آگاه: هنرهای تجسمی یکی از عرصههای هنری در کشورمان است که نسبت به دیگر هنرها امکان بروز و واکنش سریع به اتفاقها را دارد اما بهطور معمول نسبتبه سایر هنرها همچون سینما و موسیقی مهجور واقع میشود. دوازدهمین دوسالانه ملی هنر سرامیک ایران که قرار بود در سال۱۴۰۱ برگزار شود بهدلیل تغییرات مدیریتی در مرکز هنرهای تجسمی نیمهکاره ماند. اما حالا پس از چهارسال از برگزاری دوسالانه یازدهم و نیمهکاره ماندن کار شورای سیاستگذاری دوسالانه دوازدهم در سال۱۴۰۱، محمود سالاری معاون امور هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، در حکمی محمد خراسانیزاده مدیرکل هنرهای تجسمی و سرپرست موزه هنرهای معاصر تهران را بهعنوان «رییس شورای سیاستگذاری دوازدهمین دوسالانه ملی هنر سرامیک ایران» منصوب کرد. نخستین جلسه شورای سیاستگذاری دوازدهمین دوسالانه ملی سرامیک، در تیرماه ۱۴۰۱ با حضور عبدالرضا سهرابی مدیرکل هنرهای تجسمی و رییس شورای سیاستگذاری دوسالانه دوازدهم، عبدالرحیم سیاهکارزاده رییس موسسه توسعه هنرهای تجسمی معاصر، بهزاد اژدری رییس هیات مدیره انجمن هنرمندان سفالگر ایران، هیربد همتآزاد دبیر هنری دوسالانه یازدهم، رسول جلیلی، فریده تطهیری مقدم، محبوبه ابراهیمزاده، کورش آریش، مجتبی قربانی، فرزاد فرجی و احدالله شکریپور در مرکز هنرهای تجسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار شد.
هنر سرامیک، هنری است که با استفاده از مواد سرامیکی شامل رس که میتواند اشکال مختلفی چون سفال، کاشی، تندیسک، مجسمه یا ظرف را به خود بگیرد، ساخته میشود. این هنر از هنرهای تجسمی و پلاستیکی به شمار میرود که از برخی از این آثار بهعنوان هنرهای تزئینی، طراحی صنعتی و هنرهای کاربردی استفاده میشود، همینطور میتوانند دستساختهای در باستانشناسی باشند. هنر سرامیکی میتواند به دست یک تن یا به دست گروهی که در کارگاه سفالگری یا سرامیک، طراحی، ساخت و تزیین آن را به عهده میگیرند، ساخته شود. ازجمله رشتههای سرامیک تهیه و پرداخت اشیای هنری از خاک و سنگ است که از قدیم به نام کاشی و سفالسازی درکشور ما رواج کامل داشته است. اگر از اشیای سرامیک مصریان قدیم صرفنظر کنیم، قدیمیترین ظروف سرامیک در کشور ما کشف شده است. این اشیا که هریک بهتنهایی نمونه ذوق و ابتکار ایرانیان قدیم و نشاندهنده چگونگی زندگی آنهاست که تاریخ قدیم ما را روشن میکند. این اشیا که تحت لیست ظروف سفالین ماقبل تاریخ در موزه ایران باستان و سایر موزههای بزرگ دنیا نگهداری میشود و بیشتر منقوش است از نظر فرم و چگونگی نقش در کمال استحکام و انسجام بوده و سرمشق هنرمندان بسیاری قرار گرفته و میگیرد. هنر سرامیک در دوره هخامنشیان آثار ارزندهای برای ما به یادگار گذاشته است که باارزشترین آثار سفالین آن عصر به شمار میرود.
بعد از اسلام تا دوره سلجوقی، ظروف مختلف به وسیله هنرمندان ساخته میشد، سپس هنر سفالسازی در تزیین بنا به صورت کاشی و کاشیکاری به کار رفت و پس از حمله مغول ظروفسازی با سفال بیشتر تحت نفوذ هنر سرامیک چین قرار گرفت اما تزیین ساختمان و کاشیکاری بیشتر رواج یافت. در دوره صفویه ساخت بنا، ارزندهترین آثار کاشیکاری تزئینی بود که در دنیا بینظیر بود، توجه هنرمندان دوره قاجاریه نیز بیشتر معطوف به تزیین بنا، کاشیکاری و تقلید از دوره صفویه بود که با مقداری رنگهای جدیدالورود خارجی از قبیل زردهای تند و قرمز رزی ترکیب شد و ارزش رنگآمیزی بدیع دوره صفوی را از دست داد. در دوره رضاشاه زمانی که لزوم احیای صنایع مستظرفه احساس شد، کارگاه کاشیسازی نیز تاسیس شد و از ۶هزار سال پیش جنبشی برای پیشرفت دادن هنر سرامیک در هنرهای زیبا آغاز شده است که نتایج آن بهتدریج به دست میآید؛ بنابراین هنر سرامیک بهعنوان پرسابقهترین بستر بروز خلاقیت بشر هنر و فناوری ادوار مختلف تاریخی را به تصویر میکشد. برگزاری دوسالانه ملی هنر سرامیک ایران نیز فرصتی است تا قابلیتها و دستاوردهای هنری آن را در مقابل چشم مخاطبان قرار دهیم و بتوانیم این هنر تاریخی را همواره زنده نگه داریم. جعفر نجیبی، مهران هوشیار، هیربد همتآزاد، فرزاد فرجی، کورش آریش و احسان عابدی بهعنوان اعضای شورای سیاستگذاری دوازدهمین دوسالانه ملی هنر سرامیک ایران معرفی شدند. دوازدهمین دوسالانه ملی هنر سرامیک ایران به همت اداره کل هنرهای تجسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و با مشارکت اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان یزد، انجمن هنرمندان سفالگر و موسسه توسعه هنرهای تجسمی معاصر، پاییز سال جاری در استان یزد برگزار میشود.
نظر شما