وزارت اقتصاد
-
گزارش «آگاه» درباره نسخه تازه سازوکارهای حکمرانی اقتصادی را بخوانید
«ستادهای توسعه منطقه‌ای» به خط می‌شوند
در سال‌هایی که اقتصاد ایران با چالش‌هایی همچون کاهش سرمایه‌گذاری، افت بهره‌وری، مهاجرت نیروی کار متخصص و فشارهای تورمی دست‌به‌گریبان است، یکی از موضوعاتی که بارها در فضای کارشناسی و سیاستگذاری مطرح شده اما کمتر به آن عمل شده، توسعه منطقه‌ای است؛ رویکردی که می‌تواند مسیر رشد اقتصادی کشور را متحول کند، اما همچنان در سایه تمرکزگرایی مزمن و تصمیم‌گیری‌های پایتخت‌محور قرار دارد.
-
گزارش «آگاه» از نگرانی و اقدامات پیشگیرانه برای رسوب منابع دستگاهی را بخوانید
پدیده خالی‌خوانی!
در سال‌هایی که اقتصاد ایران با چالش‌هایی چون کسری بودجه مزمن، ناترازی‌های ساختاری، محدودیت منابع و فشارهای روزافزون مالی روبه‌روست، یکی از مسائل کمتر دیده‌شده اما تاثیرگذار بر ناکارآمدی دولت، پدیده‌ای است که در ادبیات مالی کشور از آن با عنوان «رسوب منابع دستگاهی» یاد می‌شود؛ معضلی پنهان که به‌ظاهر در حد یک تاخیر اداری یا یک اشکال در فرآیندهای مالی دیده می‌شود، اما در عمل صدها هزار میلیارد تومان از سرمایه عمومی را برای ماه‌ها و حتی سال‌ها از چرخه اقتصاد خارج کرده است.
-
گزارش «آگاه» درباره تاثیر پیش‌بینی‌پذیری در رویکردهای اقتصاد را بخوانید
آفت تصمیمات مزاحم!
پیش‌بینی‌پذیری اقتصاد در سال‌های اخیر به یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های فعالان اقتصادی، سیاست‌گذاران و ناظران تبدیل شده است؛ مفهومی که در نگاه اول ساده به‌نظر می‌رسد اما در واقعیت، به‌عنوان یکی از بنیادی‌ترین ستون‌های حکمرانی اقتصادی، نقشی تعیین‌کننده در شکل‌گیری سرمایه‌گذاری، تولید، رشد و حتی رفتارهای اجتماعی دارد.
-
گزارش «آگاه» درباره اهمیت بازار سرمایه در توسعه اقتصادی کشور را بخوانید
سیگنال‌های حیاتی!
بازار سرمایه در اقتصاد هر کشوری به منزله قلب تپنده‌ای است که می‌تواند با جذب پس‌اندازهای خرد و هدایت آنها به سمت فعالیت‌های مولد، رشد پایدار اقتصادی را تضمین کند. در ایران نیز طی سال‌های اخیر، با وجود رشد چشمگیر تعداد سهامداران و گسترش ابزارهای مالی نوین، هنوز ظرفیت واقعی بازار سرمایه برای کمک به توسعه اقتصادی به‌طور کامل فعال نشده است.
-
دولت به دنبال مهار کسری بودجه
در شرایطی که کسری بودجه به‌عنوان یکی از عوامل اصلی تورم و رکود اقتصادی، به چالشی مزمن در اقتصاد ایران تبدیل شده است، دولت با تاکید رئیس‌جمهور و راهبری تیم اقتصادی خود، برنامه‌ای تازه برای مهار این ناترازی تدوین کرده است. وزیر اقتصاد اعلام کرده که در بودجه سال آینده، محور اصلی سیاست دولت کاهش هزینه‌های غیرضرور، افزایش بهره‌وری منابع و اجرای گسترده طرح مولدسازی دارایی‌های راکد دولتی خواهد بود.
-
فروش متری مسکن در بورس؛ رویای خانه‌دار شدن مستاجران با سرمایه‌های خرد؟
هوش اقتصادی تنها راه بقا در بازار مسکن
در حالی‌که بسیاری از مستاجران از خرید مسکن ناامید شده‌اند، کارشناسان معتقدند در صورت تدوین سازوکار دقیق و نظارت شفاف، فروش متری مسکن در بورس می‌تواند روزنه‌ای تازه برای خانه‌دار شدن باشد. بازار مسکن در سال‌های اخیر به‌دلیل رشد فزاینده قیمت‌ها، کاهش توان خرید خانوارها و افت قدرت تسهیلات بانکی، به یکی از بزرگ‌ترین دغدغه‌های اقتصادی جامعه تبدیل شده است.
