افزایش ۳۵ درصدی هزینه‌های خانوار در یک‌سال

زندگی در محاصره تورم

تورم همچنان روند افزایشی خود را حفظ کرده و این مسئله نه‌تنها چالش‌های معیشتی و اقتصادی ایجاد می‌کند، بلکه زمینه‌ساز آسیب‌های اجتماعی نیز خواهد بود.   افزایش نرخ تورم در سال‌های اخیر به عنوان یکی از عمده‌ترین چالش‌های اقتصادی کشور، تاثیرات گسترده‌ای بر معیشت خانوارهای ایرانی به ویژه خانواده‌های کارگری و اقشار کم‌درآمد گذاشته است. رشد پیوسته قیمت کالاهای اساسی، مسکن، حامل‌های انرژی و خدمات عمومی، منجر به کاهش قدرت خرید مردم و تضعیف امنیت اقتصادی و غذایی خانوارها شده است.

کالبدشکافی یک بحران پنهان

زهرا بذرافکن - خبرنگار گروه فرهنگ: «کارمند»؛ کلمه‌ای که در حدفاصل سه یا چهار دهه پیش تا امروز به‌طورکلی دچار دگردیسی معنایی شده است. تعارف را کنار بگذاریم، روزی کارمندی در نظر عموم مردم از اجروقرب دیگری برخوردار بود؛ دخترها دوست داشتند با مردی ازدواج کنند که شغلش کارمندی است و مردها تلاش می‌کردند کارمند جایی باشند. استخدام رسمی، فیش حقوقی، بیمه و کلیدواژه‌های دیگری هم بودند که در کنار آن اهمیت خاصی داشتند. امروز اما نسلی که بازار کار را پیش رو دارد، علاقه‌ای به کارمندی ندارد، می‌خواهد برای خودش کار کند و حقوق‌بگیر کسی نباشد. در این متن به مناسبت چهارم شهریورماه که در تقویم رسمی کشورمان با عنوان «روز کارمند» گرامی داشته می‌شود، فقط از کارمندی و بالا و پایین‌هایش از سال‌های قبل تا امروز می‌گوییم:

چرا با وجود کاهش سرانه مصرف، تولید شیر افزایش یافته است؟

سوالات بی‌پاسخ از صنعت لبنیات

امسال شاهد افزایش قابل‌توجه قیمت محصولات لبنی بوده‌ایم. به‌گفته دبیر انجمن صنایع فرآورده‌های لبنی، در سال‌های اخیر بخشی از شیرهای عرضه‌شده به بازار به کارخانه‌ها برگشت‌داده‌شده است.

نرخ تورم سالانه بخش مسکن در خردادماه امسال ۳۹ درصد برآورد شده است

برای یک وجب خانه

در شرایطی که قیمت مسکن طی سال‌های اخیر رشد بی‌سابقه‌ای داشته و توان خرید خانوارها، به‌ویژه در دهک‌های پایین درآمدی کاهش یافته، در این شرایط برخی از افراد و شرکت‌ها با فروختن متری املاک به مردم، از این تقاضا بهره‌برداری می‌کنند. این روش می‌تواند برای افرادی که توان خرید یک واحد کامل را ندارند، جذاب باشد اما درعین‌حال خطراتی برای سرمایه‌گذاران خرد دارد.

کمبود نیروی کار ریشه در دستمزد ناکافی دارد

مدتی است که در کشور شاهد کمبود نیروی کار هستیم. این موضوع از آنجا ناشی می‌شود که دستمزدها کفاف زندگی کارگران را نمی‌دهد. در نتیجه آنها مجبور هستند برای تامین معاش خود به مشاغل غیررسمی که درآمد بیشتری دارند، روی بیاورند. 

گزارش «آگاه» درباره ریشه‌یابی ناترازی بانک‌های خصوصی را بخوانید

همیشه پای سود در میان است!

ناترازی بانک‌های خصوصی در کشور به یکی از معضلات جدی برای نظام اقتصادی ایران تبدیل شده است. این وضعیت نه تنها بر ثبات مالی کشور اثر می‌گذارد، بلکه به توسعه اقتصادی نیز آسیب جدی وارد می‌کند. افزایش بی‌رویه خلق نقدینگی توسط برخی بانک‌های خصوصی، به همراه ضعف در مدیریت و کفایت سرمایه پایین، موجب افزایش ریسک‌های سیستماتیک شده و اعتماد عمومی به نظام بانکی را تضعیف کرده است. این مسئله باعث ایجاد یک چرخه معیوب می‌شود که با افزایش تورم و کاهش ارزش پول ملی همراه است و در نهایت به بحران نقدینگی و خروج سپرده‌ها منجر می‌شود.

