آگاه: رفتار آمریکاییها طی مدت اخیر، دو گزاره را به اثبات میرساند؛ نخست آنکه آنها در پی تحتفشار قراردادن ایران و ترساندن کشور ما هستند. دوم آنکه در مواضع آمریکاییها تناقضات آشکاری وجود دارد. اما در راستای تحتفشار قراردادن ایران از ناحیه آمریکاییها، روز گذشته «مارکو روبیو» وزیر خارجه آمریکا طی سخنانی اروپاییها را ترغیب کرد تا «مکانیسم ماشه» را علیه ایران فعال کنند. مکانیسمی که به موجب آن تحریمهای سازمان ملل علیه ایران تجدید میشود. روبیو که در پاریس به سر میبرد، در اعلام موضعی گفت: اروپاییها باید خیلی زود درباره سازوکار بازگشت خودکار تحریمها (اسنپبک) تصمیم بگیرند، چرا که ایران بهطور آشکار از توافق فعلی تخطی کرده است. روبیو این ادعا را هم مطرح کرد که ایران به توافق موسوم به برجام پایبند نیست؛ بنابراین اروپا باید تحریمهای سازمان ملل علیه تهران را دوباره اعمال کند. مکانیسم ماشه اشاره به فرآیندی است که منجر به بازگشت فوری و خودکار تمامی تحریمهای سازمان ملل علیه ایران میشود و تا زمان انقضای برجام در ۲۶ مهرماه ۱۴۰۴ اعتبار دارد. انگلیس، فرانسه و آلمان، سه کشور اروپایی برجام، موسوم به تروئیکای اروپایی، پیش از شروع مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا، با ادعای عدم پایبندی ایران به توافق اتمی موسوم به برجام و گسترش برنامه هستهای تهران، برای آغاز روند بازگرداندن تمام تحریمهای بینالمللی علیه ایران اعلام آمادگی کرده بودند.
وزیر خارجه آمریکا در بخش دیگری از سخنانش افزود: ما امیدواریم که مذاکرات ادامه یابد، مفید باشد و به نتیجه برسد؛ اما نتیجه باید پایدار باشد. نه فقط برای ۱۰ سال یا بر پایهبندی با تاریخ انقضا. ما به توافقی نیاز داریم که مانعی دائمی برای دستیابی ایران به سلاح هستهای ایجاد کند. روبیو تصریح کرد که ترجیح واشنگتن همچنان دستیابی به راهحلی مسالمتآمیز است، اما این راهحل باید تضمین کند که ایران هرگز توانایی ساخت سلاح هستهای را پیدا نکند. دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا نیز پنجشنبه در پاسخ به پرسشی درباره حمله احتمالی رژیم صهیونیستی به تاسیسات هستهای ایران و گزارشها از مخالفت او با چنین حملهای گفت: نمیگویم که مخالفت کردهام، اما عجلهای برای انجام این کار ندارم.
رییسجمهور آمریکا مدعی شد: ما قصد نداریم صنعت ایران را بگیریم، نمیخواهیم زمینشان را تصرف کنیم. تنها چیزی که میگوییم این است که شما نمیتوانید سلاح هستهای داشته باشید. ترامپ گفت: توافقی که با اوباما بسته شد، همین حالا هم منقضی شده بود. آن توافق، توافق بسیار بدی بود. مدتی کوتاه داشت و راه روشنی را برای رسیدن به سلاح هستهای به آنها میداد. من هرگز چنین چیزی را نمیپذیرفتم. به همین دلیل هم آن توافق را لغو کردم. دلیل اول هم این بود که مدت آن بسیار کوتاه بود. وقتی پای کشورها در میان است، نباید توافقهای کوتاهمدت ببندید. این کشورها عمر طولانی دارند.
سخنگوی وزارت خارجه آمریکا نیز در کنفرانس خبری روز پنجشنبه ۲۸ فروردین خود گفت: ماهیت مذاکرات ایران و آمریکا با برخی اظهارات که در رسانهها مطرح میشود، متفاوت است و مذاکرات در رسانهها انجام نمیشود. «تامی بروس» همچنین با تاکید دوباره بر موضع دونالد ترامپ که خطقرمز ایالات متحده، دسترسی ایران به سلاح هستهای است، افزود: اگر قرار بود ما از طریق گفتوگوهای رسانهای یا در تلویزیون یا جاهای دیگر مذاکره کنیم، نیازی به سفر به رم در روز شنبه نبود. سخنگوی وزارت خارجه آمریکا همچنین در توضیح اظهارنظر هفته گذشته ترامپ گفت: مقامات آمریکایی در این مذاکرات انتظار پاسخهای سریع دارند. قرار نیست «جلسه برای جلسه داشتن» برگزار شود. قرار نیست ماهها یا سالها صبر کنیم.
مشارکت صهیونیستها در استراتژی «تهدید»
اما صهیونیستها نیز در بازی تحتفشار قراردادن ایران توسط آمریکا مشارکت دارند. در همین راستا، وبسایت خبری والانیوز به نقل از سه منبع اسرائیلی گزارش داده که «ران درمر» مشاور ارشد بنیامین نتانیاهو و وزیر امور استراتژیک اسرائیل و «دیوید بارنئا» رییس موساد، بهطور محرمانه به پاریس سفر کردهاند تا با «استیو ویتکاف» نماینده ویژه آمریکا، درباره پرونده هستهای جمهوری اسلامی گفتوگو کنند. مقامهای ارشد صهیونیستی گفتند این دیدار روز جمعه و در آستانه دور دوم مذاکرات غیرمستقیم میان واشنگتن و تهران در خصوص توافق هستهای برگزار میشود؛ مذاکراتی که قرار است روز شنبه در رم برگزار شود.
