آگاه: در هفتادوهفتمین دوره جشنواره کن که به‌تازگی به پایان رسید، فیلم‌هایی از کارگردانان ایرانی شرکت کردند که یکی «کارآموز» از علی عباسی بود. این فیلم در ابتدای اکران ناکام شد و با امتیازهای پایینی که از منتقدان دریافت کرد، دیده نشد. اثر دیگر، «دانه انجیر معابد» از محمد رسول‌اف بود که باری دیگر بازی‌ها و برنامه‌های سیاسی جشنواره‌های سینمایی بین‌المللی چون کن را نمایان کرد و با وجود ضعف‌هایی آشکار در بخش فنی و محتوایی اثر، موجب بدعتی در جوایز این جشنواره شد. برای اولین‌بار «جایزه ویژه» به فیلم سیاه‌نمای رسول‌اف اهدا شد.
نخل طلایی «آنورا»
فیلم شان بیکر از ابتدا مورد توجه قرار گرفته بود. این اثر در گونه درام آمریکایی با هنرنمایی بازیگران مایکی مدیسن، ایدلشتاین یوری، کارن کاراگولیان و واچه توماسیان ساخته شده است. تولید و فیلمبرداری «آنورا» از ابتدای سال۲۰۲۳ در محله برایتون بیچ بروکلین نیویورک آغاز شده و با ضبط چند سکانس در لاس وگاس به پایان رسیده است. شان بیکر آمریکایی برای رویکرد منحصربه‌فردش در سینما با داستان‌سرایی و ثبت لحظاتی خام و زنده چون مستند شناخته شده است. از معروف‌ترین ساخته‌های او تاکنون می‌توان به فیلم «نارنگی» و فیلم بسیار خوش‌ساخت «پروژه فلوریدا» اشاره کرد که نامزد دریافت جوایز بسیاری شد و ویلم دفو نقش‌آفرینی متفاوت و فوق‌العاده‌ای در آن داشت.
خلاصه‌ای از «آنورا»: یک کارگر جنسی جوان ساکن بروکلین با پسر یک الیگارش روس ازدواج می‌کند. این ازدواج رویایی تا جایی پیش می‌رود که با آمدن والدین مرد به نیویورک مورد تهدید قرار می‌گیرد. آنها می‌آیند تا جلوی این ازدواج را بگیرند. آنورا شخصیت اصلی و قهرمان داستان است که در مسیر پیشبرد قصه و ازدواج با چالش‌های غیرمنتظره‌ای روبه‌رو می‌شود. فیلم ترکیبی از ژانر درام و عاشقانه است و می‌کوشد تا پیچیدگی‌های روابط انسانی و اجتماعی و انتظارات موجود در آن را بررسی کند. شان بیکر در به تصویر کشیدن این پیچیدگی‌های انسانی و اجتماعی و افزودن چاشنی کمدی یک متخصص به شمار می‌رود.
جایزه بزرگ برای «همه آنچه از روشنایی تصور می‌کنیم»
محصول مشترک هندوستان، فرانسه، هلند، لوکزامبورگ و ایتالیا، فیلم پرسروصدای جشنواره کن۲۰۲۴ که به کارگردانی و نویسندگی پایال کاپادیای هندی و بازی انی کوسروتی، دیویا پرابها، چایا کادام و هریدو هارون ساخته شده است. کاپادیا در رشته کارگردانی در موسسه معتبر فیلم و تلویزیون هند تحصیل کرده و پیش از این موفق شده است فیلم «ابرهای بعدازظهر» را به‌عنوان تنها فیلم هندی در دوره هفتادم جشنواره کن در لیست آثار منتخب قرار دهد. آثار او معمولا نگاهی مرکب از داستان‌گویی و زیبایی‌شناسی دارند که مورد تحسین منتقدان بین‌المللی قرار می‌گیرد. خلاصه‌ای از «همه آنچه از روشنایی تصور می‌کنیم»: زندگی روزمره پرستاری به نام پرابها در شهر بمبئی با دریافت هدیه‌ای غیرمنتظره از شوهرش دچار تغییری ناگهانی می‌شود. در همین حین، آنو، هم‌اتاقی کوچک‌تر او در تلاش برای یافتن مکانی مناسب در شهر است تا بتواند با دوست صمیمی‌اش ملاقات کند. آنها به یک شهر ساحلی سفر می‌کنند و فرصتی فراهم می‌شود تا بتوانند به دنبال خواسته‌های سرکوب‌شده‌شان بروند.
