آگاه: در شروع بحث درمورد هیاتوزیران، رییسجمهوری برنامه دولت را تشریح و ضمن معرفی وزیران از ترکیب هیات وزیران دفاع میکند و پس از آن، مجلس، بررسی برنامه دولت و ترکیب هیات وزیران را با اظهارات پنج نفر از نمایندگان مخالف و پنج نفر از نمایندگان موافق با حفظ ترتیبِ یک نفر مخالف و یک نفر موافق و هر کدام برای مدت ۱۵دقیقه انجام خواهند داد.
همچنین مجموع مدت نطق اولیه رییسجمهوری و دفاعیات او ۲.۵ساعت در نظر گرفته شده است.بحث و بررسی برای تکتک وزیران بهترتیب حروف الفبای وزارتخانه به همین شیوه انجام میشود و رییسجمهوری میتواند با استفاده از وقت وزیران در پایان و بهطور یکجا از آنان دفاع کند. پس از پایان فرآیند ذکرشده، رأیگیری بهشکل مخفی از نمایندگان بهعمل میآید.براساس آییننامه داخلی مجلس شورای اسلامی، چنانچه مجلس به یک یا چند وزیر رأی اعتماد نداد یا وزارتخانهای به هر دلیل وزیر نداشته باشد، رییسجمهوری موظف است با رعایت اصل یکصدوسیوپنجم (۱۳۵) قانون اساسی حداکثر قبل از سهماه، فرد یا افراد دیگری را برای أخذ رأی اعتماد به مجلس معرفی کند.
آغاز بررسی صلاحیت وزرای پیشنهادی در حالی در هرم سبز بهارستان شروع میشود که کمیسیونهای تخصصی پس از پایان نشست و برخاستهای خود با ۱۹وزیر، نظرشان را درباره آنها اعلام کردند.
اکثر یاران رییسجمهوری مُهر تایید کمیسیونها را دریافت کردهاند، اما به برخی نیز کارت قرمز داده شد.
کدامیک از وزرا با چالش رأی اعتماد مواجه هستند و آیا مخالفت کمیسیونها به منزله عدم رأی اعتماد نمایندگان به آنان است!؟
فقدان برنامه دقیق، پاشنه آشیل پاکنژاد
همینکه نامه رییسجمهوری از پاستور به مجلس رسید، مخالفتها نسبتبه وزیر پیشنهادی نفت آغاز شد. منتقدان میگویند او نیروی «بیژن نامدار زنگنه» وزیر نفت دولت اصلاحات و تدبیر و امید است و اگر رأی اعتماد بیاورد، همان برنامههای وزیر اسبق را در ساختمان طالقانی دنبال میکند؛ ازاینرو وزیر پیشنهادی نفت نتوانست اعتماد کمیسیون تخصصی مجلس را کسب کند.
«فرهاد شهرکی» عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی ضمن تایید ۱۶رأی مخالف و هفت رأی موافق به «محسن پاکنژاد» گفت: او در سه بخش تخصص، تجربه و تحصیلات مقوله موردبحثی نداشت، وزیر نفت پیشنهادی دولت چهاردهم برنامهای که کمی، قابل رصد و اندازهگیری مطابق برنامه توسعه هفتم و متناسب با جایگاه و حساسیت وزارت نفت جمهوری اسلامی ایران باشد، ارائه نداد و برنامه ارائهشده ازسوی وی بسیار کلی و محدود بود.
میدری از فیلتر کمیسیون اجتماعی عبور کرد اما در امنیت ملی پذیرفته نشد!
دومین وزیر پیشنهادی که بعد از معرفی او به مجلس، واکنشهای زیادی را به همراه داشت، «احمید میدری» وزیر پیشنهادی تعاون، کار و رفاه اجتماعی بود. عمده مخالفتها به او مربوط به تحرکاتش در مجلس ششم میشود، وی ازجمله نمایندگانی بود که پس از اعلام نظر شورای نگهبان درباره ردصلاحیت مشارکتیها در انتخابات مجلس هفتم، به همراه تعدادی از نمایندگان وقت در تحصن شرکت کرده بود!
