آگاه: وزیر پیشین امورخارجه درعین‌حال، این را هم گفت که واکنش جمهوری اسلامی ایران، متناسب با رفتار آمریکا و متحدانش خواهد بود. خرازی همچنین هشدار داد که اگر به ایران تجاوز شود، جمهوری اسلامی نیز متقابلا پاسخ خواهد داد. اظهارات مهم خرازی، فرصتی مناسب برای بازخوانی رویکرد جمهوری اسلامی ایران به امر مذاکره است.
تجربه بی‌اعتمادی به غرب
در دوران رقابت‌های انتخابات ریاست‌جمهوری یازدهم، فضای تبلیغاتی خاصی مبنی بر تاثیر مذاکره بر معیشت مردم شکل گرفت و از روزهای نخست شروع مذاکرات هسته‌ای در دوره دولت اعتدال، مهم‌ترین بحث میان صاحب‌نظران، تحلیلگران و فعالان عرصه‌های سیاست و اقتصاد میزان اثربخشی مذاکرات و به‌تبع آن، توافق احتمالی بر گشایش اقتصاد ملی و بهبود معیشت مردم ایران بود. ارائه این تحلیل‌ها فقط در سطح نخبگان نماند و ذوق‌زدگی‌های خیابانی پس از توافق اولیه نشان از اجتماعی شدن امید به مذاکرات داشت.
به‌هرحال ذوق‌زدگی از مذاکرات و توافق ریشه در نشانی‌هایی داشت که عمدتا ازسوی برخی مسئولان وقت به جامعه داده می‌شد، چنانچه آب خوردن مردم را هم به مذاکرات ربط می‌دادند. از سوی دیگر هم خطی به جامعه القا می‌شد که در صورت به‌نتیجه‌نرسیدن مذاکرات یا تاخیر در آن ممکن است رویدادهای خیالی به وقوع پیوندند؛ در نتیجه، در این فضا پیشرفت اقتصادی معطل مذاکرات ماند و رکود اقتصادی که در اثر کاهش قیمت نفت بر گرده اقتصاد سنگینی کرده بود، عمیق‌تر شد و معطل نگه‌داشتن اقتصاد به نتیجه مذاکره از یک‌سو و امیدآفرینی کاذب به وقوع معجزه در صورت توافق از سوی دیگر، تمام پیشران‌های داخلی اقتصاد را کُند کرد. سرانجام همگان مشاهده کردند که رییس‌جمهور سابق ایالات‌متحده که بهمن دوباره وارد کاخ سفید می‌شود چگونه از برجام خارج شد و مذاکرات ایران با گروه ۱+۵ را نادیده گرفت.
این فقط آمریکایی‌ها نبودند که زیر میز مذاکرات زدند بلکه غربی‌ها هم «هم‌صدا» با مسئولان کاخ سفید، تعهداتشان را بایگانی کردند و انگار نه انگار که تعهدی به طرف مقابل یعنی ایران داده بودند.نگاه رهبر انقلاب اسلامی به موضوع تعامل با غرب، با تمرکز روی فرمایشات ایشان قابل فهم است. ایشان در مجموع بر سه محور اصلی «عزت، حکمت و مصلحت» تاکید دارند.با تحلیل محتوای فرمایشات معظم‌له می‌توان دریافت که ایشان، رهیافتی برای اتکای صرف به مذاکره بدون لحاظ ابزارهای دیگر، ازجمله ارتقای شاخص‌های قدرت ملی، قائل نیستند و چنین مذاکره‌ای را بیهوده قلمداد می‌کنند.رهبر انقلاب باب مذاکره با همه جهان به‌جز آمریکا و رژیم صهیونیستی را باز می‌دانند و مذاکره با آمریکایی‌ها را نیز بنا به تعبیر امام‌خمینی (ره) مشروط به «آدم‌شدن» آنها می‌بینند.
