آگاه: اما فارغ از اعلام نظر این شورا، سازوکار و خاستگاه بررسی صلاحیت داوطلبان بیش از پیش محل مداقه چندین بار قرار داشته و خالی از لطف نیست که فرآیندهای قانونی بررسی صلاحیت‌های داوطلبان این انتخابات، مجددا زیر ذره بین رسانه‌ای قرار گیرد.

به موجب نص صریح قانون؛ صلاحیت داوطلبان ریاست جمهوری، پیش از انتخابات رأساً توسط شورای نگهبان مورد رسیدگی قرار می‌گیرد. همچنین در بند (۹) اصل ۱۱۰ قانون اساسی آمده است: «صلاحیت‏ داوطلبان‏ ریاست‏ جمهوری‏ از جهت‏ دارا بودن‏ شرایطی‏ که‏ در این قانون‏ می‌‏‌آید، باید قبل‏ از انتخابات‏ به‏ تایید شورای‏ نگهبان‏ برسد.» بنابراین شورای نگهبان بر امر بررسی صلاحیت داوطلبان ریاست‌جمهوری نظارت ندارد، بلکه خود به طور مستقیم به صلاحیت آنان رسیدگی می‌کند.

با این حال و بر اساس ماده۳۵ قانون انتخابات ریاست جمهوری اسلامی ایران، انتخاب شوندگان این انتخابات هنگام ثبت نام باید دارای ۶شرط «از رجال مذهبی، سیاسی»، «ایرانی‌الاصل»، «تابعیت کشور جمهوری اسلامی ایران»، «مدیر و مدبر»، «دارای حسن سابقه و امانت و تقوی» و «مؤمن و معتقد به مبانی جمهوری اسلامی ایران و مذهب رسمی کشور» باشند؛ دو مورد از این شروط اما یک ویژگی مشترک دارند و آن اینکه قابل تفسیر هستند. البته این تفسیرپذیری تا سال۹۶ ادامه داشت و پس از آن با تدبیر رهبری انقلاب برطرف شد. رهبر انقلاب اسلامی در یکی از بندهای سیاست‌های کلی «انتخابات» ابلاغی ۲۴مهرماه ۱۳۹۵ «تعریف و اعلام معیارها و شرایط لازم برای تشخیص رجل سیاسی، مذهبی و مدیر و مدبر بودن نامزدهای ریاست جمهوری» را برعهده شورای نگهبان قرار دادند و شورای نگهبان نیز در اجرای این سیاست‌ها، معیارها و شرایط لازم برای تشخیص رجل سیاسی، مذهبی و مدیر و مدبر بودن نامزدهای ریاست‌جمهوری را تعریف کرد.

همچنین این شورا در جلسه مورخ ۱۳۹۶/۱۰/۲۰ خود، در اجرای جزء۵ بند ۱۰ سیاست‌های کلی انتخابات ابلاغی از جانب مقام معظم رهبری و با عنایت به بند۹ اصول ۱۱۰ و ۱۱۵ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، تعاریف در زمینه «رجال مذهبی»، «رجال سیاسی»، «مدیر» و «مدبر» را به تصویب رساند. از این رو در تعریف رجل سیاسی آمده است؛ «رجال سیاسی، رجالی هستند که قدرت تحلیل و درک آنها از مسائل و پدیده‌های سیاسی به جهت آگاهی عمیق‌شان از مسائل سیاسی - اجتماعی اعم از داخلی و بین‌المللی و حضورشان در صحنه‌های سیاسی به نحوی باشد که همواره مصالح نظام اسلامی و معیارهای اصیل انقلابی در عملکرد آنها لحاظ شده باشد؛ به گونه‌ای که در میان مردم به این خصوصیت، شناخته و مشهور باشند.»

با این حال همواره در هر دوره از انتخابات ریاست جمهوری، برخی از داوطلبان به اعلام نظر این شورا درباره احراز یا عدم احراز صلاحیت خود انتقاداتی را وارد می‌دارند که باید اشاره و تاکید کرد؛ موضوع اعتراض به نتایج اعلام شده ازسوی شورای نگهبان نیامده است، چراکه طبق قانون، نظر این شورا قطعی و نهایی است و شورای نگهبان به عنوان فصل الخطاب و مرجع نهایی دانسته شده است.