آگاه: آنچه در ادامه می‌آید تحلیل رخدادها و تحولات غزه از منظری متفاوت یعنی حوزه شعر و ادبیات است.
حدود ۹ماه از وقوع عملیات طوفان الاقصی می‌گذرد و جهان شاهد این رویداد بوده است. این رویداد را چگونه تحلیل می‌کنید؟
فشار ۷۰-۸۰ساله‌ای که غاصبان صهیونیسم بر مردم فلسطین آوردند به یک بغض نهفته و اندوه انبار شده‌ای در جانشان تبدیل شده که منتظر یک جرقه است تا این باروت منفجر شود؛ مخصوصا در نوار غزه که در محاصره شدید است که اسرائیل سال‌هاست در جای محدود با امکانات کمی مردم را محاصره کرده، طبیعی بود این اتفاق بیافتد و خشم نهفته چند دهه فلسطینی‌ها در قالب اتفاق هفت اکتبر خود را نشان دهد و بهانه‌ای شد برای اینکه اسرائیل این را دست‌آویزی بکند و سیاست‌های توسعه‌طلبانه و تجاوزکارانه خود را که از ابتدا هم به قصد خاورمیانه بزرگ و تسلط بر تمام خاور میانه اسرائیل را شکل دادند فکر کرد بهانه‌ای پیدا کرده تا بتواند به سیاست‌هایش جامه عمل بپوشاند؛ اما حق چیزی نیست که با این فشارها، حق‌کشی‌ها، ظلم‌ها و جنایت‌ها خاموش بشود. اگرچه به ظاهر بتوانند به توفیقاتی برسند و یک پیروزی ظاهری کسب کنند، ولی مثل جریان امام حسین است که بعد از ۱۴۰۰سال پیروز میدان امام حسین(ع) است، پیروز این میدان هم مردم غزه خواهند بود.
ابزار ادبیات و متون نظم و نثر به زبان‌های مختلف چقدر می‌تواند پیام مظلومیت فلسطین را در جهان بچرخاند؟
بخش عمده‌ای از بحث فلسطین در جهان را شعر به دوش می‌کشد؛ یعنی بزرگ‌ترین شاعران عرب شاعران حوزه مقاومت هستند؛ مثل محمود درویش، ادونیس و معین بسیسو که شاعران معاصر بزرگ عرب‌اند. شعر عرب امروز شعر پیشرو است و در جهان برای آن ارج و قرب زیادی قائل‌اند. بزرگ‌ترین شاعران عرب شاعران حوزه مقاومت هستند که شعر فلسطین در شعرشان غلبه دارد و حتی نزار قبانی که به شاعر عاشقانه‌ها معروف است جزو مجموعه شاعران فلسطین و حوزه مقاومت قرار می‌گیرد. با رسانه‌های متنوعی که ایجاد شده و با روشنگری‌هایی که بعد از هفت اکتبر به وجود آمد، بسیاری از حقایق روشن شد و در آمریکا و انگلیس و تاریخ هم مردم دارند حجاب‌ها را کنار می‌گذارند و حقایق را دریافت می‌کنند؛ اما کماکان زبان شعر در تبیین آرمان فلسطین حرف اول را می‌زند و می‌تواند این رسالت را بر عهده داشته باشد و برای جهانیان روشنگری به وجود بیاورد و آنها را به واکنش وادار کند.
