آگاه: وضعیت غزه یکی از آن مواردی است که نشان‌دهنده ظلم و جنایت آشکار رژیم صهیونیستی نسبت به ملت مظلوم و بی‌پناه فلسطین است. ادبیات مقاومت که از مهم‌ترین سنگرهای فرهنگی ملت‌های انقلابی در مقابل تهاجم نظامی، سیاسی و فرهنگی است، امروز به یک شکوفایی در دنیا رسیده است، وجه پررنگی از ادبیات مقاومت در سرزمین فلسطین به حیات خود ادامه می‌دهد، نویسندگان بسیاری از داخل و خارج فلسطین با آثارشان به این ادبیات غنا بخشیده‌اند.
اکسیژن برای مرده‌ها نیست
رمان «اکسیژن برای مرده‌ها نیست» نوشته شهیده هبه ابوندی است و توانسته جایزه ابداع ادبی شارجه را به دست آورد. ابو ندی در انتظار چاپ دوم رمانش بود که در ۲۰اکتبر ۲۰۲۳ در حملات اخیر اسرائیل به غزه در منطقه خان‌یونس واقع در جنوب غزه به شهادت رسید. این کتاب در فضایی میان رئالیسم و سوررئالیسم حوادث فلسطینی و انقلاب‌های عربی است و آرزوی مشترک این مردمان برای دستیابی به آزادی و عدالت را همچون آتشی سوزان در دل ملت‌ها به تصویر می‌کشد.
شهیده هبه ابوندی جایی درباره کتابش گفته بود: «من شخصیت آدم را خلق کردم. وقتی او را نوشتم، آن‌قدر به او تبدیل شدم که دیگر نتوانستم کسی جز او باشم. آدم از یک گناه قدیمی فراموش‌شده پشت پیچیدگی ابعاد مختلف بیرون می‌زند. پیش از اینکه اکسیژن برای مرده‌ها نیست را بخوانی، یک جرعه رنگ سربکش، چون همه‌چیز اینجا خیلی خاکستری است. پس قلبت را دربیاور و وارد اتفاقات شو که تمام خیالات پیش‌رو بسیار واقعی است.»
قضیه فلسطین
دکتر محسن محمدصالح در ۶فصل کتاب «قضیه فلسطین» از پیشینه تاریخی و تحولات معاصر فلسطین سخن می‌گوید. دکتر محمد صالح از برجسته‌ترین محققان و مورخان تاریخ فلسطین است که در هر فصل از کتابش به برهه زمانی خاصی از تاریخ فلسطین می‌پردازد و شرایط حاکم بر آن زمان را تشریح می‌کند. ازجمله مهم‌ترین مسائلی که نویسنده به آن تاکید می‌کند مسئله بحران کنونی خاورمیانه عربی و جدال میان اسرائیل و اعراب و ریشه‌یابی و تبیین این موضوع است.
تحولات سیاسی اواخر قرن۱۹ و درطول قرن بیستم، تشکیل جنبش صهیونیسم و شروع بازگشت یهودیان به فلسطین و آغاز جنبش ناسیونالیسم عربی از شاخص‌ترین موضوعاتی که در تاریخ فلسطین اهمیت دارد و نویسنده به‌دقت و اختصار آن را توضیح داده است. مطالعه این کتاب درباره فلسطین، دیدی واضح و روشن از تاریخ فلسطین و مهم‌ترین حوادثی که در طول تاریخ بر وضعیت کنونی آن اثرگذار بوده است، ارائه می‌دهد. سرانجام مخاطب درمی‌یابد که مبارزه بر سر بازپس‌گیری آزادی و استقلال فلسطین، حق قطعی مردم آن است و از مهم‌ترین گروه‌های جهادی که در راه این مبارزه شکل گرفته‌اند مطلع می‌شود.
کتاب «قضیه فلسطین» توسط صابر گل‌عنبری و یوسف رضازاده ترجمه و توسط انتشارات مرکز مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت امور خارجه منتشر شده است.
کاپوچینو در رام‌الله
کتاب کاپوچینو در رام‌الله (متن کوتاه شارون و مادرشوهرم) در واقع یادداشت‌هایی از سفر رازآلود سعاد امیری، نویسنده فلسطینی کتاب است که مسیر زندگی او را طی سال‌های ۱۹۸۱ تا ۲۰۰۴ به‌کلی تغییر می‌دهد. خانم نویسنده با صراحت و صداقتی که در بیان جزئی‌ترین لحظات زندگی خصوصی‌اش دارد، خواندن ماجرای زندگی‌اش را جذاب‌تر کرده است. سعاد امیری باتوجه‌به اهمیت اتفاقات و احساس و الهامی که از آنها دریافت کرده است، ماجرا را بازگو می‌کند؛ بنابراین توالی بین یادداشت‌ها و تاریخ‌ها محسوس نیست. باوجوداین انسجام متنی و روایی داستان حفظ شده است.
