آگاه: سابقه شرکتهای بینالمللی تولید واکسن در تحدید نسلی و تهدید زیستی، باعث شده تزریق واکسن در کشورهای مختلف با بدبینی همراه باشد و واکسن را جز در زمان لزوم به کسی تزریق نکنند. چنانچه منطق در معادلات بهداشت و درمان هم این است که هیچ ماده شیمیایی را جز در زمان لزوم نباید به کسی تزریق کرد. آنچه در مورد پیشگیری از برخی بیماریهای ویروسی از جمله HPV محل مناقشه است، تعیین مرز ضرورت و تعیین اولویتها است.
ویروس پاپیلوم انسانی، عامل عفونت اچپیوی، یک ویروس دارای دیانای از خانواده پاپیلوماویروسها است. عفونت ناشی از این ویروس در بسیاری از موارد بدون علامت بوده و ۹۰درصد آنها در دو سال بهصورت خودبهخود رفع میشوند. در برخی موارد، عفونت اچپیوی باقی مانده و باعث ایجاد زگیل یا تغییرات زخمشکل پیش سرطانی میشود. روابط جنسی پرخطر، آب و لباس آلوده از عمدهترین راههای انتقال این ویروس هستند. چنانچه در سالهای اخیر راههای انتقال این ویروس افزایش پیدا کرده و بهتازگی زهرا سادات ثقهالاسلامی، عضو تیم تخصصی مرکز درمان ناباروری ابنسینا نیز باتوجهبه مقاومت اچپیوی به گرما، ابزارهای لیزر را نیز به این فهرست اضافه و به توجه فوریتر به واکسیناسیون پیشگیری از آن با واکسن گارداسیل توصیه کرده است.
دیکتاتوری درمانی بیاخلاقها
طبق آمارهای رسمی وزارت بهداشت درحالحاضر در کشور ما تعداد نفراتی که به سرطانهای ناشی از اچپیوی مبتلا میشوند دو و نیم در هزار نفر است، این در حالی است که براساس استانداردهای جهانی، عدد ریشهکنی یک بیماری ۴ در هزار نفر است؛ بنابراین سرطانهای ناشی از HPV در کشور جزو ده اولویت اول پیشگیری از بیماریها نیست و ما زیر حد ریشهکنی هستیم؛ در نتیجه توجیهی برای واردات با عجله یا راهاندازی پرهزینه خط تولید واکسن آن احساس نمیشود. آن هم در شرایطی که اولویتهای مهمتری در نظام سلامتمان داریم. آمارها نشان میدهد سرطانهای ناشی از ویروس اچپی وی در ایران چهاردهمین اولویت نظام سلامت است و پرداختن به آن درحالیکه هنوز برای ۱۳اولویت قبلی فکری نکردهایم از مبنا دچار مشکل است. از سوی دیگر، با وجودی که سبک زندگی در کشور ما در سالهای اخیر دچار دگرگونیهایی شده و دستبهگریبان ناهنجاریهایی از جمله روابط ناسالم به ویژه در کلانشهرها است، باوجوداین صاحبنظران بر این باورند هنوز این موضوع آنقدر همهگیر نیست که بخواهیم به خاطرش اولویتهایمان را جابهجا کنیم؛
بنابراین فشار برای اجباری و همگانی شدن واکسن گارداسیل، یک نظام دیکتهشده ازسوی کشورهایی است که در آنها مسائل اخلاقی از چارچوب خاصی پیروی نمیکند. در این کشورها بهدلیل شیوع روابط ناسالم و خارج از چارچوب خانواده و توسعه شدید روابط همجنسگرایی ناگزیرند به نوجوان و جوانشان واکسن اچپیوی تزریق کنند. چون عمده جوانان و نوجوانان زیر ۱۸سال آنها روابط ناسالم را تجربه میکنند. به عبارت دیگر، تلاش میکنند قبل از اینکه نوجوان اولین رابطه ناسالمش را برقرار کند، واکسن را گرفته باشد. اینجاست که پیوست فرهنگی و اجتماعی این واکسن برای جامعه ما حایزاهمیت می شود. در شرایط کنونی، تزریق گارداسیل خیال نوجوانان و جوانان ما را از ورود به هر رابطه ناسالم کنترلنشدهای راحت میکند و به آنها اطمینان میدهد از این ناحیه به سرطان مبتلا نمیشوند.
