آگاه: یوز آسیای روبه نابودی
پس از میش‌مرغ می‌توان گفت یوزپلنگ آسیایی در رتبه دوم گونه‌های در خطر انقراض ایران قرار می‌گیرد. با احتساب یوزهایی که احتمالا شناسایی نشده‌اند، جمعیت این گونه در ایران زیر ۳۰فرد برآورد می‌شود. طی سه سال اخیر، تعداد یوزهای بالغ و جدا از مادر به ۱۳فرد رسیده است که یک یوز در خراسان جنوبی، سه یوز در یزد و ۹یوز در توران سمنان زندگی می‌کنند. وضعیت یوزپلنگ آسیایی به‌قدری وخیم است که درحال‌حاضر این گونه جانوری در کشورهای همسایه ایران به‌طور کلی منقرض و در ایران هم به بخش‌هایی از استان‌های یزد، خراسان جنوبی، کرمان و سمنان محدود شده و جمعیت آن در سه استان یزد، خراسان جنوبی و کرمان بسیار ناچیز است.
خطر انقراض
در رده پستانداران گور ایرانی، یوزپلنگ ایرانی، خرس سیاه و گوزن زرد، از رده خزندگان گونه‌هایی مانند افعی شاخدار دم عنکبوتی و افعی دماوندی، ۲۰گونه از رده دوزیستان شامل وزغ‌ها، قورباغه‌ها و سمندرها، پنج گونه از خاویارماهیان دریای خزر در رده ماهیان و پرندگانی نظیر درنای سیبری، بالابان، اردک سرسفید ، میش مرغ، عقاب طلایی و اردک مرمری در معرض خطر انقراض هستند.
گور ایرانی در حال نابودی
گور ایرانی یکی دیگر از گونه‌های در معرض خطر انقراض است که در دو زیستگاه ایران وجود دارد؛ یکی در منطقه حفاظت‌شده توران در جنوب استان سمنان که حدود ۲۵۰فرد گورایرانی در آن موجود است و دیگری منطقه حفاظت‌شده بهرام‌گور در جنوب‌شرقی استان فارس که ۱۲۰۰فرد گور ایرانی در آن نگهداری می‌شود و باتوجه‌به زادآوری آن طی یک سال اخیر پیش‌بینی می‌شود جمعیت آن به ۱۵۰۰رأس رسیده باشد؛ البته گور ایرانی هم به لحاظ قوانین ملی و هم بین‌المللی یک گونه در حال انقراض محسوب می‌شود.
حیات وحش ایران
۷۴ گونه حیات‌وحش در ایران در حال نابودی است
۱۰ درصد از جمعیت حیات‌وحش کشور در مناطق حفاظت‌شده باقی مانده است
۲۰۰ هزار رأس جمعیت کل، بز، قوچ، میش، جبیر و گورخر در ایران است
۸۰ هزار گونه از جمعیت حیات‌وحش، هر سال زیر لاستیک خودروها له می‌شوند
اول حیوانات می‌میرند، دوم خودمان
فرشاد اسکندری ـ آگاه محیط‌زیست
حیات‌وحش ایران مانند دیگر کشورها به‌دلیل نابودی زیستگاه‌ها و شکار بی‌رویه درحال نابودی است. شکار غیرقانونی، توسعه راه‌ها، تخریب کوه‌ها، جاده‌سازی و خشکسالی متوالی بخشی از تخریب زیستگاه حیات‌وحش است. اقداماتی که نتیجه فوری معلوم نمی‌شود و معمولا سال‌ها زمان نیاز است تا آن زیستگاه آرام آرام تخریب شود. به همین دلیل ممکن است متوجه نابودی زیستگاه‌ها نباشیم، اما به‌تدریج قابل شهود است که تخریب محیط‌زیست موجب انقراض تک‌تک جانوران خواهد شد که بی‌شک طی این سال‌ها چنین برخوردی را با حیوانات حیات‌وحش انجام داده‌ایم. لازم است بدانیم بر اثر مصرف گازهای گلخانه‌ای دی‌اکسید کربن، مونوکسید کربن به‌ویژه متان که ۳۴برابر سایر گازها در حیات‌وحش تاثیرگذار است، آب اقیانوس‌ها با تغییر مزه به ترشی، تبدیل به اسید شده که بر اثر این اسیدهای موجود در آب‌های اقیانوس، صدف‌های تمام جانوران صدف‌دار ذوب شده است. در ابتدا متوجه این فاجعه زیست‌محیطی نبودیم، اما با گذشت حدود یک نسل از اثرات گازهای گلخانه‌ای، چنین مسئله حیاتی اکنون قابل‌توجه قرار گرفته که صدف جانورانی مانند حلزون‌ها، صدف‌های دو لکه‌ای و یک لکه‌ای درحال نابودی است، براساس بعضی نظریه‌ها، تصور این است که پایه حیات که از اقیانوس‌ها به وجود آمده، اکنون نیز از همین اقیانوس‌ها از بین می‌رود. ازسوی‌دیگر، اکنون با برداشتن بسیاری از موانع برای شکارچیان، صید و شکار غوغا می‌کند و به گفته خودشان، بهار شکارچیان است. این افراد با تخریب و شکارهای بی‌رویه به جان حیات وحش افتاده‌اند و تا زمانی که چنین عوامل آسیب‌زایی بررسی و پیگیری نشود، همچنان شاهد نابودی زیستگاه و محیط زیست خواهیم بود.در دوره‌ای زندگی می‌کنیم که پیشرفت بهداشت و علم پزشکی و فناوری نسبت‌به گذشته چشمگیر بوده و روزبه‌روز منابع بیشتری از طبیعت به سود انسان تسخیر شده و بسیاری از عرصه‌های طبیعی در اختیار انسان قرار گرفته است؛ همچنین کنوانسیون‌های گوناگون ازجمله سایتیس برای حفاظت از محیط‌زیست و موجودات طبیعی تشکیل شده‌اند تا شاید با انجام اقداماتی سرعت نابودی محیط‌زیست و حیات‌وحش را کمی کمتر کنند. حفاظت از حیات‌وحش موضوع فراتر از حفظ یک یوزپلنگ، میش‌مرغ، مار، قوچ و بز است و باید بدانیم که درواقع حفظ حیات‌وحش منجر به حفظ حیات انسانی می‌شود و اگر محیط‌زیست را نابود کنیم، باید منتظر نابودی خود نیز باشیم.
نظر شما