سعاد امیری با مهاجرت به رام‌الله فرازونشیب‌های فراوانی در زندگی‌اش تجربه می‌کند. ازجمله اینکه مجبور می‌شود برای کوچک‌ترین کارهای روزانه با ماموران و سربازان صهیونیستی درگیر شود، حکومت نظامی را تحمل کند و خانه‌اش را ترک کند تا بتواند در سرزمین مادری‌اش زندگی کند. گفت‌وشنود از این اتفاقات در کتابی درباره مقاومت فلسطین کمک می‌کند تا ذهنیت عینی و واقعی از زندگی روزمره فلسطینیان و مسائلی که با آن دست‌وپنجه نرم می‌کنند، داشته باشیم. این کتاب توسط لیلا حسینی ترجمه و توسط انتشارات روایت فتح منتشر شده است.
زخم داوود
شنیدن ماجراهای فلسطین از زبان نویسنده‌ای که خود فرازونشیب سال‌های جنگ را چشیده است، لطف دیگری دارد. سوزان ابوالهوی فلسطینی در کتاب زخم داوود خاطرات روزگار جنگ فلسطین را با حال و ویژگی‌هایی انسانی ترکیب کرده و روایتی واقعی و ملموس را به تصویر کشیده است. از جذابیت کتاب زخم داوود همان‌قدر بگوییم که این کتاب در سال۲۰۰۹ پرفروش‌ترین کتاب سال فرانسه بوده و شهرت آن باعث شده تا به بیش از ۲۶زبان دنیا ترجمه شود.
وجه تمایز کتاب زخم داوود با دیگر کتاب‌های درباره فلسطین در این است که نویسنده در این رمان سعی کرده تا موضوعات انسانی و اجتماعی مانند عشق، نوع‌دوستی، ایمان و وطن‌پرستی را در حین روایت از چهار نسل یک خانواده و در طول جنگ فلسطین بیان کند. این نوع شرح واقعیت مقاومت فلسطین در روزگاری که بیشتر با اخبار حملات جنگی و تجاوز به این سرزمین محاصره شده‌ایم، کمک می‌کند تا بدانیم مردم فلسطین با وجود گرفتاری در محاصره، همچنان با امید و پایداری به زندگی خود ادامه می‌دهند.این کتاب توسط فاطمه آرمان‌نژاد ترجمه و توسط انتشارات آرما منتشر شده است.
جایی که خیابان نام داشت
کتاب جایی که خیابان‌ها نام داشت، داستانی از زندگی دختر نوجوانی به اسم حیات است که برای شاد کردن دل مادربزرگش قدم در راه سفری ماجراجویانه می‌گذارد. حیات، دوست مسیحی او با نام سامی و مادربزرگش در اردوگاه آوارگان فلسطینی زندگی می‌کنند. سال‌ها پیش، خانواده حیات از سرزمین مادری و زمین‌های کشاورزی‌شان به دست متجاوزان صهیونیستی رانده شدند و به اردوگاه پناه آوردند. رنده عبدالفتاح، نویسنده کتاب سعی می‌کند در ضمن این داستان فشار روانی، ترس، آوارگی ناشی از غصب و تخریب خانه‌ها و زمین‌های کشاورزی و برخوردهای غیرانسانی رژیم غاصب صهیونیستی با مردم فلسطین را بیان کند. نویسنده همچنین موفق می‌شود تا امید، نشاط و حس زندگی و مبارزه را در خانواده‌های فلسطینی حتی با وجود سایه آوارگی و مظلومیت نشان دهد.
این کتاب را مجتبی ساقینی ترجمه کرده و ازسوی انتشارات آرما منتشر شده است.
