زهرا بذرافکن - خبرنگار سرویس فرهنگی: «آسمان غرب» را «محمد عسگری» کارگردانی کرده است. این اثر محصول مشترک بنیاد سینمایی فارابی وزارت ارشاد و فرهنگ اسلامی، ارتش جمهوری اسلامی و حوزه هنری انقلاب است. تهیه‌کننده‌گی را «حبیب والی‌نژاد» عهده‌دار و ضبط و تولید اثر در کرمانشاه انجام شده است.

معرفی و بررسی فیلم:

فیلم، پرتره‌ای از شهید علی اکبر شیرودی در شروع جنگ تحمیلی و مقابله با نیروهای دشمن را ارائه می‌کند. «آسمان غرب» یک اکشن جنگی است که روایتی از دلاوری خلبان علی اکبر شیرودی، سروان سوپرکبرای هوانیروز ارتش و گروه همرزمانش در اولین روزهای جنگ و شروع غافلگیرانه آن در غرب کشور را ارائه می‌کند.

نقش اصلی فیلم را «میلاد کی‌مرام» بازی می‌کند و امیرحسین آرمان، نادر فلاح، آرمین رحیمیان، کریم امینی، روح الله زمانی، محمدرضا صولتی، پیام اینالوئی، احسان عباسی، صفر محمدی، احسان صاحب الزمانی، یوسف فروتن، راهله لطفی، پرهام غلاملو، سمیه مهری، نیوشا علیپور و همچنین تورج الوند و نسیم ادبی دیگر بازیگرانی هستند که در این اثر نقش‌آفرینی کرده‌اند. فر

عسگری، کارگردان اثر در جشنواره فجر چهل و یکم فیلم «اتاقک گلی» را به رقابت فرستاد که با استقبال بسیار خوبی همراه شد. «اتاقک گلی» روایت یک داستان عاشقانه است که در میانه عملیات مرصاد رخ می‌دهد. این فیلم عسگری نامزد دریافت 11 سیمرغ شد و در نهایت برنده بهترین کارگردان فیلم اول، سیمرغ بلورین بهترین کارگردان بین الملل در بخش مقاومت و همچنین جایزه ویژه هیات داوران شد.

دیگر عوامل فیلم بدین ترتیب است؛ مدیر فیلمبرداری: علیرضا برازنده، تدوین: میثم مولایی، طراح صحنه: بهزاد جعفری، آهنگساز: مسعود سخاوت دوست، مدیر صدابرداری و ترکیب صدا: بهمن اردلان، مدیر تولید: فرهاد کی‌نژاد، طراح لباس: بهزاد آقابیگی، طراح گریم: شهرام خلج، طراح جلوه‌های ویژه بصری: جواد مطوری، طراح جلوه‌های ویژه میدانی: ایمان کرمیان، مدیر برنامه‌ریزی: محمد ثقفی، طراح بدلکاری: کیوان رضایی و عکاس: علی نیک رفتار. این فیلم سینمایی محصولی مشترک از بنیاد سینمایی فارابی، ارتش جمهوری اسلامی و حوزه هنری انقلاب اسلامی است که در استان کرمانشاه ضبط و تولید شده است.

نقد مضمونی:

فیلم پرتره شهید «علی اکبر شیرودی» و بازنمایی از اتفاقات ابتدایی جنگ تحمیلی است. قصه روایتگر چالش بزرگ هوانیروز در زمان حمله رژیم بعث و خیانت «بنی‌صدر» در عدم حمایت لجستیکی برای حفاظت از مرزها و مردم است.

نقد فنی- تکنیکی:

فیلم در تدوین ایرادات اساسی و مشهوی دارد، صدا وضوح کامل را نداشته و نیاز به تنظیم مجدد برای آن و نیز تدوین دوباره هست. صحنه‌های رزمی و میدانی آن عالی شکل گرفته و در برخی سکانس‌های تلفیقی جنگ هوایی و زمینی با کیفیت حاضر شده است. شخصیت‌پردازی‌ها کمی لنگ می‌زند، خاصه شخصیت اصلی فیلم یعنی «شهید شیرودی» آنچنان که باید پرصلابت و گیرا نشده است.

گفت‌وگو با عوامل فیلم:

محمد عسگری کارگردان فیلم «آسمان غرب» در ادامه این نشست عنوان کرد: برای نگارش فیلمنامه یک مقطع زمانی و یک زمینه تاریخی را در نظر داشتیم. در روزهای نخست جنگ تحمیلی یک حماسه‌ای رقم خورد و تلاش کردیم تا آن را به تصویر بکشیم.

