آگاه: دستورات دینی با فطرت هماهنگ است، انسان به‌طور فطری در درجه اول به والدین و سپس به نزدیکان علاقه دارد، دستور ادای حق در اسلام نیز بر این اساس است.
وَآتِ ذَا الْقُرْبَیٰ حَقَّهُ وَالْمِسْکِینَ وَابْنَ السَّبِیلِ وَلَا تُبَذِّرْ تَبْذِیرًا
سوره اسرا، آیه ۲۶

و حقّ خویشاوندان و حقّ تهیدست و درراه‌مانده را بپرداز و هیچ‌گونه اسراف و ولخرجی مکن.

نکته‌ها
«تبذیر» از ریشه‌ «بذر» به معنای ریخت‌وپاش است، مانند آنکه برای دو نفر مهمان، غذای ۱۰نفر را تهیه کنیم.
امام صادق(ع) فرمود: هر کس چیزی را در غیر مسیر طاعت خدا مصرف کند، مبذّر است. آن حضرت در پاسخ به این سوال که آیا در مخارج حلال نیز اسراف وجود دارد؟
فرمودند: بلی، زیرا کسی که دارایی خود را چنان بخشش کند که چیزی برای خود نگذارد، در مصرف حلال اسراف کرده است. 
پس از نزول این آیه، پیامبر اکرم(ص) به‌دنبال مراد خداوند از «ذَا الْقُرْبی‌» بود. خداوند به او وحی کرد که «فدک» را به فاطمه(س) بدهد و آن حضرت «فَدک» «۳» را به فاطمه بخشید. امّا پس از آن حضرت، فدک را از اهل‌بیت(ع) به‌ناحقّ گرفتند و اهل‌بیت(ع) برای گرفتن حقّ خود همواره به این آیه استناد می‌کردند.
مفسّران شیعه و سنّی مانند طبری، با الهام از روایات، می‌نویسند: امام سجاد(ع) در دوران اسارت وقتی همراه قافله اسرا به شام رسید، در مقام محاجّه با آنان که اسرای اهل‌بیت را بی‌دین و خارجی می‌خواندند، با استناد به این آیه فرمودند: مراد از «ذَا الْقُرْبی‌» ما هستیم! «۴»
برخی روایات آیه را مربوط به خمس دانسته و برخی دیگر موضوع آیه را بالاتر از مسائل مادّی دانسته و گفته‌اند: آیه، به پیامبر(ص) فرمان می‌دهد که حقّ علی‌بن‌ابی‌طالب(ع) را با وصیت به جانشینی او ادا کند. «۵» و مراد از تبذیر در آیه که از آن نهی شده، «غُلوّ» است. «۶»

پیام‌ها
۱- دستورات دینی با فطرت هماهنگ است. انسان به‌طور فطری در درجه اول به والدین و سپس به نزدیکان علاقه دارد، دستور ادای حقّ در اسلام نیز بر این اساس است. با توجه به آیات قبل و «آتِ ذَا الْقُرْبی حَقَّهُ وَ الْمِسْکِینَ وَ ابْنَ السَّبِیلِ»
۲- در انفاق، باید اولویت‌ها را در نظر گرفت. اول والدین، سپس فامیل، بعدا فقرا و ابن‌السبیل. آتِ ذَا الْقُرْبی...
۳- خویشاوندان، به گردن ما حق دارند و ما منتی بر آنان نداریم. «آتِ ذَا الْقُرْبی حَقَّهُ»
۴- خویشاوندی، فقر و درراه‌ماندگی سبب پیدایش حقوق ویژه است. «آتِ ذَا الْقُرْبی حَقَّهُ وَ الْمِسْکِینَ وَ ابْنَ السَّبِیلِ»
۵- در پرداخت حقّ خویشاوندان، فقر شرط نیست. «آتِ ذَا الْقُرْبی حَقَّهُ وَ الْمِسْکِینَ وَ ابْنَ السَّبِیلِ»
۶- در انفاق باید اعتدال را رعایت کنیم و از حد نگذریم. آتِ … وَ لا تُبَذِّرْ
۷- ریخت‌وپاش و مصرف بی‌مورد مال، حرام است. «وَ لا تُبَذِّرْ»
۸- انسان در مصرف مال و ثروت خود به هر شکلی آزاد نیست. «وَ لا تُبَذِّرْ تَبْذِیراً»