حدود ۶۰ درصد درآمد کارگران صرف اجاره‌بها می‌شود

گرانی پس از گرانی

بررسی میدانی قیمت مواد غذایی و کالاهای اساسی به‌ویژه برنج، گوشت، میوه، سبزیجات و لبنیات حاکی است؛ رشد قیمت این محصولات سفره عموم مردم به‌ویژه حقوق‌بگیران را با چالش جدی مواجه کرده است و دولت باید برای تامین کالاهای اساسی مردم فکری جدی‌تر کند. در سال‌های اخیر هزینه‌های زندگی خانوارهای کارگری در ایران به‌ویژه در حوزه خوراکی با افزایش چشمگیری مواجه شده است. این افزایش هزینه‌ها فشار مضاعفی بر معیشت کارگران وارد کرده و نشان‌دهنده شکاف عمیق میان‌ درآمد و هزینه‌های زندگی است.

گرسنگی پنهان؛ چالش مخفی در امنیت غذایی خانواده‌های کم‌درآمد

زیر رادیکال گرانی

بررسی سبد مصرفی خانوار، نشان می‌دهد به‌طورکلی مصرف مواردی مانند گوشت قرمز و مرغ، تا حدی کاهش داشته و جای آن با مواد غذایی مانند تخم‌مرغ پر شده است. همچنین، هزینه‌های ناسالم مانند دخانیات در گروه‌هایی با درآمد پایین‌تر و افزایش قیمت مواد غذایی، مواردی است که نگرانی‌ها در مورد گرسنگی پنهان را افزایش می‌دهد. با این وجود، بررسی تجربه برزیل نشان می‌دهد می‌توان با اجرای برنامه‌هایی بر این چالش غلبه کرد.

وام مسکن ۷۸۰ میلیونی؛ محرک جدید تورم در راه است

روز از نو، گرانی از نو

افزایش سقف وام مسکن به ۷۸۰ میلیون تومان که اخیرا توسط بانک مسکن اعلام شده، در نگاه اول اقدامی حمایتی برای تسهیل خرید مسکن به نظر می‌رسد؛ اما واقعیت این است که تزریق وام بدون مهار تورم مسکن و افزایش عرضه، نه‌تنها راهکاری پایدار نیست، بلکه طبق تجربه‌های پیشین در اقتصاد ایران، به چرخه معیوب افزایش قیمت‌ها و کاهش قدرت خرید خانوارها دامن می‌زند.

حقوق شاغلان کم است

عضو کمیسیون اجتماعی و نماینده مردم تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس در مجلس شورای اسلامی گفت: همسانسازی انجام شد اما تفاوت چندانی در حقوق بازنشستگان ایجاد نشد (با توجه به نرخ تورم) و این موضوع براین دلالت دارد که حقوق شاغلان کم است و افزایش حقوق بازنشستگی به دلیل پایه حقوق کم تاثیرگذار نیست.

طرح اصلاح قانون مهریه در مجلس شورای اسلامی مسئله‌ای صرفا حقوقی یا قضایی نیست

مصلحت‌های‌کوتاه‌مدت

در میانه ضرورت بازنگری در قوانین برای هماهنگی با تحولات پویای اجتماعی و اقتصادی، پیشنهاد اصلاح مقررات مربوط به مهریه و اجرای محکومیت‌های مالی، به‌ویژه بازنگری در ماده ۲۲ قانون حمایت خانواده، فرصت ارزشمندی برای بازتعریف این نهاد حقوقی- فقهی فراهم می‌کند. با این حال، هرگونه تحلیل تک‌بُعدی و تقلیل‌گرایانه از مهریه، بدون توجه به ابعاد پیچیده و کارکردهای چندلایه آن در چارچوب نظام حقوقی و فقهی، نه‌تنها به عدالت جنسیتی کمکی نخواهد کرد، بلکه می‌تواند با تضعیف بنیان خانواده و تنزل جایگاه حقوقی زنان، پیامدهای ناخواسته و گاه غیرقابل‌جبرانی به دنبال داشته باشد.

قیمت لوبیاچیتی از نیم‌میلیون تومان عبور کرد!

