آگاه_ الناز برکاتی_ خبرنگار سرویس فرهنگی: ازدواج امری مقدس، شیرین و گامی جدی در زندگی هر فردی است، اما این روزها تبدیل به امری تجملی و به‌نوعی چشم و هم‌چشمی شده است. این تجمل‌گرایی‌های نابه‌جا و اشتباه موجب شده تا جوانان به سمت ازدواج آسان نروند. این در حالی است که هیچ دین و مکتبی به اندازه دین مبین اسلام به ازدواج اسان سفارش نکرده است. خداوند در آیه ۳۲ سوره مبارکه نور به موضوع ازدواج و ضرورت تسهیل این امر نیک برای دیگران اشاره می‌کند. باتوجه به شرایط فعلی جامعه و مسائل و مشکلات اقتصادی، ازدواج به یک دغدغه و معقوله پیچیده برای جوانان تبدیل شده است، پیوند دانشجویی نقطه‌ای عطف برای فرهنگ‌سازی در امر ازدواج محسوب می‌شود. اگر فرهنگ ازدواج به‌خوبی آموزش داده نشود یقیناً جوانان به دنبال مسائل خلاف عرف خواهند بود؛ ولی اگر آموزش‌ها درست باشد فرد بعد از ازدواج با تلاش و کوشش به تمام آن مادیات دست پیدا خواهد کرد.

الگوی موفق خانواده پایدار

پیشنهاد ازدواج دانشجویی اولین بار توسط یکی از اساتید دانشگاه تهران مطرح شد و در سال ۱۳۷۶ به کمک نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری اولین جشن ازدواج در دانشگاه شهید بهشتی با شرکت ۶۰ زوج از دانشجویان این دانشگاه برگزار شد. پس از اینکه این طرح با استقبال‌های فراوان مواجه شد، دانشگاه‌های بزرگ هم به صورت همزمان اما جداگانه دست به اجرای طرح ازدواج دانشجویی زدند. در این طرح فرهنگی که تاثیر بسزایی در ازدواج آسان دارد، زوج‌های دانشجو به سفر سه‌ روزه به مشهد مقدس مشرف می‌شوند اما گویی هرساله از منابع مالی آن کاسته شده و از آن طرح یک مراسم و سفر آموزشی و زیارتی به مشهد مقدس باقی‌ مانده است. در هرحال این نوع پیوند، به‌نسبت موفق بوده و از درصد آمار جدایی پایین‌تری به نسبت کل جامعه برخوردار است. بنابراین ازدواج دانشجویی ماحصل نگاه ویژه مقام معظم رهبری به حل موانع ازدواج بوده است. امروزه نیازها و مسائل جوانان در زمینه ازدواج به نسبت گذشته تغییر کرده است، در سال‌های گذشته به خصوص در دوران دفاع مقدس، به دلیل وضعیت جنگی و حضور افراد در سنگرهای نظامی ازدواج امری دشوارتر بوده است. به هر ترتیب همین ازدواج دانشجویی که به هدف ساده زیستی و آسان گرفتن نیز هست، به دلیل اینکه پسر هنوز وارد شغل در جامعه نشده در ابتدا بحران و شرایط خاص خودش را دارد که با درک بهتر از سوی دختر این امر تسهیل خواهد شد. همانگونه که در دوران دفاع مقدس همسران رزمندگان و شهدا چنین صبر و درکی داشتند و در عین حال خود آن رزمندگان می‌توانستند آن خلا و کاستی را به نوعی دیگر و در کمترین زمان جبران کنند و این فرهنگ درست ازدواج، خانواده گزینی و زندگی است.

مزایای ازدواج با کلاه کج‌ها

ازدواج دانشجویان دانشگاه افسری امام علی (ع) که در ۶ اسفند برگزار شد، نمونه‌ای از این ازدواج‌هاست. پیوند با یک فرد نظامی، برای کسانی که ارزش‌های مشترک دارند، غرور آفرین و مایه افتخار است. همچنین پیوندهای نظامی می‌تواند ثبات و امنیت مالی را به همراه داشته باشد، زیرا پرسنل نظامی به طبع، حقوق و مزایای ثابتی مانند بیمه درمانی و کمک هزینه مسکن و غیره را با توجه به حساسیت شغلی و جایگاهی دریافت می‌کنند، علاوه بر آن فرصت‌های منحصر به فردی برای سفر (به دلیل ماموریت و تغییر محل خدمتی)، تجربیات فرهنگی و رشد شخصی فراهم می‌شود.

