طوبی موید-خبرنگار گروه جامعه: بازگشت کوپن یا کالابرگ به مراودات اقتصادی خانوار از اوایل دولت سیزدهم با حواشی و ناهماهنگی‌های فراوانی روبه‌رو بوده است. بزرگ‌ترین آن هماهنگی‌های لازم برای فراهم‌آوردن امکان دسترسی افراد واجد شرایط استفاده از این امکان است؛ به‌طوری‌که هر بار که کالابرگ اعلام می‌شود سوالات فراوانی در میان مردم به وجود می‌آید و آنها نمی‌دانند از کجا باید پاسخ این سوالات را بیابند. این کالابرگ به چه کسانی تعلق می‌گیرد؟ دسترسی به آن چگونه است؟ در صورت اعتراض به تخصیص یا عدم تخصیص آن و میزان تخصیص‌یافته به چه مرجعی باید شکایت کرد؟ کدام فروشگاه‌ها طرف قرارداد طرح اعطای کالابرگ الکترونیکی هستند؟ چرا تعداد فروشگاه‌های تعیین‌شده اندک هستند و چه کسی پاسخگوی صف‌های طولانی تهیه اقلام کالابرگ است؟ تمام یا بخشی از این ابهامات و سوالات باعث شده بسیاری از افراد یا قید تهیه کالاهای این طرح را بزنند یا تن به صف‌های طولانی در فروشگاه‌ها بدهند و ساعت‌ها در ماه رمضان و با زبان روزه برای تهیه اقلام تعیین‌شده در فروشگاه‌های شلوغ سرگردان شوند. در ۱۰روزی که از شارژ اعتبار کالابرگ برای هفت دهک پایین درآمدی می‌گذرد، هنوز توزیع کالاهای کالابرگی به توازن نرسیده است.

کالابرگ را دریابید

آگاه: دولت از نیمه اسفند و به تناسب واریز اعتبار مرحله اول طرح کالابرگ الکترونیکی زیر بار تکلیف قانونی خود رفت و با واریز اعتبار به حساب سرپرستان خانوار تحت پوشش سازمان‌های حمایتی آغاز شد؛ به‌طوری‌که دهک‌های یک تا سه توانستند این اعتبار را برداشت کنند.در مرحله اول این طرح، اعتبار به حساب سرپرستان خانوار تحت پوشش سازمان‌های حمایتی (بهزیستی و کمیته امداد) واریز شد و در این مرحله از طرح، خانوارهای مشمول درآمدی اول تا سوم از شانزدهم اسفند۱۴۰۳ توانستند از اعتبار تخصیصی برای خرید کالاهای اساسی استفاده کنند.این طرح با هدف حمایت از معیشت خانوارهای مشمول و تقویت سبد غذایی دهک‌های اول تا هفتم اجرا می‌شود. بر این اساس، دهک‌های اول تا سوم به ازای هر نفر ۵۰۰هزار تومان و دهک‌های چهارم تا هفتم به ازای هر نفر ۳۵۰هزار تومان اعتبار دریافت خواهند کرد. این اعتبار برای خرید ۱۱قلم کالای اساسی شامل اقلامی از گروه‌های لبنیات، پروتئین و خواربار اختصاص می‌یابد. مشمولان طرح کالابرگ الکترونیکی می‌توانند متناسب با نیازشان کالاهای تعیین‌شده را (حداقل سه نوع کالای مختلف) خریداری کنند. محدودیتی در مقدار خرید هر کالا و نشان تجاری خاصی وجود ندارد، در صورت خرید بیش از سقف اعتبار تخصیصی، مابه‌التفاوت هزینه باید ازسوی خریدار پرداخت شود. مشمولان می‌توانند خریدهای خود را در چند نوبت انجام دهند و نیازی به استفاده از کل اعتبار در یک مرحله نیست. اعتبار طرح کالابرگ الکترونیکی تا پایان خرداد سال ۱۴۰۴ قابل‌استفاده و برداشت است. خریداران می‌توانند محصولات تولیدکنندگان مختلف را از گروه‌های کالایی مدنظر انتخاب کنند. طرح کالابرگ الکترونیکی در بیش از ۲۳۰هزار فروشگاه عمده، خرد و ۱۳فروشگاه زنجیره‌ای اجرا می‌شود. مشمولان این طرح می‌توانند برای مشاهده فروشگاه‌ها و اطلاع از مانده اعتبار خود، اپلیکیشن «شما» را دریافت و نصب کنند. همچنین امکان استعلام مانده اعتبار از طریق کد دستوری #۱۴۶۳*۵۰۰* فراهم شده است. مرکز تماس ۰۲۱-۶۳۶۹ آماده پاسخگویی به سوالات و درخواست‌های مشمولان طرح است. وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی برای هموطنان پیامکی مبنی بر افزایش یا برداشت اعتبار یا لینک برنامه ارسال نمی‌کند. به هموطنان توصیه می‌شود از ورود به لینک‌های نامعتبر پرهیز کنند.

