آگاه: هنوز مشهد با تشکیل برگزاری اجلاس اکو خبرساز نشده بود که یک کارشناس به تبیین اهمیت این اجلاس پرداخت.
سید ناصر نعمتی، کارشناس فرهنگ و ارتباطات گفته بود: باید این نشست را به «یک گام عملی» برای توسعه و تسهیل حملونقل به مقصد مشهد از مبدا حداقل سه شهر مذهبی، در هریک از کشورهای ۱۰گانه عضو سازمان تبدیل کرد.
وی تاکید کرد: علاوهبراین حذف تدریجی موانع تجاری و پیشبرد تجارت بینمنطقهای، یکی دیگر از نکاتی است که کشورهای عضو این سازمان بر آن وفاق دارند. فعال شدن اتاق بازرگانی و ارائه یک بسته پیشنهادی برای تصویب در این نشست بهمنظور حذف موانع تجاری میان مشهد و شهرهای مهم کشورهای عضو یک ضرورت است که باید از هماکنون موردتوجه دولت و وزارت امورخارجه باشد.
سید عباس عراقچی، وزیر امورخارجه شب ۱۳آذر از مشهد، ارتباط زنده با اخبار ۲۱سیما برقرار کرد و گفت: توفیق داشتم بعد از سفر دو روزه به دمشق و آنکارا عازم مشهد شوم و من فردا (سهشنبه) در شورای وزیران اکو که به ریاست ایران برگزار میشود حضور خواهم داشت.
اما در اجلاس اکو چه گذشت و اعضا چه گفتند؟
صبح روز گذشته، بیستوهشتمین اجلاس شورای وزیران امورخارجه کشورهای عضو سازمان همکاریهای اقتصادی (اکو) با حضور وزیر امورخارجه ایران و همتایانش در کشورهای عضو برگزار شد. در این اجلاس، سیدعباس عراقچی، وزیر امورخارجه ایران، دبیرکل اکو و وزیران امور خارجه کشورهای ترکیه، ترکمنستان، قزاقستان، پاکستان، ازبکستان، قرقیزستان، جمهوری آذربایجان و تاجیکستان شرکت کرده بودند.این اجلاس شرایط ویژهای دارد و اجماع بین کشورهای عضو برای حضور مقامات فعلی افغانستان وجود نداشت؛ لذا جلسه روز سهشنبه با حضور ۹وزیر خارجه برگزار خواهد شد. البته دو سه هیات در سطح معاون وزیر هستند. وزیر امورخارجه بیان کرد: اکو یک سازمان مهم منطقهای است که منطقه پیرامونی ایران را دربرمیگیرد و عمده هدف آن بر همکاریهای اقتصادی است و بازار بزرگی است که میتواند با همافزایی کشورهای عضو به توسعه اقتصادی کشورها کمک کند. هر کدام از کشورها ظرفیتهایی را در اختیار دارند که اگر همافزایی شکل بگیرد، میتوان مکمل هم باشد و به پیشرفت اقتصادی کمک کند.
اما علاوه بر وزرای امورخارجه کشورهای عضو و مقامات ارشد سازمانهای ناظر در اکو، رؤسا و دبیران کل برخی سازمانهای منطقهای همچون مجمع همکاری آسیا ACD، سازمان همکاری D۸ و سازمان سیکا نیز در نشست مشهد شرکت کردند. رؤسای سازمانهای وابسته به اکو از جمله بانک توسعه و تجارت اکو (مستقر در استانبول)، موسسه آموزشی اکو (مستقر در آنکارا)، بنیاد علمی اکو (مستقر در اسلامآباد) و موسسه فرهنگی اکو (مستقر در تهران) ازجمله حاضران در نشست مشهد بودند. دبیرکل و رؤسای سازمانهای تخصصی و منطقهای وابسته به اکو در نشست مشهد گزارشهایی از فعالیتهای سازمان اکو در یک سال گذشته ارائه و درباره اقدامات آتی این سازمان تصمیمگیری کردند.
