-
مروری بر نوحهها و مداحی‌های خاطره‌انگیز
سلام ما به کربلای اطهرت
با فرارسیدن ماه محرم، خیابان‌ها و کوچه‌های ایران غرق در نوای سوزناک نوحه‌های عاشورایی می‌شوند؛ نواهایی که فراتر از یک آیین سوگواری، بخشی از هویت فرهنگی و مذهبی این سرزمین را شکل می‌دهند. نوحه‌خوانی، هنری دیرینه که ریشه در قرن‌ها پیش دارد، با ترکیب شعر، موسیقی و احساس، قلب میلیون‌ها عزادار را در مراسم‌های محرم به تسخیر درمی‌آورد.
-
به مناسبت دهم تیرماه؛ روز دیپلماسی فرهنگی
مسیر طولانی و پرچالش دیپلماسی فرهنگی در ایران
از سال گذشته (۱۴۰۳)، تقویم ملی کشورمان صاحب مناسبتی با نام «دیپلماسی فرهنگی» شد؛ دلیل این نامگذاری سالگرد تاسیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی است و این مناسبت به همت این سازمان و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تعریف شد.
-
به بهانه روز صائب تبریزی غزل‌سرای ایرانی
علاج به‌موقع دردهای وطن با شعر
دهم تیرماه در تاریخ ملی کشورمان به نام «صائب تبریزی»، بزرگ‌ترین غزل‌سرای قرن یازدهم هجری و نامدارترین شاعر زمان صفویه نامگذاری شده است، شاعری که با استفاده از واژه‌های عامیانه توانست جان دوباره به شعر و ادبیات این مرزوبوم دهد.
-
به بهانه سالروز حملات شیمیایی رژیم بعثی به سردشت
مظلومیت قربانیان یک جنایت در سینما
هفتم و هشتم تیرماه، سالروز بمباران شیمیایی شهر سردشت است؛ رژیم بعث عراق که از پیروزی در جبهه‌های جنگ علیه ایران ناامید شده بود، تصور می‌کرد با حملات شیمیایی می‌تواند خواسته‌های خود را بر ملت ایران تحمیل کند. ازاین‌رو در روزهای هفتم و هشتم تیرماه ۱۳۶۶، هواپیماهای بمب‌افکن عراق با بمب‌های شیمیایی به چهار نقطه پرازدحام و متراکم جمعیتی شهر سردشت حمله کردند و زن و کودک، خُرد و کلان و مردم بی‌گناه آن شهر و اطراف آن را آماج گازهای کشنده و دهشتناک شیمیایی قرار دادند.
-
به بهانه روز شعر و ادبیات آیینی
تسلای شعور آفرین
شورای فرهنگ عمومی که یکی از وظایفش نامگذاری روزها و مناسبتها در تقویم ملی کشورمان است، خردادماه سال ۱۴۰۰ روز اول محرم را روز شعر و ادبیات آیینی و روز بزرگداشت محتشم کاشانی نامگذاری کرد. محتشم کاشانی، برجسته‌ترین شاعر مرثیه‌سرای ادبیات فارسی است.
-
اراده‌ای که آمریکا از آن می‌ترسد
تــــــــوازن
محسن بنی احمدی : بازدارندگی، در منطق نظامی و ژئوپلیتیک، وقتی واقعی است که نیازی به اثبات خود نداشته باشد. نه از زبان فرماندهی، نه در مانورهای نمایشی و نه حتی با هشدارهای دیپلماتیک. بازدارندگیِ واقعی، خودش را در لحظه‌ای نشان می‌دهد که دشمن با همه ابزارهای تهاجمی‌اش «نمی‌زند» یا بدتر «نمی‌تواند بزند».
-
دیدگاه کاربران بین‌المللی در شبکه‌های اجتماعی نسبت به جنایت جنگی رژیم صهیونیستی
وقتی تروریسم جهان را به قضاوت کشید
در ژوئن ۲۰۲۵، درگیری‌های نظامی میان کشور ما و رژیم صهیونیستی در پی حمله وحشیانه این رژیم آغاز شد و جهان را در شوک و نگرانی فرو برد.
-
نگاهی بر اصول مدیریت روایت رسانه‌های داخلی در میدان جنگ امروز
رسانه در خط مقدم
مدیریت رسانه در دوره جنگ فراتر از اطلاع‌رسانی صرف است؛ این مدیریت بازتابی از جنگ روانی، جلب همبستگی ملی و مقابله با موج گسترده اطلاعات نادرست است.