جراحی پشت جراحی
هر موج جدید تورم باعث سخت‌تر شدن معیشت مردم می‌شود؛ بنابراین دولت تلاش می‌کند تا حدودی برای دهک‌های پایین درآمدی بسته‌های معیشتی تعیین کند تا فشار کمتری بر آنها وارد شود. با وجود این کمک‌ها از تصمیم تا اجرا شکل‌های گوناگونی به خود می‌گیرد. شاید بتوان گفت تلخ‌ترین صورت آن را در دولت دوازدهم شاهد بودیم که پای عکس‌های مخابره‌شده از صف‌های طولانی و زدوخورد در این صف‌ها به خبرگزاری‌های خارجی هم کشیده شد.
نخستین‌بار نیمه دوم سال۱۴۰۱ بود که دولت و مجلس دست به دست هم دادند تا به‌دنبال فشار ناشی از حذف ارز ۴۲۰۰تومانی کالاهای اساسی را از طریق کالابرگ به دست قشر هدف برسانند، بدون تکرار تجربه ناخوشایند گذشته. در اجرای برنامه موسوم به «جراحی اقتصادی» قرار بود برای هر نفر در ماه، مقدار مشخصی از چند قلم کالای ضروری مانند مرغ، تخم‌مرغ، روغن و پنیر در نظر گرفته شده است؛ مردم باید بتوانند این مقدار را با کالابرگ، به همان قیمت شهریور ۱۴۰۰ بخرند.در سال۱۴۰۱ و ۶ماه پس از اجرای برنامه «جراحی اقتصادی» مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی اعلام کرد که «۵۸.۵درصد از مردم ترجیح می‌دهند دولت هفت قلم کالای اساسی را به قیمت سال قبل و از طریق کالابرگ عرضه کند.» نتایج این افکارسنجی نشان می‌داد «۶۰.۶درصد مردم نسبت‌به کلیت طرح اصلاح یارانه‌ها نظر منفی دارند که مهم‌ترین دلیل آن، افزایش قیمت کالاهای دیگری است که قرار نبود براساس اجرای این طرح، گران شوند.»ممکن است مردم با دریافت یارانه نقدی کالاهایی را که دولت فراهم کرده و عرضه آن به‌اندازه کافی در بازار انجام شده را نخرند و کالاهای دیگری را تهیه کنند و تقاضا در بخش کالاهای دیگر افزایش یابد و همین موضوع باعث تورم بیشتر در کشور شود. به نظر می‌رسد انگیزه دولت این است که تنها روی چند کالای خاص کالابرگ ارائه شود تا مردم همان کالاها را تهیه کنند اما اغلب مردم خواستار این موضوع هستند که خودشان درمورد خرید کالاهایشان تصمیم‌گیرنده باشند و آنچه را نیاز دارند تهیه کنند و نه آنکه دولت درمورد این موضوع تصمیم‌گیرنده باشد.همچنین برخی شهروندان برای نصب نرم‌افزار شبکه ملی اعتبار «شما» دچار مشکل شده‌اند و حتی کد دستوری #۱۴۶۳*۵۰۰* نیز مختل شده است. همچنین سامانه حمایت وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به نشانی https://sso.mcls.gov.ir برای اطلاع از دهک درآمدی خانوار و اطلاع از شمولیت یا عدم شمولیت کالابرگ و طرح فجرانه با اختلال زیاد همراه است و بعد از کلی تلاش این پیام صادر شده که دهک خانوار شما مشخص نیست.دهک‌های یک تا هفت مشمول اعتبار جدید بوده و یارانه‌بگیران این دهک‌ها می‌توانند با مراجعه به فروشگاه‌های عضو طرح کالابرگ الکترونیکی نسبت به خرید اقلام اساسی و بهره‌مندی از این حمایت تشویقی اقدام کنند، متقاضیان می‌توانند با مراجعه به فروشگاه‌های طرف قرارداد شامل فروشگاه خرد و فروشگاه‌های زنجیره‌ای «افق کوروش، جانبو، هفت، دیلیمارکت، گندم، هایپرفامیلی، والمارکت، محسن، مینومارت، ترقی و فروشگاه‌های اینترنتی اسنپ و دیجی‌کالا» نسبت به خرید اقلام اساسی اقدام کنند.
تمام اینها اجراییاتی است که سایت‌ها گزارش می‌دهند. اما تازه بعد از این اجرا شروع می‌شود و این مردم هستند که با کاستی‌های مسیر مواجه می‌شوند. طرح کالابرگ الکترونیک به عنوان طرح تشویقی دولت در راستای حمایت از مردم به هفت دهک ابتدایی درآمدی کشور اختصاص یافته اما اجرای این طرح مردم را با سردرگمی‌هایی روبه‌رو کرده است.وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در سه سال گذشته براساس تکلیف قانونی در بودجه به اجرای طرح کالابرگ الکترونیک در ۳۱استان کشور به‌عنوان یک طرح ملی پرداخت. این طرح در ابتدا برای خانوارهای تحت پوشش کمیته امداد امام‌خمینی(ره) و سازمان بهزیستی در دهک‌های اول تا سوم اجرا شد اما اکنون این امکان برای دهک‌های چهارم تا هفتم نیز فراهم شده است.

