آگاه: موجی که از اواخر دهه ۸۰ شمسی آغاز و تا به امروز ادامه دارد و با گسترش و تنوع این شبکهها و کارویژههای آن به طور طبیعی میزان گرایش کاربران داخلی نیز به شدت افزایش یافت. در این میان، اینستاگرام بهعنوان یکی از محبوبترین پلتفرمهای تصویری، نفوذ جدی در بین کاربران ایرانی پیدا کرد و میتوان اذعان کرد که در چند سال گذشته به صورت محسوس و نامحسوس تاثیر قابل توجهی بر سبک زندگی ایرانیان گذاشته است. براساس نتایج «پیمایش ملی فرهنگ رسانههای اجتماعی»، با وجود فیلترینگ شبکههای اجتماعی مهم دنیا در ایران، اینستاگرام برای ۷۲ درصد از ایرانیها همچنان محبوبترین رسانه اجتماعی است و بیش از ۳.۷ میلیون کسبوکار در داخل کشور با وجود فیلتر اینستاگرام، همچنان در آن فعال هستند.
(آمار مربوط به ابتدای سال گذشته است) حتی چندی پیش بر اساس یک برآورد، ایران با حدود ۴۴ میلیون کاربر اینستاگرام، هشتمین کشور جهان از نظر میزان استفاده از اینستاگرام محسوب میشود. همه این آمارها حکایت از شکلگیری جریان جدیدی از زیست مجازی ملت ایران دارد که آینده پرفرازونشیبی را نشان میدهد. در فضای امروز اینستاگرام بازنمایی زندگی روزمره کاربران غلبه عجیبی دارد؛ دنبال کردن و الگوبرداری از سلبریتیها و اینفلوئنسرها یک رویه جدی و غیرقابل چشمپوشی است و تغییر در اولویتهای فرهنگی و مصرفگرایی یک نتیجه طبیعی و متداول محسوب میشود. اینستاگرام فرصتی فراهم کرده تا کاربران هویت شخصی، حرفهای یا هنری خود را به نمایش بگذارند و مورد تایید یا انتقاد دیگران قرار بگیرند که خروجی آن ، تقویت فردگرایی شده است.
روابط میانفردی (خانوادگی، دوستانه، عاطفی) هم تحتتاثیر حضور دائمی در اینستاگرام دچار تغییر شدهاند. برخی از این تغییرات مثبت (افزایش آگاهی، ایجاد ارتباطات جدید) و برخی منفی (سطحی شدن روابط، مقایسههای نابهجا و...) هستند. البته که فاکتورهای مثبتی همچون افزایش آگاهی، رشد مشاغل مجازی و فرصت دیده شدن برای استعدادهای مختلف (عکاسی، طراحی، نویسندگی، مد و...) را هم نمیتوان نادیده گرفت.
با لحاظ همه این مقدمات و اعداد و ارقام باید یک کار جدی روی تاثیرات مختلف اینستاگرام بر لایههای مختلف زندگی مردم صورت گیرد تا در آینده دچار ابهام نشویم. امروزه تحولات شبکههای اجتماعی بسیار سریع است و سنجش میزان تاثیرپذیری آنان بر جامعه و سبک زندگیها معمولا به دست فراموشی سپرده میشود. در دنیای امروز، رسانههای اجتماعی به بازیگران قدرتمند در شکلدهی به افکار عمومی، هنجارها و رفتارهای اجتماعی بدل شدهاند. اینستاگرام بهعنوان پرمخاطبترین شبکه اجتماعی تصویری در ایران، نقشی فراتر از یک ابزار سرگرمی پیدا کرده و چه بخواهیم و چه نخواهیم آینده جامعه ایران را از جهات مختلف تحت تاثیر قرار خواهد داد. تحول در هویت و سبک زندگی نسلهای آینده، اقتصاد دیجیتال و اشتغال غیررسمی، تغییر در نهادهای سنتی، تحول در سیاست و کنشگری اجتماعی و تحول در علم و آموزش همگی گوشهای از تغییراتی خواهند بود که به واسطه توسعه اینستاگرام در آینده ایجاد خواهد شد. اینجاست که مسئله آیندهپژوهی شبکههای اجتماعی باید در اولویت قرار گیرد.
۲۳ مهر ۱۴۰۴ - ۲۲:۱۸
کد خبر: ۱۷٬۰۳۶
با گسترش فضای مجازی و دسترسی عمومی به اینترنت، شبکههای اجتماعی به یکی از مهمترین بسترهای تعامل اجتماعی، ابراز هویت و بازنمایی سبک زندگی تبدیل شدهاند.
نظر شما