-
رئیس قوه قضاییه:
بدهی‌های بانک آینده به بانک ملی منتقل نمی‌شود
حجت‌الاسلام محسنی‌اژه‌ای، روز گذشته طی سخنانی در نشست شورای‌عالی قوه قضاییه، به موضوع انحلال بانک آینده اشاره کرد و گفت: مسئله ناترازی بالای بانک آینده سال‌هاست که مطرح است. البته برخی بانک‌های دیگری نیز در سطح دیگر دارای مشکل ناترازی هستند .
-
ایران با وجود آنکه سی‌اف‌تی را پذیرفت از لیست سیاه fatf خارج نشد
بی فایـده و پـرهـزینه
گروه ویژه اقدام مالی (FATF) در بیانیه جدید خود ضمن اذعان به از سرگیری تعامل ایران با این نهاد برای رفع کاستی‌های موجود در نظام مقابله با پولشویی و تامین مالی تروریسم، اعلام کرده است که ایران همچنان در فهرست کشورهای با ریسک بالا باقی خواهد ماند تا زمانی که برنامه اقدام خود را به طور کامل اجرا کند.
-
سخنگوی کمیسیون تلفیق بودجه مجلس در گفت‌وگو با «آگاه»:
نوسانات ارزی ریشه در متغیرهای بنیادین اقتصادی و عوامل غیرپولی دارد
نوسانات ارزی یکی از عوامل اصلی بی‌ثباتی در اقتصاد کلان محسوب می‌شود که آثار آن به سرعت به سایر بازارها سرایت می‌کند. هرگونه افزایش یا کاهش شدید نرخ ارز، انتظارات تورمی را بالا می‌برد و زمینه سفته‌بازی و التهاب در بازارهای موازی مانند طلا، مسکن و بورس را فراهم می‌سازد. تجربه سال‌های اخیر نشان داده است که حتی تغییرات جزئی در نرخ ارز می‌تواند موجی از نوسانات قیمتی در بازارهای داخلی ایجاد کند و اعتماد فعالان اقتصادی را نسبت به آینده کاهش دهد.
-
بــازی روانـــی در بـازار بـانـکی
موج شایعات درباره تغییرات مدیریتی در بانک‌های ایران، بیش از آنکه واقعی باشد، ابزاری روانی برای به‌هم‌ریختن اعتماد عمومی سرمایه‌گذاران و بازارهای مالی است. تکذیب رسمی این اخبار توسط منابع معتبر، پیامی روشن دارد: ثبات، اولویت اقتصاد ایران است.در روزهای اخیر، فضای مجازی پر از شایعاتی درباره تغییرات گسترده در مدیریت بانک‌های کلیدی ایران شده است.
-
برخی تصمیمات بانک‌ها باعث بیرون‌رانی بنگاه‌های مولد از چرخه دریافت تسهیلات شد
بازیگران حبس اعتبارات بانکی
در حالی‌که تولیدکنندگان کوچک و متوسط کشور هر روز با مشکل تامین نقدینگی و سرمایه در گردش دست‌وپنجه نرم می‌کنند، روند افزایشی اضافه‌برداشت بانک‌ها از منابع بانک مرکزی و اعطای تسهیلات به شرکت‌های وابسته به خود، به یکی از مهم‌ترین چالش‌های نظام بانکی و تولید کشور تبدیل شده است. این رفتار نه‌تنها تراز مالی بانک‌ها را به مرز بحران رسانده، بلکه موجب بیرون‌رانی بنگاه‌های مولد از چرخه دریافت تسهیلات شده است؛ چرخه‌ای که قرار بود موتور محرک اقتصاد و اشتغال کشور باشد.
-
دولت به دنبال تقلیل نسبت بودجه عمرانی به بودجه عمومی در برنامه هفتم است
خواب بلند پروژه‌های عمرانی
مجلس عملکرد یک‌ساله اجرای برنامه هفتم توسعه را زیر ذره‌بین برده است. این گزارش که اوایل مهرماه به مجلس شورای اسلامی ارائه شد، چند مجلد بود تا کمیسیون‌ها، ارزیابی اولیه خود درباره این گزارش را ارائه دهند. گزارش عملکرد یک‌ساله اجرای برنامه هفتم توسعه در حالی به مجلس تقدیم شد که «گزارش احکام و اهداف کمی غیرقابل اجرا» نیز از سوی دولت به مجلس ارائه شد و واکنش نمایندگان را برانگیخت چراکه پیشتر این دولت، اجرای این برنامه را در اولویت امور خود قرار داده و حالا حرف از عدم اجرای مصوبات مهم آن می‌زند.