میدری هرچند توانست از فیلتر کمیسیون تخصصیاش (کمیسیون اجتماعی) عبور کند، اما با چراغ قرمز کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی روبهرو شد. «ابراهیم رضایی» مخبر این کمیسیون ۲۳مرداد گفت: باتوجهبه اظهارنظر اعضای کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، یک واکنش منفی را نسبت به گزینه پیشنهادی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی شاهد بودیم.
مخالفت کمیسیون فرهنگی با صالحیامیری
سید رضا صالحیامیری در دولتِ روحانی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی بود؛ البته ابتدا برای وزارت ورزش و جوانان معرفی شد، اما رأی اعتماد مجلسیها را به دست نیاورد. پس از پایان ماموریتش در دولت به کمیته ملی المپیک رفت و از عرصه سیاست فاصله گرفت، دیری نپایید که دوباره به صحنه سیاسی برگشت، اینبار بهعنوان حامی «مسعود پزشکیان» برای او در انتخابات ۱۴۰۳ فعالیت میکرد و سرانجام پس از استقرار رییس دولت وفاق ملی در پاستور، نام او در فهرست وزرای پیشنهادی برای وزارتخانه میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری قرار گرفت.
کمیسیون فرهنگی ۲۴مردادماه اعلام کرد: به وزرای پیشنهادی فرهنگ و ورزش رأی اعتماد داده شد، اما برنامههای صالحی امیری رد شد!
عدم اقبال کمیسیون اجتماعی به سه وزیر
کمیسیون انرژی فقط با وزیر پیشنهادی نفت مخالفت نکرد، بلکه برنامههای او در کمیسیون اجتماعی هم رد شد. «ولیالله داداشی» سخنگوی این کمیسیون ضمن بیان این مطلب میگوید: در جریان تشکیل جلسات ارزیابی وزرای پیشنهادی دولت چهاردهم در کمیسیونهای تخصصی مجلس، کمیسیون اجتماعی هم مانند سایر کمیسیونها در خدمت ۱۹وزیر پیشنهادی بود و تقریبا همه وزرا، جز وزرای پیشنهادی نفت، اقتصاد و بهداشت از نظر اکثریت اعضای کمیسیون اجتماعی موردقبول واقع شدند.
هرچند کمیسیون اجتماعی با وزرای پیشنهادی بهداشت و اقتصاد مخالفت کرد، اما کمیسیونهای بهداشت و اقتصاد مدافع «محمدرضا ظفرقندی» و «عبدالناصر همتی» هستند.
کمیسیون عمران از تنها وزیر پیشنهادی زن حمایت کرد
«فرزانه صادق مالواجرد» تنها وزیر پیشنهادی زن دولت چهاردهم برای وزارتخانه مهم راه و شهرسازی است.
هنگام معرفی وی به مجلس، برخی از وکلای مردم نسبتبه سوابق و عملکرد گذشته او گارد گرفتند و او را گزینه مناسبی نمیدانستند. حتی پیشبینی میشد او نتواند رأی اعتماد کمیسیون عمران را به دست آورد، اما بالاخره پس از بحث و بررسیهای فراوان روز پنجشنبه ۲۵مردادماه غلامرضا شریعتی، عضو کمیسیون عمران مجلس از کسب اکثریت آرای اعضای این کمیسیون به سود وزیر پیشنهادی راهوشهرسازی خبر داد و به خبرگزاری دولت گفت: کسانی که با خانم صادقمالواجرد مخالف بودند نگرانیهایی داشتند که برطرف شد و امیدواریم سایرین هم به او اعتماد کنند.
بههرحال، نظر کمیسیونها درباره وزرای پیشنهاد بهمنزله رأی اعتماد یا عدم رأی اعتماد نمایندگان در صحن نیست، کمیسیونهای تخصصی فقط در گزارشی که در صحن علنی مجلس قرائت میشود، بررسیهای خود را درباره برنامههای وزرا ارائه میدهند و این نمایندگان هستند که باید تصمیم نهایی را اعلام کنند.
پس از پایان بررسی برنامههای وزرا در کمیسیونها، گفته میشود وزیر پیشنهادی نفت مسیر سخت و دشوراری را پیش رو دارد، اما باز نباید قضاوت و اظهارنظری نهایی کرد! تا آخر هفته جاری (چهارشنبه) مشخص میشود کدامیک از وزرا پیشنهادی از بهارستان، راهی کابینه خواهند شد!
نظر شما