-
اهالی فرهنگ و هنر، یک‌دل و یک‌صدا در حمایت از ایران
پیروز نهایی، ملت ایران است
با گذشت ۱۰ روز از حملات بی‌رحمانه رژیم صهیونیستی به ایران و حمایت آمریکا از این جنایت، دیروز مراکز هسته‌ای کشور نیز توسط بمب‌افکن‌های آمریکایی ترامپ مورد حمله قرار گرفت. ورود آمریکا به این جنگ، علاوه‌بر نشان دادن وضعیت حساس و گرفتارشدن رژیم اسرائیل در شرایط خودساخته، مهر باطلی بر ادعاهای سیاست‌مداران آمریکایی مبنی بر مخالفت با جنگ‌طلبی بود.
-
همراهی بی‌پایان اهالی فرهنگ و هنر با مردم
از اهدای سیمرغ به سحر امامی تا تشکیل قرارگاه فرهنگی کودک‌ونوجوان
در پی ادامه تجاوز رژیم صهیونیستی به ایران، اهالی فرهنگ و هنر به این اتفاق تلخ واکنش نشان دادند و همه آنها ضمن ابراز همدلی با مردم ایران نسبت به این اقدام رژیم صهیونیستی، ابراز خشم و نفرت کردند.
-
مروری بر اخبار و واکنش‌های اهالی فرهنگ و هنر
از عیادت مجروحان تا بازگشایی همه مراکز هنری و سینمایی کشور
با گذشت یک هفته از حملات بی‌رحمانه رژیم صهیونیستی به ایران، اهالی فرهنگ و هنر کشورمان همچنان نسبت به این اتفاقات تلخ واکنش نشان دادند و همه آنها ضمن ابراز همدلی با مردم ایران نسبت به این اقدام رژیم صهیونیستی ابراز خشم و نفرت کردند.
-
مروری بر ترور خبرنگاران از سوی رژیم اشغالگر صهیونیستی
از ترور تا تحمیل سکوت بر راویان حقیقت
زهرا بذرافکن - خبرنگار گروه فرهنگ: در تاریخ جنگ‌های معاصر، خبرنگاران همواره نقشی کلیدی در مستندسازی واقعیت‌ها، افشای خشونت‌ها و روایت حقیقت ایفا کرده‌اند اما همین تلاش برای آشکارسازی حقیقت، آنان را به یکی از آسیب‌پذیرترین گروه‌ها در میدان‌های نبرد تبدیل کرده است. ترور، ربایش، شکنجه و سانسور ازجمله تهدیدهایی است که خبرنگاران در جنگ‌ها با آن روبه‌رو می‌شوند.
-
نگاهی به نقش رسانه در تحقق اهداف دروغین رژیم صهیونیستی
از بازی‌های رسانه‌ای تا مقابله با اخبار جعلی
در دنیای امروز، جنگ تنها در میدان نبرد فیزیکی رخ نمی‌دهد؛ جبهه دیگری وجود دارد که به همان اندازه حیاتی و تاثیرگذار است: فضای رسانه‌ای. باتوجه‌به درگیری‌های سال‌های اخیر در سراسر جهان و نیز تعرض آشکار رژیم صهیونیستی به خاک کشور و جان ملت ما، درک نقش رسانه‌ها در شکل‌دهی به افکار عمومی، مدیریت روایت جنگ و انتشار اطلاعات ضروری است. در این متن به بررسی بازی‌های رسانه‌ای در جنگ، انتشار اخبار جعلی (فیک‌نیوز) و نحوه مقابله رسانه‌های رسمی با این چالش‌ها می‌پردازیم.
-
-
واکنش‌های اهالی فرهنگ و هنر نسبت به حمله رژیم صهیونیستی به ایران
پیام روشن است؛ تا پای جان ایستادهایم
در پی تجاوز رژیم صهیونیستی به ایران، اهالی فرهنگ و هنر به این اتفاق تلخ واکنش نشان دادند و همه آنها ضمن ابراز همدلی با مردم ایران نسبت به این اقدام رژیم صهیونیستی ابراز خشم و نفرت کردند؛ در ادامه نگاهی خواهیم داشت به برخی از این واکنشها.