اتحاد ویروسی کارتلهای اقتصادی و رسانهای
در این میان شیوع HPV و لزوم تزریق واکسن گارداسیل به نوجوانان و جوانان بهویژه دختران ۱۵ تا ۴۵ سال، یک مسئله درهم تنیده اجتماعی، سیاسی و اقتصادی است که بنگاههای اقتصاد سلامت از واردات یا راهاندازی خط تولید آن سود میبرند و در این مسیر رسانههایی را هم در دست گرفته و سروصدای تبلیغاتی راه انداختهاند و هر روز آمارهای ریز و درشتی از سرطانهای زنان ارائه میدهند و اچپیوی را جزو اولین عامل سرطانهای شایع در کشور معرفی میکنند و بر طبل ضرورت تزریق واکسن آن میکوبند. درحالیکه تحقیقات نشان میدهد این واکسن تنها جلوی دو سوش سرطانزا مرتبط با روابط ناسالم را میتواند بگیرد و در برابر سایر سوشهای سرطانزا بیدفاع است. بر اساس آنچه گفته شد، جمعیت هدف تزریق واکسن گارداسیل افراد دارای روابط ناسالم و از نظر اخلاقی بیبندوبار هستند، نه همه نوجوانان و جوانان. آن هم در شرایطی که هزاران مسئله دیگر برای آنها داریم که برایش خرج نکردیم.
در نتیجه کارشناسان مسائل بهداشت و درمان، هزینه کردن از بیتالمال را برای تهیه واکسن یک بیماری که با احتمال ضعیفی نوجوان و جوان سالم ما را درگیر میکند بیهوده ارزیابی میکنند.
عاملیت قانونی پدافند غیرعامل
ماده۶۵ قانون حمایت از خانواده، سازمان پدافند غیرعامل را مکلف کرده تا میزان اثربخشی واکسنهای مختلف ازجمله گارداسیل را در ایجاد ناباروری بررسی کند، با وجوداین هنوز بهطور قطع اثبات نشده که واکسنی ایجاد ناباروری میکند. اما گزارش مطالعات بالینی شرکتهای تولیدکننده گارداسیل مبنی بر ایجاد سه درصد ناباروری دایم توجهات را به این موضوع جلب کرده است. بهطورکلی واکسن های تولیدشده ازسوی برخی از شرکتها سوابق ایجاد ناباروری دارند و ممکن است باعث ایجاد عقیمی یا ناباروری شوند. مثل واکسنی که فایزر برای مردم هند فرستاد و جمعیتی از مردم این کشور را نابارور و عقیم کرد که در پی آن دولت هند در دادگاههای بینالمللی شکایت کرد و همین باعث بدنامی واکسن فایزر در ایجاد ناباروری شد. مطالعه تاریخ واکسیناسیون جهانی نشان میدهد پروندههای قضایی از این دست درمورد واکسنهای مختلف در دادگاههای بینالمللی باز و در جریان است. در این شرایط و درحالیکه موارد ابتلا به اچویپی در جامعه ما زیرعدد ریشهکنی است، این ابهام مطرح می شود که چرا باید چنین ریسکی کنیم و واکسنی ولو با درصد و احتمال اندک در ایجاد ناباروری را به همه جوانان ۱۵ تا ۴۵ساله تزریق کنیم. همچنین این سوال مطرح میشود که موضوع اصلی برای جامعه ما در مورد واکسن بیماری اچپیوی، بررسی ضرورت تزریق آن است یا مطالعه روی تاثیر آن در ایجاد ناباروری.
واکسنهای ضروری گروگان تحریماند
برای داشتن هدفگیری درستتر در این زمینه باید به سراغ اولویتهای بهداشت و درمان در کشور برویم. مضاف بر اینکه بسیاری از واکسنهایی که درحالحاضر به کودکانمان تزریق میکنیم، تولید داخل نیستند. درنتیجه هر روز و زیر سایه تحریمها باید نگران رسیدن بهموقع واکسنی باشیم که تولید خارج است یا مدام دغدغه واکسنهایی را داشته باشیم که از کشورهای معاند وارد میشوند تا چه آسیبی به ژنتیک، سلامت و باروری نسل آینده ما میزنند. بر اساس این گزارش، میتوان نتیجهگیری کرد ایجاد ناباروری در واکسنی مثل گارداسیل، موضوع کشور ما نیست تا دنبال تغییر ماده موثره آن به منظور کاهش اثرات منفیاش باشیم، بلکه موضوع این است که تزریق این واکسن اصلا اولویت ما نیست و چیزی که موضوع جهان است لزوما قرار نیست مسئله ما باشد. پس باتوجهبه مسائل فراوان حوزه بهداشت و درمان و منابع محدودمان، باید برای رفع و رجوع آنها اولویتسنجی کنیم. گفتنی است واکسن HPV در انواع دو ظرفیتی، چهار ظرفیتی و ۹ظرفیتی موجود است که توصیه میشود که واکسن پیش از آغاز اولین رابطه جنسی تزریق شود، زیرا بهترین زمان برای اثربخشی واکسن زمانی است که ویروس هنوز وارد بدن نشده است. برآورد سنی برقراری اولین رابطه جنسی به استناد قراردادهای تحمیلی وارداتی به نظام سلامت ما، زیر ۱۵سال است.
نظر شما