در هفته اول اردیبهشت ۱۴۰۴، قیمت مصرف لوبیاچیتی بسته‌بندی فروشگاهی (۹۰۰ گرمی) به ۵۴۰ هزار تومان افزایش یافته است. تا پیش از این قیمت مصرف لوبیاچیتی بسته‌بندی ۴۰۰ هزار تومان بود که برخی فروشگاه‌ها آن را با حدود ۱۰ درصد تخفیف به مصرف‌کنندگان نهایی می‌فروختند. 

بسته حمایتی دولت برای مستأجران بدون اجرای دقیق قانون بی‌اثر خواهد ماند

نگرانی از تداوم بازی وام و ضامن

بر اساس داده‌های مرکز آمار ایران، نرخ تورم سالانه اجاره‌بها در سال گذشته با ثبت رکورد ۴۰.۳ درصدی، فشار بی‌سابقه‌ای بر مستأجران وارد کرده و عمق بحران بازار مسکن را آشکار ساخته است. گرچه ارائه تسهیلات دولتی برای خرید مسکن در سال‌های نه‌چندان دور آغاز شد، اما شتاب سرسام‌آور افزایش قیمت‌ها به حدی بوده که گویی از روزگاری دیرین سخن می‌گوییم. در آن دوران، بعید می‌نمود نظام حمایتی از «وام خرید» به «وام ودیعه» و اکنون به «کمک ودیعه مسکن» تنزل یابد؛ تسهیلاتی که اخیرا با تصویب هیات عالی بانک مرکزی، تنها نیمی از هزینه ودیعه مسکن را تقبل می‌کند.

تیک آف شهریه‌ها با مجوز ۲۰ درصدی آموزش‌وپرورش

چراغ سبز افزایش شهریه‌ها روشن شد

نفیسه ابراهیم‌زاده انتظام‌– خبرنگار گروه جامعه: در حالی که دنیا به دنبال گذر از آموزش‌وپرورش به شکل کنونی است و هر از چند گاهی از گوشه و کنار جهان صدای اعلام ورشکستگی نظام‌های آموزشی و تربیتی به‌گوش می‌رسد، آموزش‌وپرورش ما در اندرخم کوچه‌ گرفتن‌ونگرفتن شهریه و میزان آن است. در چنین شرایطی احمد محمودزاده، رییس سازمان مدارس و مراکز غیردولتی از افزایش حدود ۱۵ تا ۲۰ درصدی شهریه مدارس غیردولتی در سال تحصیلی ۱۴۰۴-۱۴۰۵ خبر می‌دهد.

فرصت یا تهدید!

در شرایطی که اقتصاد جهانی با تحولات سریع و پیچیده‌ای روبه‌رو است، نقش مذاکرات بین‌المللی در شکل‌دهی به آینده اقتصادی کشورها بیش‌ازپیش حائز اهمیت است.

بازار کتاب ایران در سال ۱۴۰۴

مدل‌سازی اولیه براساس تقاضای کل

حقوق باید براساس سبد معیشت تعیین شود نه فقط نرخ تورم

عدد درست بده!

ملیحه محمودخواه-خبرنگار گروه جامعه: به فاصله کمتر از یک‌ماه تا پایان سال و آغاز سال جدید، هنوز هیچ خبر قطعی از میزان حداقل دستمزد و حقوق کارگران در سال۱۴۰۴ ازسوی شورای عالی کار منتشر نشده و یک قشر چندمیلیونی در جامعه که اتفاقا از لوازم و عناصر اولیه تولید در کشور هم هستند همچنان بلاتکلیف و بدون هیچ چشم‌انداز درآمدی از سال پیش روی خود در برزخ انتظار نگه داشته شده‌اند؛‌ البته برای کارگر عدد نهایی که به‌عنوان حداقل حقوق و دستمزد او در سال پیش رو از جیب جادوی جلسات شورای عالی کار بیرون می‌آید و هیچ‌گاه هم فرمول محاسبه آن فاش نمی‌شود، بسیار مهم‌تر از این انتظار است و ترجیح می‌دهد جلسات شورای عالی کار تا آخرین روز سال طول بکشد، اما درنهایت عددی به عنوان حداقل حقوق و دستمزد او اعلام شود که حساب تورم و معیشت و عائله و سختی کار کارگر را هم کرده باشد. 

