آگاه: ظهر روزگذشته رئیس قوه مجریه وارد لاهور شد و از سوی مریم نوازشریف، سروزیر دولت ایالت پنجاب و جمعی از مسئولان ارشد پاکستانی مورد استقبال قرار گرفت. دیدار با نخستوزیر، رئیسجمهور و روسای مجالس ملی و سنای پاکستان نیز از دیگر برنامههای پزشکیان در روز دوم سفرش است.
سفر رسمی پزشکیان به پاکستان، نقطه عطفی در روابط دیرینه تهران و اسلامآباد بهشمار میآید. این سفر در حالی انجام میشود که دو کشور در آستانه هفتاد و هشتمین سال روابط دیپلماتیک قرار دارند؛ روابطی که با به رسمیت شناختن متقابل آغاز شد و تاکنون از فراز و نشیبهای پرشماری عبور کرده است. در این سفر، سران دو کشور با هدف بازتعریف مناسبات اقتصادی و تجاری، تقویت همکاریهای منطقهای و همافزایی در حوزههای امنیتی و سیاسی گفتوگو خواهند کرد. تبادل دیدگاهها درباره تحولات جاری منطقهای ازجمله اوضاع غزه، خاورمیانه و پیامدهای تجاوزگری رژیم صهیونیستی نیز بخشی از محورهای این گفتوگوها خواهد بود. در کنار آن، برنامهریزی برای برگزاری نشست کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و پاکستان در تهران نیز در دستور کار طرفین قرار دارد. چندین سند مهم همکاری مرتبط با حوزههای اقتصادی، تجاری، حملونقل، مراودات فرهنگی، گمرکات، استاندارد، همکاریهای مرزی و گردشگری تدوین و به امضای مسئولان دو کشور نیز میرسد. این سفر، پنجمین دیدار رسمی میان سران دو کشور طی یک سال گذشته محسوب میشود و تنها دو ماه پس از سفر مشترک نخستوزیر و فرمانده ارتش پاکستان به تهران انجام میشود. تماسهای تلفنی مستمر میان دکتر پزشکیان و شهباز شریف طی ماههای گذشته، بهویژه در سایه تنشهای نظامی اخیر در منطقه، نشان از اراده جدی دو طرف برای تعمیق همکاریهای دوجانبه دارد. این بازدید نهتنها در تقویم دیپلماتیک ایران و پاکستان، بلکه در معادلات ژئوپلیتیک منطقه نیز اهمیت ویژهای خواهدداشت. یکی از اصول بنیادین سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، گسترش روابطی قوی، باثبات و مبتنی بر منافع متقابل با کشورهای همسایه است. در این چارچوب، روابط ایران و پاکستان جایگاهی ویژه دارد؛ رابطهای که تنها بر مبنای مجاورت جغرافیایی تعریف نمیشود، بلکه ریشه در قرنها تجربه مشترک تمدنی، همسویی مذهبی، پیوندهای فرهنگی و منافع راهبردی همگرا دارد. ایران و پاکستان بهعنوان دو کشور مستقل که در نقطهای راهبردی از قاره آسیا قرار گرفتهاند، نهتنها میتوانند از شراکتی پایدار سود ببرند، بلکه توان آن را دارند که نقشی تعیینکننده در آینده منطقه ایفا کنند. سفر رئیسجمهور به پاکستان، نماد این شتاب روزافزون در روابط دوجانبه است. این سفر در ادامه تاریخچهای از تعاملات سطح بالا، ازجمله سفر تاریخی رئیسجمهور فقید، سید ابراهیم رئیسی به اسلامآباد و سفر متقابل نخستوزیر شهباز شریف به تهران انجام شد.
زندهباد دوستی ایران و پاکستان
سیدعباس عراقچی، رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان که پزشکیان را در سفر به پاکستان همراهی میکند، در یادداشتی در روزنامه THE NEWS نوشت: ایران و پاکستان بهعنوان دو ملت مسلمان پرافتخار، بر اصول اسلامی چون عدالت، شفقت و همبستگی استوارند. این ارزشها نهتنها عامل انسجام درونیاند، بلکه برایدهنده رفتار بینالمللی ما نیز هستند. همین ارزشهاست که ما را وادار میکند در حمایت از آرمانهایی چون مسئله فلسطین در کنار هم بایدم، در برابر ظلم سکوت نکنیم و صلح را از مسیر همکاری و احترام متقابل پیگیری کنیم. از منظر اقتصادی نیز ظرفیتهای مکمل میان دو کشور فرصتهایی بینظیر ایجاد میکند. پویایی بخش کشاورزی پاکستان و منابع غنی انرژی ایران، در کنار علاقه مشترک به گسترش زیرساختهای ارتباطی، زمینهای طبیعی برای همگرایی اقتصادی فراهم کردهاند. علاوه بر این هماهنگیهای بخشی، هر دو کشور به چشمانداز بلندمدتی برای ایجاد فضای اقتصادی باز، عادلانه و وابسته به همکاریهای منطقهای باور دارند.
