سازمان برنامه‌وبودجه
-
کالبدشکافی سیاست‌های شکست‌خورده دولت روحانی برای حفظ ارزش پول ملی
دولت بی‌تدبیر
دولت حسن روحانی در آغاز دور دوم خود، در تابستان ۱۳۹۶، با شعار «ثبات اقتصادی و کنترل تورم» پا به میدان گذاشت. در آن زمان، بسیاری از شاخص‌های کلان اقتصادی ـ دست‌کم به‌صورت ظاهری ـ در وضعیت قابل قبولی قرار داشتند: نرخ تورم تک‌رقمی شده بود، رشد اقتصادی پس از برجام بهبود یافته و نرخ ارز در محدوده‌ای نسبتا ثابت قرار داشت. اما آنچه در ادامه رخ داد، نقطه عطفی در تاریخ اقتصادی معاصر ایران بود؛ به‌ویژه از اردیبهشت ۱۳۹۷، زمانی که دونالد ترامپ با خروج از برجام، عملا مسیر اقتصاد ایران را به سمت بحران ارزی و بی‌ثباتی گسترده سوق داد.
-
بهارستان عملکرد یک‌ساله دولت در اجرای برنامه هفتم پیشرفت را بررسی کرد
۱۳۸ حکم غیرقابل اجرا !
یک سال و اندی از تصویب قانون برنامه هفتم پیشرفت گذشت؛ قانونی که رویکردی مسئله محور داشته و توقع از اجرای آن، افزون بر برنامه‌های قبلی بود. برنامه هفتم، ۲۴ فصل، ۵۵ زیرفصل، ۱۲۰ ماده و ۴۸۱ بند در تاریخ چهارم‌تیرماه ۱۴۰۳ برای اجرا در بازه زمانی ۱۴۰۷-۱۴۰۳ در حالی از سوی رئیس جمهور ابلاغ شد که به گفته نمایندگان رضایت چندانی از تدوین آئین‌نامه‌های آن وجود ندارد؛ آئین‌نامه‌هایی که یا اصلا نوشته نشده‌اند یا هنوز به تصویب نرسیده‌اند!
-
گزارش «آگاه» درباره سازوکارهای تامین مالی طرح‌های عمرانی در نیمه دوم سال
تمهیدات تامین مالی طرح‌های عمرانی
با آغاز نیمه دوم سال ۱۴۰۴، بحث تأمین مالی طرح‌های عمرانی بار دیگر در کانون توجه مسئولان اقتصادی و سیاست‌گذاران قرار گرفته است. شرایط اقتصادی کشور که طی سال‌های اخیر با نوسانات ارزی، کاهش درآمدهای نفتی و محدودیت‌های بودجه‌ای همراه بوده، تأثیر مستقیمی بر روند اجرای پروژه‌های عمرانی گذاشته است. درحالی‌که اجرای این طرح‌ها می‌تواند به رشد اقتصادی، ایجاد اشتغال و بهبود زیرساخت‌های کشور منجر شود، تأمین منابع مالی موردنیاز همچنان بزرگ‌ترین چالش پیش روی دولت و مجلس محسوب می‌شود.
-
«اسنپ‌بک» سلاح توخالی است
شورای امنیت سازمان ملل با رد پیش‌نویس قطعنامه کره جنوبی مبنی بر ادامه تعلیق قطعنامه‌های قبلی درباره ایران، راه را برای فعال‌شدن اسنپ‌بک و بازگشت تحریم‌های قبلی هموار کرد. این تصمیم که با حمایت آمریکا و سه کشور اروپایی همراه بود فضای مذاکرات هسته‌ای و همکاری‌های ایران و آژانس در آینده را بیش از پیش تنگ و محدود خواهد کرد.
-
گزارش «آگاه» درباره تغییرات در سند دخل‌وخرج سال آینده کشور را بخوانید
خانه‌تکانی در بودجه!