چالش‌های پیوند با یک فرد نظامی

ازدواج با افراد نظامی در عین شیرینی‌های خاص خودش چالش‌های منحصر بفردی را نیز به همراه دارد. یکی از مهم‌ترین چالش‌های این نوع پیوندها، جدایی‌های مکرر این افراد از خانه و خانواده است که فشارهای روانی بسیاری را هم برای فرد و هم برای همسر و فرزندان ایجاد می‌کند. باتوجه به اینکه مشاغل نظامی دشوار هستند، استرس و اضطراب بسیاری را برای همسران آن‌ها به وجود می‌آورد. سازمان ارتش جزء مقرراتی‌ترین سازمان‌های کشور است و اعمال یکسری سازوکار محکم عامل مهمی برای برقراری نظم و سازماندهی است. بنابراین هرچه ویژگی‌های شخصیتی زوجین با شرایط جاری در این سازمان نزدیک‌تر باشد و هرچقدر که نگرش فرد نسبت به اجرای مقررات مثبت‌تر باشد، پذیرش این شرایط برای هردو راحت تر خواهد بود.

باتوجه به این دشواری‌ها و چالش‌ها همسران این اشخاص باید افرادی مستقل، منعطف و قوی باشند. همین شرایط و دشواری‌ها چه بسا سخت‌تر از وضعیت اکنون در دوران دفاع مقدس نیز وجود داشت؛ زنانی که در دوران انقلاب اسلامی بودند، علم به موقعیت داشتند یعنی با توجه به رشدی که در آن مسیر برای آنها پیش آمده بود و با توجه به اینکه فداکاری‌ها و حرکت جمعی را دیده بودند، باطل را درست می‌شناختند. این موقعیت شناسی نسبت به شرایط باعث شده بود در این مسیر رشد پیدا کنند و از مسیر این رشد به اقدامات خود در دفاع مقدس رسیدند و فرهنگ ایثار و شهادت را بسط و گسترش دادند. اگر امروزه زوجین برای درک متقابل یکدیگر تلاش کنند و از محصولات و برنامه‌های فرهنگی در جهت دوام و پایداری بنیان خانواده بهره بگیرند، قطعا شرایط زندگی آسان‌تر می‌شود و سطح دغدغه‌ها کاهش می‌یابد و فرهنگ سازی چنین زیستی از سوی سازمان‌های نظامی یا حتی نهادهای دانشگاهی و نیز بزرگان خانواده می‌تواند چنین پیوندهایی را مستحکم و مسیر تعالی این مدل زندگی را از سوی تداوم تمرکز بر دانش و علم و نیز امنیت نظامی و ملی و در عین حال اهمیت به نهاد خانواده نهادیه و تقویت کند.

سیاست اصلی دولت سیزدهم 

تشکیل خانواده و ازدواج جوانان یکی از سیاست‌های اصلی در دولت سیزدهم است و بنابر گفته حجت الاسلام و المسلمین سید ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور، بسیاری از آسیب‌ها در سایه ازدواج می‌تواند حل شود. چندی پیش نیز سه مصوبه در زمینه تسهیل در تامین اعتبار خرید جهیزیه ایرانی ویژه زوج‌های جوان دهک‌های پایین درآمدی، ارتقای کیفیت و اثربخشی دوره‌های آموزشی حین ازدواج و همچنین مهارت‌های زندگی با همکاری وزارتخانه‌های ورزش و جوانان، بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و آموزش و پرورش و همچنین طرح وصال شیرین با هدف کاهش هزینه‌های برگزاری جشن ازدواج جوانان به تصویب اعضا رسید.

شعبانیه، ماه ازدواج شد

به یمن ماه مبارک شعبان و اعیاد شعبانیه، علاوه بر ازدواج دانشجویان افسری دانشگاه امام علی (ع)، مراسم ازدواج ۴۰۰ زوج دانشجوی کشور به واسطه طرح ملی همسفر تا بهشت در مشهد برگزار شد. پیوندهای دانشجویی یکی از راه‌های ازدواج آسان و به‌دور از تجملات و چشم و هم‌چشمی‌هاست؛ علاوه بر این موضوع، موجب می‌شود که زوجین از سنین پایین باهم بودن را تجربه می‌کنند و زندگی خود را با ثبات بیشتر و بر پایه عشق می‌سازند، همین امر موجب می‌شود تا از بحران گسترده در چنین مقاطع سنی و در مواجه با چالش‌های فرهنگی و اقتصادی تا حدودی جلوگیری شود.