بهترین کارگردانی و «گرند تور»
این فیلم که محصولی مشترک از پرتغال، ایتالیا، فرانسه، آلمان، ژاپن و چین است به کارگردانی میگل گومیس و نویسندگی تلمو کوروو، ماریانا ریکاردو، ماورین فازندیرو و میگل گومیس با بازی جانی ژائو و گونسالو وادینگتون در کن ۲۰۲۴ اکران شد. کارگردان اثر، هنرمند شناخته‌شده پرتغالی است که در ابتدا به‌عنوان منتقد فیلم فعالیتش را در این حوزه آغاز می‌کند و سپس پا به عرصه تولید و تالیف می‌گذارد. او پیش از این در سال۲۰۱۵ با فیلم سه‌قسمتی «شب‌های عربی» در جشنواره کن حضور یافته است.
خلاصه‌ای از «گرند تور»: ادوارد، یک کارمند دولت است که در روز عروسی‌اش مولی، یعنی عروس را ترک و فرار می‌کند. داستان فیلم در سال۱۹۱۷ روایت می‌شود، درحالی‌که ادوارد وارد سفرهای طولانی برای فرار و دچار حالی مالیخولیایی می‌شود، مولی، نامزد او که مشتاق به ازدواج است برای یافتن دلیل رفتار او سرتاسر قاره آسیا را به دنبالش می‌گردد.
بهترین فیلمنامه و «ماده»
«ماده» محصول مشترک انگلستان و آمریکاست که به کارگردانی و نویسندگی کورالی فارگیت و با گروه بازیگران دمی مور، مارگارت کوالی و دنیس کواید تولید شده است. فیلمبرداری آن در ۲۰۲۲ و در پاریس آغاز شده و در ژانر ترسناک یا وحشت روایت می‌شود. فارگیت، فیلمساز فرانسوی که آثارش معمولا درونمایه‌های خشنی دارند از آثار مولفانی در سینما چون دیوید کراننبرگ، جان کارپنتر، مشائل هانکه و دیوید لینچ الهام می‌گیرد. از قصه این فیلم جزئیاتی فاش نشده و تنها مشخص شده است که در ژانر ترسناک روایت شده و احتمالا با صحنه‌ها و مفاهیمی از دگرگونی‌های جسمی یا تجربیات فیزیکی تکان‌دهنده و ترسناک همراه است.
جایزه ویژه و «دانه انجیر معابد»
فیلم جنجالی محمد رسول‌اف، کارگردان ایرانی که به‌تازگی از کشور گریخته است، به نویسندگی خود او و با بازی سهیلا گلستانی، میثاق زارع، مهسا رستمی و ستاره ملکی ساخته شده است. او اولین فیلمش را در سال۱۳۸۰ ساخته است که در همان دوره از جشنواره بین‌المللی فیلم فجر بسیار مورد توجه قرار گرفت. او پیش از این فیلم‌های «کشتزارهای سپید» را به جشنواره بین‌المللی سن‌سباستین و فیلم «شیطان وجود ندارد» را به جشنواره بین‌المللی فیلم برلین فرستاده بود.