بودجه سالیانه، همواره به‌عنوان مهم‌ترین سند مالی کشور، نقشه راه سیاست‌های اقتصادی و اجتماعی دولت‌ها محسوب می‌شود. اما در سال‌های اخیر، کارشناسان و نمایندگان مجلس بارها تاکید کرده‌اند که ساختار موجود بودجه پاسخگوی نیازهای اقتصادی امروز نیست. اتکای بیش از حد به درآمدهای نفتی، عدم‌شفافیت در منابع و مصارف و نبود انضباط مالی موجب شده است که بودجه، نه‌تنها ابزار توسعه نباشد بلکه خود به عامل تشدید کسری و افزایش بدهی دولت تبدیل شود. به همین دلیل، اصلاح ساختار بودجه یک ضرورت غیرقابل انکار به‌شمار می‌رود.
-
گزارش «آگاه» درباره خلق ترازوی جدید دولت برای قطع یارانه‌ها را بخوانید
عدالت یارانه‌ای مبهم
سیاست‌های حمایتی دولت در حوزه یارانه نقدی، با تحولات تازه‌ای همراه شده است. تحولاتی که نخستین‌بار در تیرماه سال جاری از زبان وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی مطرح شد و او اجرای آن را به تصمیم نهایی دولت موکول کرد؛ تغییراتی که مهم‌ترین بخش آن، حذف یارانه اقشار ثروتمند عنوان شده بود.
-
ایران با ذخیره استراتژیک ۶ ماهه دارو، امنیت سلامت را در بحران‌ها تضمین می‌کند
پاسخ به تحریم و بحران
ذخیره استراتژیک دارو و تجهیزات پزشکی با هدف تضمین دسترسی پایدار به کالاهای سلامت‌محور در شرایط بحرانی نظیر تحریم، همه‌گیری، بلایای طبیعی و جنگ، در ایران ایجاد شده است. بر اساس قانون برنامه هفتم توسعه، وزارت بهداشت موظف است ذخیره‌ای معادل ۶ ماه از داروهای حیاتی و تجهیزات پرمصرف پزشکی ایجاد کند تا امنیت سلامت جامعه در شرایط غیرمترقبه حفظ شود.
-
گزارش «آگاه» درباره علل و عوامل زودهنگام کسری بودجه ۱۴۰۴ را بخوانید
کسری کهنه!
کسری بودجه سال‌هاست که به‌عنوان یکی از جدی‌ترین چالش‌های ساختاری اقتصاد ایران مطرح است. رهبر انقلاب بارها در سخنان خود بر لزوم مهار این معضل تاکید کرده و کسری بودجه را «ام‌الخبائث» دانسته‌اند؛ چرا که به اعتقاد ایشان، این ناترازی مالی دولت سرچشمه بسیاری از مشکلات اقتصادی است.
-
چرا وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی از مجلس شورای اسلامی کارت زرد گرفت؟
یک معاونت پرحاشیه
چند روز پیش، سیدعباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی برای پاسخ به سوالات نمایندگان مجلس درباره عملکرد این وزارتخانه به مجلس رفت و به گفته نمایندگان، چون صالحی نتوانست به سوالات نمایندگان پاسخ قانعکنندهای بدهد، اخطار یا همان کارت زرد گرفت؛ سوالات نمایندگان درباره انتصابات معاونت هنری، اکران فیلم «پیرپسر» و چاپ کتابی از صادق زیباکلام بود که وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به همه سوالات پاسخ داد، اما نمایندگان قانع نشدند.
-
سخنگوی دولت:
ساماندهی اتباع در راستای کاهش فشار بر یارانه‌هاست
سخنگوی دولت گفت: موضوع ساماندهی اتباع، از جمله موضوعات مهم در راستای بهبود وضعیت اقتصادی و کاهش فشار بر یارانه‌ها، به‌ویژه در بخش‌های انرژی و نان در دولت مطرح شد.
-
پرداخت ۴۲ همت به گندمکاران
عضو کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه از ۶۰ همت مطالبه گندمکاران ۴۲ همت آن پرداخت شده است گفت: ۳۰ درصد از مطالبات کشاورزان باقی مانده است.
-
تداوم مشکلات ارز دارو و تجهیزات
مشکلات شرکت‌های دارویی و تجهیزات پزشکی در تامین ارز موردنیاز، نمایندگان مجلس شورای اسلامی را مجاب ساخت تا رییس کل بانک مرکزی را فرا بخوانند.