غزه از بازگشت می‌نویسد
این کتاب مجموعه داستان کوتاه درباره زندگی پرشور ۱۵تن از نوجوانان فلسطینی زیر سایه سنگین حملات نیروهای اسرائیلی است. این جوانان که از محاصره غزه رنج بسیار برده‌اند و در فضای غم‌انگیز غزه متولد شده و رشد یافته‌اند، راوی داستان‌های متعدد و از جنبه‌های مختلف در غزه هستند و البته تجاوز سال ۲۰۰۸- ۲۰۰۹ اسرائیل به غزه که به جنگ ۲۲روزه معروف شد، تاثیر بسیار زیادی بر فضای داستان‌های این کتاب گذاشته است.مطالعه این کتاب کمک می‌کند تا با شنیدن داستان‌های جوانان فلسطینی با روحیه خستگی‌ناپذیر و امیدوار آنها انس بگیریم و بیاموزیم چطور می‌توان در عین مظلومیت و غربت روحی مستقل و آزاده و اراده‌ای نافذ داشت. آیا با وجود چنین نسل بااراده و مبارزی، آزادی فلسطین، آرمانی دور و دست‌نیافتنی است؟
کتاب «غزه از بازگشت می‌نویسد» نوشته رفعت العریر توسط امیرحسین حیدری ترجمه و توسط انتشارات آرما منتشر شده است.
غزه در حصار
کتاب «غزه در حصار» توسط مرکز مطالعات و رایزنی‌های زیتونه بیروت گردآوری شده و با کوشش احمد کریمیان ترجمه شده است. این کتاب گزارشی از سه‌سال جنگ و به‌ویژه ۲۲روز حملات وحشیانه رژیم صهیونیستی بر مردم مظلوم باریکه غزه است که درنهایت زیباترین جلوه مقاومت مردم محروم و مظلوم فلسطین به نمایش گذاشته شد. نویسنده در فهرست کتاب به اوضاع اقتصادی، گذرگاه‌ها، بهداشت، تجاوزات وحشیانه اسرائیل، وضع مدارس و دانشگاه‌ها اشاره می‌کند و در بخشی از کتاب می‌خوانیم که جان کوخی مفسر امور کشورهای عرب در روزنامه معاریو گفته است: «اسرائیل از اینکه خود را در جنگ پیروز نشان دهد ناکام مانده است و تنها چیزی که از این جنگ برجای نهاده تصویر کودکان، زنان و کشته‌هایی است که برای ده‌ها میلیون نفر از مردم جهان، انحطاط ارتش اسرائیل را مورد تاکید قرار می‌دهد.»
فلسطین، از اشغال تا انتفاضه
کتاب «فلسطین، از اشغال تا انتفاضه» هم ازجمله کتاب‌هایی است که موسسه فرهنگی مدرسه برهان آن را منتشر کرده است. این کتاب توسط مجید صفاتاج و نرگس آبیار، کارگردان شناخته‌شده کشور در ۱۲۰صفحه آماده شده و موضوع تاریخ فلسطین در آن برجسته است.
کتاب «فلسطین، از اشغال تا انتفاضه» در ابتدای دهه۹۰، پنج بار تجدیدچاپ شد. این کتاب در هفت فصل تاریخ فلسطین و تقدس این سرزمین و نیز ماهیت اشغالگران آن، به‌اختصار برای دانش‌آموزان نوجوان بازگو می‌کند. در فصل اول به این پرسش پاسخ داده شده که چرا فلسطین سرزمینی مقدس است؛ در فصل دوم، از ماهیت و ویژگی‌های اشغالگران فلسطین صحبت شده است. در فصل سوم، چگونگی اشغال فلسطین بیان می‌شود. فصل چهارم، به مبارزات فلسطینیان پیش از اشغال فلسطین اختصاص دارد. فصل پنجم، درباره فلسطین پس از اشغال است. در فصل ششم، تاریخچه و چگونگی انتفاضه فلسطین تشریح شده است. در آخرین فصل از چاره‌جویی‌های اسرائیل برای کنترل و نابودی انتفاضه سخن رفته است. کتاب با عکس‌هایی از مردم فلسطین و انتفاضه همراه شده و با نتیجه‌گیری و فهرست منابع به پایان می‌رسد.
ایران، لبنان، غزه
کتاب «ایران، لبنان، غزه» نوشته هادی یعقوب‌زاده است که در مقدمه آن نویسنده به سکوت جوامع بین‌الملل در مقابل جنایات و ظلم بزرگی که در حق ملت مظلوم فلسطین رخ داد اشاره می‌کند و در بخشی دیگری از کتاب به پیشینه فلسطین و ورود اسلام به این کشور می‌پردازد.
این نویسنده در فصل دیگری نیز به دلایل منطقی و عقلانی که انقلاب اسلامی در حمایت از غزه انجام می‌دهد می‌پردازد و پاسخ به پرسش کسانی است که با حمایت غزه و لبنان مخالف هستند.
