آگاه: به همچنان نکته بسیار مهمِ ابتدای هر تحقیقی راهنامه یا نقشه راه با زمان‌بندی تقریبی و تخمینی است. باری، ننوشتم زمان‌بندی دقیق، زیرا تا این لحظه، با وجود انواع هوش مصنوعی، نرم‌افزارها و ربات، تقویم و سررسید، یادآور گوگل و انواع نرم‌افزارها، این خودِ فردِ محقق است که باید مدیریت پژوهش را در دست بگیرد و تصمیم‌گیرنده نهایی باشد؛ پس سروکار با ذهنِ انسانی (عامل انسانی) است که ممکن است باوجود کنترل همه‌جانبه موقعیت، تحت‌تأثیر عاملِ مخلّ بیرونی و درونی قرار گیرد. یک سردرد ساده یا هجومِ خاطره دردناکِ ناگهانی می‌تواند بر روند پژوهش تأثیر گذارد، یا تنگنای معیشت، به مصداقِ حکایتِ معروفِ «آرد نماند» می‌تواند محقق را پریشان‌خاطر و شوریده‌حال و سیاقِ سخن و تحقیق را از دست او خارج کند و او را منفعل سازد. و علت آن است که انسان به‌هیچ‌وجه پیشی‌بینی‌کننده خوبی نیست! او خوش‌باورانه و امیدوارانه برای آینده برنامه‌ریزی می‌کند، محققان نامش را گذاشته‌اند خطای برنامه‌ریزی، فرد با وجود شواهد پیشین، باز خوشبین است و بر گزاره «این بار قضیه فرق دارد!» یا «این بار تصمیم گرفته‌ام که تمامش کنم» اصرار می‌ورزد. درواقع پای اراده، آن هم پررنگ و پرقدرت در میان است، گویی که آینده آناتی ابدی و آزاد است برای برآورده‌کردن آرزوها و رویاهایمان! و آینده می‌آید و هدف هرگز کاملا محقق نمی‌شود؛ و غالب کسانی که به کمال‌گرایی دچارند یا با سازوکار روانی انسان بیگانه، سرخورده می‌شوند. پس، زمانِ انجام و اتمامِ هر تحقیقی را با احتسابِ عوامل مخلّ احتمالی در نظر بگیرید؛ مثلا اگر قرار است کاری را ظرفِ یک ماه تمام کنید، چند روزی بر زمان‌بندی و برنامه‌ریزی خود بیفزایید و رویدادهای پیش‌بینی‌ناپذیر را هماره در نظر و حساب آورید، به‌ویژه در کارهای گروهی (چون کار گروهی معمولا بیشتر از کار فردی زمان می‌برد و عامل هماهنگی و تعامل نیز در میان می‌آید) یا پژوهش‌های پذیرفته تا بدعهدی نیفتد و کسی آزرده‌خاطر نشود. یا کاری را که شواهد نومیدانه پیشین آن را تأیید نمی‌کند، آغاز نکنید یا اگر آغاز کردید، بر آن کار تمرکز کنید و بر اراده خویش پافشاری، و تمام اراده خویش را فراخوانید، یک نگاه تونلی نسبت به کار بیابید؛ و دیگر به گذشته و نشدن‌ها و اما و اگرها توجه نکنید و نگه‌دار فرصت باشید که عالم دمی است.