آگاه: محمد خزاعی، رییس سازمان سینمایی طی حکمی ازسوی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به‌سمت دبیری جشنواره فیلم فجر با حفظ سمت قبلی منصوب شد. درحالی‌که وضعیت نظارت بر سینما در دو سال انتصاب خزاعی به ریاست سازمان سینمایی انتقادات جدی و تا حدی گسترده را به دنبال داشته است، حالا دبیری مهم‌ترین رویداد سینمایی کشور نیز به‌طور رسمی به او سپرده شده است. این موضوع در حالی رخ داده است که نتایج مثبت محدود سیاست‌های اجرایی او طی بیش از دو سال گذشته قابل‌توجه است اما اتفاقات بی‌سابقه‌ای نیز در این دوره رخ داده که اصلاح و بهبودشان خود زمان و نیروی زیادی را می‌طلبد. ازجمله این نقص‌ها می‌توان به تک‌ژانری شدن سینمای ایران، کثرت تولیدات بی‌کیفیت سینمایی که حتی در گیشه هم موفقیت قابل‌توجهی کسب نمی‌کنند و قاچاق‌های عجیب و پرتکراری که در سینما اتفاق افتاد اشاره کرد. 

سلام سینما بر یکدستی

با آنکه بسیاری از سینماگران و اهالی رسانه در نتیجه موارد یادشده ضعف‌های دیگر، انتقادهای جدی به عملکرد مدیریتی ریاست سازمان سینمایی و سیاست‌گذاری‌های رخ‌داده در آن وارد کردند و مرور نتایج عینی و خروجی سینمای ایران در این مدت به‌خوبی گویای وضعیت حاکم هست اما یکدستی و تکصدایی در مدیریت حوزه سینمای کشور متولد شده و ادامه خواهد داشت. این در حالی است که بسیاری از فیلمسازان مطرح کشور در شرایط فعلی در جریان‌های تولیدی سینما حضور ندارند و به‌طور عمده نیز تکصدایی در آن به روشنی روز است. علاوه‌برآن در دوره گذشته جشنواره فیلم فجر شاهد تلاش سازمان‌ها و نهادهای سینمایی برای ایجاد تنوع در تولیداتشان بودیم که شاید در سال‌های بعد نتیجه‌ قابل‌توجهی در برداشته باشد و تا پیش از آن وضعیت سینما در رکود محتوایی بی‌سابقه‌ای که آغاز شده است، مستغرق خواهد بود. علاوه‌برآن نیز برای این آثار فرصت خوبی در اکران فراهم نشد یا خود آثار قابلیت جذب مخاطب را نداشتند، مانند فیلم «آسمان غرب» که در گیشه و مخاطب‌یابی به‌سختی شکست خورد. این در حالی است که سرمایه اقتصادی زیادی صرف تولید این فیلم پرهزینه و پربازیگر شده بود.

بعد از آغاز سال جدید، جسته و گریخته اخباری از تغییر مدیریت سازمان سینمایی به گوش می‌رسید که انعکاس آن در رسانه‌ها نیز دیده شد، باوجوداین آنچه رخ داد، متفاوت بود. بعد از پاسخ روشن وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نسبت‌به تثبیت خزاعی تا آخر دوره دولت فعلی، دادن سمت دیگری به او که خود مسئولیت و بار سنگینی است که پیشاپیش بیشینه فعالان این حوزه به نتیجه موفقیت‌آمیز این هر دو با هم بدبین‌اند، جای تامل دارد.

راهکار به تغییر دبیر جشنواره منتهی شد

با اینکه انتقادات بسیاری بر شیوه مدیریتی سینمای ایران وارد شد و خروجی این شیوه بعد از دو سال کاملا قابلیت ارزیابی، بررسی و نتیجه‌گیری را دارد، انتظار آن می‌رفت که با این معضلات عمیق ایجادشده، راهکاری اساسی‌تر برای تغییر یا توقف این شیوه مدیریت به کار رود اما درنهایت همه‌چیز در همان چارچوب و با همان مسیر قبل پیش رفت. اصلاح و تحول منتهی به حذف دبیر جشنواره فجر شد و این یعنی سینما به همین وضع خواهد ماند و محدوده ایجاد تغییر و اصلاح در حد جشنواره فجر است. 

این نکته نیز قابل‌توجه است که دبیر دو دوره گذشته جشنواره فیلم فجر، سید مجتبی امینی از نزدیکان محمد خزاعی بود و با حکم او به این سمت منصوب شده بود. امینی در دوره پیشین جشنواره فیلم فجر موجب انتقاد و اعتراض‌های زیادی شد که درنهایت آنها را رها کرده و با پاسخگونبودن نسبت‌به این موضوع جشنواره را به پایان برد. یکی از این موارد، راه نیافتن فیلم «بی‌بدن» به بخش مسابقه جشنواره فیلم فجر بود که با وجود اعتراض عوامل فیلم درنهایت نه‌تنها به این بخش اضافه نشد که هیچ توضیح قابل اتکایی نیز درباره آن ارائه نشد.