فلسطینی‌کُشی
پس از انقلاب اسلامی، کتب فراوانی راجع به فلسطین در ایران به چاپ رسیده است که هرکدام از زاویهای مسئله فلسطین را مورد بررسی قرار دادهاند، اما کتاب حاضر جزء معدود کتاب‌هایی است که جنایات صهیونیستها را به‌صورت عینی و دقیق در ابتدای هزاره سوم میلادی نشان داده است. اکنون اوج عصر ارتباطات است و هیچ حادثهای در دنیا از چشم تیزبین رسانهها مخفی نمیماند، اما در همین عصر هم اسرائیل با استفاده از سلطه رسانه‌های معروف جهان به قتل و غارت و تجاوز به حقوق فلسطینیان ادامه می‌دهد.
این اثر نوشته مایکل هافمن و موشه لیبرمن، توسط محمدرضا عادلی به فارسی ترجمه شده است به واقعیت‌های جدیدی از هویت، ریشه‌ها و صدها واقعه و جنایت مرتبط با صهیونیسم و رژیم غاصب اسرائیل پرداخته است که در نوع خود حتی برای خوانندگان اهل فن نیز تازگی دارد. ازجمله بخش‌های این کتاب می‌توان به «حقایق پنهان و آشکار سلطه‌جویی قوم یهود»، «تاریخچه تروریسم اسرائیل»، «معاهده نسل‌کشی» و «خط فکری رسانه‌های آمریکا» اشاره کرد.
۱۰ غلط مشهور درباره اسرائیل
«۱۰غلط مشهور درباره اسرائیل» نوشته ایلان پاپه، با ترجمه وحید خضاب به نقد ادعاهای دروغین اسرائیل پرداخته است، در سال‌های اخیر، مورخان بسیاری در سراسر جهان به نقد ادعاهای دروغین اسرائیلی‌ها برای حضور در سرزمین‌های اشغالی پرداخته‌اند. در این میان نظرات مورخانی که از دل اسرائیل و یهود برخاسته‌اند، حائز اهمیت است. ایلان پاپه یکی از این مورخان است که نظراتش در سال‌های اخیر سرو وصدای زیادی به پا کرده است.
پاپه مورخ و فعال اجتماعی اهل سرزمین‌های اشغالی است. او استاد دانشکده علوم اجتماعی و مطالعات بین‌الملل و رییس مرکز اروپایی مطالعات فلسطین در دانشگاه اگزتر بریتانیاست. پاپه در حیفا متولد شد. او پیش از رفتن به بریتانیا از سال ۱۹۸۴ تا ۲۰۰۷ استاد ارشد علوم سیاسی در دانشگاه حیفا و از سال۲۰۰۰ تا ۲۰۰۸ رییس موسسه مطالعات فلسطینی و اسرائیلی امیل توما در این شهر بود. کتاب‌های مختلف او درباره درگیری اسرائیل و فلسطین باعث شده است که او شهرت فراوانی در این حوزه کسب کند. ایلان ازجمله مورخان جدید اسرائیلی است که تشکیل اسرائیل را مقصر فقدان صلح در خاورمیانه دانسته و صهیونیسم را خطرناک پنداشته و خواستار تحریم بین‌المللی دانشگاهیان اسرائیلی شده است.
او حتی پیش از آنکه «پاکسازی نژادی فلسطین»، پرفروش‌ترین کتاب خود را بنویسد، یک چهره جنجال‌برانگیز در اسرائیل بود. او در کتاب «بیرون از قاب»، گزارشی کامل از جدایی وی از فضای علمی اصلی اسرائیل و پیامدهای آن ارائه می‌کند. وی معتقد است که رژیم اشغالگر صهیونیست زشت‌ترین پاکسازی نژادی در جهان معاصر را انجام داده تا اشغالگران را ساکنان اصلی یک سرزمین جای دهد. اما شاید مهم‌ترین کتاب پاپه بعد از «پاکسازی نژادی فلسطین» را بتوان «۱۰افسانه درباره اسرائیل» دانست که پس از انتشار سروصدای زیادی به پا کرد. پاپه در این کتاب ۱۰افسانه‌ای را که اسرائیل بر پایه آن بنا نهاده شده، مورد ارزیابی قرار داده و جعلی بودن آن را به جهانیان نشان داده است. پاپه در این کتاب ابتدا ۱۰گزاره تاریخی را که بنیاد کشور جعلی اسرائیل شده، مطرح کرده است و در ادامه با دلایل تاریخی و مستندات و شواهد این ادعاها را مورد مداقه قرار می‌دهد.
