آگاه: یکی از بزرگترین افتخارات ایشان مبارزه موثر با گروههای تروریستی بینالمللی مانند داعش بود. در دورانی که این گروههای افراطی توانسته بودند با اشغال بخشهای وسیعی از عراق و سوریه، امنیت منطقه و جهان را به خطر بیندازند، سلیمانی بهعنوان یک استراتژیست و فرمانده نظامی، نقشی حیاتی در شکست و عقبراندن آنها ایفا کرد. حضور او در میدانهای نبرد، نهتنها به هماهنگی بهتر نیروهای محلی کمک میکرد، بلکه به ایجاد اتحاد میان گروههای مختلف در برابر تهدید مشترک نیز منجر میشد.
اما ویژگی بارز سردار سلیمانی، فراتر رفتن از مرزهای نظامی و تاثیرگذاری بر عرصههای سیاسی و اجتماعی بود. وی با تقویت محور مقاومت در خاورمیانه و ایجاد روابط مستحکم با گروههای مردمی و دولتهای همپیمان، توانست تعادل قوا را در منطقه به سود ملتهای تحت ظلم تغییر دهد. سلیمانی نهتنها یک فرمانده نظامی، بلکه معمار اتحادهایی بود که براساس اصول عدالتخواهی و مقاومت در برابر ظلم بنا شده بودند. شجاعت و اخلاص ایشان، تحسین دوستان و حتی احترام دشمنان را برانگیخت. او خود را همیشه «سرباز وطن» میدانست و در برابر خطرات، حاضر بود جان خود را فدای مردم و سرزمینش کند. این روحیه فداکاری و ازخودگذشتگی، از او چهرهای ساخت که نهتنها در ایران، بلکه در میان ملتهای مظلوم منطقه نیز بهعنوان قهرمانی جاودان شناخته شود.
با شهادت سردار سلیمانی در ۱۳دی ۱۳۹۸ به دست نیروهای آمریکایی، خاورمیانه یکی از تاثیرگذارترین چهرههای خود را از دست داد. اما میراث او، که سرشار از درسهای شجاعت، اخلاص و تلاش برای عدالت است، همچنان الهامبخش نسلهای آینده خواهد بود. سردار سلیمانی، نهتنها نماد مقاومت در برابر تجاوز و تروریسم، بلکه تجسمی از یک شخصیت بیبدیل انسانی است که جانش را در راه دفاع از ارزشهای انسانی و آزادی ملتها فدا کرد.
اقدامات و دستاوردهای سردار قاسم سلیمانی در میدانهای نبرد و عرصه سیاست نهتنها ازسوی دوستان و همپیمانان او مورد قدردانی قرار گرفت، بلکه تحسین بسیاری از کارشناسان نظامی و استراتژیستهای بینالمللی را نیز برانگیخت. توانایی شهید سلیمانی در مدیریت بحرانهای پیچیده و سازماندهی نیروهای مختلف در شرایط بحرانی، او را به یکی از برجستهترین فرماندهان نظامی در سطح جهانی تبدیل کرده بود.
کارشناسان غربی بارها به مهارتهای استراتژیک او اشاره کردهاند. «دیوید پترائوس» فرمانده سابق نیروهای آمریکایی در عراق، او را بهعنوان یک «استراتژیست و رهبر برجسته نظامی» توصیف کرد که با تیزهوشی و درک دقیق از تحولات منطقه، توانسته بود توازن قدرت را به سود ایران و متحدانش تغییر دهد. همچنین، روزنامه نیویورکتایمز در تحلیلهای خود از شهید سلیمانی بهعنوان «معمار نفوذ منطقهای ایران» یاد کرده و او را مغز متفکر استراتژیهای مقاومت در برابر مداخلات خارجی دانسته است.
سردار سلیمانی با بهرهگیری از دیپلماسی نظامی، توانست روابط مستحکمی با گروههای مختلف مقاومت در منطقه برقرار کند. این توانایی او در ایجاد اتحاد میان نیروهای گوناگون، بهویژه در بحرانهای سوریه و عراق، تحسین تحلیلگران نظامی را برانگیخت. بسیاری از کارشناسان اذعان دارند که بدون رهبری او، شکست داعش و آزادسازی مناطق اشغالی در عراق و سوریه ممکن نبود. او نهتنها یک فرمانده نظامی، بلکه یک استراتژیست بود که بهخوبی میدانست چگونه از منابع موجود برای رسیدن به اهداف استفاده کند.
