آگاه: این سازمان در سال۱۳۹۰ تاسیس شده و فعالیتهای آن «در چارچوب وظایف و ماموریتهای سازمان بسیج مستضعفین سپاه پاسداران انقلاب اسلامی» صورت میگیرد. این سازمان رسانهای دارای تشکیلات استانی در همه استانهای ایران است.بر اساس اساسنامه این سازمان تمامی فعالان رسانهای اعم از مدیران، سردبیران، خبرنگاران، عکاسان و... که شرایط مندرج در اساسنامه این سازمان را داشته باشند میتوانند به عضویت آن دربیایند. همچنین فعالان رسانهای که پیشتر تحت پوشش بسیج ادارات محل کار خود بودهاند پس از تاسیس بسیج رسانه زیر نظر این سازمان به فعالیت خود ادامه میدهند. پس از اقدامات اداری و حقوقی برای تاسیس این سازمان، فعالیت آن عملا از سال۱۳۹۱ آغاز شد. از ۴ آبان ۱۴۰۱ مرتضی کارآموزیان به ریاست این سازمان منصوب شده است. آنچه در ادامه میآید گفتوگویی تحلیلی با وی پیرامون چگونگی حضور مردم در عرصه رسانه و فرهنگ است.
حضور مردم در عرصههای مختلف کشور و در برهههای مختلف همیشه جزو نیازهای اصلی ایران اسلامی بوده است. یک از حوزههایی که امروز بیش از هر زمان دیگری نیاز به حضور جدیتر مردم احساس میشود عرصه فرهنگ و بهویژه رسانه است. ارزیابی شما چیست و این حضور باید چه مختصاتی داشته باشد؟
امروز نقش رسانه در همه جای زندگی مردم بهوضوح قابل دیدن است، رسانه در شکلدهی افکار عمومی قدرت فوقالعادهای دارد، میتوان از این ابزار برای حل بسیاری از مشکلات استفاده کرد، با این حال مردم نقش چندانی ندارند و گاهی بسیاری از مطالبات و مشکلات از مسیر خود منحرف میشوند. شاید یکی از بهترین اقدامات برای اینکه نقش مردم در این بین بیشتر شود، لزوم توجه به کنشگری خود مردم است و راهکار آن ارتقای شبکههای اجتماعی و توجه به دیتاهایی است که بهوسیله خود مردم تولید میشود و پلتفرم و شبکهها و سایتهایی ایجاد کرد که صرفا کارکرد آن تمرکز بر نظرات مردم و سپس پررنگ کردن آن است؛ البته امروزه برخی خبرگزاریها اقداماتی شروع کردهاند اما نیاز است که یک شبکه بههم پیوسته تشکیل شود و البته بتواند محتوای واقعی را از محتوای فیک تشخیص دهد که باید تمام این نکات را در نظر گرفت.
چرا سازمانهای فرهنگی و رسانهای مردم پایه آن طور که باید در کشور ما شکل نگرفته و رشد نیافتهاند؟
سازمانهای فرهنگی و رسانهای با اسم و البته کارکردی برای برخی سازمانها تشکیل شد اما همانگونه که شاهد هستیم هیچگاه نتوانستند بهدرستی عمل کنند، دلایل متعددی هم وجود دارد، مثل تعارض منافع، برخی سازمانها که به اسم مردم شکل گرفت اما در طی زمان و بزرگ شدن آن سازمان برخی مطالبات و کنشهای مردم، موردقبول سازمانها و حتی دولتها قرار نگرفت. فارغ از هر نوع نگاه سیاسی این موضوع را میگویم. پوشش درد و مطالبه مردم در تعارض با منافع برخی سازمانها دیده شد. دلیل دیگر سانسور و احتیاط بیش از اندازه است؛ بهنحویکه هر مطالبه که پدید میآید با نگاه سلبی برخورد میشود و از آن برداشت نادرستی انجام میشود؛ البته برخی شیطنتها هم در شدت عمل این اقدامات اثر دارد اما باید توجه داشت برای اینکه سازمانی به معنای واقعی مردم باشد، صدای مردم را شنید حتی اگر برخی موارد مخالف باشد، هر مطالبه و صدایی در چارچوب قانون و اخلاق قابل پذیرش است.