عقب‌ماندگی ۳۰درصدی در حوزه حقوق و دستمزد

کارگران را دریابید

درحالی به ماه‌های پایانی سال و روزهای حساس برای تعیین دستمزد سال آینده کارگران نزدیک می‌شویم که روز دوشنبه ۱۷دی احمد میدری وزیرکار در حاشیه حضور در کمیسیون اجتماعی مجلس با اعلام اینکه اولین جلسه شورای عالی کار سه‌شنبه ۱۸دی برگزار می‌شود، گفت: «چیزی که ما در جلسه سه‌شنبه شورا و جلسات آتی آن دنبال می‌کنیم، این است که هم قدرت خرید کارگر حفظ شود که در این وضعیت تورم با کاهش قدرت خرید کارگران روبه‌رو نشویم و هم از طرف دیگر به اشتغال غیررسمی و کاهش اشتغال رسمی دامن نزنیم.»

ارزش واقعی دستمزد کارگران، همزمان با شوک‌های ارزی به حدود ۸۸ دلار در ماه رسید

جامانده از گرانی‌ها

امروز اولین جلسه شورای عالی کار برای تعیین دستمزد کارگران برگزار می‌شود.احمد میدری، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در حاشیه حضور در کمیسیون اجتماعی مجلس گفت: اولین جلسه شورای عالی کار برگزار می‌شود و از همه اعضا دعوت شده تا در این جلسه شرکت کنند، زیرا دیدگاه‌های مختلفی از سوی ذی‌نفعان و اعضای شورای عالی کار وجود دارد که باید بحث و بررسی شود.  درشرایطی که وضعیت اشتغال در تولید به دلیل دستمزد پایین وخیم است، افزایش ۳۰درصدی دستمزد نمی‌تواند این مشکلات را حل و بحث عقب‌ماندگی دستمزد کارگران را جبران کند. به اعتقاد کارشناسان دستمزد سال آینده حتما می‌بایست جوابگوی هزینه سبد معیشت باشد. 

نرخ تورم سالانه آبان‌ ۳۳.۱درصد شد

طبق اعلام مرکز آمار در آبان‌ ۱۴۰۳ شاخص قیمت مصرف‌کننده خانوارهای کشور به عدد ۲۷۹.۵ رسیده است که نسبت‌به ماه قبل، ۲.۸درصد افزایش، نسبت‌به ماه مشابه سال قبل، ۳۲.۵درصد افزایش و در دوازده ماهه منتهی به ماه جاری نسبت‌به دوره مشابه سال قبل، ۳۳.۱درصد افزایش داشته است.

آیا حقوق کارگران با تورم ۴۰ درصد تراز خواهد شد؟

وصله و پینه‌های بیهوده

سبد معیشت خانوار در سال آینده به رقم ۳۲میلیون و ۵۰۰هزار تومان افزایش می‌یابد. این در حالی است که مجلس شورای اسلامی درحال چانه‌زنی برای افزایش حقوق کارکنان دولت در بودجه سال آینده است در مقابل اما کسی از وضعیت معیشتی کارگران و مزدبگیران حرفی به میان‌ نمی‎آورد. بسیاری از کارگران در ایران تنها با حداقل مزد زندگی می‌کنند و تاکنون هرگز از افزایش دوبار مزد در سال را داشته‌ایم و نه اینکه کارفرماها حقوق کامل کارگران را به آنها می‌پردازند؛ البته ناگفته نماند که کارفرماها هم انتقادهای زیادی به وضعیت اقتصادی و نوسانات بازار دارند. به‌راستی سرنوشت دستمزد کارگران به کجا ختم خواهد شد؟ مبلغ دریافتی کارگران چه عددی باید باشد؟

«آگاه» سیاست‌های حمایتی - ارزی دولت در بودجه را بررسی می‌کند

ریزش ارز ترجیحی و پوشش مجلس

«۱۲میلیارد دلار برای تامین کالاهای اساسی و دارو برای سال آینده منابع در نظر گرفتیم.» این نواری از اظهارات رییس سازمان برنامه و بودجه پس از نشست هیات دولت در چهارشنبه هفته گذشته است.

«آگاه» نقش بودجه ۱۴۰۴ بر معیشت مردم را بررسی می‌کند

زیر پوست بودجه

شرایط معیشتی مردم در سال‌های اخیر دستخوش تغییرات عمده‌ای بوده و رشد گاه و بی‌گاه نرخ تورم و همچنین تکانه‌های ارزی و ایضا سیاست‌گذاری‌های غلط دولتمردان، سفره مردم را تضعیف کرده است؛ از این رو دولت‌ها سعی دارند برای بهبود عملکرد اقتصادی و جلوگیری از انحرافات، نسخه تازه‌ای از حکمرانی ارائه دهند که چشم‌انداز آن در بودجه‌های سالیانه نمایان می‌شود.

