آگاه: درنهایت هم دیروز در دو گوشه شهر تهران همزمان دو همایش به مناسبت روز ملی هوای پاک برگزار شد، آن هم ازسوی دو نهاد که در این رابطه مسئولیت مستقیم و تکلیف قانونی و ردیف اعتباری از بودجه عمومی کشور دریافت می‌کنند. یکی شهرداری و دیگری سازمان حفاظت محیط‌زیست. هرکدام هم به‌نوبه خود در ارائه آمارهای سیاه‌تر و شمار کشتاری که آلودگی هوا به راه انداخته، با هم رقابت کردهاند. در این میان، مقام نخست به محمدرضا ظفرقندی، وزیر بهداشت رسید، آنجا که اعلام کرد: ۱۵درصد مرگ‌ومیر کودکان زیر پنج سال در ایران به‌دلیل آلودگی هواست. وی در سازمان حفاظت محیط‌زیست به شرح اثرات بهداشتی و خسارات اقتصادی آلودگی هوا پرداخت و گفت: هزینه‌های عمده آلودگی هوا، مرگ‌ومیر و مسائل اقتصادی در جهان ۸.۱میلیون نفر در سال به‌دلیل آلودگی هوا جان خود را از دست می‌دهند. ظفرقندی ادامه داد: ۷۰۰هزار کودک زیر پنج‌سال در یک‌سال به‌دلیل آلودگی هوا جان خود را از دست می‌دهند و ۱۵درصد مرگ‌ومیر کودکان زیر پنج‌سال در ایران به‌دلیل آلودگی هواست.
وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی اظهار کرد: اگر برای سنجش آلودگی هوا معیار ذرات معلق کوچک‌تر از ۲.۵میکرون را در نظر بگیریم، آلوده‌ترین شهر زابل و تمیزترین شهر سنندج است. ظفرقندی ادامه داد: باید در نظر داشت که معیار جهانی آلودگی هوا با ذرات کمتر از ۲.۵میکرون پنج میکروگرم بر مترمکعب و در ایران ۱۲میکروگرم در مترمکعب در نظر گرفته می‌شود. اگر با معیار جهانی محاسبه کنیم، طی سال۱۴۰۲ به‌طور میانگین هوای کل کشور ۲۴۷روز در سال آلوده و هوای شهر تهران ۳۵۳روز آلوده بوده است. او گفت: براساس آمار ۱۲.۵۶درصد از مرگ‌های طبیعی سال ۱۴۰۲ یعنی حدود ۵۰درصد مرگ‌ومیرها به‌دلیل آلودگی هوا بوده است.

ما خوبیم؛ بقیه بدند 
آن طرف و در برج میلاد هم علی شمسی‌پور، رییس مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی شهر تهران گفت: سومین عامل مرگ‌ومیر در کشور آلودگی هواست و خسارت ناشی از آلودگی هوا طبق برآوردها طی یک سال در کشور ۱۲میلیارد دلار تخمین زده شده است. وی با بیان اینکه ۸۷درصد از آلاینده‌های محیط زیستی ناشی از منابع متحرک گازی است، گفت: قانون هوای پاک سال۹۶ مصوب شد که در آن ۱۷دستگاه به‌صورت مستقیم و همکار یکدیگر در مدیریت آلودگی هوا مسئولیت دارند. از نظر بار مسئولیت شهرداری‌ها رتبه۱۴ را دارند. برای شهرداری‌ها تردد وسایل نقلیه و حمل‌ونقل شهری در قانون دیده شده است. همچنین پسماندهای خاص و انباشت و سوزاندن آن در معابر عمومی تخلف محسوب می‌شود. همین‌طور سرانه فضای سبز باید در هر شهر ۱۵مترمربع باشد که این عدد در تهران ۱۷مترمربع است. اجرای حریم سبز بزرگراه‌ها نیز در قانون برعهده شهرداری‌هاست. همه اینها در چارچوب همکاری با سایر دستگاه‌هاست. 
شمسی‌پور با اشاره به نقاط ضعف و قوت گفت: امیدواریم تا آخر سال آینده میزان عدد کمربند سبز تهران ۵۰هزار هکتار برسد. طی سه سال گذشته، سرعت رشد بیشتر بوده و وضعیت ما در این حوزه نامطلوب نیست. درباره سرانه فضای سبز که این عدد بالاتر از میانگین قانون است اما در بعضی مناطق وضعیت فضای سبز مطلوب نیست. در حمل‌ونقل عمومی وضعیت خوبی نداریم اما اتفاقات خوبی هم افتاده است. تعداد اتوبوس فعال در ابتدای این دوره ۸۸۰دستگاه بود و تا پایان ۱۴۰۲، ۷۵۰دستگاه به این عدد اضافه شد. به‌طوری‌که تاکنون ۱۲۰۰دستگاه اضافه شده است. رییس مرکز مطالعات شهرداری تهران تاکید کرد: دیگران هم در این حوزه موثرند. وزارت کشور از جهت بودجه باید با ما همکاری کند. تولید خودرو و کنترل کیفیت آن دست شهرداری نیست. سوخت بسیار مهم است؛ هرچقدر ناوگان را نوسازی کنیم ولی سوخت مناسب نباشد کار اثرگذار نخواهد بود.
وی ادامه داد: در اسقاط خودروهای فرسوده ما نقشی نداریم و دستگاه‌های مسئول باید در این اتفاق همکاری کنند. فرهنگ‌سازی در این امر بسیار موثر است. صداوسیما باید در این مورد ورود کند. در ادامه فاطمه کریمی، مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوای تهران گفت: براساس گزارش سازمان بهداشت جهانی بیش از ۹۰درصد جمعیت در جهان در مناطقی زندگی می‌کنند که کیفیت هوا پایین‌تر از استانداردهای بین‌المللی است. آلودگی هوا دومین عامل مرگ کودکان زیر پنج‌سال در شهر تهران عنوان شده است. پایتخت به‌دلیل ویژگی جغرافیایی که دارد در اغلب روزهای نیمه دوم سال شرایط ناپایداری را تجربه می‌کند. 
شینا انصاری، معاون رییس‌جمهور و رییس سازمان حفاظت محیط‌زیست هم در حضور رییس‌جمهور با بیان اینکه بنا نداریم مشکلات را انکار کنیم، گفت: سال۱۳۷۹ برنامه جامع ملی آلودگی هوا در هفت محور به تصویب رسید تا شاهد روزهای کمتری با هوای ناسالم باشیم اما در ادامه نه‌تنها تهران که هفت کلانشهر دیگر نیز با مشکل آلودگی هوا مواجه هستند. پس از تصویب قانون هوای پاک به‌رغم هفت سال تلاش بخش اندکی از ۲۲۸حکم لازم اجرایی شد. وی افزود: درحال‌حاضر ۲۴میلیون خودروی فرسوده در کشور درحال تردد است و تعداد خودروهای اسقاط‌شده از سال۹۶ تا ۱۴۰۲ ناچیز بوده است. بااین‌حال باید گفت که ۲۷۳هزار خودرو از ابتدای امسال اسقاط شده است. 
معاون رییس‌جمهوری ادامه داد: با تکالیف انباشت‌شده در حوزه هوای پاک مواجه هستیم. در پنج‌ماه دولت چهاردهم، کارگروه ملی کاهش آلودگی هوا را فعال کردیم و با این محوریت به آلودگی هوای شهرهای اراک، اهواز، اصفهان و مشهد پرداخته و در این زمینه برنامه‌ریزی کرده‌ایم. همچنین موضوع صنایع آلاینده و نیروگاه‌ها نیز ازجمله مواردی بود که در دستورکار ما قرار داشت و به آن پرداختیم.