-
پرداخت کالابرگ جدید در خرداد منتفی است
رئیس سازمان برنامه و بودجه درباره پرداخت کالابرگ گفت: دولت در تلاش است این طرح را با منابع مطمئن اجرا کند که البته به این ماه نمی‌رسد. حمید پورمحمدی ضمن اعلام این خبر همچنین گفت: مطالبات گندمکاران تا ۱۰ روز دیگر پرداخت می‌شود.
-
امام(ره) با پیروزی انقلاب به دنبال چه بود؟
نسخه شفابخش مشکلات جامعه
اندیشه‌های سیاسی امام خمینی (ره)، متاثر از ابعاد مختلف اندیشه ایشان در حوزه‌های عرفان، فلسفه، کلام و فقه است، به گونه‌ای که می‌توان در آثار گوناگون ایشان، نظام اندیشه‌ای یا منظومه فکری منسجم یافت که اجزای آن با هم مرتبط هستند، از همین رو برای فهم اندیشه سیاسی ایشان، باید مبانی و مولفه‌های اصلی اندیشه حضرت روح‌الله را دریافت.
-
۳۲ هزار میلیارد تومان طلب گندمکاران پرداخت نشد
رئیس بنیاد ملی گندمکاران ایران گفت: امروز تقریبا میزان خرید ما به دومیلیون و ۳۰۰ هزار تن رسید اما نزدیک به ۳۲ همت کشاورزان طلبکارند و معادل ۷۶ درصد طلب آنها هنوز پرداخت نشده است.
-
رییس‌جمهوری شخصا پیگیر ماجرای بهره‌وری باشند
در ابتدای مسیر بهره‌وری قرار داریم
مهندس فاطمه پهلوانی در سال‌های ۱۳۹۷ تا ۱۴۰۰ مسئولیت سازمان ملی بهره‌وری را بر عهده داشته است. او معتقد است با توجه به اینکه در ابتدای مسیر بهره وری قرار داریم انتظار می‌رود که این موضوع جدی‌تر دنبال شود و برای نقش و جایگاه سازمان ملی بهره‌وری اهمیت بیشتری قائل شوند.
-
اختلاف خودروسازان و واردکنندگان بر سر تعرفه واردات
رقابت یا انحصار؟
در پی درخواست انجمن خودروسازان ایران از رییس‌جمهور برای جلوگیری از کاهش تعرفه واردات خودرو، رییس هیات مدیره انجمن واردکنندگان خودرو، با انتقاد از این موضع‌گیری اعلام کرد که برخی بازیگران بازار به دنبال حفظ انحصار و فرار از رقابت سالم هستند. وی مخالفت با تعرفه‌گذاری پلکانی را فاقد توجیه اقتصادی، مغایر با قانون هوای پاک و زیان‌بار برای مصرف‌کنندگان دانست.
-
نگرانی خانواده‌های کودکان مبتلا به اختلالات متابولیک
بحران شیرخشک‌های حیاتی
در میان چالش‌های متعدد خانواده‌هایی که با بیماری‌های متابولیک نوزادان خود روبه‌رو هستند، تهیه شیرخشک‌های رژیمی و تخصصی به معضلی جدی تبدیل شده است. اگرچه بیشتر نوزادان می‌توانند از شیر مادر تغذیه کنند، اما سالانه شمار قابل‌توجهی از آنان در کشور با اختلالات متابولیک متولد می‌شوند.
-
گزارش «آگاه» از پنجمین همایش سالانه صندوق توسعه ملی را بخوانید
صندوقی دور از توسعه؛ نزدیک‌تر به دخل‌وخرج دولت‌ها!
دو روز گذشته، پنجمین همایش سالانه صندوق توسعه ملی با محور «حکمرانی توسعه؛ صندوق توسعه ملی و رفع ناترازی‌ها» در حالی برگزار شد که همزمان با بیان دیدگاه‌ها و پیشنهادهای متعدد مسئولان اقتصادی، بار دیگر ضعف‌های ساختاری، بدهی‌های انباشته، مطالبات معوق، برداشت‌های بی‌قاعده و ناکارآمدی در بازپرداخت تسهیلات، به‌عنوان مهم‌ترین چالش‌های فعلی صندوق مورد توجه قرار گرفت. روایتی که نشان می‌دهد فاصله صندوق توسعه ملی با اهداف اولیه‌اش، یعنی تبدیل منابع نفتی به سرمایه‌های ماندگار برای آیندگان، به‌شدت افزایش یافته است.