«دانه انجیر معابد» را می‌توان به سه بخش تقسیم کرد: صحنه‌های داخلی آپارتمان با حضور بازپرس دادگاه انقلاب که به مقابله با دخترانش می‌پردازد و مادری سنتی میانشان پادرمیانی می‌کند. لحظاتی از کویر و یک خانه قدیمی با حیاطی بزرگ و نماهایی آرشیوی از ناآرامی‌های داخلی در خیابان که مربوط به سال۱۴۰۱ است. داستان فیلم با آغاز ناآرامی‌ها اوج می‌گیرد و در این میان به چشم دوست یکی از دخترهای شخصیت بازپرس شلیک شده و درنتیجه آن، بحرانی در خانه بازپرس به‌شکل شورش دختران علیه پدر بروز می‌کند. صحنه‌های داخلی آپارتمان کاملا از فضایی که فیلم تلاش می‌کند با نماهای آرشیوی از ناآرامی‌های بیرون نشان دهد منفک و بی‌ارتباط است. درنهایت معدود نماهایی درون خودرو از شخصیت‌ها می‌بینیم که آن هم حسی از باورپذیری حضور مردم در خیابان نمی‌دهد. درنهایت میان صحنه‌های داخلی و بیرونی فیلم شکاف بزرگی است که فیلم را از واقعیت جدا کرده و باور آن را سخت می‌کند. درواقع از مخاطب خواسته شده تا به‌طور پیش‌فرض این موضوع را باور کند و تا انتهای فیلم به آن پایبند بماند. همین نقطه ضعف موجب کمبودی در شخصیت‌پردازی‌ها و کنتراستی عمیق میان جهان درون خانه و بیرون آن می‌شود که درنهایت ضربه تاثیرگذاری‌ای را که فیلمساز می‌خواهد از بین برده و در حد یک روایت غیرملموس باقی می‌ماند.
خلاصه‌ای از «دانه انجیر معابد»: داستان فیلم درباره شخصیتی به نام ایمان است که در دادگاه انقلاب تهران کار می‌کند و بعد از ایجاد ناآرامی‌های داخلی در کشور دچار نوعی بی‌اعتمادی و پارانویا می‌شود. در همین وضعیت، سلاح شخصی او نیز به شکل مرموزی ناپدید می‌شود و همین موضوع موجب تنش میان او و خانواده‌اش و به‌خصوص دخترانش می‌شود.
بهترین بازیگر مرد و «انواع مهربانی»
اثر تازه یورگس لانتیموس، کارگردان صاحب سبک یونانی که به‌تازگی فیلم قبلی‌اش «بیچارگان» را به گلدن‌گلوب و اسکار فرستاده بود و جایزه‌های زیادی را از آن خود کرده بود، حالا «انواع مهربانی» را به نویسندگی خودش و افتیمس فیلیپو و با بازی اما استون، جسی پلمونس، ویلم دفو و مارگارت کوالی برای اولین‌بار به کن ۲۰۲۴ فرستاده است. فیلم یک آنتولوژی است که از چندین فیلم کوتاه مختلف تشکیل شده است که اغلب به یک هسته مرکزی وصل شده‌اند. خلاصه‌ای از «انواع مهربانی»: این فیلم در واقع روایتی سه‌گانه است که سه داستان متمایز را به هم پیوند می‌زند، «مرد بدون انتخاب» که مردی به‌دنبال رهایی از مسیر از پیش‌تعیین‌شده خود است، «پلیس هشداردهنده» که پلیس است و رفتار همسرش را پس از نجات از غرق‌شدن احتمالی وی زیر سوال می‌برد و «زنی در جست‌وجو» که در این داستان زنی به‌دنبال فردی خارق‌العاده می‌گردد که پیشگویی کرده بود وی یک راهنمای روحانی مشهور شود.
جایزه هیات داوران و بهترین بازیگر زن و «امیلیا پرز»
این اثر را کارگردان معروف فیلم «پیامبر» یعنی ژاک اودیار ساخته و با همکاری توماس بیدگین نویسندگی کرده است. بازیگران آن نیز زوئی سالدانا، سلنا گومز، خواننده پاپ آمریکایی و ادگار رامیرز هستند. اودیار کارگردانی فرانسوی و فرزند میشل اودیار، فیلمنامه‌نویس و کارگردان برجسته سینماست که در دسته فیلمسازان مولف معاصر فرانسوی قرار می‌گیرد. این فیلم ترکیبی از ژانرهای جنایی، موزیکال و کمدی را دربردارد و به نظر می‌آید مخاطبان باید منتظر اثری متفاوت از آثار قبلی اودیار باشند.
