آگاه: در این عصر، دانشجو به‌عنوان کنشگری که در معرض اندیشه‌ها، فرهنگ‌ها و ارزش‌های متنوع قرار دارد، نیازمند عقلانیتی است که به او کمک کند تا هویت خود را در مواجهه با این تنوع حفظ و تقویت کند. عقلانیت، به‌مثابه توانایی تحلیل و انتخاب آگاهانه، ابزاری ضروری برای هویت‌سازی دانشجو در عصر جهانی‌شدن است. این یادداشت می‌کوشد با بررسی ابعاد مختلف این موضوع، رابطه بین عقلانیت و هویت‌سازی دانشجو را تحلیل کند و راهکارهایی برای تقویت این رابطه در فضای دانشگاهی ارائه دهد. هویت، به‌عنوان مجموعه‌ای از ویژگی‌ها، باورها و ارزش‌هایی که فرد را از دیگران متمایز می‌کند، در عصر جهانی‌شدن در مقابل چالش‌های متعددی قرار گرفته است. دانشجویان، به‌عنوان کنشگران اصلی این عصر، ممکن است تحت تاثیر گفتمان‌های جهانی، هویت خود را از دست بدهند یا دچار سردرگمی هویتی شوند. این چالش، نیازمند عقلانیتی است که به دانشجو کمک کند تا با نگاهی نقادانه، هویت خود را در مواجهه با این گفتمان‌ها حفظ و تقویت کند. عقلانیت، در این زمینه، به‌مثابه توانایی تحلیل و انتخاب آگاهانه تعریف می‌شود. دانشجویی که از عقلانیت برخوردار است، می‌تواند با نگاهی نقادانه، گفتمان‌های جهانی را تحلیل کند و عناصری را که با هویت او سازگار هستند، انتخاب کند. این نگاه، نه‌تنها به دانشجو کمک می‌کند تا از تقلید کورکورانه فاصله بگیرد، بلکه او را به‌سمت هویت‌سازی اجتماعی سوق می‌دهد؛ البته در فضای دانشگاهی نیز دانشجو با چالش‌های متعددی مواجه است که می‌تواند هویت او را تحت‌تاثیر قرار دهد. یکی از این چالش‌ها، تهاجم فرهنگی در پوشش مطالب علمی است. در عصر جهانی‌شدن، دانشجویان ممکن است تحت‌تاثیر فرهنگ‌های غالب قرار بگیرند. این تهاجم، نه‌تنها هویت دانشجو را تضعیف می‌کند، بلکه او را از مشارکت در بهبود شرایط جامعه بازمی‌دارد. برای مقابله با این چالش، دانشجو باید بتواند با تکیه بر عقلانیت، فرهنگ‌های جهانی را تحلیل و عناصری را که با هویت او سازگار هستند، انتخاب کند. چالش دیگر، فقدان آگاهی نسبت‌به هویت فرهنگی و ملی است. دانشجویان ممکن است به‌دلیل محدودیت‌های اطلاعاتی یا عدم دسترسی به منابع معتبر، از هویت خود بی‌اطلاع باشند. این فقدان آگاهی نیز هویت دانشجو را تضعیف می‌کند و او را از مشارکت در حل مسائل جامعه بازمی‌دارد. برای مقابله با این چالش هم دانشجو باید بتواند بر عقلانیت تکیه کرده، اطلاعات مربوط به هویت فرهنگی و ملی را تحلیل و راهکارهای عملی برای تقویت آن ارائه دهد. می‌توان برای تقویت رابطه بین عقلانیت و هویت‌سازی در میان دانشجویان، راهکارهای متعددی را برشمرد. یکی از این راهکارها، ترویج فرهنگ گفت‌وگوی بینافرهنگی در فضای دانشگاهی است. دانشگاه‌ها باید ضمن برگزاری کارگاه‌ها، سمینارها و دوره‌های آموزشی، دانشجویان را مسلح به سلاح اندیشه سلیم کرده و سپس با فرهنگ‌های مختلف آشنا کنند و آنها را به گفت‌وگو و تعامل با این فرهنگ‌ها ترغیب کنند. این بسترسازی به دانشجویان کمک می‌کند تا از تقلید کورکورانه فاصله بگیرند و آنها را به‌سمت اندیشه هویت‌ساز سوق می‌دهد. راهکار دیگر، تقویت سواد رسانه‌ای در میان دانشجویان است. در عصر اطلاعات، دانشجویان باید بتوانند با نگاهی نقادانه، اطلاعات مربوط به فرهنگ‌ها و هویت‌های مختلف را تحلیل کنند و حقایق را از میان انبوه داده‌ها تشخیص دهند. این سواد، نه‌تنها به دانشجویان کمک می‌کند تا از گفتمان‌های مسلط فاصله بگیرند، بلکه آنها را به‌سمت گفتمان‌سازی هویتی هدایت می‌کند. علاوه‌براین، دانشگاه‌ها باید با ایجاد فضایی برای مشارکت دانشجویان در پروژه‌های تحقیقاتی مرتبط با هویت فرهنگی و ملی، آنها را به‌سمت تولید دانشی پویا و بومی سوق دهند. این پروژه‌ها به دانشجویان کمک می‌کند تا از تقلید کورکورانه فاصله بگیرند. برای تقویت این رابطه، دانشگاه‌ها باید با ترویج فرهنگ گفت‌وگوی بینافرهنگی، تقویت سواد رسانه‌ای و ایجاد فضایی برای مشارکت دانشجویان در پروژه‌های تحقیقاتی، دانشجویان را به سمت هویت‌سازی اجتماعی سوق دهند.