آگاه: طبق آیین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی هیات‌رییسه متشکل از یک رییس، دو نایب‌رییس، ۶دبیر و سه ناظر است. انتخاب رییس با اکثریت مطلق آرای نمایندگان و انتخاب سایر اعضای هیات‌رییسه جداگانه و با اکثریت نسبی است. درحالی فعالیت مجلس دوازدهم از ۷خرداد به‌صورت رسمی آغاز خواهد شد که طبق مشاهدات نگارنده این گزارش، رایزنی برای کسب کرسی‌های هیات‌رییسه این مجلس از همان روزهای ابتدایی اعلام نتایج انتخابات آغاز و تاکنون ادامه دارد؛ رقابتی که هر روز هم جدی‌تر شده و نام اشخاصی را بر سر زبان‌ها جاری می‌کند.

راهروهای پرحرف و حدیث

با گذر از راهروهای بهارستان می‌توان دریافت که کدام چهره‌ها برای کدام کرسی‌ها رقابت کرده و اکثریت مجلس بر مدار کدام طیف سیاسی است؛ این در حالی است که تعدد طیف‌های راه‌یافته مجلس دوازدهم مقداری کار را از اساس سخت کرده و هنوز به‌اصطلاح معلوم نیست که کت تن کیست؟

یکی از ویژگی‌های مهم این دوره از انتخابات مجلس شورای اسلامی، ارائه فهرست‌های مختلف توسط جریان‌های سیاسی نظیر شورای ائتلاف نیروهای انقلاب اسلامی (شانا) و جبهه پایداری، شورای وحدت نیروهای انقلاب اسلامی، جبهه صبح ایران، شبکه راهبردی یاران انقلاب (شریان)، ائتلاف مردمی نیروهای انقلاب اسلامی (اُمنا) و «صدای ملت» با محوریت چهار حزب اصلاح‌طلب کارگزاران سازندگی، اعتدال و توسعه، اعتماد ملی و ندای ایرانیان بود که این خود ابهاماتی را درباره آرایش سیاسی مجلس دوازدهم به وجود آورده است.

سه راه اصولگرایی

درواقع فعالیت‌های فراکسیونی و تصمیمات آن یکی از راه‌های رسیدن به مهم‌ترین کرسی مجلس، یعنی کرسی ریاست بر مجلس دوازدهم است، همچنین با وجود اینکه اغلب راه‌یافتگان به مجلس دوازدهم گرایش اصولگرایی داشته و از فهرست‌های مختلف هستند، اما این هم‌جریانی تاکنون باعث نشده تا فراکسیون قالبی در مجلس گرفته و روی گزینه ریاست به اجماع برسند؛ از این رو موضوع انتخاب رییس و حتی انتخاب اعضای هیات‌رییسه و کمیسیون‌های تخصصی را در هاله‌ای از ابهام قرار دارد. 

درحالی جبهه اصولگرایی در مجلس هنوز به یک آرایش مناسب دست پیدا نکرده که جناح رقیب برنامه‌هایی را در سر دارد.

پیش از واکاوی نقشه این جناح باید این نکته را در نظر گرفت که نگاهی به گرایش‌های سیاسی نمایندگان مجلس در ۱۱دوره قبلی مجلس شورای اسلامی موید این مسئله است که در اغلب ادوار مجلس، معمولا نمایندگان یا اصولگرا یا اصلاح‌طلب بودند، تا اینکه در مجلس دهم و یازدهم یک فراکسیون سومی تحت عنوان «فراکسیون مستقلین» نیز شکل گرفت که تاکید اعضای این فراکسیون آن بود که مستقل از اصولگرایان و اصلاح‌طلبان در مجلس تصمیم‌گیری می‌کنند و به هیچ‌یک از این دو طیف سیاسی ریشه‌دار کشور وابسته نیستند؛ از این رو رییس فراکسیون مستقلین مجلس یازدهم با اشاره به ادامه فعالیت این فراکسیون در دوره دوازدهم اظهار کرد که به‌زودی دومین جلسه مجمع عمومی فراکسیون مستقلین در مجلس دوازدهم تشکیل می‌شود.

غلامرضا نوری قزلچه گفت: بعد از اعلام نتایج انتخابات مجلس دوازدهم، ما جلسات متعددی برای تشکیل فراکسیون مستقلین داشتیم تا اینکه دو هفته قبل اولین مجمع عمومی فراکسیون با حضور ۶۵منتخب مجلس دوازدهم برگزار شد. در این جلسه ۱۵منتخب به‌عنوان هیات موسس فراکسیون مستقلین انتخاب شدند که ماموریت آنها تدوین اساسنامه و تشکیل مقدمات برگزاری فراکسیون بود. این ماموریت روز گذشته به اتمام رسید و اساسنامه تهیه شد به‌زودی یعنی تا قبل از شروع‌به‌کار مجلس دوازدهم و پیش از هفتم خردادماه دومین جلسه مجمع عمومی فراکسیون برگزار می‌شود.

