پاییز از راه نرسیده شاخه‌هایش را تکاند و برگی از درخت تنومند ادبیات ایران اسلامی افتاد. خبر درگذشت استاد محمود حکیمی، نویسنده توانمند و پژوهشگر تاریخ اسلام و معاصر، دل‌ها را به درد آورد. 

واژگان محمود حکیمی تا همیشه اندیشه‌ها را غنا می‌بخشد

آگاه: او که «همراه با عارفان، عیاران و جوانمردان»، «در مدرسه مولانا: سیری در مثنوی معنوی»، «داستان‌ها و فرازهایی از زندگانی امام حسین»، «سلحشوران علوی»، «در سرزمین یخبندان»، «اشراف‌زاده جوان» و بسیاری آثار دیگر را در تاریخ ادبیات این مرز و بوم ماندگار کرد و با اندیشه‌ورزی عمرش را در راه پژوهش در پهنه‌ وسیع ادبیات دینی و اهل بیت(ع) گذراند. او که از فرهنگ عاشورایی نوشت و با قلم پرتوانش واژگان را به خدمت گرفت و تا همیشه واژگانش اندیشه‌ها را غنا می‌بخشد.
محمود حکیمی نخستین‌بار در سال۱۳۳۹ در کیهان بچه‌ها قلم زدن را آغاز کرد. نقطه آغازی که تا پایان عمرش در شهریور ۱۴۰۳ بر آن وفادار بماند، آن هم نوشتن برای کودکان ایرانی. او دغدغه آشنایی کودکان ایران را با قلم زدن در معرفی تاریخ و تمدن اسلامی ایرانی در کتاب‌های بسیاری ثبت کرد.
حکیمی، در سال۱۳۲۳ در تهران چشم به جهان گشود. او در خانوادهای مذهبی رشد و نمو پیدا کرد و سپس در سنین نوجوانی نخستین فعالیت‌های قلمی خود را در نشریه‌ دیواری مدرسه آزمود. قدم برداشتن برای نوشتن او را به سمت مجله‌ «کیهان بچه‌ها» سوق داد. در سال ۱۳۳۹ داستان‌های خود را منتشر کرد و در ادامه به ترجمه‌ داستان‌های پلیسی برای مجله‌ «امید ایران» دست زد. در ادامه علاوه بر نوشتن در زمینه‌ داستان و ترجمه‌ آثار پلیسی، به‌سمت فعالیت در جهت گرایش‌های سیاسی خود رفت و در سال۱۳۴۵ در مجله‌ «مکتب اسلام» نخستین مقاله‌ خود را به چاپ رساند.
حکیمی در آغاز جوانی به یک نویسنده و پژوهش‌گر فعال تبدیل شد؛ با نشریات مطرح بسیاری همکاری داشت که بعضی از آن‌ها به صورت مخفیانه منتشر می‌شد. او در روند زندگی معلمی را برگزید تا از طریق آن بهتر بتواند نسل جوان را تربیت کند. سال ۱۳۴۷ وارد دانشسرای تربیت معلم شد و در رشته‌ زبان انگلیسی تحصیل کرد. او زبان انگلیسی را برگزید تا از این طریق بتواند با دنیای دانش ارتباط بیش‌تری برقرار کند و کتاب‌های روز را هم به فارسی ترجمه و در اختیار نسل جوان قرار دهد. در کنار تحصیل در مجله‌ مذهبی «مکتب اسلام» نیز مشغول به کار بود. در کنار کار در مطبوعات، ترجمه‌ آثاری از تاریخ و تمدن انتخاب کرد و پژوهش‌هایی درباره‌ ادیان را نیز به سایر فعالیت‌هایش افزود. این فعالیت را به پیشنهاد محمدجواد باهنر در دستورکار خود قرار داد. در سال۱۳۵۰ در شهر قم به‌عنوان معلم تدریس را آغاز کرد. در همین زمان داستان‌های مذهبی خود را در مجله‌ مکتب اسلام به چاپ رساند. هرچند در همان موقع در مجله‌ «نسل نو» هم فعالیت داشت. در اواسط دهه۵۰ برای ادامه‌ تحصیل راهی انگلیس شد و در همان موقع نخستین قدم‌ها را برای ترجمه‌ مجموعه‌ «تاریخ تمدن» برداشت.