نویسنده‌ها و شاعران ایرانی در حوزه فلسطین چه کارهایی کردند و چه کارهایی را باید در شرایط امروز ادامه دهند؟
کار زیاد انجام شده و ادامه شعر دفاع مقدس ما پس از پایان جنگ مسیرش به سمت فلسطین رفت قبل از اینکه بحث مدافعان حرم به وجود بیاید. بعد از جنگ، ادامه شعر مقاومت و دفاع مقدس ما آرمانش فلسطین بود که بعد با بحث مدافعان حرم و جریان داعش و مقاومت بین‌الملل اسلامی پیوند خورد و امروز با جریان غزه تمام مسیر شعر دفاع مقدس و مقاومت در آینه شعر غزه و مقاومت فلسطینیان متجلی شده و در این چند ماهه هم آثار بسیار درخشان و فراوانی کار شده است. وقتی اتفاق غزه رخ داد، در ابتدا هجومی از احساسات و جوشش‌ها بود و این مسئله آن‌قدر تکرار شد و هر روز صحنه‌های اسفناکی می‌دیدیم که به نظر می‌رسد کمی برای ما و جهانیان این اتفاقات در حال عادی شدن است. اینکه صبح بیدار شویم و بگویند ۷۰ نفر در بمباران کشته شدند یک فاجعه بزرگ است؛ اما به‌دلیل کثرت این اتفاقات قدری حساسیت‌ها کم شده و نظام فرهنگی ما باید قدری با تدابیری مثل برگزاری جشنواره‌ها و فراخوان‌ها و ایجاد انگیزه‌هایی تنور هنر و ادبیات مقاومت، فلسطین و غزه را گرم نگه دارد.
با چه جشنواره‌هایی ممکن است تنور این موضوع داغ بماند؟
نظام فرهنگی ما در ابتدا هجوم می‌آورند و دو شب شعر و چهار مسابقه برگزار می‌کنند و فکر می‌کنند پرونده را ببندند و رفع تکلیف شده است؛ درصورتی‌که باید این جزو سیاست‌های راهبردی نظام فرهنگی ما باشد. وقتی جزو سیاست‌های راهبردی باشد و یک اتاق فکر باشد، این کار را با کارهای رسانه‌ای، جشنواره‌ای و سفرهای بین‌المللی بین شاعران و نویسندگان ایران و جهان استمرار می‌دهند و بایستی این کارها انجام شود تا این اتفاق همچنان در معرض خلق آثار هنرمندان، شاعران و نویسندگان بماند.
رسانه، سینما، تلویزیون و شبکه‌های اجتماعی طی این ۹ماه چقدر توانستند رسالت خود را عملی کنند؟
رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی توفیق داشتند که این خاص ایران نبوده و در جهان کارهای بزرگی اتفاق افتاد و روشنگری‌های فراوانی شد. اگر در این زمینه هم اتاق فکر و راهبردهای کلان داشته باشیم خیلی بهتر و درخشان‌تر می‌توانیم در این قضیه عمل کنیم. هنوز جای کار مستند، تلویزیونی و سینمایی خالی است و باید بیشتر کار شود تا بیشتر بتوانیم در جریان غزه قرار بگیریم. کارهای رسانه بیشتر در حد اخبار است و اخبار را منتقل می‌کند و ما نیازمند کارهای عمیق‌تر هنری در رابطه با غزه هستیم.
در این ۹ماه وجدان جهانی مخصوصا در میان مردم اروپا و آمریکا خروش کرده است. چه نکاتی می‌شود در این موضوع گفت؟
این حقیقت مثل حقیقت امام‌حسین(ع) است که بعد از ۱۴۰۰سال این حقیقت روزبه‌روز روشن‌تر، آشکارتر و تاثیرگذارتر می‌شود و جریان غزه هم علی‌رغم تمام جنگ های رسانه ای و تبلیغاتی که شد، حقانیت خود را نشان داد و چیزی نیست که بتوانند با دروغ، تحریف و این‌جور چیزها آن را بپوشانند. جلوه‌گری حقیقت فلسطین موفق بود و نه‌تنها در ایران، بلکه در تمام جهان این اتفاق می‌افتد. همان‌طورکه یک محور مقاومت داریم که بیشتر بر کارهای نظامی تکیه دارد، باید یک جبهه مقاومت فرهنگی هم تشکیل بدهیم؛ یعنی همین همگرایی و هماهنگی که بین یمن، حزب‌الله لبنان و گروه‌های مقاومت عراق، ایران و دیگر جاها هست یک جبهه محور مقاومت فرهنگی نیاز داریم تشکیل بدهیم و به آن بپردازیم.
نظر شما