شاهنامه
-
به مناسبت زادروز ستاره رخشنده شعر فارسی
پروین، مایه اعتبار زن ایرانی است
رخشنده اعتصامی معروف به پروین اعتصامی، شاعر در ۲۵اسفند ۱۲۸۵ در تبریز متولد شد و در ۱۵فروردین ۱۳۲۰ در ۳۴سالگی بر اثر بیماری حصبه درگذشت.
-
آگاه گسترش رمالی و غیب‌گویی در فضای مجازی را بررسی کرده است
بازار انحصاری غیب‌گویان مجازی
زهرا بذرافکن- خبرنگار گروه فرهنگ: با یک بالا و پایین ساده در رسانه‌های اجتماعی حتما برای یکبار هم که شده با محتوایی از نوع دعا برای افزایش ثروت، فال تضمینی تاروت و... مواجه می‌شوید. شاید حتی وسوسه شده باشید که پیام دهید و ببینید که مشکلتان را حل می‌کند یا نه. اگرچه این موضوع محدود به فضای مجازی نیست و در جهان واقعی نیز ابعاد گسترده و محسوسی دارد اما گزینه‌ها و امکاناتی که این فضا به فالگیران و غیب‌گویان می‌دهد این است که مخاطبان بدون برچسب خرافاتی بودن می‌توانند به آنها مراجعه کنند و در گروه مشتریان این بازار قرار بگیرند؛ بازاری که حالا انواع بلاگر را در خود جای داده و بی‌شمار محتوای روزانه در آن تولید می‌شود.
-
نگاهی بر تغییرات ویژگی‌های مضمونی و محتوایی ادبیات داستانی فارسی
روایت ادبی فارسی از اسطوره‌های کهن تا امروز
روایت داستانی در ادبیات فارسی از دیرباز تاکنون، همواره یکی از مهم‌ترین و غنی‌ترین بخش‌های ادبیات ایران بوده است. این روایت‌ها نه تنها به عنوان سرگرمی، بلکه به عنوان ابزاری برای انتقال مفاهیم عمیق فرهنگی، اخلاقی، عرفانی و فلسفی به کار رفته‌اند. ویژگی‌های منحصر به فرد این روایت‌ها باعث شده‌اند که ادبیات داستانی فارسی در جهان شناخته‌شده و مورد تحسین قرار گیرد.
-
گفت‌وگوی «آگاه» با مدیر مرکز تولیدات سینمایی سوره
فیلم اقتباسی بی‌ارزش نیست چون در آن نوعی «خلق» اتفاق میافتد
در چهل‌وسومین جشنواره فیلم فجر تعداد آثار اقتباسی بیش از سال‌های گذشته بود؛ هم اقتباس از یک کتاب، هم اقتباس از یک اتفاق و نکته جالب‌توجه اینکه، عمده آنها هم کارهای خوش‌ساختی از کار درآمده بودند؛ از اقتباس از یک داستان مذهبی- تاریخی گرفته تا یک اتفاق واقعی که در اردیبهشت در ترکمن‌صحرا رخ داد و خاطرات دوران جنگ. همه اینها نشان می‌دهد که مخاطب، فیلم‌هایی را که قصه دارند دوست دارد و هر فیلمی که در گیشه و نزد مخاطب شکست می‌خورد به احتمال زیاد از جنبه قصه نقص داشته است.
-
بررسی ادبیات کودک‌ونوجوان در ایران
نقش ذهن‌ها و جان‌ها
ادبیات کودک‌ونوجوان در ایران از دوره پیشامدرن تا به امروز تحولات زیادی را پشت سر گذاشته است. از قصه‌های شفاهی و آموزش‌های دینی تا کتاب‌های مدرن و دیجیتالی، این حوزه همواره درحال‌رشد و تکامل بوده است. با وجود چالش‌هایی مانند ارزان‌تر تمام‌شدن ترجمه کتاب‌ها و رقابت با رسانه‌های دیجیتال، آینده ادبیات کودک‌ونوجوان در ایران امیدوارکننده به نظر می‌رسد اما سیر مطالعه در میان کودکان و نوجوانان چندان مناسب نیست. در این مطلب تلاش داریم به بررسی وضعیت ادبیات کودک‌ونوجوان در کشور بپردازیم و راهی برای بهترشدن آن پیدا کنیم.