رهبر انقلاب درباره غربی‌ها چه گفته بودند؟
ایشان در آخرین ملاقات با هیات دولت دوازدهم فرمودند: «دیگران باید از تجربه‌های شما استفاده کنند. خب حالا یک تجربه را من به‌خصوص یادداشت کرده‌ام، حرفی است که من مکرّر [در گفت‌وگو] با شماها و با مردم تکرار کرده‌ام، حالا هم همان حرف را تکرار می‌کنم؛ این تجربه عبارت است از بی‌اعتمادی به غرب؛ آیندگان باید از این تجربه استفاده کنند. در این دولت معلوم شد که اعتماد به غرب جواب نمی‌دهد؛ به ما کمک نمی‌کنند و هر جا بتوانند ضربه می‌زنند؛ آنجایی که ضربه نمی‌زنند، آنجایی است که امکانش را ندارند؛ هر جا امکان داشته‌اند ضربه زده‌اند؛ این تجربه بسیار مهمی است. مطلقا نبایستی برنامه‌های داخلی را به همراهی غرب موکول کرد و منوط کرد، چون قطعا شکست می‌خورد، قطعا ضربه می‌خورد. شماها هم هرجایی که کارهایتان را منوط کردید به [همراهی] غرب، ناموفق ماندید؛ هر جایی که بدون اعتماد به غرب، خودتان قد عَلَم کردید و حرکت کردید موفق شدید. نگاه کنید کار را؛ کارکرد دولت‌های یازدهم و دوازدهم این‌جوری است. هر جا شما موضوعات را به توافق با غرب و به مذاکره با غرب و با امریکا و مانند اینها موکول کردید، آنجا ماندید و نتوانستید پیش بروید؛ چون آنها کمک نمی‌کنند، دشمنی [می‌کنند]، دشمن‌اند دیگر؛ هر جا شما از آنها قطع‌نظر کردید، خودتان راه افتادید و از شیوه‌های مختلف [استفاده کردید] -هزار راه وجود دارد و این‌جور نیست که یک راه [باشد]؛ نه، راه‌های مختلف وجود دارد؛ [اگر] انسان‌ها فکر کنند، راه‌های گوناگونی برای زندگی شخصی و اجتماعی و مدیریتی پیدا خواهند کرد- هر جا این‌جوری حرکت کردید، پیشرفت کردید.»
آژانس و خصومت غرب با ایران اسلامی
عناد غربی‌ها علیه ایران اسلامی فقط محدود به میز مذاکرات هسته‌ای نشد، آنها در مقاطع و رودیدادهای دیگر دشمنی خود را با مردم ایران به اثبات رسانده‌اند؛ برای نمونه می‌توان به قطعنامه ضد ایرانی اروپایی‌ها در آژانس علیه کشورمان اشاره کرد.در ابتدای کار، فرانسه، آلمان، بریتانیا و ایالات‌متحده آمریکا ۳۰آبان پیش‌نویس قطعنامه ضد ایرانی خود را در شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی توزیع کردند. این پیش‌نویس ناظر به تعهدات ایران ذیل توافقنامه پادمان NPT با جمهوری اسلامی ایران بود.براساس این پیش‌نویس تا بهار ۱۴۰۴ (مارس ۲۰۲۵) به ایران مهلت همکاری با آژانس در باره موارد خواسته‌شده داده شده است.
در بند c این پیش‌نویس بر اهمیت پایبندی ایران به تعهدات پادمانی خود و نیاز به همکاری کامل و به‌موقع با آژانس به‌منظور شفاف‌سازی و حل‌وفصل موضوعات پادمانی باقی مانده که در گزارش GOV/۲۰۲۴/۶۲ مدیرکل و در چندین گزارش قبلی اشاره شده، تاکید کرده است.در این پیش‌نویس آمده است: با اشاره به نگرانی عمیق مدیرکل مبنی‌بر اینکه مواد هسته‌ای اعلام‌نشده در چندین مکان اعلام‌نشده در ایران وجود داشته است و مکان (های) فعلی آن برای آژانس شناخته‌شده نیست و ارزیابی وی مبنی بر اینکه مواد هسته‌ای مورداستفاده در ایران طبق مقررات توافقنامه پادمان NPT ایران اعلام نشده است.در بند (h) پیش‌نویس آمده بود: با یادآوری آخرین قطعنامه شورای حکام در تاریخ ۵ژوئن ۲۰۲۴ مندرج در GOV/۲۰۲۴/۳۹ که در آن قصور مستمر ایران در ارائه همکاری لازم، کامل و بدون ابهام با آژانس برای حل‌وفصل همه مسائل پادمان باقی‌مانده، ممکن است ایجاد یک ارزیابی جامع و به‌روز شده درمورد احتمال حضور یا استفاده از مواد هسته‌ای اعلام نشده در ارتباط با گذشته و حال مسائل مربوط به برنامه هسته‌ای ایران، ازسوی مدیرکل ضروری است.
