آگاه: سرانجام وزارت صنعت، معدن و تجارت که به‌صورت سرواژه وزارت «صمت» نیز خوانده می‌شود، پس از تصویب مجلس شورای اسلامی در ۸تیر ۱۳۹۰و تصویب شورای نگهبان در راستای طرح کوچک‌سازی دولت با ادغام وزارت بازرگانی و وزارت صنایع و معادن تشکیل شد.
مهدی غضنفری از همکاران احمدی‌نژاد در دانشگاه علم و صنعت و مدتی هم مدیرگروه مهندسی صنایع این دانشگاه بود، با انتخاب احمدی‌نژاد به‌عنوان رییس‌جمهوری، به‌عنوان معاون وزیر بازرگانی و رییس سازمان توسعه تجارت به دولت نهم وارد شد. سپس در دولت دهم وزیر بازرگانی شد و پس از ادغام دو وزارتخانه و شکل‌گیری وزارت صنعت، معدن و تجارت هم به‌عنوان وزیر وزارتخانه جدید انتخاب شد و تا پایان دولت این مسئولیت را برعهده داشت.
قبل از زمان اعلام اسامی وزرای پیشنهادی دولت یازدهم کمتر کسی تصور می‌کرد که محمدرضا نعمت‌زاده برای تصدی وزارت صنعت، معدن و تجارت انتخاب شود. بسیاری گمان می‌کردند که او باتوجه‌به تجربه بالایی که دارد، به‌عنوان معاونت اول رییس‌جمهوری یا یکی دیگر از سمت‌های نزدیک به رییس‌جمهوری انتخاب شود. باوجوداین بعد از انتخاب اسحاق جهانگیری به‌عنوان معاول اول دولت یازدهم، نعمت‌زاده به وزارت صنعت، معدن و تجارت رفت. همکاری او با حسن روحانی فقط محدود به دولت یازدهم شد و دیگر در دولت دوازدهم (دوره دوم رییس دولت تدبیر و امید) در کابینه حضور نداشت و کرسی او به محمد شریعتمداری رسید. شریعتمداری هم زیاد در وزارت صمت زیاد دوام نیاورد و به خواست رییس‌جمهوری وقت راهی ساختمان آزادی ـ وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی ـ شد و «علیرضا رزم‌حسینی» که استاندار کرمان در دولت یازدهم بود، ردای وزارت را بر تن کرد.
با پیروزی آیت‌الله سیدابراهیم رئیسی در سال۱۴۰۰ «سیدرضا فاطمی امین» با رأی اعتماد نمایندگان وزیر صمت شد اما مجلسی‌ها دو سال به او اعتماد کردند و در ۱۰اردیبهشت۱۴۰۲ جلسه استیضاحش برگزار شد و دیگر نتوانست نمایندگان را برای حضور مجدد در دولت سیزدهم قانع کرد؛ ازاین‌رو از مقام وزارت برکنار و به‌جای او «عباس علی‌آبادی» وزیر شد. او تا به امروز سکانداری ابروزارت صمت است.
پس از اعلام نتایج چهاردهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری و حضور «مسعود پزشکیان» در ساختمان پاستور، شورای راهبری انتخابات کابینه اعلام موجودیت کرد و مهم‌ترین وظیفه آن بررسی کاندیداها برای جایگاه وزارت و معاونت‌های ریاست‌جمهوری و معرفی آنها به رییس‌جمهوری منتخب است. در این راستا، کارگروه‌هایی برای هریک از وزارتخانه‌ها تشکیل شد. اعضای کارگروه انتخاب وزیر صمت در دولت چهاردهم بدین شرح است:
«مسعود خوانساری، محمود نیلی احمدآبادی، علینقی مشایخی، رضا ویسه، محمد نجفی‌عرب، حسین سلاح‌ورزی، خداداد غریب‌پور، سیدحسین هاشمی، محسن صفایی فراهانی، محسن ضیایی، محمد قاسمی، گلناز نصراللهی، سومبات هاقوپیانس، عیسی منصوری، سید مصطفی هاشمی‌طبا و مجتبی لشگربلوکی»
این جمع تاکنون نشست‌های متعددی را برای بررسی رزومه‌های کاندیدای وزارت صمت بررسی و نتیجه را به رییس دولت چهاردهم ابلاغ خواهند کرد؛ حلقه ۱۶نفره که برای وزارت صمت در دولت چهاردهم تصمیم‌گیری می‌کنند، چه کسانی هستند؟
خبرنگار آگاه به بررسی سوابق چهره‌های شاخص و صاحب‌نام کارگروه انتخابات وزیر صمت در شورای راهبری پرداخته است:
صابر پرنیان
