آگاه: این سخنان در حالی از سوی رجب طیب اردوغان مطرح شده که تنشهای میان ترکیه و رژیم صهیونیستی در سوریه به اوج خود رسیده است؛ بهگونهای که مقامات ترکیه اخیرا هشدار دادهاند این دو کشور «در آستانه درگیری مستقیم» قرار دارند، بهویژه پس از بمباران مواضعی در حمص توسط اسرائیل.
نقد تند ترکیه نسبت به اسرائیل
اردوغان در سخنرانی اخیر خود، حملات اسرائیل به لبنان، یمن و ایران را محکوم کرد و افزود که این کشور از «دروزیهای سوریه» بهعنوان بهانهای برای نفوذ بیشتر در جنوب سوریه سوءاستفاده کرده است. این انتقادات در چارچوب گفتمان ضداسرائیلی ترکیه قرار میگیرد که تلاش میکند تصویری از خود بهعنوان «حامی مقاومت» در منطقه ایجاد کند. با این حال، منتقدان معتقدند این رویکرد بیشتر جنبه استراتژیک دارد و با هدف جذب حامیان اسلامگرا و جلوگیری از توسعه نفوذ اسرائیل در سوریه صورت میگیرد. ترکیه در سالهای اخیر با حمایت از گروههای مسلح سوریه و مخالفت با تجزیه این کشور، خطقرمز خود را در قبال هرگونه «تغییر نقشه خاورمیانه» مشخص کرده است. اردوغان در این رابطه تاکید کرد: «ما دیروز با تقسیم سوریه مخالف بودیم و امروز نیز مخالفیم. هیچکس نباید به ایجاد کریدوری بین جنوب و شمال سوریه فکر کند.» این سخنان در حالی مطرح شده که رژیم صهیونیستی از سال ۲۰۲۴ تاکنون با همراهی آمریکا، سعی در تحت کنترل گرفتن مناطق استراتژیک سوریه داشته است.
تنشها در مسیر آیندهای پرخطر
واکنشهای ترکیه به حملات اسرائیل، از گفتمان تند تا اقدامات عملی، در سالهای اخیر تشدید شده است. این کشور نهتنها به اسرائیل هشدار داده که «اگر دست از سوریه بکشد، میتواند امنیت خود را حفظ کند»، بلکه در موازات آن، روابط خود با گروه تحریر الشام (به رهبری احمد الجولانی) را تقویت کرده است. این در حالی است که اسرائیل نیز با حملات هوایی به پایگاههای نظامی سوریه، بهویژه در مناطق تحت نفوذ ترکیه، سعی در ایجاد تعادل قدرت در منطقه داشته است. تحلیلگران معتقدند این تنشها میتواند به «درگیری مستقیم» سرزمینی یا هوایی منجر شود، زیرا هر دو طرف اهداف استراتژیک خود را در سوریه در خطر میبینند. ترکیه میخواهد از شکست کامل دولت مرکزی سوریه و تشکیل دولتهای فرقهای جلوگیری کند، در حالی که اسرائیل با سرمایهگذاری روی فتنههای منطقهای، سعی در ضعیفکردن وحدت ملی سوریه دارد.
موازنه خطرناک ترکیه در منطقه
رویکرد ترکیه نسبت به اسرائیل، ترکیبی از ایدئولوژی اسلامی و منافع استراتژیک است. در حالی که این کشور با محکومکردن اسرائیل سعی در جلب مقبولیت در جهان عرب و اسلامی دارد، درعینحال تلاش میکند از گسترش نفوذ صهیونیستی در سوریه و کاهش اثربخشی سیاستهای عادیسازی روابط با اسرائیل (مانند امارات و عربستان) جلوگیری کند.
با این حال، این موازنه خطرناک میتواند ترکیه را درگیر جنگی گستردهتر در منطقه کند، بهویژه اگر تنشها با اسرائیل همچنان افزایش یابد.
نظر شما