-
مجلس همزمان با دولت طرح اولویت‌دار هوش مصنوعی را رونمایی کرد
تلاش خانه ملت برای رونق بازار هوش مصنوعی
در حالی که در چند روز گذشته دولت مصوبه‌ای برای ایجاد یک ستاد جامع هوش مصنوعی داشت، مجلسی‌ها هم کلیات طرح ملی هوش مصنوعی را به تصویب رساندند. «طرح ملی هوش مصنوعی» از چندی قبل به درخواست کمیسیون صنایع و معادن مجلس مبنی بر اولویت داشتن آن، در دستور کار هیات‌رییسه و صحن علنی پارلمان قرار گرفت که وکلای ملت با بررسی اولویت‌دار این طرح موافقت کردند. در ادامه جلسه علنی مجلس نیز، کلیات طرح ملی هوش مصنوعی به تصویب رسید. با نظر ریاست مجلس شورای اسلامی، این طرح دو شوری شد و برای بررسی جزییات، به کمیسیون صنایع و معادن مجلس ارجاع شد.
-
یارانه گوشت حذف شد
هشدار وزارت جهاد به تصمیم سازمان برنامه
در پی تصمیم سازمان برنامه و بودجه برای حذف ارز ترجیحی واردات گوشت قرمز، معاون بازرگانی وزارت جهادکشاورزی در دیداری با رییس‌جمهور نسبت به پیامدهای این تصمیم بر امنیت غذایی کشور هشدار داد.
-
گزارش «آگاه» درباره راهکارهای قانونی درباره حفظ سرمایه ارزی را بخوانید
شناسایی منافذ ارزی!
در سال‌های اخیر، یکی از معضلات اصلی سیاست‌گذاران اقتصادی کشور، عدم بازگشت منابع ارزی حاصل از صادرات غیرنفتی به چرخه اقتصادی کشور بوده است؛ مسئله‌ای که نه‌تنها به کاهش ذخایر ارزی منجر شده، بلکه نقش مهمی در افزایش نرخ ارز، بی‌ثباتی بازار و تعمیق شکاف بین نرخ رسمی و آزاد ایفا کرده است. درحالی‌که دولت‌های مختلف وعده‌های متعددی برای مهار این پدیده داده‌اند، همچنان منافذ ارزی در اقتصاد ایران فعال‌اند و میلیون‌ها دلار از منابع کشور خارج می‌شود یا در مسیر بازگشت، متوقف می‌ماند.
-
کارت سوخت فعلا حذف نمی‌شود
یک مقام مسئول، با تاکید بر اینکه فعلا کارت سوخت حذف نمی‌شود، گفت: اجرای انتقال سهمیه سوخت از کارت سوخت به کارت‌بانکی زمان‌بر است.
-
مساحت ۹۰ درصد اراضی کشور در ۱۰ سال آینده، کمتر از سه هکتار می‌شود
کوچک‌سازی مخرب به ضرر اقتصاد کشاورزی
براساس آمارهای موجود، روند خردتر شدن زمین‌های کشاورزی در ایران، به مرحله هشداردهنده‌ای رسیده است. هم‌اکنون ۷۰ درصد از اراضی کشاورزی کشور، مساحتی کمتر از پنج هکتار دارند که این امر فعالیت در این بخش را از نظر بهره‌وری اقتصادی و مقیاس تجاری غیراقتصادی و غیرتجاری کرده است. نگرانی اصلی اما سرعت ادامه این روند است؛ چنانچه تحلیل‌ها نشان می‌دهد در صورت تداوم شرایط کنونی، طی دهه آینده ۹۰ درصد از زمین‌های کشاورزی ایران به قطعات زیر سه هکتار کاهش خواهد یافت.