-
رییس‌جمهور تاکید دارد که عده‌ای با رابطه‌بازی، ارز دریافت می‌کنند
ارز بی‌ضابطه!
در حالی‌که اقتصاد ایران بیش از هر زمان دیگری به شفافیت، ثبات و پیش‌بینی‌پذیری نیاز دارد، سخنان اخیر رییس‌جمهور مسعود پزشکیان درباره تخصیص‌های رانتی ارز بار دیگر یکی از مزمن‌ترین معضلات نظام اقتصادی کشور را به سطح افکار عمومی بازگرداند؛ معضلی که در طول دهه‌های گذشته نه‌تنها موجب اتلاف منابع ارزی کشور شده، بلکه به بی‌عدالتی اقتصادی، تضعیف تولید داخلی و گسترش فساد ساختاری دامن زده است.
-
ناگزیر از توسعه ترانزیت!
ایران سال‌هاست که اقتصاد خود را بر پایه نفت بنا کرده، اما تجربه نشان داده است که اتکا به این منبع پرنوسان و آسیب‌پذیر، کشور را در برابر تکانه‌های بیرونی و تحریم‌های بین‌المللی آسیب‌پذیر کرده است. کاهش درآمدهای نفتی، محدودیت‌های صادرات و نیاز به رشد پایدار اقتصادی، ضرورت توجه به ظرفیت‌های غیرنفتی را دوچندان کرده است. در میان این ظرفیت‌ها، ترانزیت کالا جایگاهی ویژه دارد؛ چرا که ایران با بهره‌مندی از موقعیت ژئوپلیتیکی کم‌نظیر، می‌تواند به یکی از اصلی‌ترین کریدورهای تجاری منطقه و جهان تبدیل شود.
-
-
سایپا می‌تواند نمونه‌ای موفق از خصوصی‌سازی شفاف و واقعی شود
فرصتی برای اصلاح
به نظر می‌رسد تأخیر در فرآیند واگذاری سایپا می‌تواند دو جنبه کاملاً متضاد داشته باشد: از یک سو ممکن است فرصتی برای ایجاد اصلاحات ضروری باشد و از سوی دیگر می‌تواند نشان‌دهنده تعلل و کندی در اجرای سیاست‌های خصوصی‌سازی باشد. این تأخیر تنها زمانی می‌تواند مثبت ارزیابی شود که منجر به اجرای مزایده‌ای واقعاً رقابتی، تعیین قیمت‌گذاری شفاف و ارزیابی دقیق صلاحیت متقاضیان شود.
-
هیچ درختی، سکه طلا ثمره نمی‌دهد
بازتاب یک بحران
سحر رمضانعلی پور - خبرنگار گروه جامعه: بازار آنلاین خریدوفروش طلا که روزی به‌عنوان ابزاری نوین برای حفظ ارزش پول معرفی می‌شد، امروز به یکی از پرریسک‌ترین عرصه‌های سرمایه‌گذاری تبدیل شده است. خلأ مقرراتی، نظارت ضعیف و تبلیغات فریبنده، باعث شده بسیاری از پلتفرم‌های فعال نه‌تنها پشتوانه و مجوز قانونی نداشته باشند، بلکه با «خالی‌فروشی» و وعده‌های توخالی اعتماد عمومی را هم به چالش بکشند. شمارش معکوس برای ۵۰۰ پلتفرم که بی‌پشتوانه طلا فروخته‌اند، آغاز شده و مسئولان وعده داده‌اند که طی همین روزها اوضاع را سر و سامان دهند.
-
گزارش «آگاه» درباره سازوکارهای تامین مالی طرح‌های عمرانی در نیمه دوم سال
تمهیدات تامین مالی طرح‌های عمرانی
با آغاز نیمه دوم سال ۱۴۰۴، بحث تأمین مالی طرح‌های عمرانی بار دیگر در کانون توجه مسئولان اقتصادی و سیاست‌گذاران قرار گرفته است. شرایط اقتصادی کشور که طی سال‌های اخیر با نوسانات ارزی، کاهش درآمدهای نفتی و محدودیت‌های بودجه‌ای همراه بوده، تأثیر مستقیمی بر روند اجرای پروژه‌های عمرانی گذاشته است. درحالی‌که اجرای این طرح‌ها می‌تواند به رشد اقتصادی، ایجاد اشتغال و بهبود زیرساخت‌های کشور منجر شود، تأمین منابع مالی موردنیاز همچنان بزرگ‌ترین چالش پیش روی دولت و مجلس محسوب می‌شود.
