آگاه: مصرف تخمه اما هم سود دارد و هم ضرر؛ اگر در حد تعادل باشد میتواند مزایایی را نصیب بدن کند و اگر از حد تعادل خارج شود دردسرهایی را برایت به وجود میآورد. اما خوردن تخمه چرا این قدر وسوسهبرانگیز است؟
بر اساس اعلام دانشگاه علوم پزشکی دانشگاه شهیدبهشتی، غزاله اسلامیان، متخصص تغذیه و رژیم درمانی با بیان اینکه بخشهایی در مغز وجود دارد که دوپامین تولید میکنند، افزود: این بخشها بهعنوان یک نوروترانسمیتر یا انتقالدهنده پیام عصبی عمل میکنند یعنی باعث انتقال پیام و سیگنال بین سلولهای مغزی میشوند.
وی با ذکر اینکه یکی از نقشهای مهم دوپامین در مغز ایجاد احساس لذت بهعنوان پاداش در برابر یک نیروی انگیزشی است، میگوید: این محرک انگیزشی میتواند با انجام کارهایی مانند خرید کردن، انجام بازیهای رایانهای، گشت و گذار در فضاهای مجازی یا خوردن برخی از مواد غذایی مانند فستفودها، شیرینیها و آجیلها ترشح شود.
اما تخمه خوردن بدون ضرر هم نیست. یکی از نخستین مضرات آن آسیبهایی است که به دندان ما وارد میکند. در این باره اسلامیان با اشاره به اینکه سه عامل تعداد، دفعات و تداوم تخمه شکستن بیشترین اثر مخرب را بر دندانها دارد، توضیح میدهد: به عنوان مثال، تخمه نرم مثل تخمه کدو اگر بهطور مرتب و طولانیمدت استفاده شود، میتواند صدمه بیشتری نسبت به تخمههای سفتی که بهصورت تفننی مصرف میشوند، به دندان وارد کند و بر زیبایی دندان، بهویژه دندانهای جلوی دهان، تاثیر بگذارد، البته که با رعایت بهداشت دهان و مدیریت مصرف مواد غذایی تا حدودی میتوان از شدت عوارض کاست.
فواید تخمه شکستن
تخمه فوایدی هم دارد. چرا که از ویتامینها، مواد معدنی و آنتیاکسیدانهای منحصربهفردی تشکیل شده است. آنچه این خوراکی خوشمزه را دردسرساز میکند مصرف مقادیر زیاد یا مصرف نوع بوداده و نمکزده آن است.
تخمه سراپا چربی است و چربی سراسر کالری؛ اسلامیان به همین نکته اشاره میکند و میگوید: بهطور مثال تخمه آفتابگردان، بسیار چرب است، همچنین به دلیل دارا بودن اسیدهای چرب غیراشباع، سطح کلسترول را در محدوده طبیعی حفظ میکند و میتوان آن را در مجموعه چربیهای مفید قرار داد. اما چربیهای مفید نیز اگر به مقدار زیاد مصرف شوند، بهعلت کالری بالایی که دارند، باعث اضافهوزن و چاقی میشوند.
اما آن چیزی که مضرات مصرف تخمه را کاملا برجسته میکند بودادن و نمک زدن به آن است. اسلامیان به این مسئله هم اشاره میکند و بر این باور است که در فرآیند بو دادن و نمک زدن تخمه دارای مقادیر فراوانی از نمک میشود. در حقیقت یکهشتم فنجان از تخمه آفتابگردان بوداده و نمکدار، تقریبا ۱۷۴میلیگرم سدیم دارد. سدیم زیاد در رژیم غذایی، فشارخون را افزایش میدهد و خطر ابتلا به سکته، بیماریهای قلبی، پوکیاستخوان، سرطان معده و بیماریهای کلیوی را افزایش میدهد، بنابراین توصیه میشود از دانههای غیر بوداده شده و بدون نمک استفاده کرد.