آگاه: این شایعات، که اغلب با هدف ایجاد التهاب روانی در میان سرمایه‌گذاران، مردم و بازارهای مالی پخش می‌شوند، توسط منابع رسمی تکذیب شده‌اند. یک منبع آگاه در نظام بانکی، در گفت‌وگو با «مهر» این اخبار را بی‌اساس خوانده و تاکید کرده که هیچ تصمیم رسمی گرفته نشده و اطلاع‌رسانی تنها از طریق وزارت اقتصاد و بانک مرکزی انجام خواهد شد. این تکذیب نه تنها بر ثبات سیستم بانکی تاکید دارد، بلکه نشان‌دهنده تلاش‌های هدفمند برای اختلال در جو روانی اقتصاد است. در ادامه، با تمرکز بر جنبه روانی این شایعات -که بیش از آنکه مدیریتی باشند، ابزاری برای به‌هم‌ریختن تعادل روانی بازار ارز، بورس و اعتماد عمومی هستند - به بررسی جزئیات، زمینه‌ها، پیامدها و راهکارها می‌پردازیم.

جزئیات خبر و تکذیب رسمی
طبق گزارش‌های معتبر منتشرشده، منبع آگاه بانکی اعلام کرده که «اخبار منتشرشده در فضای مجازی درباره تغییرات گسترده در مدیریت برخی بانک‌ها و فهرست اسامی مطرح‌شده، صحت ندارد.» این منبع تاکید کرده که تاکنون هیچ تصمیم رسمی اتخاذ نشده و هرگونه تغییر احتمالی تنها از کانال‌های رسمی مانند وزارت اقتصاد و بانک مرکزی اطلاع‌رسانی خواهد شد. گزارش‌های مشابه از جهان‌نیوز و قطره نیز این تکذیب را قاطعانه تایید کرده‌اند. به نظر می‌رسد این شایعات با نیت ایجاد آشوب روانی و خدشه به ثبات اقتصادی طراحی شده‌اند.

زمینه‌های شایعات و جنگ روانی
این شایعات اغلب از شبکه‌های اجتماعی مانند ایکس سرچشمه می‌گیرند و با سرعت نور پخش می‌شوند. برای مثال، پست‌هایی ادعا کرده‌اند که مدیرعامل بانک‌هایی مانند ملی (ابوالفضل نجارزاده)، مهر (غلامرضا فتحعلی) و توسعه تعاون (امیرهوشنگ عصارزاده) در آستانه تغییر هستند. این پست‌ها، گاهی با تصاویر جعلی یا فهرست‌های ساختگی، سعی در جلب اعتماد مخاطب دارند. اما نکته کلیدی اینجاست: این شایعات کمتر به واقعیات مدیریتی مربوطند و بیشتر بخشی از یک عملیات روانی هدفمند برای برهم‌زدن تعادل بازار هستند. در شرایطی که اقتصاد ایران با تورم بالا، نوسانات ارزی و تحریم‌ها دست‌وپنجه نرم می‌کند، این شایعات مانند جرقه‌ای در انبار باروت عمل می‌کنند تا سرمایه‌گذاران را به فروش دارایی‌ها، مردم را به برداشت سپرده‌ها و بازار را به سمت التهاب سوق دهند. گزارش‌های پیشین، مانند آنچه در vista.ir منتشر شده، نشان می‌دهد که شایعات مشابه در گذشته نیز با همین هدف روانی بازار را متلاطم کرده‌اند.

تاثیر روانی بر بازار و اعتماد عمومی
سیستم بانکی ایران، به عنوان ستون فقرات اقتصاد، به شدت به عوامل روانی حساس است. شایعات تغییرات مدیریتی، حتی اگر بی‌اساس باشند، می‌توانند اعتماد عمومی را سست، خروج سرمایه از بانک‌ها را تسریع کنند و نوسانات ارزی را شعله‌ور سازند. این شایعات، بیش از آنکه نشانه‌ای از تحولات واقعی مدیریتی باشند، ابزاری برای ایجاد هراس و رفتارهای هیجانی در بازار هستند. تحلیل‌گران معتقدند که چنین عملیات‌های روانی می‌توانند بخشی از استراتژی‌های داخلی یا خارجی برای سوداگری مالی باشند: التهاب در بورس یا بازار ارز، فرصت‌هایی برای خرید ارزان دارایی‌ها یا فروش گران ارز ایجاد می‌کند. در سطح عمومی، این شایعات جو روانی منفی می‌سازند که مردم را به سمت تصمیم‌های عجولانه، مانند هجوم به صرافی‌ها یا کاهش سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت، سوق می‌دهد. در مقابل، تکذیب رسمی این شایعات مانند آبی بر آتش عمل می‌کند و سیگنالی مثبت برای تثبیت ارزش ریال و جذب سرمایه است. تاکید وزیر اقتصاد بر گسترش سرمایه‌گذاری مشترک با کشورهای همسایه، طبق گزارش تجارت‌نیوز، نشان‌دهنده عزم دولت برای تقویت نظام بانکی است، اما شایعات روانی می‌توانند این تلاش‌ها را خنثی کنند. در سطح کلان، ثبات مدیریتی بانک‌ها با سیاست‌های پولی بانک مرکزی گره خورده است؛ شایعات می‌توانند اجرای برنامه‌های کنترل تورم یا حمایت از تولید را مختل کنند. حفظ وضعیت موجود، در حال حاضر، بهترین سپر در برابر این شوک‌های روانی است.

راهکارها برای خنثی‌سازی عملیات روانی
برای مقابله با این جنگ روانی که هدفش به‌هم‌ریختن تعادل روانی بازار، سرمایه‌گذاران و مردم است، پیشنهادهای زیر مطرح می‌شود:
نهادهای رسمی: راه‌اندازی سامانه‌های اطلاع‌رسانی سریع و رصد فعال شایعات برای ارائه پاسخ‌های فوری و خنثی‌سازی جو روانی منفی.
 رسانه‌ها: تعهد به انتشار اخبار از منابع معتبر و پرهیز از بازنشر شایعات، همراه با آموزش سواد رسانه‌ای برای تشخیص اخبار جعلی.
 سرمایه‌گذاران و مردم: تکیه بر اطلاعیه‌های رسمی بانک مرکزی و وزارت اقتصاد و اجتناب از تصمیم‌گیری‌های شتاب‌زده بر اساس شایعات.

هوشیاری در برابر ویروس شایعات
تکذیب شایعات تغییرات مدیریتی، پیامی قاطع به بازار و مردم است: ثبات روانی و اقتصادی در اولویت است. در اقتصادی که به آرامش و اعتماد نیاز دارد، شایعات مانند ویروسی عمل می‌کنند که اعتماد را فرسایش می‌دهند. هوشیاری جمعی، تقویت سواد رسانه‌ای و تکیه بر منابع رسمی، کلید عبور از این طوفان روانی است. برای اطلاعات دقیق، به وب‌سایت‌های رسمی بانک مرکزی و وزارت اقتصاد مراجعه کنید.