آگاه: دشمنان دو کشور و در رأس آنها رژیم‌صهیونیستی همواره در تلاش هستند تا در این روابط اختلال ایجاد و دو کشور را بحران امنیت مواجه کنند؛ به‌طوری‌که ضمانت یکی، مرهون حذف دیگری از صحنه دیپلماسی و حتی دولتمداری باشد. بااین‌حال در اوج این بحران‌ها، اراده و خواست مسئولان فرهنگی و سیاسیون این روابط را مستحکم کرده بود و مشترکاتی چون تاریخ، دین، مذهب و ادبیات فرهنگی و زبانی این ناملایمات را از میان برده است. این وجوه اشتراکاتی موجب شده تا هر دو کشور حس برادری و محبت به یکدیگر داشته باشند و با درک عمیق این عواطف و توجه به عمق استراتژی‌ها وحدت و یگانگی را بیش از پیش حفظ کنند. رهبر معظم انقلاب بارها به مناسبت‌های مختلف و به هنگام حضور در مناطق مرزی با جمهوری آذربایجان توجه ویژه‌ای به مردم و کشور آذربایجان داشته‌ و بر حس برادری و مشترکات تاکید کرده‌اند و سخنان سرشار از مهر، محبت و عطوفت و حمیت دینی به زبان آورده‌اند. بیان تام، روشنگرانه و مبتنی بر اصول و مقررات بین‌المللی رهبر معظم انقلاب درخصوص جنگ قره‌باغ و حمایت همه‌جانبه از تمامیت ارضی آذربایجان و ضرورت آزادسازی مناطق اشغالی و توجه به سرنوشت اقوام و پیروان ادیان دیگر در قره‌باغ، یک بیان تاریخی و موضع‌گیری بسیار دقیق است.

رهبران جمهوری آذربایجان نیز بر این اتحاد و حس برادری و اشتراکات تاکید کرده و حتی حیدر علی‌اف، آذربایجان را به‌لحاظ تاریخی جزئی از پیکره ایران دانسته است. سفر وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی کشورمان به دعوت وزیر فرهنگ جمهوری آذربایجان و رییس اداره مسلمانان قفقاز، شیخ الاسلام پاشازاده، برای شرکت در اجلاس ششمین مجمع جهانی گفت‌وگوی بین‌فرهنگی با موضوع «گفت‌وگو برای صلح و امنیت جهانی» سفری بسیار مهم و تعیین‌کننده است. قبول این دعوت ازسوی وزیر فرهنگ و انجام مذاکرات و دیدارهای مختلف با مسئولان کشور آذربایجان تاثیر جهشی و عمیق در راستای احیای روابط خواهد داشت. اهمیت این سفر همچنین به‌دلیل برگزاری آن ازسوی آذربایجان با مشارکت یونسکو، اتحاد تمدن‌های سازمان ملل، سازمان جهانی گردشگری و آیسسکو است. در این مراسم ۷۰۰مهمان برجسته از بیش از ۱۰۰کشور شرکت دارند. در چارچوب این مجمع سه‌روزه، چهار نشست عمومی و ۱۲میزگرد برگزار شد که موضوعات آموزش، جوانان، تغییرات اقلیمی، هوش مصنوعی، حفاظت از میراث فرهنگی، مهاجرت غیرقانونی مورد بحث و گفت‌وگو قرار گرفت. از موارد مهم این سفر، دیدار وزیر فرهنگ کشورمان با همتای آذربایجانی است. در این دیدار، وزیر فرهنگ کشورمان با اشاره به اهمیت روابط فرهنگی دو کشور باتوجه‌به مشترکات تاریخی و فرهنگی و دینی و زبانی تاکید کرده است که مواضع جمهوری اسلامی ایران در درگیری‌های اخیر تاکید بر حقانیت برادران آذربایجانی بوده و پیشنهاد کرده است که با امضای مجدد تفاهم‌نامه جامع فرهنگی بین دو کشور، زمینه توسعه روابط فرهنگی فراهم شود. امید می‌رود باتوجه‌به تجربیات گذشته و در نظر داشت منافع ملی و ضرورت توسعه روابط با کشورها انجام اینگونه سفرهای پربار و چندجانبه توأم با تحلیل درست از شرایط، تاثیر بسزایی در روابط دو کشور دوست و برادر ایران و آذربایجان داشته باشد و در آینده نزدیک شاهد رفع کدورت‌ها و اختلافات و همچنین بازگشایی سفارت کشور آذربایجان در تهران و بازگشایی رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در باکو باشیم.