آگاه، سید مرتضی مفیدنژاد: حالا بعد از گذشت قریب به ۱۸۲۵ روز، مهم‌ترین سئوالی که باید از خودمان و نهادهای دولتی و غیردولتی بپرسیم این است که در طی این مدت مدل مواجهشان با یکی از مهم‌ترین اسناد بالادستی جمهوری اسلامی ایران در طول عمر ۴۵ سالهاش چگونه بوده است و چقدر به آن اهتمام داشته‌اند؟ حالا که ۶۰ ماه از عمر صدور اساسنامه اقدام و عمل نظام اسلامی ایران در ۴۰ سال دوم گذشته است؛ چقدر لایه‌های پیدا و پنهان این بیانیه در محافل علمی و سیاستگذاری مورد واکاوی و تحلیل قرار گرفته است؟
از همان روزهای ابتدایی این اتفاق مهم در ۲۲ بهمن ۱۳۹۷ بسیاری از نخبگان و دلسوزان تاکید کردند که برخورد تشریفاتی و تزئینی با بیانیه گام دوم محتمل‌ترین آسیب خواهد بود وآن را از رسیدن به مقصود داخلی‌اش دور خواهد کرد. در واقع تکرار بدون تبیین این بیانیه علاوه بر اینکه راه به جایی نمی‌برد بلکه آستانه حساسیت و اهمیت افکار جامعه نسبت به آن را نیز پایین می‌آورد. امروز و از فراز گذران ۵ سال باید تصریح کنیم که تکرار بدون تبیین و مواجه شکلی- و نه محتوایی- با فرازهای پر اهمیت گام دوم از همان روزهای ابتدایی پس از صدور آغاز شد و هرچه جلوتر آمدیم همان تکرار ساده نیز از سوی نخبگان و طبقات فعال جامعه رخ نمی‌دهد و این واقعیت تلخی است که بیانیه گام دوم از دستور کار بسیاری از افراد و نهادهای مسئول خارج شده است.
در روزهای کنونی که آغاز مسیر ششمین سال صدور بیانیه گام دوم است هنوز به‌صورت حرفه‌ای عملیاتی مفاد و محورهای این بیانیه وارد جریان سیاستگذاری و مدیریت اجرایی کشور نشده است و راهبردهای مطرح شده در این متن راهبردی، به راهکارهای عملیاتی نرسیده است.
طبیعتاً تبدیل استراتژی‌ها به یک برنامه عملیاتی متقن و راهبردی نیازمند حضور فعال دانشگاه‌ها حوزه‌های علمیه و مراکز علمی، پژوهشی و تحقیقاتی است و امروز علاوه بر اینکه نهادها و افراد مسئول بایستی نسبت به عملکرد و مواجهشان با بیانیه گام دوم در این پنج سال پاسخگو باشند، بایستی به یک چارچوب کلان برای تبدیل راهبردهای بیانیه به مقولات عملیاتی و عینی نیز دست یابند. تک‌تک افراد جامعه اعم از نخبگان و طبقات مختلف مردمی اگر ایمان داشته باشند منبع صادر کننده این سطور در جایگاه نگاهی جامع از افقی بالاست؛ بنابراین هیچ‌وقت سعی نمی‌کند با این بیانیه برخورد تشریفاتی، تزیینی و شکلی داشته باشد.
همان‌طور که بار عمده بیانیه گام دوم در زمان صدور بر شانه جوانان و نخبگان بوده است؛ امروز هم یک فراخوان جدی بایستی در بین جوانان و نخبگان صورت گیرد تا شانه‌هایشان را زیر بار مسئولیت بیانیه قرار دهند و به جبران همه کم‌کاری‌ها و کوتاهی‌ها حرکت به‌سوی تحقق جدی آن را آغاز کنند. درنهایت هم بایستی در مواجه با این بیانیه مراحل زیر را مدنظر داشته باشند:
الف) مطالعه و بازخوانی عمیق و مسئله‌مند بیانیه
ب) طراحی و تعیین ظرفیت برای عملی‌شدن بیانیه
ج) ارائه راهکارهای عملیاتی عینی و یقین مرجع اقدام برای تحقق بیانیه
د) گفتمان‌سازی در سطح جامعه
ک) مطالبه‌گری
و) نظارت دقیق بر حسن اجرای مفاد بیانیه
با عبور از مراحل بالا می‌توان امید داشت که این بیانیه در عرصه زندگی عمومی جامعه ایران جلوه‌گر و موثر باشد.
نظر شما