پس از اعلام‌نظر کارشناسان برای معرفی گزینه‌های پیشنهادی، خانه صنعت، معدن و تجارت جوانان ایران در نامه‌ای خواهان معرفی صابر پرنیان به‌عنوان وزیر صمت در دولت چهاردهم شده بود.او مسئولیت‌هایی همچون رییس سابق سازمان صنعت، معدن و تجارت استان آذربایجان شرقی، رییس هیات‌مدیره و مدیرعامل شرکت شهرک‌های صنعتی استان تهران، رییس کمیسیون نظارت مرکز استان آذربایجان‌شرقی، معاون صنایع کوچک شرکت شهرک‌های صنعتی استان آذربایجان‌شرقی، دبیر شورای معادن استان آذربایجان‌شرقی را دارد. حال باید نظاره‌گر بود، رییس‌جمهوری منتخب که از امروز با دریافت حکم تنفیذ فعالیت خود را به‌صورت رسمی آغاز می‌کند، چه تصمیمی برای وزارت مهم صمت خواهد گرفت و چه گزینه‌ای را به مجلس شورای اسلامی معرفی می‌کند؟
محمود نیلی احمدآبادی
استاد تمام گروه مهندسی متالورژی و مواد دانشکده فنی دانشگاه تهران است. نام او در دولت روحانی بر زبان‌ها افتاد؛ پس از استیضاح رضا فرجی‌دانا، در مهرماه۱۳۹۳ محمود نیلی احمدآبادی طی نامه‌ای توسط رییس‌جمهوری وقت به‌عنوان وزیر پیشنهادی علوم، تحقیقات و فناوری به مجلس معرفی شد اما نتوانست اعتماد وکلای مردم در بهارستان را کسب کند. نیلی پیش‌تر جزو ۲۵۵نفر اساتید اصلاح‌طلبی بود که پیش از یازدهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری حمایت خود را از حسن روحانی، رییس دولت‌های یازدهم و دوازدهم اعلام کرده بود.
حسین سلاح‌ورزی
او از فعالان اتاق بازرگانی (پارلمان خصوصی) است. در دوران ریاست غلامحسین شافعی در اتاق، چهار سال به‌عنوان معاون وی فعالیت می‌کرد. سلاح‌ورزی همچنین سابقه عضویت در شورای عالی کار و شورای عالی بورس را نیز در کارنامه خود دارد. او که ارتباط خوبی با حلقه تکنوکرات‌ها(کارگزارانی‌ها) دارد در خردادماه ۱۴۰۲ به‌عنوان رییس دهمین دوره اتاق بازرگانی ایران انتخاب شد، اما انتخابات او با واکنش‌های زیادی همراه و سرانجام منجر به برکناری او از ریاست اتاق بازرگانی در آبان‌ماه ۱۴۰۲ ازسوی سید احسان خاندوزی، وزیر اقتصاد شد.
سیدحسین هاشمی
قائم‌مقام پیشین وزیر کشور، کارشناس صنایع و سیاست‌مدار اصلاح‌طلب ایرانی نزدیک به کارگزارانی‌هاست. وی در دولت یازدهم استاندار تهران شد و پس از این سمت از سوی عبدالرضا رحمانی فضلی، وزیر کشور دولت دوازدهم به‌عنوان قائم‌مقام وزیر کشور منصوب شد. وی همچنین از دوره چهارم در مجلس شورای اسلامی به عنوان نماینده شهرستان میانه حضور داشت و در دوره‌های پنجم، ششم، هفتم و هشتم به‌عنوان رییس کمیسیون صنایع و معادن و در دوره‌های پنجم و ششم عضو هیات‌رییسه مجلس شورای اسلامی بود. هاشمی در انتخابات مجلس شورای اسلامی (۱۳۹۰) نتوانست راهی مجلس شود.
محسن صفایی فراهانی
او از معدود چهره‌هایی است که در حوزه‌های سیاست، اقتصاد و ورزش فعالیت می‌کرد. اعم فعالیت‌های او به قائم‌مقامی در وزارت صنایع و مشاور در وزارت نیرو برمی‌گردد. او همچنین سابقه عضویت در اتاق بازرگانی و صنایع و معادن تهران را دارد. او همچنین یک دوره، ریاست فدراسیون فوتبال را برعهده گرفت.
وی در شورای مرکزی جبهه منحل شده مشارکت نیز عضویت داشت و در مجلس ششم نماینده مردم تهران بود. صفایی فراهانی سال۸۸ بازداشت و پس از آنکه دوران محکومیت خود را سپری کرد از زندان آزاد شد.
مسعود خوانساری
از فعالان اقتصادی شناخته می‌شود که سابقه ریاست اتاق بازرگانی و صنایع و معادن تهران را در کارنامه خود ثبت کرده است.
عضو هیات نمایندگان اتاق تهران و ایران، رییس کمیسیون حمل‌ونقل و گمرک اتاق تهران، مدیرعامل شرکت آکام تجارت صدرا، رییس هیات‌مدیره شرکت لیزینگ اقتصاد نوین، موسس و مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری آتی سامان، عضو هیات‌مدیره شرکت‌های سیمان خاش، فارس، خوزستان و کارون، معاون وزارت راه و رییس سازمان حمل‌ونقل و راهداری در دولت اصلاحات و مشاور ریاست سازمان تامین اجتماعی در دولت سازندگی از دیگر سوابق خوانساری اقتصاددان است.
