آگاه: این انتخابها معمولا مسیر تازهای پیش پای صنعت نشر میگذارند و نشان میدهند منتقدان برجسته چه گرایشهایی را جدیتر دنبال کردهاند. در ادامه به مهمترین نکات این فهرست میپردازیم:
تاریخ؛ موضوعی که نمیتوان نادیده گرفت
در هر دو بخش فهرست، آثار مرتبط با تاریخ کاملا برجستهاند. حدود ۱۰ کتاب غیرداستانی به موضوعات تاریخی پرداختهاند و در گروه داستانی نیز نزدیک به همین تعداد آثاری با پسزمینه تاریخی دیده میشود. این طیف از کتابهای ضد استعمار که معمولا توسط نویسندگان چندملیتی نوشته شدهاند تا آثار مربوط به جنگهای جهانی اول و دوم را شامل میشود.
آیندهگرایی در مرکز توجه
اگر این ۱۰۰ عنوان را به دو گروه داستانی و غیرداستانی تقسیم کنیم، یک نقطه مشترک بزرگ دیده میشود: شیفتگی نویسندگان به آینده. در بخش داستانی، رمانهای دیستوپیا و آثاری با رگههای رئالیسم جادویی که نگاهشان را به وضعیت آینده بشر دوختهاند، حضوری پررنگ دارند. در حوزه غیرداستانی نیز کتابهای فرهنگی و اجتماعی که به آینده زندگی دیجیتال میپردازند، چشمگیرند. بهطور کلی، نگاه به فردا یکی از محورهای اصلی این فهرست است.
سهم برجسته نویسندگان زن
حضور زنان همچنان غالب است، حدود ۶۰ درصد نویسندگان کتابهای منتخب امسال را زنان تشکیل میدهند؛ روندی که در سالهای گذشته هم دیده میشد. البته این برتری بیشتر در آثار داستانی دیده میشود. در بخش غیرداستانی، زنان و مردان تقریبا سهم یکسانی دارند؛ با این تفاوت که در کتابهای تاریخی و علمی مردان فعالتر بودهاند و زنان بیشتر به سمت زندگینامه و روایتهای شخصی گرایش داشتهاند. در ادبیات داستانی، سهم نویسندگان مرد به حدود ۴۰ درصد میرسد.
موج آثار مرتبط با هوش مصنوعی
در میان کتابهای فرهنگی و اجتماعی، هوش مصنوعی یکی از پرتکرارترین موضوعات است. این آثار چه در قالب تحلیلهای فرهنگی و چه در روایتهای علمی- تخیلی، به نقش و تاثیر فناوریهای نوین میپردازند. مجموعه کتابهای امسال نشان میدهد انتظار میرود در سالهای آینده آثار بیشتری درباره آینده علم، تکنولوژی و حتی تاریخ علم منتشر شود؛ آثاری که احتمالا بعدها در قالب فیلم و سریال نیز به مخاطبان خواهند رسید. فهرست نیویورکتایمز امسال بیتردید بر فروش کتابها هم اثر قابلملاحظهای خواهد گذاشت؛ تاثیری که بهزودی در بازار کتاب آمریکا و سپس جهان دیده میشود.
افزایش حضور نویسندگان چندملیتی
یکی از نکات جالب توجه فهرست امسال، حضور پررنگتر نویسندگانی است که هویت چندملیتی دارند. حدود ۱۰ درصد از نویسندگان این فهرست از پسزمینههای چندفرهنگی، بهویژه آمریکایی–آفریقایی، میآیند. در مقابل، برخی کشورها مانند آلمان، روسیه، ایتالیا و بسیاری از کشورهای اروپای شرقی هیچ نمایندهای در این فهرست ندارند. فرانسه تنها با یک اثر در جمع ۱۰۰ کتاب دیده میشود.
نظر شما