خلاصه‌ای از «امیلیا پرز»: داستان در مکزیک امروزی روی می‌دهد. شخصیت ریتا، وکیلی کاربلد است که استعدادهایش را با کار در یک شرکت بزرگ هدر می‌دهد. کار این شرکت تبرئه کردن مجرمان در پرونده‌های جنایی است و برای مفاهیمی چون عدالت ارزشی قائل نیست. روزی به ریتا پیشنهادی می‌شود که طی آن باید به خوآن دانته، رییس کارتلی که به‌دنبال راه فرار است و به او لقب مانیتاس داده‌اند، کمک کند تا از تجارتش بازنشسته و برای همیشه ناپدید شود. او نمی‌تواند این پیشنهاد را رد کند. درعین‌حال مانیتاس یک نقشه محرمانه دارد که سال‌ها برای آن وقت گذاشته و حالا می‌خواهد با اجرای آن به زنی تاجر تبدیل شود که آرزویش را در سر دارد.
جایزه نوعی نگاه و «سگ سیاه»
این فیلم که اثر کارگردان چینی، گوان هو است، تلفیقی از گونه‌های وسترن، نوآر و کمدی با حضور یک سگ در داستان است. این اثر با شکست ۱۷فیلم دیگر در بخش نوعی نگاه توانست این جایزه را از آن خود کند. هیات داوران این بخش، فیلم را شعری نفس‌گیر با تخیل و کارگردانی استادانه خوانده است.
خلاصه‌ای از «سگ سیاه»: فیلم درباره یک فرد تنها و آسیب‌دیده است که بعد از گذراندن زندان به شهر زادگاه خود برمی‌گردد و سگی تازی و خسته را می‌یابد.
و سایر جوایز
در بخش فیلم کوتاه جایزه بهترین فیلم به «مردی که نمی‌توانست ساکت بماند» رسید و از فیلم «لحظه بد» تقدیر شد. همچنین جایزه دوربین طلایی نیز به فیلم «آرماند» ساخته هالفدان اولمان تاندل، نوه اینگمار برگمان رسید. در این میان نیز فیلم‌های مهمی چون «فیوریسا: حماسه مکس دیوانه» اثر جرج میلر و «مگالوپولیس» اثر فرانسیس فورد کاپولا در جشنواره حضور داشتند که موفق به دریافت جوایز نشدند اما با اولین اکران در این کن۲۰۲۴ مخاطبان را برای اکران جهانی مشتاق و منتظر نگه داشتند.
کن ۲۰۲۴ و فضایی آزاد برای انسان‌دوستی
این جشنواره از ابتدا در پاسخ به رسانه‌ها اعلام کرده بود که فضایی آزاد برای کنشگری‌های صلح‌طلبانه و انسان‌دوستانه با هر سمت‌وسوی سیاسی ایجاد می‌کند. همین‌طور هم شد و در ادامه بسیاری از سوپراستارهای هالیوودی همچون «کیت بلانشت» که با لباسی به رنگ پرچم فلسطین روی فرش قرمز حاضر شد یا «لوبنا آزابال»، رییس هیات داوران فیلم کوتاه که خواستار آزادسازی همه گروگان‌ها و آتش‌بس فوری در غزه شد تا «نادین لبکی» که موقع اعطای جایزه ویژه هیات داوران به دنیایی تقسیم‌شده اشاره کرد و خشونت در منطقه فلسطین و غزه را محکوم کرد و بسیاری افراد دیگر کنش‌هایی در این زمینه از خود بروز دادند.
جایزه‌های بخش رقابت اصلی
نخل طلا:
• فیلم Anora به کارگردانی شان بیکر
جایزه بزرگ:
• فیلم All We Imagine as Light به کارگردانی پایال کاپادیا
بهترین کارگردانی:
• میگل گومز برای فیلم Grand Tour
بهترین فیلمنامه:
• کورالی فارگیت برای نوشتن فیلمنامه فیلم The Substance
جایزه ویژه بهترین فیلمنامه:
• محمد رسول‌اف توانست برای فیلم The Seed of the Sacred Fig
بهترین بازیگر مرد:
• جسی پلمونس برای فیلم Kinds of Kindness
بهترین بازیگر زن:
• سلنا گومز، آدریانا پاز، زوئی سلدانا و کارلا سوفیا گاسکون برای فیلم Emilia Perez
جایزه هیات داوران:
• فیلم Emilia Perez به کارگردانی ژاک اودیار
جایزه نوعی نگاه:
• فیلم Black Dog به کارگردانی گوآن هو
نخل طلای بهترین فیلم کوتاه:
• فیلم The Man Who Could Not Remain Silent
نظر شما