آگاه: این آزمون نه‌تنها سرنوشت تحصیلی، بلکه آینده شغلی و اجتماعی داوطلبان را تعیین می‌کند. بااین‌حال، انتقادها به شیوه برگزاری کنکور و تاثیرات منفی آن بر نظام آموزشی، دانش‌آموزان و خانواده‌ها، موجب شده طرح حذف کنکور بارها در دستورکار مجلس و دولت قرار گیرد. اما آیا حذف کنکور راه‌حلی واقع‌بینانه است؟  کنکور در ایران به یک «بحران ملی» تبدیل شده است. استرس ناشی از رقابت سنگین، ساعت‌های طولانی مطالعه طاقت‌فرسا و فشار روانی بر داوطلبان و خانواده‌ها، تنها بخشی از تبعات منفی این سیستم است. علاوه‌براین، کنکور به جای تقویت مهارت‌های عملی و خلاقیت، دانش‌آموزان را به‌سمت حفظ محتوای کتاب‌ها سوق می‌دهد. این امر کیفیت آموزش را تحت‌الشعاع قرار داده و مدارس را به «آموزشگاه‌های تست‌زنی» تبدیل کرده است.  
از سوی دیگر، نابرابری آموزشی در شهرها و مناطق محروم تشدید شده است. دانش‌آموزانی که به کلاس‌های تقویتی و منابع آموزشی گران‌قیمت دسترسی ندارند، در این رقابت ناعادلانه بازمی‌مانند. این مسئله، شکاف طبقاتی را عمیق‌تر کرده و عدالت آموزشی را به چالش می‌کشد.
در سال‌های اخیر، طرح جایگزینی «سابقه تحصیلی» به‌جای کنکور مطرح شده است. در این سیستم، عملکرد دانش‌آموز در طول دوره متوسطه (نمرات درسی، فعالیت‌های پژوهشی و مهارت‌های فردی) مبنای پذیرش دانشگاه‌ها قرار می‌گیرد. این رویکرد چند مزیت کلیدی دارد. حذف فشار یک آزمون چندساعته، آرامش روانی بیشتری برای دانش‌آموزان ایجاد می‌کند. با ارزش‌گذاری بر نمرات مستمر، انگیزه برای یادگیری عمیق‌تر افزایش می‌یابد.  دانش‌آموزان مناطق محروم با اتکا به تلاش مستمرشان، شانس بیشتری برای رقابت خواهند داشت.  
بااین‌حال، اجرای این طرح بدون چالش نیست. نخستین نگرانی، «عدم استانداردسازی» در نظام نمره‌دهی مدارس است. ممکن است برخی مدارس برای افزایش آمار قبولی، به دانش آموزان نمرات غیرواقعی اختصاص دهند. همچنین، تفاوت در کیفیت آموزش بین مدارس دولتی و غیرانتفاعی، می‌تواند تبعیض را به شکل دیگری بازتولید کند.   برای حل این مشکلات، نیاز به ایجاد یک سیستم نظارتی دقیق و یکپارچه است. استفاده از امتحانات نهایی کشوری در پایه‌های مختلف و نظارت بر عملکرد معلمان و مدارس، می‌تواند تا حدی از تقلب جلوگیری کند. بررسی سیستم‌های آموزشی کشورهایی مانند فنلاند و کانادا نشان می‌دهد که حذف آزمون‌های متمرکز و تمرکز بر سابقه تحصیلی، نتایج مثبتی داشته است. در این کشورها، تاکید بر پرورش خلاقیت، مشارکت فعال دانش‌آموزان در کلاس و ارزش‌گذاری بر مهارت‌های فردی، منجر به ارتقای کیفیت آموزش شده است؛ البته موفقیت این مدل‌ها وابسته به زیرساخت‌های قوی آموزشی، معلمان آموزش‌دیده و بودجه کافی است. حذف کنکور می‌تواند گامی مهم برای تحول نظام آموزشی ایران باشد اما این تغییر نیازمند برنامه‌ریزی دقیق و اصلاح زیرساخت‌هاست. بدون بهبود کیفیت آموزش در مدارس، افزایش عدالت توزیع منابع، و ایجاد مکانیسم‌های نظارتی شفاف، جایگزینی کنکور با سابقه تحصیلی ممکن است به نتیجه مطلوب نرسد. در نهایت، هدف باید گذار از سیستم «حافظه‌محور» به سیستم «مهارت‌محور» باشد تا دانش‌آموزان نه‌تنها برای دانشگاه، بلکه برای زندگی واقعی آماده شوند.