-
به بهانه نامگذاری روز آواها و نواهای ایرانی در تقویم کشورمان
نابغه‌ای ناشناخته که انقلابی در موسیقی برپا کرد
سال‌هاست که علاقه‌مندان و اهالی موسیقی در پی نامگذاری یک روز به نام «موسیقی» در تقویم هستند تا برای این روز هم مثل خیلی از مناسبت‌های دیگر یک روز مشخص وجود داشته باشد. عده‌ای پیشنهادشان روز میلاد فارابی، فیلسوفی بود که خدمات ارزنده‌ای در حوزه موسیقی ارائه داده بود. عده‌ای پیشنهادشان روز تولد محمدرضا شجریان، از اساتید موسیقی ایران بود و عده‌ای هم با هیچ‌کدام از این مناسبت‌ها موافق نبودند و معتقد بودند با نامگذاری یک روز در تقویم اتفاق خاصی نمی‌افتد؛ با همه این احوالات از سال۱۴۰۱ روز ششم بهمن به پاس گرامیداشت صفی‌الدین اُرمَوی، موسیقی‌دان و نظریه‌پرداز برجسته قرن هفتم هجری، به‌عنوان «روز آواها و نواهای ایرانی» نامگذاری شده است.
-
به بهانه سفر اخیر پزشکیان به تاجیکستان
ایران فرهنگی؛ ورای مرزهای سیاسی و جغرافیایی
مسعود پزشکیان، رییس‌جمهور کشورمان چندی پیش به تاجیکستان سفر کرد و در حاشیه یکی از دیدارهایش اشاره کرد که در این کشور اصلا احساس غریبی و غربت نمی‌کند؛ بدون شک این حس رییس‌جمهور کشورمان برآمده از زبان مشترک فارسی میان ایران و تاجیکستان است. زبان فارسی یکی از اصلی‌ترین ویژگی‌های «ایران فرهنگی» و نه‌تنها ویژگی آن است؛ ایرانی که پهنه آن شامل کشورهای زیادی می‌شود که اگرچه امروز مستقل شدند اما هنوز روح ایران در آنجا حضور دارد.
-
نگاهی بر پیوند شعر فارسی و زندگی روزمره
شعر را گم کرده‌ایم
زهرا بذرافکن- خبرنگار گروه فرهنگ: هر قدر که آرامگاه خواجوی کرمانی در شهر شیراز شناخته‌شده است و همواره عده‌ای را برای تفریح و تفرج به‌سمت خود می‌خواند اما خود او، شخصیت و جایگاه ادبی‌اش کمتر برای مردم شناخته شده است. به این بهانه در روز بزرگداشت خواجوی کرمانی، نگاهی بر رکود شعر فارسی در زبان و کلام روزمره ایرانیان داشته‌ایم.
-
ژاله آموزگار و حسن انوری در رونمایی «از ستیز تا ستایش»
مراسم رونمایی از کتاب «از ستیز تا ستایش»، در شب فردوسی و شاهنامه برگزار می‌شود.
-
ژاله علو، پیشکسوت هنر ایران در ۹۷سالگی آسمانی شد
درگذشت خاله لیلای روزی روزگاری
ژاله علو، بازیگر سینما، تئاتر و تلویزیون و گوینده و بازیگر هنرهای نمایشی رادیو عصر روز گذشته (دوشنبه سوم دی) در ۹۷سالگی درگذشت.
-
یک ایران دور سفره یلدا
استقبال سرخ از زمستان سفید
در تمام ادوار تاریخی تا آنجا که اسناد شفاهی و مکتوب وجود دارد برای شب یلدا عناوین شب چله یا چله‌نشینی به کار رفته است. در این شب طولانی آیین‌ها و مراسم‌های ویژه وجود داشته که شاید در سایر مناطق ایران کمتر مرسوم بوده است به آن شب چراغانی چله یا شب چراغ نیز می‌گفته‌اند.
-
کرسی نماد شب‌نشینی‌های زمستانی
حرارت دلچسب و بی‌نظیر کرسی با یک داغی تنبلی‌آور و دو راهی وسوسه ماندن زیر لحاف کرسی در اتاق یا برف‌بازی در هوای سرد بیرون همراه می‌شد که هنوز هم در یاد و خاطره مادربزرگ‌ها و پدربزرگ‌ها مانده است. تهیه سوخت و زغال کرسی و به‌ویژه خاکه زغال و تهیه گلوله‌های خاکستر زغال کار چندان راحتی نبود. اما لذت جمع شدن اعضای خانواده و احساس امنیت حاصل از آن دورهمی، سختی آماده کردن آن را پاک می‌کرد.
-
سلطه فیلتر شکن‌ها بر زندگی مردم
از فناوری‌هراسی بپرهیزیم
حمید ضیایی‌پرور دارای دکترای علوم ارتباطات اجتماعی است که طی ۲۵سال اخیر در حوزه روزنامه‌نگاری و روابط عمومی الکترونیک به‌عنوان مشاور، مدرس و محقق فعالیت می‌کند. مدیرکل دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی رسانه‌های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، معاون مرکز رسانه‌های دیجیتال وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، رییس مرکز اطلاع‌رسانی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و... گوشه‌ای از سابقه فعالیت‌های اجرایی او محسوب می‌شود.