یک تکه زمین کوچک
الیزابت لرد در کتاب یک تکه زمین کوچک از دید یک پسر نوجوان به نام کریم، داستان زندگی در بحبوبه جنگ فلسطین را بازگو می‌کند. کریم مثل دیگر پسرها، عاشق فوتبال است و آرزویش تبدیل‌شدن به یک فوتبالیست معروف جهانی است، اما زندگی زیر سایه سنگین و دشوار حملات دائمی اسرائیلی‌ها، مشکلاتی برایش به وجود می‌آورد که او را در مسیر رسیدن به آرزویش به شک می‌اندازد. داستان یک تکه زمین کوچک، سعی می‌کند کشمکش‌های درونی و بیرونی این نوجوان فلسطینی در جنگیدن برای تحقق آرزوهایش را برایمان تعریف کند. الیزابت لرد، نویسنده داستان کودک و نوجوان و اهل انگلستان است؛ از این رو مطالعه کتاب درباره مقاومت فلسطین از قلم یک نویسنده غربی باید جالب باشد.
این کتاب توسط پروین علی‌پور ترجمه و توسط انتشارات افق در سال۹۷ منتشر شده است.
بزرگ‌ترین زندان روبازِ زمین
کتاب «بزرگ‌ترین زندان زمین» با زیر عنوان «پیشینه‌ای از سرزمین‌های اشغالی» نوشته ایلان پاپه، کتابی تاریخی در باب اشغال فلسطین توسط رژیم صهیونیستی است. او از مطالب بایگانی از طبقه‌بندی خارج شده، سوابق سازمان‌های غیردولتی، و گزارش‌های شاهدان عینی برای ارائه تحلیلی دقیق از مکانیسم‌ها و تاثیرات اشغال فلسطین استفاده کرده است که کتاب «بزرگ‌ترین زندان زمین» از نتایج تحقیقات وی است. پاپه کتابش را با توضیح بافت تاریخی و سرزمینی فلسطین آغاز می‌کند و ریشه‌های درگیری اسرائیل و فلسطین را به اوایل قرن بیستم بازمی‌گرداند. او توضیح می‌دهد که چگونه اشغال کرانه باختری و نوار غزه در سال۱۹۶۷ و پس از جنگ شش‌روزه آغاز شد و چگونه در طول دهه‌ها تکامل یافت. یکی از موضوعات اصلی کتاب «بوروکراسی شرارت» است، اصطلاحی که پاپه برای توصیف سیستم‌های پیچیده اداری و حقوقی برای کنترل جمعیت فلسطین به کار می‌برد.
او توضیح می‌دهد که چگونه این سیستم‌ها برای مدیریت هر جنبه‌ای از زندگی فلسطینی‌ها، از جابه‌جایی و اشتغال گرفته تا آموزش و مراقبت‌های بهداشتی، توسط اسرائیل طراحی شده‌اند. او سپس به تاسیس دادگاه‌های نظامی، استفاده از بازداشت اداری و اجرای قوانین محدودکننده‌ای را که حقوق و آزادی‌های فلسطینی‌ها را محدود می‌کند، می‌پردازد. این کتاب همچنین نقش نیروهای دفاعی اسرائیل را در حفظ کنترل از طریق مسدود کردن جاده‌ها، دستگیری‌های دسته‌جمعی و بازرسی خانه‌ها بیان می‌کند. پس از بیان کم و کیف اشغال‌گری، پاپه در مورد مشکلات اقتصادی، پراکندگی اجتماعی و آسیبهای روانی که فلسطینی‌هایی که تحت اشغال زندگی می‌کنند، صحبت می‌کند. او همچنین به بررسی تاثیرات انتقال اجباری جمعیت، گسترش شهرک‌های اسرائیلی و ساخت دیوار جدایی می‌پردازد که کرانه باختری را به آنچه او به‌عنوان «زندان باز» توصیف می‌کند، تبدیل کرده است. در فصول پایانی نیز پاپه به آینده مناقشه اسرائیل و فلسطین می‌پردازد. او با توجه به ماهیت ریشه‌دار، درمورد راه‌حل دودولتی ابراز تردید می‌کند. در عوض، او از یک کشور دموکراتیک دفاع می‌کند که در آن اسرائیلی‌ها و فلسطینی‌ها بتوانند با حقوق برابر در کنار هم زندگی کنند.
نظر شما