-
محمدباقر قالیباف:
با یک تلاش و اقدام کوچک می‌توان برای کارگران فاقد مسکن، زمین تهیه کرد
رییس مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه کشور مرهون زحمات و خدمات کارگران است گفت: بی‌شک حیات ملت و کشور نیز به تلاش کارگران بستگی دارد و کشور از این منظر متعلق به کار و کارگر است.
-
هفت برداشت از اجرای برنامه هفتم
سه‌شنبه نظارتی مجلس شورای اسلامی این هفته، به یکی از مهم‌ترین موضوعات راهبردی کشور اختصاص یافت؛ بررسی تدوین آئین‌نامه‌های برنامه پنج‌ساله هفتم توسعه. برنامه‌ای که قرار است نقشه راه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ایران تا سال ۱۴۰۶ باشد، اما اجرای آن، به‌ویژه در حوزه تدوین آیین‌نامه‌های اجرایی با اما و اگرهای فراوانی روبه‌روست. در این نشست محمدرضا عارف، معاون اول رییس‌جمهور، سیدحمید پورمحمدی، رییس سازمان برنامه و بودجه و جمعی از نمایندگان مجلس به ارائه آمارها، انتقادات و راهکارهای خود پرداختند تا اجرای مهم‌ترین سندی که دولت همواره عمل به آن را ملاک کار خود قرار داده، مورد ارزیابی قرار گیرد.
-
میانگین بلندمدت بارش‌ها در سال آبی جاری ۳۶ درصد کاهش داشت
بحران ملی کمبود آب
ایران در سال‌های اخیر با خشکسالی شدیدی دست‌وپنجه نرم می‌کند، به‌طوری که (۱۴۰۳-۱۴۰۴) میانگین بارش‌ها بیش از ۳۶ درصد نسبت به میانگین بلندمدت کاهش یافته است. در این شرایط بحرانی، مدیریت منابع آب به مسئله‌ای حیاتی تبدیل شده است. رییس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی هشدار می‌دهد که حفر بی‌رویه چاه‌های غیرمجاز و برداشت اضافی از چاه‌های مجاز، کشور را به مرز یک فاجعه آبی رسانده است. بررسی شاخص‌های اخیر بخش آب نشان می‌دهد بدون اصلاح فوری روندهای غلط چند دهه گذشته و بسیج ملی برای مقابله با این چالش، آب به بحرانی غیرقابل‌مهار در آینده نزدیک تبدیل خواهد شد.
-
مرحله بعدی پرداخت کالابرگ منوط به تامین اعتبار است
واریز اعتبار دهک‌های ۴ تا ۷ از فردا
با اجرای مرحله دوم طرح کالابرگ الکترونیک و واریز گام‌به‌گام اعتبار این طرح به حساب سرپرستان خانوار براساس دهک درآمدی، سخنگوی طرح کالابرگ الکترونیک اعلام کرد که از فردا (۲۷ فروردین‌ماه) نوبت شارژ اعتبار کالابرگ الکترونیک برای دهک‌های چهار تا هفت درآمدی است.
-
گزارش« آگاه» درباره رسوب منابع در حساب‌های بانکی دستگاه‌های اجرایی را بخوانید
حبس اعتبارات!
رسوب منابع در حساب‌های بانکی دستگاه‌های اجرایی یکی از چالش‌های عمده نظام مالی کشور است. این پدیده که منجر به کاهش کارایی منابع عمومی، اختلال در گردش نقدینگی و ناکارآمدی در اجرای بودجه می‌شود، سال‌هاست موردتوجه نهادهای نظارتی و تقنینی قرار گرفته است. یکی از راهکارهای کلیدی برای کاهش رسوب منابع، پرداخت مستقیم منابع به ذی‌نفع نهایی است؛ موضوعی که در قوانین بودجه سال‌های اخیر به‌ویژه مورد تأکید قرار گرفته است.
-
بودجه «شیر مدارس» در انتظار تصویب در مجلس
به گفته دبیر کمیته ملی شیر وزارت آموزش‌وپرورش با وجود اینکه امسال بودجه‌ای برای توزیع رایگان شیر در مدارس اختصاص نیافت اما در لایحه بودجه سال۱۴۰۴ رقمی برای این موضوع پیش‌بینی شده که در حال بررسی در مجلس است.