-
منظومه موسیقیایی سیمرغ این شب‌ها مهمان تالار وحدت است
سفر به هفت شهر عشق به همراه فخر ایران
«منظومه سیمرغ » نام اجرایی است که این شب‌ها در تالار وحدت شنیده می‌شود و دوستداران موسیقی کلاسیک و ارکسترال با اشتیاق و به عشق یک اجرا با رهبر ارکستری فرهاد فخرالدینی مهمان این تالار می‌شوند.
-
رونمایی از دو کتاب ادبیات کودک ایران در ارمنستان
«سایه هیولا» و «آهنگی برای چهارشنبه‌ها» به ایروان رسیدند
دو کتاب «سایه هیولا» نوشته عباس جهانگیریان و «آهنگی برای چهارشنبه‌ها» نوشته فرهاد حسن‌زاده در کتابخانه ملی کودکان ارمنستان رونمایی شدند.
-
کاغذک
آرزوی کاغذک
در خبرها آمد که سازمان جهانی گردشگری (UNWTO) روستای اصفهک (از توابع طبس در استان خراسان جنوبی) را در فهرست بهترین روستاهای گردشگری ۲۰۲۴ انتخاب کرد.
-
گفت‌وگوی «آگاه» با نویسنده و پژوهشگر حوزه ارتباطات به مناسبت روز جهانی نوجوان
چالش اصلی نوجوان امروز جامعه‌پذیری است
زهرا بذرافکن - خبرنگار گروه فرهنگ: نوجوانی، گروه سنی‌ای است که هر وقت سخن از آن به میان می‌آید، همه تاکید می‌کنند که حساس‌ترین دوره زندگی هر فردی است. اگر روراست باشیم، هیچ‌کدام از ما هنوز دوره نوجوانی را درک نکرده‌ایم، گرچه پنج سال، ۱۰سال یا بیشتر از آن گذشته باشد. همین درک نکردن را می‌توان در سطح تولیدات و محصولات فرهنگی کشورمان برای این گروه سنی حساس هم تعمیم داد. اگرچه دغدغه‌مندانی در این حوزه هستند اما معمولا نوجوان را تنها در مرز بزرگسالی قرار می‌دهیم و او را در این جهان تنها می‌گذاریم؛ نه آنقدر کوچک است که به کمک مستقیم نیاز داشته باشد و نه آنقدر بزرگ که دست از هدایت مستقیم او برداریم.
-
گردشگری
معرفی قلعه ضحاک؛ برجی از شکوه و ترس
قلعه ضحاک، قلعه‌ای تاریخی در یکی از مرتفع‌ترین بخش‌های هشترود است که یادآور داستان‌های شاهنامه است. این قلعه یکی از جاذبه‌های گردشگری استان آذربایجان شرقی است که در دل طبیعتی زیبا قرار گرفته است.
-
«شاهنامه بزرگ ایلخانی (ابوسعیدنامه)» رونمایی می‌شود
مراسم رونمایی از کتاب «شاهنامه بزرگ ایلخانی (ابوسعیدنامه)» سه‌شنبه اول آبان با حضور نویسنده و مترجمان در موسسه کتابخانه و موزه ملی ملک برگزار می‌شود.
-
مدیر انتشارات مهرک در باره وضعیت نشر کتاب کودک در گفت‌وگو با «آگاه» عنوان کرد
کیفیت غیر قابل قبول!
زهرا بذرافکن – خبرنگار گروه فرهنگ: ۱۶مهرماه، روز ملی کودک است؛ مناسبتی که در سال، بیش از بقیه زمان‌ها توجه‌ها را به تولیدات و محصولات فرهنگی برای این گروه سنی مهم و حساس جلب می‌کند و فرصتی است برای اشاره‌ای به ضعف و نقصان‌های موجود در چرخه گونه‌های مختلف محصولات فرهنگی کودک. در این گزارش با تمرکز بر حوزه نشر کودک به دو انتشارات «کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان» و «مهرک» مراجعه کرده‌ایم و علاوه بر تهیه فهرستی از پرمخاطب‌ترین عناوین در هر دو انتشارات کودک و نوجوان، با مدیر انتشارات مهرک، سمانه‌سادات حسینی درباره کم و کاست‌های این حوزه به گفت‌وگو نشسته‌ایم که در ادامه می‌خوانید. گفت‌وگوی ما با مدیر بخش انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، عباس محمددینی در نهایت میسر نشد.
-
گردشگری
آتشکده آذرگشنسب؛ تخت‌سلیمان آذربایجان غربی
آتشکده آذرگشنسب یکی از مشهورترین آتشکده‌های ایران و مکان های دیدنی استان آذربایجان غربی به شمار می‌آید که در ۳۲ کیلومتری شهر تکاب و در روستای تخت‌سلیمان (شیز) واقع شده است.