در این یاداشت آمده است: با همراستا کردن چشماندازها، ایران و پاکستان میتوانند شراکتی اقتصادی مبتنی بر تابآوری متقابل، پیشرفت فناورانه و رشد فراگیر بنیان نهند؛ همکاریای که میتواند تحولی واقعی در سطح زندگی مردم، ایجاد اشتغال و الگوسازی برای توسعهای منطقهای و بومی داشته باشد. در شرایطی که تهدیدهای فراملی، امنیت مشترک ما را به خطر انداختهاند، ایران و پاکستان با هوشیاری در برابر شبکههای تروریستی فعال در مناطق مرزی ایستادهاند. هماهنگی در مبارزه با تروریسم یک انتخاب نیست، بلکه ضرورتی اجتنابناپذیر است. در کنار این تهدیدهای محلی، هر دو کشور با چالشهای راهبردی وسیعتری نیز روبهرو هستند، ازجمله اقدامات تهاجمی و بیثباتکننده در منطقه. وزیر امور خارجه کشورمان براین باور است که اکنون وظیفه ماست که اطمینان حاصل کنیم ایران و پاکستان نهتنها رشد میکنند، بلکه دوشادوش هم بهعنوان معماران آیندهای صلحآمیز، چندفرهنگی و همگرا در منطقه، سربرمیآورند. دوستی ما یادگار گذشته نیست، سرمایهای راهبردی برای آینده است. در وحدت، قدرت نهفته است؛ در همکاری، هدف نمایان میشود و در احترام متقابل، بنیانی برای صلح پایدار و پیشرفت مشترک شکل میگیرد.
راهکارهایی برای توسعه همکاریهای اقتصادی تهران و اسلامآباد
با توجه به نتایجی که این سفر باید به همراه داشته باشد و رئیسجمهور هم پیش از ترک تهران به تبیین آن، یعنی ارتقای مبادلات تجاری بین دو کشور پرداخت، باید پرسید تهران و اسلام آباد چگونه میتوانند همکاریهای اقتصادی خود را گسترش دهند؟
نوذر شفیعی، کارشناس سیاست خارجی بر ضرورت ساماندهی ظرفیتهای فعال و تکمیلکننده دو کشور، بهویژه در حوزههای انرژی، کشاورزی و امنیتی تاکید کرد و گفت: انتظارات را باید واقعبینانه کرد. ایران ظرفیت تامین انرژی دارد و پاکستان نیز در حوزه کشاورزی و نظامی قابلیت همکاری بالایی دارد. مسائلی مثل خطوط لوله انرژی و همکاری مرزی ازجمله محورهای حیاتی است که باید با دیپلماسی فعال و رفع موانع خارجی دنبال شود. وی با تاکید رویکردهای مکمل میان چابهار و گوادر و امکان ایجاد یک هاب اقتصادی منطقهای، افزود: روابط ایران و پاکستان کیفیتی متفاوت با سایر همسایگان دارد و باید از ظرفیت بالای این پیوند راهبردی برای رونق اقتصادی، امنیت منطقهای و مدیریت تنشهای خارجی بهره گرفت.
کارشناس مسائل سیاست خارجی با اشاره به واکنش پاکستان در زمان تحولات مهم منطقه گفت: در جریان بحران اخیر، پاکستان تنها کشوری بود که در همان روزهای ابتدایی حمایت قاطع خود را از ایران به صورت مصوب اعلام کرد. این نشانگر پیوندهای عمیق سیاسی و فرهنگی دو کشور است که باید بهعنوان نقطه اتکا برای فائقآمدن بر چالشهای مقطعی در حوزههای امنیتی و مرزی، به کار بسته شود. شغیعی اظهار کرد: مقامات دو کشور باید علاوه بر تاکیدات شفاهی، به سراغ عملیاتیکردن توافقات و اراده سیاسی لازم برای حل چالشها، به ویژه در حوزه انرژی و رفع تحریمهای خارجی بروند تا یاس حاصل از وعدههای تکراری، جای خود را به نتایج ملموس و پیشرفتهای عینی دهد. براساس مواضع و اظهارات کارشناسان، میتوان اذعان کرد که اهمیت سفر رئیسجمهور ایران از نظر روابط اقتصادی، کمتر از مسائل امنیتی نیست. از این رو باید به خط لوله صلح ایران و پاکستان که در حال حاضر به یک زخم بهبود نیافته در روابط دو کشور تبدیل شده، توجه کرد و مهمترین مانع و عامل عدماجرای این پروژه، فشارها و تحریمهای آمریکا است که لازم است برای حل آن چارهاندیشی شود. سفر رئیس جمهور به پاکستان موقعیت خوبی را فراهم کرده تا در این باره تصمیمگیری شود.