اکو چیست؟
سازمان منطقهای اکو در سال۱۳۴۳ شمسی (۱۹۶۴میلادی) ازسوی ایران، ترکیه و پاکستان با عنوان RCD سازمان همکاری منطقهای برای توسعه(Regiona Cooperation for Development) تشکیل شد. پس از یک وقفه چندساله، این سازمان در سال۱۳۶۴ شمسی (۱۹۸۵میلادی) با نام سازمان همکاری اقتصادی (اکو) کار خود را از سر گرفت. در سال ۱۳۷۱شمسی (۱۹۹۲میلادی) و پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، ۶جمهوری تازه استقلالیافته به همراه افغانستان به سازمان اکو پیوستند. از آن سال تاکنون، اعضای اکو را ایران، ترکیه، پاکستان، افغانستان، جمهوری آذربایجان، ترکمنستان، ازبکستان، قزاقستان، تاجیکستان و قرقیزستان تشکیل میدهند. دبیرخانه اکو از ابتدای تاسیس در تهران مستقر است و دبیرکل فعلی آن اسد مجیدخان دیپلمات ارشد پاکستانی است.
تحرکات تروریستهای تکفیری در سوریه نیازمند واکنش فوری جهانی است
پس از ثبت عکس یادگاری اعضا و قرائت آیاتی از کلام الله مجید و تلاوت سوره کوثر، عباس عراقچی در سخنانی تاکید کرد که همسایگی با دو کشور ترکمنستان و افغانستان، و نیز ایفای نقش کلیدی در اتصال کشورهای محصور در خشکی در آسیای مرکزی با آبهای آزاد در جنوب ایران، بر اهمیت این استان برای سازمان اکو و برنامهها و پروژههای این سازمان میافزاید.وی با بیان اینکه در نشست اصلی وزرا و در ملاقاتهای جانبی با وزرای محترم، در خصوص راههای تقویت بیشتر سازمان اکو و ارتقای همکاریهای اقتصادی در چارچوب این سازمان تبادل نظر و تصمیمگیری خواهیم کرد، گفت: علاوهبرآن، فرصتی خواهیم داشت تا در مورد تحولات منطقهای و جهانی به رایزنی بپردازیم.وزیر امورخارجه فرصت را مغتنم شمرد و در اجلاس مذکور اشارهای به تحولات میدانی سوریه کرد و با یادآوری اینکه بیش از یکسال است که منطقه و جهان شاهد جنایات افسارگسیخته، بیسابقه و وحشیانه رژیم صهیونیستی علیه مردم غزه و در ادامه علیه مردم لبنان بوده است، گفت: در چند روز اخیر نیز به موازات اعلام آتشبس در لبنان، شاهد تحرکات گروههای تروریستی تکفیری در سوریه با حمایت رژیم صهیونیستی و آمریکا بودهایم که نیازمند هوشیاری و هماهنگی کشورهای منطقه و واکنش فوری و موثر جامعه جهانی است.
لزوم بهروز رسانی توافق تجاری اکو
دومین سخنران «اسد مجیدخان» دبیرکل اکو بود، او ابراز امیدواری کرد که بتوانیم از طریق توسعه فعالیتهای اقتصادی، انسجام بیشتری ایجاد کنیم، همچنین توافق تجاری اکو را بهروزرسانی کرده و در خصوص تجارت خارجی بررسی و بازبینی خوبی انجام دهیم.
وی با تاکید براینکه در این خصوص نیازمند رایزنی میان کارشناسان خود هستیم و باید با برگزاری نشستها، محدویتها را شناسایی کنیم، گفت: نمایشگاه و نشستهای تجاری در منطقه برگزار کنیم. باید گفتوگوهای منظم میان وزرای اقتصاد عضو اکو برگزار و سازوکار منسجمی ایجاد شود تا بتوان بر مشکلات غلبه کرد.دبیرکل اکو به یکسری «بایدها» پرداخت و تصریح کرد: باید اتصالات و راههای ارتباطی را هم در منطقه اکو توسعه دهیم. باید فرآیند حملونقل در این منطقه را بهصورت دیجیتالی دنبال کنیم.