-
نباید همه‌چیز را با عینک مبانی غرب دید
خاستگاه باز تولید امر مقدس
مهدی ارمغانی - آگاه فرهنگی و رسانه‌ای: یکی از مسائلی که در سال‌های اخیر در گفتمان‌های انتقادی نسبت به آیین‌های جمعی شیعی، به‌ویژه در ایران معاصر، مطرح شده، مسئله «انبوه‌سازی آیین‌ها» و به‌تبع آن، ازمیان‌رفتن هویت‌های آیینی خرد است. این تحلیل، با اتکا به مفاهیمی چون توده‌سازی، پروپاگاندا، از دست رفتن سوژگی آیین‌گزاران و همسان‌سازی نشانه‌شناختی، می‌کوشد مناسک عمومی را به‌مثابه سازوکارهایی قدرت‌محور بازخوانی کند. گرچه چنین رویکردی می‌تواند نگاهی نقادانه به سازوکارهای بازنمایی رسمی و تلاش برای تسلط گفتمانی داشته باشد، اما از منظر جامعه‌شناسی تربیت و دین، برخی پیش‌فرض‌های آن قابل بازاندیشی است.
-
زبان مشترک شوخی و اعتراض؛ پیدا و پنهان میم‌ها در فرهنگ ایرانی
از ملانصرالدین تا اینستاگرام
زهرا بذرافکن - خبرنگار گروه فرهنگ: در عصر ارتباطات دیجیتال و گسترش بی‌سابقه شبکه‌های اجتماعی، پدیده‌ای نوظهور و درعین‌حال ریشه‌دار، به نام «میم»، جایگاه ویژه‌ای در فرهنگ جهانی و به تبع آن، فرهنگ ایرانی یافته است. «میم» را می‌توان به معنای واحدی از اطلاعات فرهنگی قابل‌تکثیر و انتشار سریع تعریف کرد که می‌تواند در قالب‌های مختلفی از جمله تصویر (همراه با متن) یا شفاهی (تکیه‌کلام‌ها و نقل‌قول‌ها) تولید و منتشر می‌شود. این واحدهای فرهنگی، چه به صورت آگاهانه و چه ناآگاهانه، به‌سرعت در میان افراد منتقل شده و بر شیوه‌های تفکر، گفتار و تعاملات اجتماعی تاثیر می‌گذارند. از سوی دیگر، فرهنگ به عنوان مجموعه‌ای از ارزش‌ها، باورها، آداب و رسوم، زبان و اشکال هنری که توسط یک جامعه مشترک است، پیوسته در حال تحول و دگرگونی است. میم‌ها نه‌تنها بازتابی از فرهنگ معاصر هستند، بلکه در شکل‌گیری و هدایت آن نیز نقش فعالی ایفا می‌کنند.
-
تحول دیجیتالی در صنایع فرهنگی
از بحران تا احیا
زهرا بذرافکن - خبرنگار گروه فرهنگ: صنعت نشر و سینمای مستند در دهه گذشته تحولات شگرفی را تجربه کرده‌اند که ریشه در تغییر رفتار مخاطبان و ظهور پلتفرم‌های دیجیتال دارد. در سال‌های ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۹، صنعت نشر با بحران بی‌سابقه‌ای مواجه بود. آمارهای انجمن ناشران آمریکا نشان می‌داد فروش کتاب‌های چاپی ۴۰ درصد کاهش یافته و میانگین زمان مطالعه نسل جوان به کمتر از هفت دقیقه در روز رسیده بود. همزمان، سینمای مستند نیز با کاهش شدید مخاطب روبه‌رو شده بود، به‌طوری‌که میانگین بیننده مستندهای تلویزیونی به حدود ۱۰۰ هزار نفر کاهش یافته بود. این وضعیت نگران‌کننده باعث شده بود، بسیاری از کارشناسان، آینده تاریکی را برای این صنایع فرهنگی پیش‌بینی کنند.
-
راوی دردها پیام‌آور امید
زهرا بذرافکن - خبرنگار گروه فرهنگ: نهم ژوئن ۱۸۷۰، یعنی ۱۵۵ سال پیش، به عنوان تاریخ درگذشت چارلز دیکنز، از برجسته‌ترین نویسندگان ادبیات جهان، ثبت شده است. دیکنز با تالیفات خود، علاوه بر ارائه روایت‌های داستانی، به تحلیل مسائل اجتماعی، نقد ساختارهای موجود و تبیین مفاهیم آرمان‌گرایانه پرداخت. آثار این نویسنده انگلیسی، پس از گذشت سالیان متمادی، همچنان در چارچوب ادبیات جهانی مطرح بوده و منبع الهام برای نویسندگان، هنرمندان و خوانندگان معاصر محسوب می‌شود. در این متن با محوریت آثار کمتر شناخته شده این نویسنده، مروری نیز بر زندگی و آثار شاخص او داریم.