تعداد اعضای مستقلین مجلس دوازدهم به ۱۰۰ نفر رسید

نوری با بیان اینکه تعداد اعضای فراکسیون مستقلین مجلس دوازدهم به ۱۰۰نفر رسیده است، اظهار کرد: این فراکسیون متشکل از منتخبان میانه‌رو در طیف‌های سیاسی مختلف است و آنهایی که اساسا با عنوان مستقل وارد مجلس شدند. در دومین جلسه مجمع این فراکسیون بعد از تصویب اساسنامه درباره ارکان مجلس دوازدهم و نحوه اداره مجلس تصمیم‌گیری می‌شود. به گفته نوری قزلچه ۱۵عضو هیات موسس فراکسیون مستقلین مجلس دوازدهم، مسعود پزشکیان، غلامرضا نوری قزلچه، مهرداد لاهوتی، همتی (ایلام)، احمد بخشایش، غلامرضا تاج‌گردون، فتح‌اله توسلی، حسین‌زاده، محمد باقری بناب، علاءالدین بروجردی، نصیرپور، مریم عبداللهی، قدرتی، سید فرید موسوی و مصطفی پوردهقان هستند.

زنگ رقابت برای ریاست

اما در حالی زنگ رقابت برای تصدی کرسی ریاست مجلس به صدا درآمده است که طبق آخرین شنیده‌ها، اصلی‌ترین کاندیداهای ریاست مجلس محمدباقر قالیباف و مجتبی ذوالنوری هستند. این در حالی است که این نامزدها در پشت پرده، رایزنی‌ها و گفت‌وگوهایی را با منتخبان انجام داده‌اند. به عنوان نمونه، ذوالنوری در جلسات اخیر مجلس و در غیاب قالیباف، صحبت‌های مفصلی را با نمایندگان فعلی منتخب دوره بعد داشته که حتی این موضوع دور از دید عکاسان پارلمانی نمانده است؛ البته غیر از این دو گزینه، از افرادی همچون منوچهر متکی، علی نیکزاد و نصرالله پژمان‌فر نیز نام برده می‌شود که به نظر می‌رسد احتمال کاندیداتوری آنها ضعیف است؛ نیکزاد به‌دنبال صندلی نایب‌رییسی مجلس و پژمان‌فر به‌دنبال ریاست کمیسیون اصل۹۰ است. بااین‌حال شنیده‌ها نیز حکایت از ائتلاف متکی با ذوالنوری دارد.

صندلی داغ  نایب‌رییسی

مهم‌ترین رقابت بعدی پس از رقابت بر سر کرسی ریاست، رقابت بر سر تصاحب صندلی نایب‌رییسی مجلس است؛ از گوشه و کنار مجلس، نام‌های مختلفی برای رسیدن به دو کرسی نایب‌رییسی مجلس شنیده می‌شود؛ عبدالرضا مصری، علی نیکزاد، حمیدرضا حاجی‌بابایی، حسینعلی حاجی‌دلیگانی، مسعود پزشکیان، غلامرضا نوری قزلچه، روح‌الله متفکرآزاد، ابراهیم عزیزی (تهران)، سیدشمس‌الدین حسینی، منوچهر متکی و حمید رسایی ازجمله این افراد هستند.

صف طویل کاندیداهای دبیری و کارپردازی 

ماجرای تصاحب ۶کرسی دبیری و سه کرسی کارپردازی مجلس فرق می‌کند، چون ظاهرا آنقدر تعداد کاندیداها زیاد است که هر منتخبی به زعم خود، دبیر و کارپرداز هیات‌رییسه مجلس دوازدهم است. علاوه بر نمایندگان فعلی منتخب مجلس دوازدهم، سایر منتخبان دست‌کم برای دبیری و کارپردازی اعلام کاندیداتوری کردند. ظاهرا با شفاف شدن عرصه رقابت در سایر کرسی‌ها وضعیت کاندیداها هم مشخص می‌شود.

لابی‌های برای ریاست کمیسیون‌ها

علاوه بر رقابت برای رسیدن به ارکان هیات‌رییسه، تعدادی از منتخبان به‌دنبال جلب رأی برای کسب کرسی ریاست کمیسیون‌های تخصصی مجلس هستند و برخی از آنها به‌صورت رسمی اعلام کاندیداتوری کرده یا در پشت پرده فعالیت می‌کنند.

نمونه آن فعالیت محسن زنگنه برای ریاست کمیسیون برنامه و بودجه، فداحسین مالکی و علاءالدین بروجردی برای ریاست کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی، محمدرضا رضایی کوچی و احمد دنیامالی برای ریاست کمیسیون عمران، علی بابایی کارنامی برای ریاست کمیسیون اجتماعی، سیدشمس‌الدین حسینی و مهدی طغیانی برای کمیسیون اقتصادی، روح‌الله ایزدخواه و مصطفی طاهری برای کمیسیون صنایع و معادن و مجتبی یوسفی و مالک شریعتی برای کمیسیون انرژی و همچنین جعفر قادری برای ریاست کمیسیون جهش و رونق تولید است.