در حوزه کارهای فرهنگی مردمی و برخاسته از دل ملت، نمونههای موفق کدام موارد است؟
اول باید توجه داشت کار فرهنگی و رسانهای به دقت، توجه، انعطاف و البته تمرکز و تخصص بیشتری نیاز دارد، هر کجا که سلیقهای عمل شود، قطعا موفقیتی حاصل نخواهد شد. یکی از برهههای موفق مبحث راویان پیشرفت بوده است که برای بحث امیدآفرینی و جهاد تبیین انجام میشود. این مدل که هدفش نشاندادن پیشرفتهای نظام اسلامی با استفاده از ظرفیتهای جوانان ایرانی بوده تا حد قابل قبولی موفق بوده و توانست بخش عظیمی از پیشرفتهای کشور را در معرض دید همگان بگذارد. در بحث توجه به خبرنگاران و اهالی رسانه هم پیشرفتهای خوبی حاصل شده و البته تلاش داریم یک چتر حمایتی برای فعالان رسانهای بدون نگاههای طیفی و سلیقهای انجام دهیم. البته باید قدردان آنهایی بود که خالصانه تلاش دارند رنج و آلام مردم را بهدرستی روایت کنند، در بحرانهایی مثل کرونا هم اقدامات رسانهای خوبی انجام گرفت. هم از نظر امیدآفرینی، هم از جهت مقابله با هجمه رسانههای خارجیزبان که تلاش داشتند مردم ایران را مردمی ناامید جلوه دهند. ما در این سالها در تلاش بودیم برای کارها و رویدادهای رسانه مردم بهویژه فعالان رسانهای را با ظرفیت مردمی به میدان بیاوریم و اقدامات و فعالیتهای بزرگی مثل جشنوارههایی برای انعکاس نقش بانوان، برای روایت پیشرفتهای کشور انجام دهیم، تلاش ما صرفا محدود به کارهای ملی نبوده، ما در کوچکترین شهرها در حد توان مشغول کمک به مردم بودهایم، مشکلات را پیگیری و روایت کرده و تا حصول نتیجه کوتاه نیامدیم و در بسیاری از موارد هم موفق بودهایم اما مدلی که بهنظرم موفقتر بوده موضوع روایت پیشرفتها بود که مورد استقبال فعالان رسانهای، تلاشگران عرصه صنعت و مردم قرار گرفت و یکی از بیشترین تولید محتواهای رسانهای را برای خود کسب کرد. این مسئله توانست در فضایی را که اکثرا سیاهنمایی انجام میگرفت بشکند و حالت خودتحقیری را در جوان ایرانی کمتر کند؛ البته با ایدهآل خود فاصله دارد اما میتواند با تجربه و البته ایدهها و نوآوریهای جدید این حرکت را بهتر و کارآمدتر از قبل انجام داد.
مهمترین آسیب حرکتهای مردم پایه در عرصه فرهنگ و اجتماع چیست؟
حرکتهای مردم پایه براساس ماهیتهای بسیار خوب شکل میگیرد اما با گذشت زمان از هدف خود انحراف پیدا میکند، از مهمترین دلایل آن نگاههای بسته و متحجر و گاهی، روشنفکرنماست، این دو نگاه گاهی رنگ و بوی سیاسی هم به خود میگیرد و همین عوامل سبب انحراف میشود، آسیب دیگر عدم توجه به همه اقشار جامعه یا توجه خاص به یک قشر است که این خود باعث ایجاد بیعدالتی و بیاعتمادی بخشی از جامعه میشود. میتوان با ارائه مدلهای درست این مشکلات را کاهش داد. دلایل دیگر، عدم خلاقیت و نوآوری و بیتوجهی به نیازهای روز جامعه هست.
نظر شما