-
نگاهی به پدیده فرهنگی درحال‌رشد در ایران
سوءتفاهم مینیمالیسم
زهرا بذرافکن - خبرنگار گروه فرهنگ: در دهه‌های اخیر، موجی آرام اما روبه‌رشد از سادگی‌گرایی یا همان مینیمالیسم در نقاط مختلف جهان از جمله ایران سر برآورد. این رویکرد که بر کاهش دارایی‌های مادی و تمرکز بر تجربیات معنوی و روابط انسانی تاکید دارد، در آغاز به‌عنوان واکنشی به مصرف‌گرایی افسارگسیخته جوامع مدرن مطرح شد. اما چالش آنجاست که در بستر فرهنگی و اجتماعی ایران، مینیمالیسم به یک سبک زندگی تقلیل یافته یا پدیده‌ای با ابعاد عمیق‌تر و چالش‌برانگیزتر است. در این متن ضمن بررسی ریشه‌ها و ابعاد مینیمالیسم در ایران، به تحلیل انتقادی نقاط قوت و ضعف، زمینه‌های اجتماعی - فرهنگی و ابعاد مثبت و منفی آن در جامعه ایرانی می‌پردازیم.
-
به بهانه هفدهمین سالروز درگذشت نادر ابراهیمی
روایتی از یک زندگی بی‌قرار
زندگی نادر ابراهیمی، بیش از آنکه شبیه به یک خط ممتد و آرام باشد، به رودخانه‌ای خروشان می‌ماند که از هر پیچ و خم آن، داستانی نو و مسیری تازه آغاز می‌شود. او نه فقط یک نویسنده، که یک هنرمند جامع‌الاطراف بود؛ مردی که قلمش را به مثابه ابزاری برای کشف و شهود به کار گرفت و زندگی‌اش را وقف تجربه‌های گوناگون کرد. از کوچه‌های غبارگرفته تهران تا قله‌های سر به فلک کشیده کوه‌های ایران، از کلاس‌های درس تا استودیوهای فیلم‌سازی و از مبارزات سیاسی تا خلوت عاشقانه خانه‌اش، همه و همه، فصل‌هایی از کتاب پرماجرای زندگی او بودند.
-
به بهانه ارتحال بنیان‌گذار انقلاب اسلامی
نگاهی به فیلم و سریالهایی با موضوع امام(ره)
پرداختن به زندگی شخصیت‌های معروف و مهم همواره جزو علایق فیلمسازان بوده و ساخت فیلم، سریال و مستند از چهرههای شاخص یک کشور از جمله ژانرهای پرطرفدار است؛ متاسفانه در کشور ما به‌رغم اینکه افراد مهم و برجسته بسیاری در حوزه‌های مختلف وجود دارد، فیلمسازان کشورمان به دلایل مختلف کمتر سراغ آنها رفتند. شخصیت امام خمینی (ره) یکی از همین شخصیتهاست که با وجود محبوبیت جهانی ایشان، آن‌طور که باید فیلم و سریالهای جذاب و ماندگار دربارهشان ساخته نشده است.
-
هادی حکیمیان از شروع نوشتن «روح‌الله» می‌گوید
مغفول مانده‌های زندگی امام خمینی (ره)
هادی حکیمیان نویسنده‌ای اهل یزد است که تاریخ خوانده و جرقه اولیه نوشتن این کتاب را به‌نوعی در تحقیقات تاریخی خود روایت می‌کند. مواجهه با امام خمینی در فعالیت سیاسی، پیش از آنچه در تاریخ می‌شناسیم. این نقطه شروع علاقه وی به نگارش کتابی درباره امام و فعالیت‌های کمتر شناخته شده ایشان است.
-
نگاهی بر فعالیت آموزشگاه‌های هنری
از تبلیغات جعلی و گرانی تا نظارت ناکافی
این‌روزها در شبکه‌های مختلف مجازی، تبلیغات بسیاری برای آموزش هنرجو در حوزه‌های مختلف هنری به خصوص موسیقی و بازیگری منتشر می‌شود که نفس این عمل از جهت اینکه قرار است هنرمند تربیت شود، خوب است ولی به شرطی که آن موسسه یا آموزشگاه استانداردهای لازم برای تربیت یک هنرجو را داشته باشد.