-
«آگاه» مسیرهای ترغیب بخش خصوصی به سرمایه‌گذاری داخلی را بررسی کرد
تولید با فرمول جدید
در راهروهای پررفت‌وآمد وزارتخانه‌ها و اتاق‌های بازرگانی، همیشه یک پرسش تکراری شنیده می‌شود: چرا بخش خصوصی با وجود ظرفیت‌های فراوان، هنوز نتوانسته نقش اصلی خود را در سرمایه‌گذاری داخلی ایفا کند؟ این پرسش ساده، در دل خود هزار پاسخ پیچیده دارد؛ پاسخی که به تاریخ چند دهه سیاستگذاری، فرازوفرود قوانین و تجربه‌های گوناگون در عرصه اقتصاد ایران گره خورده است.
-
از شکست طرح‌های دولتی تا رشد تصاعدی اجاره‌بها
آینده مبهم بازار مسکن
طی سال‌های اخیر، بازار مسکن ایران با چالش‌های متعددی روبه‌رو بوده که منجر به تشدید بحران مسکن به‌ویژه برای اقشار کم‌درآمد شده است. آمارها حاکی از آن است که نرخ اجاره‌نشینی در کلان‌شهرهایی مانند تهران روندی صعودی و نگران‌کننده داشته است. در این راستا، طرح نهضت ملی مسکن در دولت سیزدهم با هدف سالانه ساخت یک میلیون واحد مسکونی آغاز به کار کرد، اما پس از سه سال، دستیابی به این هدف محقق نشده و نگرانی‌ها از تکرار تجربه طرح‌های قبلی مانند مسکن مهر افزایش یافته است.
-
«آگاه» به واکاوی دو روایت ارزی اخیر پرداخته است
خط کشی ارزی
بازار ارز بار دیگر در صدر اخبار اقتصادی کشور قرار گرفته است. موضوعی که اگرچه سابقه‌ای طولانی در اقتصاد ایران دارد، اما این روزها با موضع‌گیری‌های تازه دو نهاد اصلی سیاستگذاری اقتصادی یعنی وزارت امور اقتصادی و دارایی و بانک مرکزی، بار دیگر به محل بحث و جدل تبدیل شده است.
-
گزارش «آگاه» درباره تکالیف روی زمین مانده برای کنترل بازار ارز را بخوانید
موج‌سواری دلار در بازار آزاد
افزایش نرخ دلار به بیش از ۱۰۰ هزار تومان در بازار آزاد و صعود لحظه‌ای آن تا قیمت ۱۰۳هزار تومان در زمان تنظیم این گزارش، موجی از واکنش‌ها و انتقادات را به دنبال داشته است؛ آن هم در شرایطی که چندی پیش وزیر امور اقتصادی و دارایی در سخنانی رسمی، وعده حرکت به سمت «تک‌نرخی شدن ارز» را داده بود. این تغییر چشمگیر نه‌تنها بازارهای مالی و تجاری را تحت‌تأثیر قرار داد، بلکه دوباره پرسش‌های جدی درباره توانایی دولت و به‌ویژه بانک مرکزی در مدیریت بازار ارز را پیش کشیده است؛ نهادی که طبق مفاد قانون برنامه هفتم توسعه، مأموریت اصلی کنترل و ثبات‌بخشی به بازار ارز را بر عهده دارد.
-
زارع در تشریح تبصره ۱۵ بودجه مطرح کرد
تسهیلات اشتغال‌زایی روی کاغذ ماند
تبصره ۱۵ لایحه بودجه که با هدف رونق تولید و اشتغال طراحی شده بود، در عمل به یکی از ناکارآمدترین بخش‌های قانون بودجه تبدیل شده است؛ چرا که با وجود تخصیص منابع قابل‌توجه، سهم واقعی آن در ایجاد فرصت‌های شغلی پایدار ناچیز بوده است.