-
نگاهی به کنسرت نمایش «سی‌صد-گات» که این شب‌ها در سعدآباد روی صحنه می‌رود
ملغمه!
زهرا بذرافکن- خبرنگار گروه فرهنگ: رویداد هنری «سی‌صد» با حضور چهره‌های سینما و تئاتر که در تیرماه سال جاری اجراهایی را پشت سر گذاشت و بار دیگر اجراهایش را از دوشنبه ۲۹ مرداد ۱۴۰۳ در کاخ سعدآباد با داستانی به نام «گات» از سر گرفت، این‌بار به تهیه‌کنندگی تهمورس پورناظری روی صحنه رفت. درحقیقت این کار موسیقی- نمایش با وجود اینکه از چند روز پیش از آغاز اجرا، بلیت‌فروشی را آغاز کرده بود، اطلاعات کافی درباره جزییات کار را در اختیار مخاطبان قرار نداد و به شکل قطره‌چکانی، عوامل بخش نمایش را معرفی کرد. از این کنسرت-نمایش یک دوره اجرای اول در سال۱۴۰۱ به روی صحنه رفت؛ البته برخی کنسرت-نمایش «سی» به کارگردانی علی‌اصغر دشتی با داستان‌های شاهنامه (زال و رودابه، رستم و اسفندیار و رستم و سهراب) را هم گام آغازین این اجرا می‌دانند. به هر تقدیر حالا اجرای تازه سی‌صد با نام گات به دور دوم رسیده و زمان مناسبی برای صحبت درباره آن است.
-
مروری بر تاریخچه تئاترهای ملی
مروری داریم بر تئاترهایی که تحت عنوان «تئاتر ملی» این نوع از نمایش را به‌شکل امروزی آن رسانده‌اند.
-
نگاهی به نمایش رستم و سهراب
پر اندیشه دل، پر ز گفتار سر
در این روزها جمع زیادی از مردم پایتخت‌نشین پوسترهای زیادی با چهره‌های آشنا و گریم‌های جذابی را در سطح شهر مشاهده کرده‌اند که روی آنها با خطی بسیار دلنشین نوشته شده است: «نبرد رستم و سهراب». حتی اگر از مردم پایتخت محسوب نشوید حتما در فضای مجازی ویدئویی از علی زندوکیلی، خواننده مطرح و خوش صدای موسیقی ایران را دیده‌ایدکه آوازی حماسی را با تاکید بر کلمه «وطن» می‌خواند.
-
به تصویر کشیدن شاهنامه روی صحنه تئاتر
نبرد رستم و سهراب، رجوعی بجا به ادبیات کهن
نمایش موزیکال «هفت‌خان اسفندیار»، بازتولید هنری با اقتباسی آزاد از یکی از برجسته‌ترین داستان‌های ایرانی است که سال گذشته درست در همین ایام یعنی اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۲ به کارگردانی حسین پارسایی و با حمایت سازمان رسانه‌ای اوج اجرا شد و مورد استقبال فراوانی قرار گرفت.
-
«کیومرس‌نامه» با روایت میرجلال‌الدین کزازی منتشر شد
آلبوم موسیقی کیومرس‌نامه روایت داستان کیومرث در شاهنامه است که ازسوی میرجلال‌الدین کزازی، استاد دانشگاه، شاعر، نویسنده، مترجم، شاهنامه‌پژوه و چهره ماندگار فرهنگ و ادب ایران با آهنگسازی مسیح تحویلداری و خوانندگی حسین علیشاپور همزمان با سالروز بزرگداشت فردوسی در ۲۵اردیبهشت‌ماه منتشر شده است.
-
مروری بر چند کتاب در آستانه نمایشگاه کتاب تهران
با کتاب شروع کن
وقتی قرار شد که درباره کتاب‌ها یک مرور و روایتی بنویسم و چندتایی از بین بی‌شمار کتاب را انتخاب کنم، به یک وضعیت «چه کنم، چه کنمی» افتادم که نگو و نپرس. صدای کتاب‌ها را از جهات مختلف می‌شنیدم که می‌گفتند: «ما را هم در بین کتاب‌ها قرار بده و یک فرصت برای دیده شدن ما فراهم کن.» این حکایت دردناکی است که کتاب دارد، اینکه این یاری که همه او را مهربان می‌دانند ولی در گرو مهرش ندارند باید آنقدر در قفسه کتابفروشی‌ها بماند و خاک گذر زمان را بخورد تا شاید روزی دستی مهربان او را از بین کتاب‌ها دربیاورد و با خود به خانه ببرد؛ البته باز هم ضمانتی نیست که خوانده شود ولی یک قدم از دیگر کتاب‌هایی که آنجا مانده‌اند به مقصود نزدیک‌تر است.