-
هنرهای تجسمی در هفته‌ای که گذشت
از حراج تهران، تا مسعود دوست داشتنی
هنرهای تجسمی یکی از عرصه‌های هنری در کشورمان است که نسبت به دیگر هنرها امکان بروز و واکنش سریع به اتفاق‌ها را دارد اما عموما نسبت به دیگر هنرها همچون سینما و موسیقی، مهجور واقع می‌شود. در سلسله گزارش‌های «هنرهای تجسمی در هفته‌ای که گذشت» درصدد هستیم تا گوشه‌ای از این مهجور بودن را جبران کنیم. هرچند جمعه‌ها روز تعطیل محسوب می‌شود اما در این روز نمایشگاه‌های هنرهای تجسمی آغاز به کار می‌کنند و هنرمندان تجسمی اعم از نقاشان، مجسمهسازان، عکاسان، تصویرسازان، گرافیست‌ها، خوشنویسان و... تلاش‌ها و فعالیت‌های اخیر خود را در قالب یک نمایشگاه هنری به نمایش می‌گذارند.
-
ارتقای بهره‌وری در سازمان‌ها با چه موانعی روبه‌روست؟
هشت‌خوان بهره‌وری
بهره‌وری به‌معنای سرعت انجام کارها و نسبت ستانده از نهاده، دارای اهمیت زیادی در پیشرفت اقتصادی کشورهاست زیرا علاوه بر انعکاس میزان بهره‌برداری درست از منابع مختلف از جمله نیروی انسانی، سرمایه‌ای، انرژی، مواد اولیه و... یک رشد اقتصادی به نسبت ارزان محسوب می‌شود. نتایج و پیامدهای بی‌بدیل رشد بهره‌وری در استقلال اقتصادی و توسعه کشورها موجب شده است اکثر کشورها به‌خصوص کشورهای در حال توسعه توجه بیشتری به این موضوع داشته باشند.
-
نگاهی به دستاوردهای تبادل فرهنگ‌ها
تعامل فرهنگی؛ مفید یا مضر
اگرچه اغلب درباره تعامل و تبادل فرهنگی، نگاهی خوش‌بینانه وجود دارد اما نکاتی در تاریخچه تعاملات فرهنگی در زیست انسان نهفته است که تا امروز ادامه دارد. این نکات نشان‌دهنده مسائلی است که به‌رغم خوش‌بینی به پیشرفت و فضای مثبت تعامل فرهنگی، در میان نوع بشر به وجود آمده است. در این مطلب نگاهی به مسائل پیش آمده در تعامل فرهنگی خواهیم داشت.
-
به بهانه درگذشت حسن کامشاد، مترجم کشورمان
جای خالی ترجمه‌های ماندگار
حسن کامشاد، مترجم و پژوهشگر ادبیات فارسی چند روز پیش در آستانه صد سالگی دارفانی را وداع گفت؛ کامشاد با اینکه تالیفات متعددی دارد که مهم‌ترینشان «حدیث نفس» است، بیشتر به واسطه ترجمه‌هایش شناخته شده است و دلیل این زبانزدبودن هم ترجمه روان و نثر خواندنی اوست به‌طوری که گاهی فراموش می‌کنی در حال خواندن متن ترجمه هستی؛ حسی که با خواندن بسیاری از ترجمه‌های فعلی تجربه نمی‌شود.
-
هجدهمین جشنواره بین المللی فیلم مقاومت به کار خود پایان داد
سینمـا سنگر ماست
زهرا بذرافکن- خبرنگار گروه فرهنگ: جشنواره بین‌المللی فیلم مقاومت هر سال با جمع‌آوری آثاری حامل پیام‌های اجتماعی و انسانی بر محور مقاومت، به فرصتی منحصربه‌فرد برای بازتاب ارزش‌های پایداری، ایستادگی و امید تبدیل می‌شود؛ این رویداد فراتر از نمایش فیلم‌ها، قصه‌های مقاومت در برابر شر را روایت می‌کند و صدای بلند فرهنگ ایثار و همبستگی است. مراسم اختتامیه هجدهمین جشنواره بین‌المللی فیلم مقاومت روز سوم خرداد همزمان با سالروز آزادسازی خرمشهر در تالار وحدت برگزار شد و بدین ترتیب با معرفی برگزیدگان به کار خود در دوره هجدهم پایان داد.
-
گفت‌وگوی «آگاه» با مدیرعامل انتشارات امیرکبیر
تمرکز بر حوزه کودک‌ونوجوان
مدیرعامل انتشارات امیرکبیر، درباره سرمایه‌گذاری مجموعه «امیرکبیر» در حوزه کودک‌ونوجوان و چشم‌انداز بخش کتاب‌های شکوفه توضیح داد.