از سوی دیگر، توسعه همکاریهای اقتصادی و زیرساختی مانند سرمایهگذاری در زیرساختهای مرزی، ایجاد بازارچههای مرزی جدید و ارتقای امکانات گمرکی، گسترش مسیرهای حملونقل شامل تقویت خط ریلی زاهدان - کویته و توسعه مناطق آزاد تجاری پیشبرد پروژههای مشترک ازجمله خط لوله گاز ایران - پاکستان، حذف موانع بانکی و تجاری و پیمانهای پولی چندجانبه، تعمیق روابط دیپلماتیک و فرهنگی، میتواند محورهای دیگری باشد که منتج به توسعه و همکاری هرچه بیشتر ایران و پاکستان خواهد شد. با این سفر، باید منتظر مناسبات ایران و پاکستان که وارد مرحله جدیدی شده است، باشیم.
مبادلات تجاری ایران و پاکستان به ۱۰ میلیارد دلار ارتقا مییابد
رئیسجمهوری اسلامی ایران پیش از عزیمت به پاکستان، ارتباطات تجاری تهران - اسلامآباد را خوب ارزیابی و تاکید کرد: برنامه داریم که مبادلات تجاری فیمابین را به ۱۰ میلیارد دلار در سال ارتقا دهیم. به گزارش «آگاه»، مسعود پزشکیان روز شنبه ۱۱ مردادماه ۱۴۰۴ پیش از عزیمت به کشور پاکستان گفت: امروز به همراه هیئتی عالیرتبه به دعوت برادر عزیزم شهباز شریف، نخستوزیر پاکستان، به این کشور سفر میکنم.
رئیسجمهور افزود: ارتباطات خوب، صمیمی و عمیقی بین ایران و پاکستان از آغاز استقرار این کشور عزیز ادامه داشته است؛ این ارتباطات در حوزههای اقتصادی، علمی، فرهنگی و مرزی در حال اجراست و پیوند عمیقی بین مردم ایران و برادران و خواهران عزیزمان در پاکستان برقرار است. پزشکیان تاکید کرد: در روند ناملایمات و تجاوز ناجوانمردانه و خلاف قوانین بینالمللی رژیم صهیونیستی و آمریکا به خاک عزیز ایران، پاکستان از کشورهایی بود که به شدت این تجاوز را محکوم و اعلام کرد که هرگونه حمایت لازم از تمامیت ارضی ایران و همچنین از دولت و ملت ایران را انجام خواهد داد که این امر قابل قدردانی است. پزشکیان تقویت و توسعه تجارت مرزی از طریق زمین، آسمان و دریا با پاکستان را از اولویتهای این سفر عنوان کرد و افزود: از طریق پاکستان میتوان به راه ابریشم بین چین و پاکستان متصل شویم و این راه از طریق ایران به اروپا اتصال یابد. رئیسجمهور ارتباطات تجاری بین ایران و پاکستان را خوب ارزیابی و تاکید کرد: برنامه داریم که مبادلات تجاری فیمابین را به ۱۰ میلیارد دلار در سال افزایش دهیم. پزشکیان افزود: مسائل امنیتی و مرزی برای ما و برای برادرانمان در پاکستان از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است و در این ارتباط گفتوگوهایی خواهیم کرد و تلاش میکنیم تا امنیت منطقه با هماهنگی فیمابین دو کشور برقرار شود. رئیسجمهور با تاکید بر اینکه هدف ما، حفظ وحدت و انسجام بین ایران و پاکستان است، تاکید کرد: دشمن برنامه دارد که بین مسلمانان اختلاف بیندازد و به امید خدا تلاش خواهیم کرد که نقشه دشمنان را نقشبرآب کنیم.
نظر شما