پاسخ به برخی سوالات و ابهامات مردم
با اجرای طرح کالابرگ الکترونیک برخی افراد برای استفاده از اعتبار خود با سوالات و ابهاماتی مواجه شده‌اند؛ به‌عنوان‌مثال برخی مردم اعلام کرده‌اند که در هنگام خرید، با اجبار فروشنده برای خرید برخی کالاها مواجه شده و خواستار پیگیری این موضوع شده‌اند. در همین باره پیگیری‌های آگاه نشان داد ۱۱قلم خوراکی تعیین‌شده در طرح مذکور جزء کالاهای تعزیراتی هستند، هر نوع تخلف مانند گران‌فروشی، کم‌فروشی و اجبار به خرید کالای خاص ازسوی فروشنده ممنوع بوده و مردم باید موارد را به تعزیرات یا سامانه۱۲۴ وزارت صمت گزارش دهند. همچنین مردم در فروشگاه‌هایی که متصل به شبکه کالابرگ الکترونیک هستند، از ۱۱گروه کالایی با هر نشان تجاری و برندی می‌توانند، خرید خود را انجام دهند.
یکی دیگر از افراد حاضر در صف یکی از فروشگاه‌های شرق تهران درباره نحوه قیمت‌گذاری کالاها سوال پرسیده و اعلام کرده که این طرح چگونه قیمت‌ها را برای مردم جبران خواهد کرد؟ 
در پاسخ به سوال فوق با اشاره به اینکه مبنای قیمتی کالاهای طرح کالابرگ الکترونیک قیمت‌های سال۱۴۰۱ بوده و جبران این فاصله قیمتی برعهده دولت است، باید گفت: «براساس تصمیم دولت، افراد مکلف هستند برای استفاده از طرح تشویقی ۲۰۰هزارتومان از یارانه خود را خرید کنند و مردم می‌توانند برای استعلام قیمت‌ها و اعتبار باقی‌مانده به شبکه ملی اعتبار (نرم‌افزار شما) که در برنامه‌های بازار و مایکت قابل‌دانلود است، مراجعه کنند.»کسر از یارانه بدون خرید استفاده از اعتبار موضوعی متفاوت است که در بخش آزمایشی اجرای طرح حذف شد. بر اساس این گزارش در ابتدای اجرای این طرح ۲۰هزار ترمینال در کشور به شبکه متصل شدند اما درحال‌حاضر این عدد به ۱۴۵هزار در کشور رسیده است. اتصال پلتفرم‌های اینترنتی به طرح کالابرگ الکترونیک به‌زودی نیز راهکاری بود که به‌صورت نیمه اجرا شد. باوجوداین تاکنون برخی پلتفرم‌های اینترنتی مانند اسنپ‌مارکت در این طرح موفق عمل کرده‌اند.
به‌هررو اگرچه هدف دولت از اجرای طرح مذکور ایجاد یک سبد امن تغذیه‌ای با ۱۱قلم کالا برای تامین ویتامین‌ها و ریزمغذی‌هاست. باوجوداین بی‌برنامگی‌های در فرآیند اجرا باعث شده اهداف برجسته این طرح تحت‌الشعاع قرار بگیرد.
در سال۱۴۰۱ با حذف ارز ترجیحی، یارانه مشمولان دهک‌های اول تا سوم از ۴۵هزار به ۴۰۰هزار تومان و یارانه دهک‌های چهارم تا نهم به ۳۰۰هزارتومان افزایش یافت و اکنون هفت دهک ابتدایی امکان استفاده از طرح کالابرگ الکترونیک را دارند. بر اساس این گزارش تاکنون دومیلیون سرپرست خانوار از اعتبار کالابرگ الکترونیکی خود استفاده کرده‌اند.


چه کالاهایی شامل طرح کالابرگ الکترونیک می‌شود؟
کالاهای ۱۱گانه موردنظر دولت در طرح کالابرگ الکترونیک شامل شیر، ماست، پنیر، قند و شکر، مرغ، تخم‌مرغ، گوشت قرمز منجمد، روغن، برنج، حبوبات و ماکارونی است. در طرح مذکور، کارت جدیدی برای کالابرگ الکترونیکی صادر نشده و همه کارت‌های بانکی به نام سرپرست خانوار، قابل استفاده است

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.