علینقی مشایخی
استاد مدیریت دانشگاه صنعتی شریف، دانش‌آموخته دانشگاه «ام‌آی‌تی» و رییس انجمن ایرانی پویایی‌شناسی سیستم‌هاست. او در سال۱۳۷۸ با کمک وزارت صنایع و سازمان برنامه دانشکده مدیریت دانشگاه صنعتی شریف را تاسیس کرد. عضو شورای عالی اداری با حکم حسن روحانی(۱۳۹۶)، استاد دانشگاه صنعتی شریف(۱۳۷۶-۱۳۹۰)، رییس و پایه‌گذار موسسه عالی پژوهش در برنامه‌ریزی و توسعه(۱۳۶۸-۱۳۷۴)، مشاور وزیر نیرو در امور برنامه‌ریزی(۱۳۶۴)، مشاور وزیر صنایع سنگین در امور طرح و برنامه(۱۳۶۳)، مشاور وزیر مسکن در امور برنامه‌ریزی(۱۳۶۲)، مشاور سازمان برنامه‌وبودجه(۱۳۶۰-۱۳۶۳) ازجمله سوابق اجرایی اوست.
خداداد غریب‌پور جهان‌آباد
وی تا سال پایانی دولت دوازدهم رییس هیات عامل سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) و معاون وزارت صنعت، معدن و تجارت بود؛ در کارنامه اجرایی او مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری گروه توسعه ملی هم ثبت شده است. غریب‌پور پیش‌تر و در فاصله سال‌های ۱۳۷۶ تا ۱۳۸۴ به مدت هشت سال فرمانداری بویراحمد در دولت اصلاحات را برعهده داشت. او در سال‌های ۱۳۹۳ تا ۱۳۹۵ مدیرعاملی پتروشیمی شازند اراک بود. سال ۹۹ نام خداداد غریب‌پور به‌عنوان یکی از گزینه‌های تصدی وزارت صنعت، معدن و تجارت مطرح شد، اما درنهایت حسین مدرس خیابانی سرپرست وزارت صمت به مجلس معرفی شد که او هم نتوانست در مجلس رأی اعتماد کسب کند. آیا غریب‌پور می‌تواند در این دوره به کرسی وزارت صمت نزدیک شود؟
محمد نجفی‌عرب
او از فعالان اتاق تهران ـ بخش خصوصی ـ شناخته می‌شود و در رزومه کاری‌اش ریاست کمیسیون اقتصاد سلامت اتاق تهران دیده می‌شود.خداداد غریب‌پور: وی تا سال پایانی دولت دوازدهم رییس هیات عامل سازمان ایمیدرو و معاون وزارت صمت بود؛ در کارنامه اجرایی او، مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری گروه توسعه ملی هم ثبت شده است. غریب‌پور پیش‌تر و در فاصله سال‌های ۷۶ تا ۸۴ به مدت هشت سال فرمانداری بویراحمد در دولت اصلاحات را برعهده داشت. او در سال‌های ۱۳۹۳ تا ۱۳۹۵ مدیرعاملی پتروشیمی شازند اراک بود. سال۹۹ نام خداداد غریب‌پور به‌عنوان یکی از گزینه‌های تصدی وزارت صمت مطرح شد، اما درنهایت حسین مدرس خیابانی به مجلس معرفی شد که او هم رأی نیاورد.
مصطفی هاشمی‌طبا
از نامزدهای انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۳۹۶ ایران بود؛ با اینکه از نامزدی انصراف نداد اما اعلام کرد به حسن روحانی، رییس‌جمهوری وقت رأی خواهد داد. او در دولت‌های شهید رجایی و دوران دفاع مقدس وزیر صنایع، و در دولت دوم هاشمی رفسنجانی و دولت اول سید محمد خاتمی (از سال ۱۳۷۲ تا ۱۳۸۰) معاون رییس‌جمهوری و رییس سازمان تربیت‌بدنی بود. سال۱۴۰۲ و در جریان برگزاری کنگره حزب کارگزاران سازندگی، هاشمی‌طبا به حلقه یارانش در حزب کارگزاران سازندگی پیوست و همراه با جهانگیری، همتی و کرباسچی، عضو شورای مشورتی کارگزاران سازندگی شد.
آنچه بررسی شد، فقط مربوط به چهره‌های شاخص کارگروه انتخاب وزیر صمت در دولت چهاردهم بود. واکاوی ما نشان داد کفه تکنوکرات‌ها در حلقه تعیین کاندیداهای وزیر صمت از سایر گرایش‌های دیگر سنگینی می‌کند!
نظر شما