سرانجام در ۲آذر، شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با اکثریت قطعنامه پیشنهادی چهار کشور غربی که ایران را به‌علت گسترش فعالیت‌های هسته‌ای آن و به‌علت عدم همکاری‌های لازم با آژانس محکوم می‌کند تصویب کرد. این دومین قطعنامه علیه ایران در ۶ماه گذشته بود!
امیدی به غرب نیست
صادق کوشکی، کارشناس مسائل سیاسی با اشاره بدعهدی غربی‌ها در قبال ایران، می‌گوید: اگر آژانس علیه ما قطعنامه‌ای تصویب نمی‌کرد، قرار بود میزان غنی‌سازی را افزایش ندهیم ولی همین امتیاز نیز ازسوی غربی‌ها نادیده گرفته شد. تعهدات در آژانس دوجانبه است و باید روزی برسد که دریابیم ازسوی غربی‌ها هیچگاه خیری به ما نرسیده و همواره برای ایران مشکل‌زا بودند.وی همچنین خطاب به آنهایی که به دنبال مذاکراه هستند، گفت: «ما را به خیر غرب امیدی نیست؛ چون به هر شکلی امتیاز دهیم، دشمنی و خصومت و کینه غرب علیه ما جدی خواهد بود. آنها از قدرت‌گرفتن ما نفرت دارند و ایرانی شبیه عربستان را می‌پسندند.»تجربیات زیادی که در تقویم جمهوری اسلامی ایران ثبت و ضبط شده نشان می‌دهد اعتماد به غرب هیچگاه جواب نمی‌دهد و تفاوتی هم نمی‌کند چه شخصیتی در پاستور حضور دارد؛ از این رو مقاومت و استفاده و بها دادن به توانایی و تولید داخلی بهترین اقدام برای مقابله با دشمنی غربی‌هاست؛ از این طریق می‌توان با فشارها مقابله کرد. به همین دلیل است که حضرت آقا چندین سال است که شعار سال را با رویکرد اقتصادی نامگذاری کرده‌اند. تذکرات رهبر انقلاب چراغ راهنمای مسیر است.
قصه‌هاشان را بلد شدیم
فارغ از اینکه مذاکره‌ای با طرف مقابل در دولت جدید انجام می‌گیرد یا خیر؛ باید توجه داشت که سابقه غربی‌ها و در رأس آنها آمریکا بسیار سیاه و ننگین است و این امر در قضیه برجام، برای همگان به اثبات رسید. ما در برجام کاملا به تعهدات خود عمل کردیم اما غربی‌ها مدام تعهداتشان را نقض کردند؛ در آخر آمریکایی‌ها نیز از برجام به‌صورت یکطرفه خارج شدند.
موضوع دیگری که وجود دارد این است که نباید اجازه داد غربی‌ها از حربه مذاکره برای زمان خریدن و وقت‌کشی استفاده کنند و در حاشیه مذاکرات، اغراض خود را علیه ایران اسلامی به کار بندند؛ باید هوشیار بود، شاید غربی‌ها در خلال مذاکره و یا پیش کشیدن بحث آن، در سودای فتنه‌گری و اغتشاش‌آفرینی در داخل کشور ما باشند. غربی‌ها با ماهیت ضداستکباری نظام و کشور ما سرستیز دارند؛ تعارض ما با آنها ماهیتی و موجودیتی است؛ این گزاره همواره باید مطمح‌نظر مسئولان ما باشد.
نظر شما