علاوهبر میدان جنگ، اقدامات این قهرمان ملی در حمایت از مظلومان و مقابله با تروریسم جهانی نیز مورد توجه قرار گرفت. او توانست تصویر یک فرمانده انسانی و اخلاقمدار را به نمایش بگذارد که هدف اصلیاش دفاع از جان و حقوق انسانهاست. این ویژگیها، حتی احترام برخی از مخالفان سیاسی او را برانگیخت. برخی تحلیلگران غربی اذعان کردهاند که نبود سلیمانی، خلئی در معادلات امنیتی منطقه ایجاد کرده است که پر کردن آن بهآسانی ممکن نیست. اقدامات و رویکردهای سردار قاسم سلیمانی نشان داد که یک فرمانده نظامی میتواند فراتر از جنگ و درگیریهای مسلحانه، به شخصیتی تبدیل شود که الهامبخش نسلها و الگویی برای مقابله با بیعدالتی باشد. این ویژگیها، او را نهتنها به قهرمانی ملی، بلکه به چهرهای جهانی تبدیل کرد که تحسین و احترام استراتژیستها و کارشناسان بینالمللی را به همراه داشت. میراث او همچنان بهعنوان درسی از شجاعت، تدبیر و تعهد در تاریخ باقی خواهد ماند.
اقدامات مهم سردار شهید قاسم سلیمانی را میتوان در چند حوزه کلیدی دستهبندی کرد. هر یک از این حوزهها نشاندهنده نقش بیبدیل او در تحولات منطقهای و بینالمللی است:
مبارزه با تروریسم بینالمللی و شکست داعش
فرماندهی مستقیم در عملیاتهای حساس: سردار سلیمانی بارها در خط مقدم نبردهای عراق و سوریه حاضر شد. حضور او در جبههها نهتنها باعث تقویت روحیه نیروهای مقاومت میشد، بلکه به هماهنگی و اجرای دقیقتر عملیاتها کمک میکرد.
آزادسازی موصل: شهر موصل، یکی از پایگاههای مهم داعش، در یک عملیات بزرگ آزاد شد که نقش شهید سلیمانی در برنامهریزی و هماهنگی میان نیروهای عراقی و شبهنظامیان بسیار حیاتی بود.
استراتژی بازدارندگی: ایشان از ترکیب قدرت نظامی و دیپلماسی استفاده کرد تا نیروهای متحد را در راستای هدف مشترک، یعنی نابودی داعش، متحد کند.
تقویت محور مقاومت در خاورمیانه
ایجاد شبکه نیروهای مقاومت مردمی: سردار سلیمانی توانست از طریق حمایتهای نظامی، راهبردی و مشورتی، شبکهای گسترده از نیروهای مقاومت مردمی در کشورهای مختلف ایجاد کند. این نیروها به ستون اصلی مقاومت در برابر تجاوزات خارجی و تروریسم تبدیل شدند.
حزبالله لبنان: تحت حمایت مستقیم سلیمانی، حزبالله لبنان به یک نیروی نظامی قوی تبدیل شد که در جنگ ۳۳روزه با صهیونیستها توانست این رژیم را شکست دهد.
حشد الشعبی (عراق): تاسیس و تقویت حشدالشعبی در عراق یکی از برجستهترین اقدامات سردار سلیمانی بود. این گروه نقشی کلیدی در شکست داعش و تامین امنیت عراق داشت.
حمایت از مظلومان: شهید سلیمانی با حمایت از گروههای مقاومت فلسطینی و ارائه کمکهای استراتژیک به آنها، از مبارزه برای آزادی فلسطین و مقابله با رژیمصهیونیستی حمایت کرد.
