سلب می‌کنند. در چنین شرایطی، رسانه دینی رسالتی دوچندان بر دوش دارد.
وی با تاکید بر اهمیت عادی‌سازی گفت‌وگوی میان بنده و خدا در جامعه امروز، این رویکرد را رسالت اصلی رسانه‌های دینی معرفی کرد. به گفته او، در شرایطی که فضای مجازی و رسانه‌های عمومی اغلب به مسائل دنیوی و مادی می‌پردازند، رسانه دینی باید بتواند فضایی را ایجاد کند که در آن، گفت‌وگو با خداوند به‌عنوان امری طبیعی و روزمره تلقی شود. رسانه دینی باید زمینه‌ساز ایجاد رابطه‌ای صمیمی و مستمر میان انسان و خالق باشد. ما باید فرهنگ دعا و مناجات را به گونه‌ای ترویج کنیم که برای نسل جدید، گفت‌وگو با خداوند همچون گفت‌وگو با یک دوست نزدیک، امری عادی و روزمره تلقی شود.
وی در ادامه افزود: متاسفانه در شرایط کنونی، مفهوم دعا و مناجات برای بسیاری از جوانان ما به مراسم و آیین‌های خاص محدود شده است. درحالی‌که گفت‌وگو با خدا می‌تواند و باید جزئی از زندگی روزمره باشد. مگر نه این است که خداوند از رگ گردن به ما نزدیک‌تر است؟ پس باید این نزدیکی و امکان گفت‌وگوی دائمی را به مخاطبان خود یادآوری کنیم.
حسین‌نژاد معتقد است که یکی از چالش‌های مهم رسانه‌های دینی، ترجمه مفاهیم عمیق معنوی به زبانی است که برای نسل جوان جذاب و قابل درک باشد. باید بپذیریم که زبان ارتباط با مخاطب امروز تغییر کرده است. رسانه دینی نمی‌تواند صرفاً به شیوه‌های سنتی اکتفا کند. ما نیازمند نوآوری در شیوه انتقال پیام هستیم، بدون آنکه از اصالت محتوا کاسته شود.
این نویسنده و طنزپرداز در توضیح این موضوع به نمونه‌های موفق بین‌المللی اشاره و بیان کرد: امروزه در سطح جهانی، شاهد ظهور الگوهای موفقی از رسانه‌های دینی هستیم که توانسته‌اند با زبانی معاصر و جذاب، مخاطبان بسیاری را به‌سوی معنویت جذب کنند؛ برای مثال، بهره‌گیری از داستان‌های کوتاه، انیمیشن، موسیقی و دیگر قالب‌های هنری برای انتقال مفاهیم معنوی، نتایج درخشانی به همراه داشته است.
حسین‌نژاد همچنین به ضرورت توجه به فناوری‌های نوین در عرصه رسانه دینی اشاره کرد و توضیح داد: «امروزه پادکست ویدئوکست و دیگر قالب‌های رسانه‌ای نوین، فرصت‌های بی‌نظیری را برای انتقال مفاهیم معنوی فراهم کرده‌اند. رسانه دینی باید از این ظرفیت‌ها به‌خوبی بهره ببرد؛ به‌عنوان مثال، یک پادکست ۱۰ دقیقه‌ای درمورد مفهوم توکل به خدا، می‌تواند مخاطب را در مسیر رفت‌وآمد روزانه همراهی کند و فضایی برای تفکر و گفت‌وگوی درونی با خدا فراهم سازد. یا یک ویدیوی کوتاه در شبکه‌های اجتماعی می‌تواند آموزه‌ای عمیق از قرآن کریم را به شیوه‌ای جذاب به مخاطب منتقل کند. در واقع، ما باید خود را با عادات مصرف رسانه‌ای مخاطبان امروز هماهنگ کنیم.»
حسین‌نژاد معتقد است که اپلیکیشن‌های موبایلی با قابلیت یادآوری زمان‌های دعا، ارائه متون مناجات متناسب با شرایط روحی کاربر و ایجاد فضای گفت‌وگوی صمیمانه با خدا، نمونه‌هایی از این ظرفیت‌های فناورانه هستند که می‌توانند به عادی‌سازی مفهوم گفت‌وگو با خدا کمک کنند.
به اعتقاد این نویسنده، یکی از مهم‌ترین کارکردهای رسانه دینی در عصر حاضر، ارائه راهکارهای عملی برای مقابله با اضطراب، افسردگی و احساس پوچی است که از چالش‌های جدی انسان معاصر به شمار می‌رود. معنویت، پاسخی است به نیاز فطری انسان برای یافتن معنا در زندگی. رسانه دینی می‌تواند با عادی‌سازی گفت‌وگو با خدا، پنجره‌ای به سوی آرامش حقیقی بگشاید و راه نجاتی باشد برای انسان سرگشته در هزارتوی زندگی مدرن.
