آگاه: ایرانیان به دلایل مختلفی مثل هوای آلوده، عدم تمایل به بیرون رفتن در طول روز، از نور آفتاب دور میمانند. از سوی دیگر غذاهای غنی از ویتامینD، مانند ماهی چرب، جگر و برخی لبنیات، در رژیم غذایی بسیاری از ایرانیان بسیار کم است اما با وجود موقعیت جغرافیایی ایران که بهطورکلی دارای نور آفتاب فراوان است، در برخی مناطق بهخصوص در فصلهای سرد و بارانی، دسترسی به نور آفتاب محدود بوده که سبب بروز بیماریهای گوارشی یا مشکلات کبدی و کلیوی نیز میتوانند جذب ویتامین Dرا دچار مشکل کنند. پوکی استخوان، اختلالات ایمنی، افسردگی و مشکلات قلبی از جمله مواردی است که کمبود ویتامین D در بدن ایجاد میکند.
علیرضا رئیسی، معاون وزیر بهداشت با بیان اینکه ۷۵درصد از ایرانیها کمبود ویتامین Dرا تجربه میکنند، توضیح داد: میزان کمبود ویتامین Dدر کشور بسیار شایع است. موضوع کمبود ویتامین Dمیبایست در کانون توجه قرار گیرد و کمبود این ویتامین میبایست برطرف شود. بررسیها بیانگر این است که کمبود ویتامین Dگریبانگیر ۷۵درصد از ایرانیهاست. معاون وزیر بهداشت با بیان اینکه آفتاب بهعنوان منبع اصلی ویتامینD شناخته میشود، تصریح کرد: باتوجهبه سبک زندگی شهرنشینی، افزایش آپارتماننشینی و زندگی کارمندی در دنیای امروز، بهطور معمول کمبود ویتامینD وجود دارد و کمبود این ویتامین میبایست با مکملها جبران شود. مکملهای گوناگونی برای ویتامین Dدر دسترس است؛ بهطور مثال، یک قرص ۵۰هزار واحدی ویتامین Dبرای یک ماه کافی است. وی درباره ضرورت شناسایی افراد مبتلا به کمبود ویتامین D خاطرنشان کرد: توصیه وزارت بهداشت این است که افراد مبتلا به کمبود ویتامین Dبهویژه سالمندان شناسایی شوند. باتوجه به اینکه کشور در مسیر سالمندی قرار دارد، پدیدههای «کمبود تراکم استخوان» و «پوکی استخوان» میتوانند بسیار شایع باشند و هزینههای فراوانی به سیستم سلامت تحمیل کنند. باتوجهبه شایع شدن پدیدههای «کمبود تراکم استخوان» و «پوکی استخوان» و تحمیل هزینه به سیستم بهداشتی، توجه به گروه سالمندان ضروری است.
درمان و مدیریت کمبود ویتامین D
در صورت تشخیص کمبود ویتامینD، پزشکان معمولا مکملهای ویتامین Dرا تجویز میکنند. برای افرادی که کمبود شدید دارند، ممکن است دوزهای بالا و کوتاهمدت تجویز شود اما افرادی که ویتامین Dکافی از نور آفتاب دریافت نمیکنند، باید از منابع غذایی غنی از این ویتامین استفاده کنند. این منابع شامل ماهیهای چرب مانند سالمون، تن، ساردین، جگر، تخممرغ، لبنیات غنیشده با ویتامین Dو محصولات گیاهی غنی شده (مثل شیر گیاهی، آب پرتقال) است.
برای تولید ویتامین Dبهطور طبیعی، قرار گرفتن در معرض نور آفتاب در ساعات مشخصی از روز ضروری است. توصیه میشود که ۱۰ تا ۳۰دقیقه در معرض آفتاب در ساعات مناسب قرار گیرید، بهویژه در مناطقی که دارای تابش آفتاب قوی هستند. البته این میزان بستگی به نوع پوست، زمان سال و مکان جغرافیایی دارد. اما یکی از اقدامات ضروری برای مقابله با کمبود ویتامین Dدر ایران، ارتقای آگاهی مردم است. برنامههای آموزشی در مدارس، رسانهها، و مراکز بهداشتی میتوانند مردم را به اهمیت مصرف موادغذایی غنی از ویتامین Dو لزوم قرار گرفتن در معرض نور آفتاب آگاه کنند.