نقش در جنگ داخلی سوریه
حفظ دولت سوریه: در بحران سوریه، زمانی که سقوط دولت بشار اسد به نظر قطعی میرسید، سردار سلیمانی توانست با سازماندهی نیروهای مقاومت، روند جنگ را تغییر دهد. او در طراحی عملیاتهای کلیدی و تامین منابع لازم برای جبهههای جنگ نقشی کلیدی داشت.
عملیات حلب: آزادسازی حلب از کنترل گروههای تروریستی، یکی از بزرگترین پیروزیهای محور مقاومت در سوریه بود که با هدایت مستقیم سردار سلیمانی انجام شد.
استراتژی چندلایه: شهید سلیمانی علاوهبر میدان جنگ، در جبهههای دیپلماتیک نیز فعال بود. او با هماهنگی میان دولت سوریه، ایران، روسیه و حزبالله، توانست اتحاد قدرتمندی علیه معارضان و تروریستها ایجاد کند.
تاثیر بر دیپلماسی نظامی
مدیریت بحرانها: یکی از نمونههای برجسته، بحران رفراندوم استقلال کردستان عراق در سال ۲۰۱۷ بود. سردار سلیمانی با سفر به اربیل و مذاکره با رهبران کرد، مانع از تشدید تنشها و تقسیم عراق شد.
همکاری راهبردی با روسیه: ایشان نقشی کلیدی در تقویت همکاریهای ایران و روسیه در سوریه داشت که به ایجاد موازنه قدرت در برابر ائتلافهای غربی و افول آمریکا کمک شایانی کرد.
تعامل با ملتها: شهید سلیمانی با نیروهای محلی ارتباط مستقیم و نزدیک برقرار میکرد. این تعاملات باعث میشد مردم و نیروها احساس کنند که بخشی از یک ماموریت بزرگتر برای حفظ امنیت و عدالت هستند.
الهامبخشی به نیروهای مقاومت و ملتهای مظلوم
رهبری کاریزماتیک: شهید سلیمانی با حضور دائمی در میدانهای نبرد، الهامبخش نیروهای مقاومت بود. او در هر عملیات، همراه نیروهایش بود و این ویژگی باعث میشد اعتماد و وفاداری عمیقی نسبت به او ایجاد شود.
نماد مقاومت جهانی: شخصیت سردار سلیمانی فراتر از مرزهای ایران به نماد مقاومت در برابر ظلم و تجاوز تبدیل شد. مردم عراق، سوریه، فلسطین و حتی جوامع دیگر او را بهعنوان قهرمانی بینظیر میشناختند.
مقابله با مداخلات خارجی
کاهش نفوذ آمریکا در منطقه: شهید سلیمانی با استراتژیهای هوشمندانه، مداخلههای نظامی و سیاسی آمریکا را در خاورمیانه به چالش کشید. او با تقویت نیروهای مقاومت، معادلات قدرت را به نفع محور مقاومت تغییر داد.
پاسخ به تجاوزات: در مواردی که نیروهای خارجی حملات مستقیمی علیه محور مقاومت انجام میدادند، این فرمانده بزرگ با طراحی حملات تاکتیکی، آنها را مجبور به عقبنشینی کرد.
رسانهها و اندیشکدهها چه گفتند؟
نیویورکتایمز بهعنوان پربازدیدترین روزنامه آمریکایی چهار مقاله مهم درباره شخصیت و توان فرماندهی سردار سلیمانی کار کرده؛ البته که نمیتوان از کارشناسان غربی انتظار تایید کامل گفتمان مقاومت و رشادتهای ایشان و سایر فرماندهان مقاومت را داشت اما اذعان مقطعی این نویسندگان در هیاهوی عملیاتهای روانی غرب علیه جمهوریاسلامی ایران و جبهه مقاومت نشان از عمق نفوذ و اثرگذاری ایشان است.