ویتکاف پنجشنبه در پاریس با امانوئل مکرون، رییسجمهوری فرانسه و مقامهای بلندپایهای از انگلیس و آلمان دیدار کرد. محور اصلی این گفتوگوها، تلاشها برای دستیابی به آتشبس میان روسیه و اوکراین بود، اما مسئله ایران نیز در دستور کار قرار داشت. در رخداد دیگری در راستای تحرکات مشترک آمریکاییها و صهیونیستها برای تأثیرگذاری بر مذاکرات غیرمستقیم هستهای واشنگتن با تهران، شبکه کان اسرائیل روز جمعه گزارش داد در ۲۴ ساعت گذشته، ۹ هواپیمای ترابری نظامی آمریکا وارد پایگاه «نواتیم» در جنوب اراضی اشغالی شدهاند. طبق این گزارش، این هواپیماها صدها بمب، از جمله بمبهای سنگرشکن را به اسرائیل منتقل کردهاند تا در صورت شکست مذاکرات غیرمستقیم هستهای، امکان حمله علیه ایران فراهم باشد. «یسرائیل کاتز» وزیر جنگ رژیم صهیونیستی نیز روز جمعه با تاکید بر اولویتهای این رژیم اعلام کرد که دولت اسرائیل (رژیم اشغالگر صهیونیستی) متعهد است با تمام توان مانع از دستیابی ایران به سلاح هستهای شود. وزیر جنگ رژیم صهیونیستی با اشاره به هماهنگی کامل با نخستوزیر این رژیم گفت: نتانیاهو و من، همراه با تمامی نهادهای مسئول، متعهد به اجرای سیاستی روشن هستیم تا مانع دستیابی ایران به تسلیحات هستهای شویم. ما اجازه نخواهیم داد تهدید به نابودی متوجه اسرائیل شود.
رفتار زیگزاگی آمریکاییها
اما علاوهبر استراتژی ترساندن ایران در آستانه دور دوم مذاکرات غیرمستقیم هستهای به میزبانی عمان در رم ایتالیا، آمریکاییها استراتژی «تناقض» را هم برگزیدهاند. مقامات آمریکایی طی روزهای اخیر بارها سخنان خود را درخصوص موضوع مهم «حق ایران در غنیسازی» تغییر دادهاند. ویتکاف، نماینده ویژه آمریکا در مذاکرات غیرمستقیم با ایران، هفته گذشته ابتدا تصریح کرد که غنیسازی در حد مشخصی، حق ایران است؛ او اما ۲۴ ساعت بعد از این اظهارات، مدعی شد که ایران نباید اورانیوم را غنیسازی کند! آمری که قطعا از خطوط قرمز ایران است؛ یک دهه قبل در زمان برجام نیز، ایران زمانی مذاکره با آمریکا را پذیرفت که «باراک اوباما» رییسجمهور وقت ایالات متحده طی نامهای به محضر رهبر انقلاب، اعلام کرد که واشنگتن حق ایران در غنیسازی اورانیوم را به رسمیت میشناسد. اما «عباس عراقچی» وزیر امور خارجه کشورمان که روز گذشته در مسکو به سر میبرد، طی مصاحبهای با اشاره به مواضع متناقض آمریکاییها گفت: در مذاکرات از سمت آمریکا، پیامهای متناقض و متضادی میشنویم. اینکه منظور چه هست و چه اهدافی را در بر میگیرد، مربوط به خودشان است. از نظر ما آنچه که پشت میز مذاکره بیان میشود، ملاک نظر و تعیینکننده است. عراقچی درباره محل دور بعدی مذاکرات و چگونگی میزبانی آن گفت: رم میزبان مذاکرات نیست، بلکه محل مذاکرات است؛ میزبان مذاکرات جمهوری اسلامی و آمریکا، همچنان دولت عمان است. بهطورکلی، طی هفته گذشته، رفتارهای متناقض و زیگزاگی مقامات آمریکا و تغییر لحن آنها با نزدیکشدن به دور دوم مذاکرات غیرمستقیم هستهای، بسیار ملموس بود. در ۲۶ فروردین، ویتکاف، نماینده ویژه ترامپ در مذاکرات با ایران در پیامی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: ایران، باید برنامه غنیسازی اورانیوم خود را نابود کند! سخنگوی وزارت خارجه آمریکا نیز در همان روز در کنفرانس خبری خود گفت: ایران، نباید هیچگونه برنامه غنیسازی اورانیوم داشته باشد! ما در حال کار روی این موضوع هستیم و احتمالا موفق خواهیم شد! در روز ۲۷ فروردین نیز سخنگوی کاخ سفید مدعی شد که ایران، اصلا نمیتواند برنامه غنیسازی اورانیوم، داشته باشد! البته عراقچی، وزیر امور خارجه کشورمان روز چهارشنبه در حاشیه جلسه هیات دولت گفت که غنیسازی یک امر واقعی، پذیرفته شده و حقیقی است و برای اعتمادسازی نسبت به نگرانیهای احتمالی آمادگی داریم؛ اما اصل موضوع غنیسازی قابلمذاکره نیست؛ در این فاصله ویتکاف چند جور صحبت کرده؛ اگر مواضع متناقض ادامه یابد، کار مشکل خواهد بود.
نظر شما