او با اشاره به آمار نگران‌کننده افسردگی و اضطراب در جوامع مختلف، از جمله جامعه ما افزود: امروزه بسیاری از افراد، به‌ویژه نسل جوان، با بحران معنا مواجه هستند. آن‌ها در میان انبوه اطلاعات و سرگرمی‌ها، احساس پوچی و بی‌هدفی می‌کنند. این در حالی است که گفت‌وگوی صادقانه با خداوند و ایجاد رابطه‌ای عمیق با او، می‌تواند آرامشی وصف‌ناپذیر به انسان اعطا کند. همان آرامشی که قرآن کریم از آن به‌عنوان اَلا بِذِکرِ اللهِ تَطمَئِنُّ القُلوب یاد می‌کند.
حسین‌نژاد در ادامه به نقش الگوسازی در ترویج فرهنگ گفت‌وگو با خداوند پرداخت و تصریح کرد: رسانه دینی باید بتواند با معرفی الگوهای موفق و تاثیرگذار، امکان‌پذیری و اثربخشی این رویکرد را به مخاطبان نشان دهد. مردم به الگوهای عینی نیاز دارند. زمانی که ببینند فردی موفق، خوشحال و تاثیرگذار، بخشی از موفقیت خود را مدیون ارتباط مستمر و صمیمانه با خداوند می‌داند، ترغیب می‌شوند که چنین رویکردی را در زندگی خود نیز امتحان کنند. رسانه دینی می‌تواند با معرفی چنین الگوهایی، از میان ورزشکاران، هنرمندان، دانشمندان و دیگر چهره‌های محبوب، به عادی‌سازی مفهوم گفت‌وگو با خدا کمک کند. رسانه نه‌تنها منعکس‌کننده فرهنگ است، بلکه نقشی سازنده در شکل‌دهی به آن دارد. رسانه دینی باید با درک عمیق از این قدرت تاثیرگذاری، به‌تدریج فرهنگ گفت‌وگو با خدا را در جامعه نهادینه کند. این کار نیازمند برنامه‌ریزی بلندمدت، استمرار و خلاقیت است. ما نمی‌توانیم انتظار داشته باشیم که با چند برنامه محدود، تغییری اساسی در نگرش مردم ایجاد کنیم. این تغییر نیازمند حرکتی مستمر و هوشمندانه است.
این شاعر و نویسنده اضافه کرد: عادی‌سازی گفت‌وگو با خداوند، مسئولیتی فراتر از رسانه است و نیازمند عزمی ملی و همگانی است. رسانه به‌تنهایی نمی‌تواند این تغییر فرهنگی را ایجاد کند. نیازمند همکاری و هماهنگی میان خانواده‌ها، مدارس، دانشگاه‌ها، مساجد و دیگر نهادهای فرهنگی و آموزشی هستیم. زمانی که کودک در خانواده شاهد گفت‌وگوی والدین خود با خداوند باشد، در مدرسه از معلم خود در این زمینه بیاموزد و در رسانه‌ها نیز با این مفهوم مواجه شود، به‌تدریج این فرهنگ در وجود او نهادینه خواهد شد. باتوجه‌به اهمیت روزافزون نقش رسانه در شکل‌دهی به افکار و رفتار انسان‌ها، به نظر می‌رسد که رسانه‌های دینی می‌توانند با ایفای درست رسالت خود در عادی‌سازی ارتباط با خداوند، نقشی بی‌بدیل در احیای معنویت در جامعه معاصر ایفا کنند.
وی در پایان بیان کرد: در دنیایی که انسان‌ها بیش از هر زمان دیگری احساس تنهایی می‌کنند، رسانه دینی می‌تواند با یادآوری حضور همیشگی خداوند و امکان گفت‌وگوی دائمی با او، آرامشی عمیق به مخاطبان خود هدیه دهد. این همان رسالتی است که امروز بر دوش ما قرار دارد و باید با تمام توان برای تحقق آن تلاش کنیم. بی‌تردید، تحقق این هدف والا نیازمند همکاری همه‌جانبه رسانه‌ها، نهادهای فرهنگی و آموزشی و خانواده‌هاست. امید است با درک درست از این رسالت مهم، شاهد احیای فرهنگ معنویت و گفت‌وگو با خداوند در جامعه باشیم.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.