شورای المپیک اکو تشکیل شود
فقط اعضا در جایگاه سخنگاه به ایراد سخن نپرداختند بلکه غلامحسین مظفری، استاندار جدید و تازهنفس خراسان رضوی استانی که میزبان اجلاس است در سخنانی که ایراد کرد، پیشنهاد تشکیل شورای المپیک اکو را ارائه داد و با بیان این مطلب که این شورای پیشنهادی نهادی غیردولتی و متشکل از کشورهای عضو در سازمان همکاریهای اکو خواهد بود، اذعان کرد: این شورا میتواند با شعار پیشرفت اقتصادی و پایداری انسانی با ورزش در کشورهای عضو نقش موثری ایفا کند.
ضرورت همکاری کشورهای عضو اکو در زمینههای مختلف
نوبت به وزیر خارجه جمهوری آذربایجان رسید تا به تشریح دیدگاهها و برنامههای خود بپردازد. او هم بر همکاری اعضای اکو تاکید کرد و گفت که برخی کشورهای عضو اکو در خشکی محصور هستند و باید از طریق توسعه ترابری و گردشگری همکاریهای را تقویت کنیم که کشور آذربایجان در این زمینه طرحهای موفقی را در دست اجرا دارد که سازمان اکو میتواند در آن نقشآفرینی کند.جیحون بایراماف درعینحال اعلام کرد: کشور آذربایجان سعی دارد ظرفیتهای ترابری خود را افزایش دهد که در این زمینه با جمهوری اسلامی ایران ارتباطات خوبی نیز دارد و در پی تقویت سرمایهگذاری در حوزه ترانزیت با این کشور همسایه است.او با تاکید بر اینکه باید گذرگاه بهتری بین اروپا و آسیا برقرار کنیم تا به همبستگی میان کشورهای منطقه کمک کند، گفت: از این طریق میتوان صدور انرژی از آسیا به اروپا را تحقق بخشید.
تاکید تاجیکستان بر ایجاد کشور مستقل فلسطین
صدای حمایت از فلسطین مظلوم در اجلاس مشهد شنیده شد؛ سراجالدین مهرالدین، وزیر امورخارجه تاجیکستان در سخنانش با اشاره به جنایات اسرائیل در غزه، گفت: از کشورهای ذینفع خواستار افزایش تحرکات برای انعقاد آتشبس در لبنان هستیم؛ تاجیکستان تنها راه برای حل بحران فلسطین را اجرای اجباری قطعنامههای سازمان ملل و ایجاد کشور مستقل فلسطینی میداند.
او با بیان اینکه ما علاقهمند به همکاریهای گستردهتر در استفاده از مسیر دریایی اعضای اکو هستیم و ارتقای همکاری در زمینه صنعتیسازی و تولید خدمات و کالا نیز ضروری است، تاکید کرد: سرمایهگذاری برای ایجاد تسهیلات ساختاری را تشویق میکنیم؛ کشور تاجیکستان با ایجاد تسهیلات گمرکی، میخواهد تجارت بین اعضای اکو را سادهتر کند.برهانالدین دوران، معاون وزیر خارجه ترکیه نیز در راستای مواضع وزیرخارجه تاجیکستان به حمایت از فلسطینیها پرداخت و ابراز امیدواری کرد که وافق ۶۰روزه به آتشبس دائمی و امنیت پایدار در لبنان منجر شود.همچنین امضای موافقتنامههای همکاری در زمینه اجرای طرحهای ریلی حرف نماینده جمهوری قرقیزستان و تصویب سند دورنمای ۲۰۲۵ اکو خواسته وزیر امورخارجه قزاقستان بود که در اجلاس اکو بیان شد.اجلاس شورای وزیران خارجه اکو درحالی پایان یافت که قبل از آن نشست کارشناسی برگزار شد و مباحث و رویکردهای اجلاس ازسوی کارشناسان برای ارائه به وزیران امورخارجه کشورهای عضو جمعبندی شد. در صحن اجلاس نیز وزرا دیدگاهها و پیشنهادات خود را به اشتراک گذاشتند؛ از این رو انتظار میرود شاهد دورنمای جدیدی بین اعضا باشیم تا در مقطع فعالی که با بحران در منطقه مواجه هستیم، قطب اکو بتواند بهعنوان یک بازیگرِ تاثیرگذار معادله را به نفع خود رقم بزند.
نظر شما