گزارش «آگاه» از نخستین جلسه چکش‌کاری سند دخل و خرج دولت را بخوانید

بودجه، زیر ذره‌بین ۴۵ عضو کمیسیون تلفیق مجلس

رییس‌جمهوری در جلسه علنی روز سه‌شنبه یکم آبان‌ماه بخش اول لایحه بودجه سال ۱۴۰۴ را به مجلس شورای اسلامی تقدیم کرد و به دنبال آن کمیسیون تلفیق تشکیل جلسه داد تا در نخستین جلسه خود، رییس و اعضای هیات‌رییسه تلفیق را بشناسد. کمیسیون تلفیق در روز چهارشنبه دوم آبان نیز در جلسه‌ای آیین‌نامه داخلی کمیسیون را به تصویب رساند و مقرر شد از روز شنبه پنجم آبان‌تا روز دوشنبه هفتم آبان جلسات کمیسیون تلفیق در دو نوبت برای بررسی کلیات لایحه بودجه تشکیل شود.

تورم ۳۳/۶ درصد شد

 در مهر ۱۴۰۳ شاخص قیمت مصرف‌کننده خانوارها به عدد ۲۷۱.۸ رسیده که نسبت‌به ماه قبل ۲.۷درصد افزایش، نسبت‌به ماه مشابه سال قبل ۳۱.۶درصد و در ۱۲ماه منتهی به مهر ۳۳.۶درصد افزایش داشته است.

گزارش «آگاه» درباره پیش‌بینی افزایش ۲۰درصدی حقوق و دستمزد کارمندان در سال آینده

نرخ تورم واقعی؛ حلقه مفقوده در تعیین حقوق کارمندان

چند سالی است که غول تورم، رفاه اجتماعی خانوار ایرانی را به یغما برده است. نرخ تورم در کشور طی چهار سال اخیر از ۴ درصد هم فراتر رفته و این امر قدرت خرید جامعه به‌ویژه اقشار کم‌درآمد را به‌شدت کاهش داده است. از سویی دیگر، رقم پیشنهادی افزایش حقوق کارمندان برای سال آینده در حالی از سوی رییس سازمان برنامه و بودجه ۲۰درصد اعلام شده است که به گفته کارشناسان، این رقم باتوجه‌به هزینه‌های سرسام‌آور زندگی قشر حقوق‌بگیر هیچ سنخیتی ندارد.

عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در گفت‌وگو با «آگاه»:

دولت‌ها باید حامی فعالیت‌های مردمی باشند، نه رقیب

حجت‌الاسلام‌والمسلمین دکتر غلامرضا مصباحی‌مقدم، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام معتقد است دولت‌ها باید حامی فعالیت‌های مردمی باشند، نه رقیب و در این زمینه سه وظیفه‌ تسهیلگری، تبیین و ایجاد انگیزه بر دوش آنهاست. 

تورم ماهانه ۱.۷درصد شد

مرکز آمار ایران گزارش داد: در شهریورماه۱۴۰۳ نرخ تورم سالانه برای خانوارهای کشور به ۳۴.۲درصد رسیده که نسبت به همین رقم در ماه قبل، ۰.۶واحد درصد کاهش یافته است.

بانک‌ها برای افتتاح حساب‌های وکالتی ثبت‌نام فروش خودرو خود را به آب و آتش زدند

حراج وام در بی اعتباری!

همزمان با آغاز طرح ایران‌خودرو برای ثبت‌نام فروش خودرو، برخی بانک‌ها به‌منظور جذب سپرده به بهانه افتتاح حساب وکالتی، پرداخت وام ۸۰ تا ۱۳۰ میلیون تومانی برای خرید خودرو را تبلیغ می‌کنند. درحالی بانک‌ها همزمان با آغاز ثبت‌نام برای پیش‌فروش ایران‌خودرو، دست و دلبازی‌شان گل کرده که دقیقا در همین ایام صف‌های طولانی برای دریافت تسهیلات قرض‌الحسنه ازدواج، فرزندآوری و مسکن در نظام بانکی وجود دارد.

نگاهی به آمارهای درآمد طبقه متوسط جامعه

جمعیت فقرا کم نشد، اما اوضاعشان بهتر شد

 بررسی‌ها نشان می‌دهد با وجود اینکه ضریب جینی در چند سال گذشته نزولی بوده اما روند نرخ فقر تقریبا کاهش محسوس نداشته است. با این‌حال سهم دو دهک اول از کل درآمد جامعه افزایش یافته و در سال۱۴۰۱ به ۶درصد رسیده است.