-
شمارش معکوس برای عرضه بنزین سوپر وارداتی
احتمال عرضه نخستین محموله بنزین سوپر وارداتی توسط بخش خصوصی در تهران و چند کلان‌شهر کشور، طی یک‌ماه آینده وجود دارد و به‌عبارتی، پیش از پایان تابستان، این بنزین جدید که نحوه عرضه و قیمت خاص خود را خواهدداشت، به سبد سوخت کشور افزوده می‌شود. بنزین سوپر وارداتی که آزادشدن واردات آن به مصوبه آبان سال گذشته بازمی‌شود، آخرین مراحل هماهنگی و صدور مجوزها برای عرضه را پشت سر می‌گذارد و به‌نظر می‌رسد در آینده‌ای نزدیک شاهد عرضه نخستین محموله بنزین سوپر وارداتی در برخی جایگاه‌های عرضه در تهران و تعدادی از کلان‌شهرهای کشور باشیم.
-
طبابت با دست‌های آلوده به پول!
جامعه پزشکی قسم‌خورده تا وقتی روپوش سفید طبابت را بر تن دارد، برای نجات جان بیماران تلاش کند. اما معدود افرادی در این حرفه هستند که با دست‌های آلوده به پول، قسم خود را زیر پا گذاشته‌اند. قصه نخ‌نمای دریافت زیرمیزی در حرفه پزشکی، همچنان در حال تکرارشدن است و هنوز که هنوز ه، چاره‌ای برای مقابله با این پدیده مذموم و زشت که ارزش جایگاه طبیب و طبابت را زیر سوال می‌برد؛ پیدا نشده است.
-
باقی‌مانده سود سهام عدالت شهریور پرداخت می‌شود
رئیس اتاق تعاون ایران گفت: بخشی از سود سهام عدالت ۱۴۰۲ در اسفندماه سال گذشته پرداخت و باقی هم تا اواسط یا پایان شهریورماه امسال به حساب افراد واریز می‌شود.
-
گزارش «آگاه» درباره فعالیت پرسود و بی‌دردسر بانک‌ها را بخوانید
بنگاه‌داری به جای بانک‌داری
در حالی که بانک‌ها در نظام‌های مالی پیشرفته، وظیفه تجهیز و تخصیص بهینه منابع مالی برای تقویت تولید، اشتغال و رشد اقتصادی را بر عهده دارند، با ورود به عرصه بنگاه‌داری، نه‌تنها از وظایف اصلی خود فاصله گرفته‌اند، بلکه به یکی از عوامل اصلی تضعیف ساختار اقتصادی کشور نیز تبدیل شده‌اند.
-
طبق آمارها ۳۰درصد اقتصاد کشورهای دنیا به مشاغل خرد و خانگی اختصاص دارد
فصل شکوفایی مشاغل خانوادگی
برنامه توسعه مشاغل خانگی که از سال ۱۳۹۰ در کشور آغاز شده، امسال چهاردهمین سال اجرای خود را می‌گذراند. بر همین اساس در راستای حمایت از توسعه مشاغل خانگی، دولت سهم اعتبار این رسته شغل‌ها در سال جاری را به هفت هزار میلیارد تومان افزایش خواهد داد تا مشاغل خانگی از جایگاه ویژه‌ای در سیاست‌های توسعه اشتغال برخوردار شود.
-
«آگاه» از بازگشت «حذف چهار صفر» به صدر سیاست‌های اقتصادی کشور گزارش می‌دهد
صفرهای بی‌ارزش
صفرهای پول ملی، این روزها به دغدغه اصلی رئیس کل بانک مرکزی تبدیل شده است؛ دغدغه‌ای که به کمیسیون اقتصادی مجلس نیز کشیده شد تا سخنگوی این کمیسیون یکشنبه هفته جاری، از موافقت مشروط کمیسیون متبوع خود با حذف چهار صفر از پول ملی خبر دهد.
-
بازتعریف نقش بانک مرکزی در شرایط جنگ
ضرورت هماهنگی سیاست‌های پولی و مالی
استقلال بانک مرکزی، مفهومی که در دهه‌های اخیر به سنگ بنای سیاستگذاری پولی مدرن و کلید مهار تورم بدل شده است، در غبار جنگ و در برابر ضرورت‌های حیاتی بقای یک ملت، رنگ می‌بازد. در شرایطی که دولت با هزینه‌های سرسام‌آور نظامی و نیاز به بسیج تمام منابع ملی روبه‌روست، مرزهای متعارف میان سیاست‌گذار پولی و مالی درهم می‌شکند و یک هماهنگی ناگزیر اما پرخطر شکل می‌گیرد.