آگاه: موسیقی متن فیلمهای سینمایی یکی از ابعاد بسیار مهم و اثرگذار در ساخت اثری سینمایی است. این رشته سالهاست که در جوایز و جشنوارههای مهم سینمایی ایران و جهان بخش مستقلی را به خود اختصاص داده و داوران متخصص به بهترین آثار جوایز این بخش را اهدا میکنند. بعد از فراگیری رسانههای نوین و تکنولوژیهای امروزی ارتباطی رویکردهای عمومی به موسیقی نیز شکل جدیدی به خود گرفت و به این طریق، موسیقی طرفداران ویژه خودش را گرد هم آورد تا با طیفی از سلیقهها مخاطب این هنر اعجابانگیز باشند و آن را فراتر از منطقه یا کشور زادگاهش اشاعه و ترویج دهند. شاید شما هم دیده باشید که گاهی یک نفر دارد قطعهای از موسیقی بومی کشورهای دیگر، مثلا موسیقی فولک وایکینگها از مناطق نورویک و اسکاندیناوی را گوش میدهد. این در حالی است که تا چند دهه پیش تنها بخشی از موسیقی که مجال و بخت محبوبیت و همچنین تایید و حمایت از سوی حاکمیتها را داشت، میتوانست به گوش بخش عمدهای از مردم برسد. در دوره کنونی اما قطعات موسیقی فولکلور و بومی هم مجال شنیده شدن بهواسطه مخاطبان جهانی را پیدا کردهاند و به عرصههای تخصصی و عمومی جهانی راه مییابند. طیف قابلتوجهی از شنوندگان موسیقی به قطعات موسیقی بیکلام یا موسیقیسازی (Instrumental) علاقهمندند. یکی از زیرمجموعههای مهم این گونه موسیقی، موسیقی متن فیلمها و سریالهاست.
فیلمی برای درونگرایان
«آملی» نام فیلم فرانسوی به کارگردانی ژان پیر جنت است که در سال ۲۰۰۱ در ژانر رمانتیک و به نویسندگی گیوم لورن ساخته شد. این فیلم در فضایی مینیمال (سادهگرا) و خیالانگیز ساخته شد. فیلم داستان دختری فرانسوی را روایت میکند که با پدر و مادرش زندگی میکند و گونهای از درونگرایی مدرن را برای مخاطب به نمایش میگذارد. بازی خوب «اودره توتو» در فیلم موفق شد بهخوبی توجه و همذاتپنداری مخاطب را برانگیزد و طرفداران زیادی را با خود همراه کند. فیلم حاوی تصاویر بینظیری از فرانسه است که در ذهن برای همیشه ماندگار میشود. یکی از عوامل جدی در موفقیت فیلم، موسیقی متن آن است که با قطعهای از «یان تیرسن»، آهنگساز فرانسوی جاودانه شد. حقیقت این است که آلبوم موسیقی این فیلم از خودش مشهورتر و ماندگارتر شد و حتی به موفقیت آن هم کمک ویژهای کرد. درعینحال، فیلم تنها توانست در چند رشته در اسکار و گلدنگلوب نامزد شود و هیچ جایزهای را به خانه نبرد.
هنرمندی جهانی و خارج از چرخه صنعت سرگرمی
تیرسن را همه با موسیقیهای فیلم «آملی» میشناسند. او در ۲۳ژوئن ۱۹۷۰ در برتون فرانسه به دنیا آمد. نواختن پیانو را در چهار سالگی آغاز کرد، ویولون را در ۶سالگی و آموزش حرفهای موسیقی را در آکادمیهای موسیقی در شهر رن، نانت و بولون فرانسه ادامه داد. در ۱۳سالگی تصمیم دیگری گرفت و با شکستن ویولونش و خریدن گیتار، یک گروه راک تشکیل داد. زیست او در شهر رن فرانسه به او این فرصت را داد تا جشنوارههای موسیقی را از نزدیک دنبال کند. چند سال بعد گروه موسیقی او از هم پاشید و تصمیم گرفت بهتنهایی شروع به ساخت قطعات موسیقی کند. او در تابستان۱۹۹۳ در آپارتمانش ماند و بهتنهایی شروع به ضبط ملودیهایی با گیتار، ویولون و آکاردئون کرد و پا را از معیارهای کلاسیک فراتر گذاشت و از شهود و دیدگاه شخصی خود الهام گرفت. او تا پایان آن تابستان بیش از ۴۰قطعه موسیقی را ضبط کرده بود که بخش عمدهای از دو آلبوم اول او را تشکیل میداد. ۶سال بعد چند قطعه از موسیقی او در متن فیلم «آملی» استفاده شد و او از سراسر جهان مخاطبانی دائمی پیدا کرد. از نقاط قوت زندگی حرفهای تیرسن این بود که بعد از محبوبیت جهانی با فیلم «آملی»، از تجاری کردن هنرش اجتناب کرد و دست به تولید قطعات کپیشده برای زنده ماندن در صنعت موسیقی نزد و همین او را بیش از پیش ماندگار کرد و به هنرش اصالت بخشید. جالب است بدانید که او بعد از تماشای فیلم «آملی» از آن خوشش نیامد و از انجام این کار ابراز پشیمانی کرد. میگویند که او تا مدتها بعد از تماشای فیلم نمیتوانست آکاردئون بنوازد.
از ویژگیهای قطعات موسیقی این آلبوم استفاده از چندین ساز و در عینحال تنظیم مینیمالیستی است که الهام گرفته از موسیقی فلکلور فرانسوی است. آلبوم موسیقی این فیلم شامل ۲۰قطعه موسیقی بیکلام است که آکاردئون و پیانو نقش ویژهای در آن ایفا میکنند. آکاردئون از سازهایی است که همراه با تصاویر فرانسه در ذهن ماندگار شده است. این آلبوم موسیقی را میتوان در سبک آوانگارد و کلاسیک قرار داد.
نظر شما