قاسم سلیمانی: استراتژیستی با نفوذ در خاورمیانه
این مقاله در سال۲۰۱۳ به تحلیل نقش قاسم سلیمانی در سیاستهای منطقهای ایران و تاثیر او در گسترش نفوذ تهران در خاورمیانه پرداخته و محور اصلیاش اذعان به توانایی سردار سلیمانی در ایجاد شبکهای از نیروهای مردمی در منطقه است که شامل گروههایی مانند حزبالله لبنان، حشد الشعبی عراق و دیگر گروههای مقاومت در سوریه و یمن میشود. نویسندگان در این مقاله شهید سلیمانی را بهعنوان معمار استراتژیهای نظامی و سیاسی ایران معرفی میکنند. کسی که توانسته بود با استفاده از ترکیبی از دیپلماسی و عملیات نظامی، یک محور مقاومت قوی ایجاد کند که در برابر تهدیدات خارجی ایستادگی میکرد.(۱) تحلیلگران نیویورک تایمز معتقدند که نفوذ سردار سلیمانی فراتر از مرزهای ایران بود و توانست معادلات قدرت در غربآسیا را تغییر دهد.
سلیمانی و مبارزه با داعش
این مقاله در سال۲۰۱۵ به نقش حیاتی سردار سلیمانی در شکست گروه تروریستی داعش میپردازد و با اشاره به نقش ایشان در عراق مینویسد: «در زمانی که داعش بخشهای وسیعی از عراق و سوریه را به تصرف خود درآورده بود، سلیمانی با رهبری عملیاتهای مختلف، از جمله آزادسازی موصل و تکریت، نقشی کلیدی در شکست این گروه ایفا کرد.» مقاله تاکید دارد که شهید سلیمانی با هماهنگ کردن نیروهای ارتش عراق، حشد الشعبی و دیگر گروههای محلی، توانست یک ائتلاف قوی علیه داعش تشکیل دهد. نیویورکتایمز این اقدامات را عاملی برای جلوگیری از گسترش نفوذ داعش در منطقه میداند و تأکید میکند که بدون نقش سلیمانی، مبارزه با این گروه به مراتب دشوارتر میبود.(۲)
رهبری کاریزماتیک و تأثیر بر نیروهای منطقه
این تحلیل به ویژگیهای شخصیتی سردار سلیمانی و تأثیر او بر نیروهای محلی و منطقهای پرداخته است. نویسنده شهید سلیمانی را فردی با رهبری کاریزماتیک توصیف میکند که توانست به نیروهای مقاومت الهام ببخشد و آنها را در شرایط بحرانی متحد کند. یکی از ویژگیهای برجسته او، حضور مداوم در خط مقدم جبهههای نبرد بود که باعث افزایش روحیه و اعتماد نیروهای محلی میشد. تحلیلگران نیویورک تایمز معتقدند سردار سلیمانی بهدلیل شجاعت و فداکاریهایش، نهتنها در ایران، بلکه در میان ملتهای منطقه نیز به یک قهرمان تبدیل شد.(۳)
میراث ماندگار قاسم سلیمانی در غربآسیا
این مقاله پس از شهادت ایشان و در سال ۲۰۲۰ به بررسی تاثیرات بلندمدت اقدامات سلیمانی بر سیاستهای خاورمیانه و محور مقاومت پرداخت. نویسنده به این موضوع پرداخته که اقدامات سردار سلیمانی چگونه به ایجاد یک محور مقاومت پایدار در منطقه منجر شد که حتی پس از شهادت او نیز به فعالیت خود ادامه میدهد. تحلیلگران نیویورکتایمز معتقدند شهادت حاجقاسم بهعنوان یکی از فرماندهان برجسته مقاومت، تنشهای منطقهای را افزایش داده و میراث او همچنان الهامبخش نیروهای مقاومت است. مقاله علاوهبر تاکید بر دستاوردهای شهید سلیمانی، به دیدگاههای مخالف نیز پرداخته و تحلیل کرده است که اقدامات او چگونه بر معادلات جهانی تاثیر گذاشت.(۴)
پینوشت:
۱- nytimes.com/۲۰۱۳/۰۹/۳۰/world/middleeast/irans-master-of-intrigue-expands-his-reach-in-the-middle-east.html
۲- nytimes.com/۲۰۱۵/۰۳/۳۰/world/middleeast/iran-revolutionary-guard-commander-suleimani-iraq.html
۳- nytimes.com/۲۰۱۷/۰۸/۳۰/world/middleeast/iran-iraq-isis.html
۴- nytimes.com/۲۰۲۰/۰۱/۰۳/world/middleeast/qassem-soleimani-legacy.html
نظر شما