تولید برق خورشیدی را به  ۵۰هزار مگاوات برسانیم

مسعود پزشکیان، رییس‌جمهور هم در سازمان حفاظت محیط زیست خلف وعده دولت را در خودداری از مازوت‌سوزی پذیرفت و اعلام کرد: امسال قرار بود، مازوت نسوزانیم و این را اعلام هم کردیم اما در تنگنا افتادیم و مجبور شدیم مازوت بسوزانیم، برای اینکه اگر نمی‌سوزاندیم، باید گاز خانه‌ها را قطع می‌کردیم. این هم به‌دلیل آن است که مصرف ما چندین برابر مصرفی است که در خارج وجود دارد. از سویی، برای اینکه این مشکل را برای سال بعد پیدا نکنیم برنامه‌هایی را طراحی کردیم که ازجمله تولید چهارهزارمگاوات برق خورشیدی است که گفتند، هرچند حداقل آن باید ۳۰هزار مگاوات باشد و حتی شاید بتوانیم میزان تولید برق خورشیدی را به ۵۰هزار مگاوات برسانیم و همه تلاشمان را انجام می‌دهیم که پنل‌های خورشیدی را ایجاد کنیم، ضمن آنکه به‌دنبال ایجاد نیروگاه‌های بادی هم هستیم. رییس‌جمهور با اشاره به چالش‌های موجود در ادامه پایتختی در تهران گفت: تهران با این روندی که درحال رشد است، امکان زیست را ندارد، لذا هر عالم، کارشناس و دانشمندی هست بیاید و [راهکار ارائه دهد] زیرا منابع از جمله آب را که داریم و مصارف (مشخص است) اما آنها با یکدیگر همخوانی ندارد و با این راه که ادامه می‌دهیم خودمان را به‌سمت نابودی می‌بریم. وی افزود: همچنین هر روز زمین آن در حال نشست است و نه یک و دو و حتی ۱۰سانتی‌متر (بلکه خیلی بیشتر دارای فرونشست است.) درحالی‌که در خارج اگر سه تا چهار سانتی‌متر زمین نشست کند، جلسه اضطراری ایجاد می‌کنند که جلوی آن را بگیرند، درحالی‌که درحال‌حاضر فرونشست‌های ما به نیم‌متر و یک متر رسیده است و خیلی راحت از کنار آن می‌گذریم و توسعه را در این منطقه ادامه می‌دهیم. برای ادامه آن هم قانون می‌نویسیم. رییس قوه اجرایی کشورمان بیان کرد: این چیزی نیست که پنهان شود، زیرا امکان ندارد با منابع زیرزمینی و منابع روزمینی که وجود دارد، آب تهران را بتوانیم پشتیبانی کنیم. جالب توجه اینکه هریک از این همایش‌ها در حالی برگزار می‌شدند که مجموع عملکرد آنها به‌اندازه یکی دو روز باد و باران مرحمتی آسمان، برونداد نداشت و آسمان بستر برگزاری این همایش‌ها را برای هر دو طرف آب و جارو کرده بود، بلکه نمک‌گیر شوند.