وقتی پس از پایان تحصیل به ایران برگشت، حکومت در آستانه‌ برچیده شدن و حکومت جدید دیگری در راه بود که با نگاه حکیمی تطابق بیشتری داشت؛ حکومت اسلامی که قرار بود پس از پیروزی انقلاب اسلامی بر ایران حکم‌فرما شود. این شرایط خاص حکیمی پرانرژی را واداشت که آثاری در راستای تغییرات ایران بنویسد و در این تغییر سهم خاص خود را ایفا کند.
در کارنامه او آثار قابل تأملی ثبت شد از جمله «پرواز به سوی آزادی»، «سرودهای رهایی»، «غروب بیمار»، «فرار از ظلمت»، «رهبر آزادگان حسین علیه‌السلام»، «فلسطین آزاد می‌شود»، «به سوی ساحل»، «نگاهی به حوادث تاریخی». هرچند در سال‌های انتهای حکومت پهلوی حکیمی شتاب بیش‌تری در انتشار آثار خود گرفته بود اما در این شتاب از نکاتی که باید به نسل نوجوان منتقل کند، غافل نشده بود و با شگرد خود «وجدان» و «نقابداران جوان» را با نگاه به شرایط منتشر کرد. در آستانه‌ انقلاب او نویسنده، مترجم و معلمی جوان اما شناخته‌شده بود که در تغییر روند جامعه‌ آن روز کارنامه‌ خوبی داشت و با ناشران متعددی همکاری می‌کرد.
پس از انقلاب، حکیمی همچنان در صحنه بود و پویا در عرصه‌ فرهنگ. ریاست کتابخانه‌ سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی را طی سال‌های ۱۳۶۱ تا ۱۳۶۴ به عهده گرفت. همزمان به ویراستاری کتب درسی علوم انسانی پرداخت و تالیف و ترجمه‌ کتاب‌های علمی را به‌عنوان تجربه‌ای تازه به کارنامه‌ خود افزود.
بنیان‌گذاری نشریه‌ «آوا» در زمینه‌ آموزش کودکان استثنایی، تدریس در مدرسه‌ تیزهوشان و ورود به سازمان آموزش کودکان و دانش‌آموزان استثنایی، هم‌چنین آموزش زبان انگلیسی، ادبیات و تاریخ در مدرسه‌ی نابینایان خزائلی و… ازجمله مسئولیت‌ها و کارهای حکیمی در عرصه‌ تعلیم و تربیت طی سال‌های ۶۴ و ۶۵ بود. در همین سال‌ها بود که ترجمه‌ «دانشنامه نوین» را دست گرفت و تا سال۱۳۸۹ که چهره‌ ماندگار آموزش‌وپرورش کشور شناخته شد، آثاری نوشت که در زمینه‌ تعلیم و تربیت جزو آثار تاثیرگذار به شمار می‌آیند. مجموعه کتاب‌های «در مدرسه…» که در دهه‌ ۱۳۸۰ نوشته شد، شامل «در مدرسه مولانا»، «در مدرسه حکیم توس»، «در مدرسه پیر نیشابور، عطار»، «در مدرسه ناصرخسرو»، «در مدرسه سعدی شیرازی» و... از دیگر آثار او در عرصه‌ نشر بود.
همچنین به پاس تلاش حکیمی در زمینه‌ آگاهی رساندن به کودکان و نوجوانان و جوانان ایران‌زمین، فرهنگسرای نوجوانان در منطقه‌۱۸ شهرداری تهران کتابخانه‌ای را به نام محمود حکیمی نام‌گذاری کرد که در سال۱۳۸۲ ازسوی او افتتاح شد. او در اوایل دهه۸۰ به‌دلیل آثار و مقالات زیادی که در زمینه‌ نهضت حسینی داشت، مورد تقدیر قرار گرفت و «خادم فرهنگ عاشورایی» لقب گرفت.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.