وی افزود: من چند راه داشتم، یکی اینکه کتاب‌ها و فایل‌های صوتی باقی مانده از آن زمان را مطالعه و دیگر اینکه با همرزمان شهید در آن زمان گفتگو کنم. طی این گفتگوها فانوس راه و مسیری که باید پیش می‌رفتم، برایم روشن شد. در گفتگو با این عزیزان من در جریان جزییات آن روزها قرار گرفتم و به شخصیت شهید شیرودی نزدیک شدم.

کارگردان «آسمان غرب» یادآور شد: حدود ۷۰ درصد این فیلم طبق وقایع واقعی است‌. کار ما تاریخ‌نگاری نبوده و سعی کردیم داستان را دراماتیزه کنیم تا به زبان سینما روایت شود.

عسگری ادامه داد: این فیلمنامه براساس گفتگوهای رخ داده با همرزمان شهید یا مصاحبه‌هایی که هست، نوشته شده است. ما وقایع واقعی را در قالب قصه و سینما روایت کردیم و تمام تلاش من این بوده که اتفاقات در مسیر زندگی شهید رخ دهد. به عنوان مثال شهید سهیلیان ۲۱ مهر به گونه دیگری شهید می‌شوند اما من می‌خواستم دین خودم را به هوانیروز و شهدای آن ادا کنم. پس فکر می‌کنم کار اشتباهی نکردم.

نظر منتقد:

سایه احسانی: «آسمان غرب» یکی از آثار نو در سینمای دفاع مقدس است. سینمایی که تا پیش از این به جز پرداخت به وجهه عرفانی، شعاری، و تقدیس شهدا و جنگ تقریبا کار دیگری نمی‌کرد. حالا اما واقع‌گراتر شده است. در همین راستا، تصویری که از شهید شیرودی به دست می‌دهد را می‌توان گامی رو به جلو در سینمای دفاع مقدس دانست.

با این حال، در نیمه اول این اثر زبان فیلم شعاری و دیالوگ‌محور است که تا مخاطب را تا مرز ناامیدی می‌برد اما در ادامه از این فضا فاصله گرفته و وارد دنیای واقعیت جنگ و آدم‌ها می‌شود و فیلم را نجات می‌دهد.

بازی «میلاد کی‌مرام» چیز تازه‌ای ندارد اما بازیگرهای فرعی بسیار خوب حاضر شده‌اند. پردازش شخصیت‌ها، دیالوگ‌ها (در نیمه دوم فیلم) خوب و در خدمت بیان سینمایی واقعیت جنگ است.

در نهایت اگرچه در ابتدا کمی ناامیدکننده ظاهر می‌شود اما در مجموع گامی مثبت در سینمایی است که سال‌ها در بند شعار و تقدس‌گرایی بوده است.

فیلم کجای دغدغه زندگی مردم قرار دارد:

این فیلم نیز در رده معرفی و بازشناسی چهره‌ها و شخصیت‌های مهم ملی قرار گرفته و در تلاش است جایگاه و هویت شخصیتی شهید «علی اکبر شیرودی» را برای مردم بهتر و دقیق‌تر از قبل تبیین نماید. این امر یک ضرورت است تا اینکه همه اقشار مردم و نسل جدید با کهن الگوها و قهرمانان معاصرشان از طریق درست و دقیقی آشنا شوند و درگیر چند روایتی یا روایت‌های غلط و جعلی نشوند.

نسبت فیلم با گفتمان و فجر انقلاب اسلامی:

«آسمان غرب» ترسیم قهرمان ملی و رزم آور دفاع مقدس است که پیرو خط امام و پایبند به انقلاب اسلامی بوده و در زمانه‌ای که خیانت در کشور در جهت اقدام علیه امنیت آن شکل گرفته، پای آرمان‌ها، مردم، امام و انقلاب ایستاده و در این راه جهاد کرده و به شهادت رسیده است. این ارزش در فیلم به خوبی به تصویر کشیده شده و در راستای گفتمان انقلاب اسلامی پیش رفته است.

ارزیابی و نتیجه‌گیری:

این فیلم نگاه بکر و تازه‌ای در یادبود شهدای دفاع مقدس در عین واقعیت‌گرایی و واقعیت‌نمایی جنگ دارد. برای گروه سنی نوجوان و بزرگسال متناسب‌سازی شده است و تماشای آن برای داشتن نگاهی از زاویه درست تاریخ به وقایع جنگ پیشنهاد می‌شود.